Nas seguintes ligazóns tendes o acceso a algunhas das actividades realizadas na celebración das Letras Galegas 2021 dedicada a Xela Arias.:

• Contacontos: "Aquiles o puntiño"
• Rapeando a Xela Arias. Alumnado de 3º de Ed. Primaria.
• Pescudando sobre Xela Arias. Polo alumnado de 4º Ed. Primaria.
• Obradoiro de poesía en 6º Ed. Primaria.

Xela Arias Castaño naceu o 4 de marzo de 1962 en Sarria (Lugo) onde seu pai era mestre de primaria. Era a primoxénita de Valentín e Amparo.

Foi inscrita co nome de María de los Ángeles, xa que daquela non se podían poñer nomes galegos. En 1984 consegue que lle recoñezan o dereito a chamarse Xela, tal como a coñecían todos.

Estudou infantil e primaria no Colexio Fingoi, de Lugo e no de Sárdoma, Moledo, en Vigo e os estudos de secundaria no IES Castelao, tamén de Vigo, cidade na que fora destinado seu pai.

Co conto A fraga dos paxaros faladores e a fraga leopardicia gañou o VI Concurso de contos Infantís de O Facho da Coruña.

Foi poeta, tradutora e profesora de Lingua e Literatura Castelá en secundaria.

A súa obra poética está recollida, principalmente en Denuncia do equilibrio, Tigres como cabalos, Intempériome e Darío a diario, dedicado ao seu fillo. Foi tradutora ao galego de obras en portugués, italia-no, inglés, castelán, francés... como As bruxas, de Roald Dalh, Contos ao Teléfono, de Rodari, O GatoGaiado..., de Jorge Amado,...

En 1986 ingresou na Asociación de Escritores en Lingua Galega.

Faleceu na cidade de Vigo o 1º de novembro de 2003,aos 41 anos.

Polo seu traballo a prol do idioma galego e a nosa cultura a Real Academia dedícalle o Día das Letras de 2021.

(Recuperado de Seminario Galán)

RECURSOS EDUCATIVOS

Lendo a Ricardo Carvalho Calero autor homanaxeado nas Letras Galegas do ano 2020.

MÁIS RECURSOS EDUCATIVOS SOBRE CARVALHO CALERO

• Recursos educativos do Seminario Galán.
• Primavera das Letras. Recursos educativos da RAG.
• Compilación de recursos no Portal da Lingua Galega.
• Exposición de carteis para facer un libro. Seminario Galán.
• Vida e obra en vídeo realizado polo CPR San Pio X
• Xogo sobre a súa vida e obra, de David Rial do CPR San Pio X.
• Caza do tesouro elaborada polo EDL do cole.
• Poema Deus de Carvalho Calero. Interpretado por Carmen Penim.
• As pitas baixo a choiva. Conto, música e UD de Proxecto da CNLCA de Ferrolterra e Edicións Embora.
• Compilacón de recursos da CIG.
• Biografía de Carvalho Calero feito por Mª José Pato do CEIP Ben-Cho-Shey.
• Xogo interactivo en Genially feito por Mª José Pato do CEIP Ben-Cho-Shey.

Ricardo Carvalho Calero naceu en Ferrol (A Coruña), o 30 de outubro de 1910. Era o fillo maior de M.ª Dolores e Gabriel Ricardo.

Os seus primeiros estudos foron nun colexio da rúa Magdalena e despois no Colexio Sagrado Corazón de Xesús, dirixido polo escritor Manuel Comellas. Fixo o bacharelato por libre e trasladouse a Compostela a estudar na súa universidade.

Foi un gran defensor do idioma galego e membro do Seminario de Estudos Galegos onde coñeceu a Vicente Risco, Castelao, Otero Pedrayo, Cuevillas...

Traballou en moitas revistas galegas: A Nosa Terra, Nós, Guión, Galiza, Resol, Universitarios, Papel de Color...

En 1965 incorporouse ao Instituto Rosalía de Castro de Santiago e, como profesor contratado, á universidade compostelá da que se converteu no seu primeiro catedrático de Lingüística e Literatura Galega.

É autor de "Gramática elemental del gallego común" e de obras de teatro, poesía, novela e moitos estudos sobre a lingua e a literatura galega.

Defendeu a postura de que a lingua galega é unha variedade da lingua portuguesa.

Faleceu en Compostela no ano 1990.

Polo seu labor en defensa do idioma e cultura galega a Real Academia Galegas dedícalle o Día das Letras.

(Recuperado de Seminario Galán)

(Imaxe orixinal de Carlos Rodríguez)

VER RECURSOS EDUCATIVOS

O 16 de maio celebramos na biblioteca do cole o Día das Letras Galegas para homenaxear a Antón Fraguas coa realización das seguintes actividades:

• Visionado do vídeo da súa vida e obra realizado polos compañeiros do CPR Sa Pío X.
• Representación da obra de Antón Fraguas "A pulga e o piollo" polo alumnado de Ed. Infantil.
• Interpretación polo coro do cole das seguintes cancións:
• "Terra maina".
• "Adeus laranxiña".
• Entrega de agasallos do concurso de fomento do emprego do Galego que organizou o EDL do Centro.

Obra de teatro "A voda da pulga e o piollo":

Presentación sobre a vida e obra de Antón Fraguas

;

Ver a toda páxina

Máis recursos educativos sobre Antón Fraguas

"O antropólogo, xeógrafo e historiador Antonio Fraguas Fraguas naceu o 28 de decembro de 1905 na vila pontevedresa de Cotobade. Sendo estudante de bacharelato fundou a Sociedade da Lingua para a defensa do noso idioma e a elaboración dun dicionario.

En 1928 formou parte do Seminario de Estudos Galegos que foi clausurado pola ditadura militar despois da Guerra Civil.
Tamén foi membro do Instituto de Estudos Galegos Padre Sarmiento, do que chegou a ser director da Sección de Etnografía e Folclore.

En 1951 entrou a formar parte da Real Academia Galega, ocupando o posto de Alfonso D. Rodríguez Castelao.

Dirixiu o Museo do Pobo Galego ata o seu falecemento en 1999".

(Recuperado de Seminario Galán)

RECURSOS

Na semana das Letras galegas contamos coa presenza dos nosos veciños do CIFP Portovelo, na biblioteca do noso centro para interpretar varias pezas musicais para violín entre as que ían intercalando a recitaxe de versos dos poemas "Os vellos non deben de namorarse" e "Adeus ríos, adeus fontes".

Nos agasallámolos cun marcapáxinas da autora homenaxeada este ano nas Letras Galegas que levaba impreso nunha das súas caras o poema de Mª Victoria Moreno "Xa non teño medo". Todo o alumnado do centro participou nunha versión rapeada deste poema.

Asemade, o alumnado de 3º e 5º volveu a representar na biblioteca a obra de teatro "Ondiñas que veñen e van" coa que participou nos XXIII encontro de teatro escolar de Bande.

Versión rap do poema "Xa non teño medo"

GALERÍA DE IMAXES

A escritora María Victoria Moreno Márquez, filla de Vicente, militar, e Sara, mestra, naceu na cidade cacereña de Valencia de Alcántara o 1 de maio de 1939.

Estudou o bacharelato en Barcelona e Filoloxía Románica na Universidade Complutense de Madrid cos profesores Rafael Lapesa e Dámaso
Alonso.

Con 22 anos trasladouse a Galicia para dar clases de Lingua Española en institutos de Lugo, Sanxenxo e Pontevedra. Nesta cidade traballou nos IES «Valle Inclán» e «G. Torrente Ballester».

Foi unha gran defensora do galego, idioma no que escribiu a gran maioría da súa obra literaria.

A súa primeira publicación foi «Mar Adiante», en 1973. Dous anos despois, gañou o 1º Premio do Concurso de Contos Infantís O Facho coa obra «O cataventos».

A súa producción literaria en galego é enorme e a maioría adicada aos lectores máis novos: «Anagnórise», «Leonardo e os fontaneiros», «E haberá tirón de orellas?», «Guedellas de seda e liño», «Eu conto, ti cantas», «A brétema»...

O 22 de novembro de 2005, aos 66 anos, finou na cidade de Pontevedra.

Este ano a Real Academia Galega adícalle o Día das Letras 2018 polos libros que escribiu e pola defensa do noso idioma.

Texto orixinal do Seminario Galán