10.05.2024

O alumnado das materias de Bioloxía e Xeoloxía e de Tecnoloxía Industrial de 1º Bacharelato, acompañados dos seus respectivos docentes María Padrón e Javier Barros, participaron no Xeolodía en Portomarín.

O Xeolodía é unha actividade de divulgación científica cuxo obxectivo non é outro que salientar o patrimonio natural do territorio desde a perspectiva xeolóxica. Co gallo de lograr ese propósito, desde o ano 2010 realízanse en cada unha das provincias do país saídas de campo gratuítas e abertas a toda clase de públicos o primeiro fin de semana de maio.

Os lugares escollidos para desenvolver un Xeolodía presentan grande interese xeolóxico e ademais ofrecen información rigorosa mais sinxela para que poida ser comprendida por persoas non expertas na materia. 

Por unha banda, estas saídas de campo están guiadas por profesionais das Xeociencias. Coa súa axuda e as formas e estruturas a visitar, os participantes poden asimilar a paisaxe con outros ollos e non só. Permiten entender cal é o funcionamento do planeta como sistema dinámico aberto e cuxos recursos son a base indispensable do noso sistema produtivo e por fin ultimo do noso benestar. Por outra banda, o Xeolodía contribúe para que as persoas perciban con sensibilidade o incalculable valor do patrimonio xeolóxico coma unha parte indisoluble do medio natural. A necesidade de difundilo ten como finalidade protexelo coma un valor en si mesmo alén de fomentar hábitos de uso e consumo sostibles dos recursos naturais para as xeracións futuras. Neste contexto, dende o IES Río Cabe, os departamentos de Bioloxía-Xeoloxía e Tecnoloxía resolveron poñer en valor o patrimonio xeolóxico da bisbarra a través da primeira edición dun Xeolodía local, coa experiencia de que se asente se converta nunha tradición anual deste senlleiro centro educativo.

A escolla do concello de Portomarín para a análise das súas características xeolóxicas non foi unha decisión aleatoria.  Este concello do interior lucense atesoura mostras de rochas, formas e estruturas non só de singular beleza senón tamén de especial importancia. Sen esaxerar, podemos afirmar que arredor do Miño se condensa toda a historia xeolóxica do substrato pétreo máis antigo da península ibérica.

Un espectáculo natural abraiante resultado da acción das poderosas forzas da tectónica de placas hai uns 300 millóns de anos. As pegadas dese colosal evento planetario afloran en forma de rochas intensamente pregadas e pouco frecuentes noutros puntos da paisaxe galega, que conforman o noso relevo. Unha orografía suave, testemuña do inexorable paso dos tempos xeolóxicos e vestixio de antigos mares e océanos que hogano se elevan cara o ceo en sólida harmonía.

Tomando como pano de fondo a historia xeolóxica, os alumnos e alumnas aprenderán conceptos relativos á orixe e á evolución dos materiais presentes no percorrido insistindo na importancia de cada forma e estrutura xeolóxica en relación á construción do relevo. Tamén se explicará en detalle cada una das litoloxías presentes: xénese, mineraloxía, textura, usos, aplicacións e sistemas de extracción.

E por último non nos esqueceremos de salientar o papel modelador da paisaxe que o Miño e o seu afluente Ferreira levan facendo durante todo o período Cuaternario. Vales fluviais, aluvións e meandros dan o toque final á configuración dun territorio cuxa orixe remonta aos primordios da era Paleozoica; ou sexa hai 500 millóns de anos.

Itinerario: Portomarín (ao carón do Miño) - Vilar - San Xulián – Bagude – A Barreira - Marxes do rio Ferreira e Portomarín (a carón da igrexa de San Nicolao).

Materiais: mapa xeolóxico 1:50000, mapa topográfico 1:25000, martelo de xeólogo, lupa, compás, instrumental químico e documentación gráfica como apoio ás explicacións sobre o terreo.

Interese: tectónico, petrolóxico, mineralóxico, xeomorfolóxico, ambiental e patrimonial.

Dificultade: baixa

Álbum: Escolares -> 2024_05_10_1º BACH_Xeolodía_Portomarín

23.02.2024

O venres 23 de febreiro, celebrouse a  fase presencial da  XIX Olimpíada de Bioloxía (Fase Autonómica Galega), actividade convocada polo Colexio Oficial de Biólogos de Galicia (COBGA) e a Asociación Olimpíada de Bioloxía (OEB), en colaboración coas tres universidades galegas e a Xunta de Galicia, na que participou Ariadna Valdés Fernández, alumna de 2º Bacharelato do noso centro, o IES Río Cabe, acompañada da súa profesora de Bioloxía e Xeoloxía, María Padrón.

O pasado 3 de febreiro tivera lugar a fase previa, na modalidade en liña, cun récord de participación de 402 alumnos de 42 centros de toda Galicia, dos que sairon elexidos os 80 mellores estudantes que participaron na fase presencial.

A realización das probas tivo lugar na Facultade de Bioloxía da Universidade de Vigo.

As actividades propias do certame desenvolvéronse entre as 10:25 e as 15:00 horas, e consistiron: nunha primeira proba teórica, e despois dun pequeno receso, unha segunda proba práctica (prácticas de laboratorio de bioloxía celular, zooloxía, fisioloxía animal e xenética).

Despois de comer e xa máis relaxados, gozamos dunha conferencia, “Anisakis: mitos e realidades sobre un parasito mediático”, a cargo do profesor Raúl Iglesias Blanco, investigador en Centro de Investigación Mariña (CIM-UVigo). maneira

A xornada rematou da mellor maneira  posible, xa que Ariadna acadou o primeiro posto da fase galega e representará á nosa comunidade na fase nacional, que terá lugar en Valencia entre o 18 e o 21 de abril de 2024, xunto con outros dous rapaces que acadaron o segundo e terceiro posto do IES Eusebio da Guarda da Coruña aos que lles transmitimos os nosos parabéns.

 Agradecemos as cartas enviadas polo Conselleiro de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades, don Román Rodríguez e pola alcaldía de Monforte de Lemos asinada polo alcalde don José Tomé á nosa alumna para darlle as felicitacións polo premio.

Moitos parabéns a Ariadna e a súa profesora María Padrón!

Le a nova no xornal La Voz de Galicia picando AQUÍ

Álbum: Escolares -> 2024_02_24_2ª AVA_2º BACH_XIX Olimpíada de Bioloxía_Vigo

07.02.2024

O mércores 7 de febreiro, tivo lugar a XV Fase Galega da Olimpíada de Xeoloxía en Quiroga, actividade convocada pola AEPECT GALICIA (Asociación Española para la Enseñanza da Ciencias de la Tierra), na que participaron, por sexto ano consecutivo, 8 alumnas e alumnos de 1º Bacharelato do IES Río Cabe acompañados da súa profesora de Biloxía e Xeoloxía, María Padrón.

O xeoparque Montañas do Courel foi a sede para os institutos das pronvincias de Lugo e Ourense As actividades propias do certame desenvolvéronse entre as 11:15 e as 14:00 h, e consistiron: nunha primeira proba práctica Xincana por equipos e despois dun pequeno receso, unha segunda proba teórica individual con 40 preguntas tipo test. Unha vez rematadas as probas e despois de xantar, os participantes disfrutaron de dúas visitas guiadas, unha Museo de Mineria Aurífera Romana de Ribas de Sil e outra o Museo Xeolóxico de Quiroga Ás 18:00 h tivo lugar a clausura da Olimpíada por parte do tenente de alcalde de Ribas de Sil, Roberto Casto e o xerente do Xeoparque, Martín Alemparte e a posterior entrega de premios aos gañadores da mesma Os nosos alumn@s tiveron a oportunidade de compartir un día único con outros estudantes cun interés común pola ciencia, e concretamente pola Xeoloxía. O día non puido rematar mellor, xa que foron Manuel Vega Soto e Carmen López Fernández, os que acadaron o primeiro e segundo posto repectivamente. Será eles, máis outros seis alunm@s os que representarán a nosa comunidade na Fase Nacional, que este ano terá lugar en Zamora o día 13 de abril.

Parabéns!

Noticias da prensa, pica enrriba para ler:

Xornal de Lemos

La Voz de Galicia

Álbum: Escolares -> 2024_02_07_2ª AVA_1º BACH_Olimpíada de Xeoloxía_Quiroga

05.12.2023

 O alumando de 1º Bacharelato ven de participar nunha actividade organizada polos departamentos de Física e Química e Bioloxía e Xeoloxía, que se desenvolveu o pasado martes día 5 de decembro na cidada da Coruña.

A xornada comezou cunha visita á Casa das Ciencias para continuar cunha interesante experiencia no MUNCYT (Museo de Ciencia e Tecnoloxía) onde o alumnado tivo a oportunidade de participar nun obradoiro de electricidade e electrónica. Resultou unha xornada de convivencia moi interesante!

Queremos destacar de xeito moi positivo a felicitación por parte dos responsables dos museos visitados polo bo comportamento e actitude do alumnado durante o desenvolvemento das actividades.

Álbum: Escolares -> 2023_12_05_1ª AVA_1º BACH_MUNCYT_Casa das Ciencias_BioXeo_F&Q

27.09.2023

O día 27 de setembro baixamos á pista de deportes exterior con alumnos/as de 3º ESO, para recoller os datos que logo empregaremos na realización dos cálculos do perímetro terrestre tal e como o mediu por primeira vez hai dous mil douscentos anos Eratóstenes. Os alumnos/as por grupos fixeron distintas tomas de datos, soportando un forte sol.

Eratóstenes é coñecido por ser a primeira persoa en calcular o diámetro e a circunferencia da Terra comparando a altitude do Sol ao mediodía, en dous lugares que se atopan separados unha distancia coñecida.

Trátase de describir cando é mediodía no lugar onde se vive, e determinar o raio terrestre a través da inclinación dos raios solares. Tamén se potencia o traballo en equipo, xa que estes datos serán compartidos con diferentes centros de todo o mundo para determinar o raio da Terra e o seu perímetro, mostrando así a importancia do traballo en equipo na ciencia.

Álbum: Escolares -> 2023_09_27_1ª AVA_3º ESO_ Club de Ciencias_Proxecto Eratóstenes

23.10.2023

Nesta primeira xornada micolóxica do Río Cabe o alumnado de 1º ESO, acompañado das súas profesoras Raquel Seoane e Nuria Mariño, foi testemuña da grande exuberancia dos montes da bisbarra monfortina.

A asociación micolóxica da propia vila, os Lactouros, foi a encargada de impartir unha breve formación e de acompañarnos na saída de campo que tivo lugar en Bóveda ao longo da mañá deste pasado 23 de outubro. Mais non só iso, senón que tamén fixemos partícipe dos nosos achados a toda a comunidade educativa a través da exposición que dispuxemos na entrada, na que se poden ver as diferentes especies cos seus respectivos nomes científicos, así coma unha recollida da gran diversidade de nomes existentes para referirse aos cogomelos, cantigas e refráns asiciados aos mesmos, et. na que, por certo, debedes participar!

Moitas foron as especies das que recollemos exemplares, dende amanitas ata linguas de vaca, e malia non termos atopado os ben apreciados boletos ou níscalos, prometemos volver ao monte na súa procura porque, agora si, somos quen de identificalos grazas aos nosos novos amigos de Lactouros.

Pica AQUÍ para ver a galería de fotos.

11.10.2023

O mércores 11 de outubro, o alumnado de 4º ESO acudiu ás inmediacións do río Cabe para realizar a primeira inspeccións fluvial (a de outono) acompañados dos seus profesores, Jose Manuel Gil, Raquel Seoane e María Padrón

O Proxecto Ríos é unha iniciativa de concienciación, educación e participación cidadana en defensa dos ríos galegos. Este proxecto, promovido por ADEGA (Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza), consiste na realización de inspeccións (dúas inspeccións, unha en outono e outra en primaveira) do estado dos ríos galegos por parte de personas ou grupos voluntarios a nivel local, co obxetivo final de facerse responsables da vixiancia (adopción) do río que pasa polo seu municipio ou localidad. A participación neste proxecto Ríos, tanto a nivel privado como de diferentes entidadesse concreta en dos inspecciones fluviales anuales, una en primavera y otra en otoño. O noso centro participa dende hai varios anos neste proxecto, baixo a supervisón dos Departamentos de Bioloxía e Física, co propósito de axudar na conservación dos ríos, dende a concienciación

A inspección consistiu no análise das características biolóxicas, físicoquímicas, hidromorfolóxicas e patrimonniais do ecosistema fluvial. Para realizar o seu traballo o alumando (organizado en grupos de cinco) foi dotado de todo o material de investigación necesario, dende pinzas, lupas, cintas métircas, ata redes e incluso vadeadores de pesca, xa que para obter algunhas das mostra a estudar (macroinvertebrados) tiñan que adentrarse no río. Estas saídas teñen moi boa acollida por parte do noso alumnado, xa que lles permite converterse en verdadeiros investigadores, utilizando a súa contorna máis próxima como aula improvisada.

Voltaremos!

 Pica AQUÍ para ver a galería de fotos.

O martes 25 de abril os alumnos e alumnas de 2º ESO visitaron, acompañados dos seus profesores, Iria Penoucos e Javier Barros, a base contraincendios de Doade e do monte Marroxo.

 Alí, os brigadistas, pilotos de helicópteros, avionetas e resto de persoal explicáronlles en que consiste o seu traballo e como accederon ó seu posto. Tanto alumnado como profesorado estamos

moi agradecidos por toda a información que nos deron, así como da cercanía que sentimos en todo momento , pero sobre todo, estamos  agradecidos e moi orgullosos do traballo que realizan.

Cortegada:a illa dos loureiros.

O luns 17 de abril os alumnos/as de 4º ESO acudiron a Carril (Pontevedra) coas súas profesoras de Bioloxía e Xeoloxía, María Padrón e Raquel Seoane.

Pola mañá, acompañados por Gema,unha das guías de CORTICATA (empresa de turismo medioambiental),realizaron un roteiro interpretativo de 4 kilómetros na illa de Cortegada.

Esta illa é un dos tesouros naturais do Parque Nacional Marítimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia. O seu alto interés botánico valeulle o sobrenome de “bosque flotante”, un ecosistema único para a flora e a fauna.

Na metade da súa masa forestal húmida emerxe un dos bosques de loureiros máis grandes de toda Europa, para o que foron necesarias décadas de abandono.

Non menos interesante é a súa historia. Pola súa situación, Cortegada foi outro punto de ataque das costas galegas de corsarios e piratas ao longo de toda a Idade Moderna. A partir do año 1596, construiuse na illa un hospital-lazareto para peregrinos da vía marítimo fluvial. Co tempo estableceuse un importante núcleo de poboación do que aínda se conservan vivendas e lagares, entre outras construcións. En 1910, Vilagarcia e Carril cedoron este terreo insular ao rei Alfonso XIII para aloxar a súa residencia de verán. O proxecto do edificio realizouse-a cargo do arquitecto real Ripollés- pero nunca prosperou. A illa quedou como coto de caza do rei.

En 1978 foi vendida a unha inmobiliaria con fins urbanísticos. Os defensores dunha “Cortegada para o pobo” lograron paralizar o proxecto.

Foi en 2002 cando Cortegada é incluída no Parque Nacional.

Logo de refrescar cun baño e xantar na illa, embarcaron cara o porto de Carril. Xa en terra, dirixíronse camiñando a unha das praias da localidade para rematar o día gozando dunha fermosa tarde practicando kayak con Lucio e Marina, compañeiros da nosa guía.

Foi un día marabilloso!!!!!

 O mércores 8 de febreiro, celebrouse a XIV Fase Galega da Olimpíada de Xeoloxía, actividade convocada pola AEPECTGALICIA (Asociación Española para la Enseñanza da

 Ciencias de la Tierra), na que participaron, por quinto ano consecutivo, 12 alumn@s de 1º Bacharelato do noso centro, que foron acompañados da súa

profesora da asignatura, María Padrón, a quen, un ano máis, agradecemos a súa implicación.

O xeoparque Montañas do Courel foi a sede para os institutos das pronvincias de Lugo e Ourense

As actividades propias do certame desenvolvéronse entre as 11:15 e as 14:00 h, e consistiron: nunha primeira proba prácticaXincana por equipos, no Museo Xeolóxico de

Quiroga, e despois dun pequeno receso, unha segunda proba teórica individual con 40 preguntas tipo test.

Unha vez rematadas as probas, os participantes disfrutaron dun xantar, e posteriormente,dunha visita guiada no Museo de Minería Aurífera Romana de Ribas de Sil.

Ás 18:00 h tivo lugar a clausura da Olimpíada por parte do tenente de alcalde, Roberto Casto e entrega de premios aos gañadores da mesma.

Os nosos alumn@s tiveron a oportunidade de compartir un día único con outros estudantes cun interés común pola ciencia, e concretamente pola Xeoloxía.

O día non puido rematar mellor, xa que foron Carla Rodríguez, Ariadna Valdés e Nadine López, as tres alumnas do noso centro as que acadaron o primeiro, segundo e

terceiro posto repectivamente.

As dúas primeiras representarán á nosa comunidade na Fase Nacional, que este ano terá lugar en Jaén o día 25 de marzo.  

PARABÉNS!!!!