"Na Estrada para o Porto" é a crónica en imaxes da excursión que o alumnado de portugués fixo en abril á cidade invicta. Tamén é unha humilde guía de viaxe que queren compartir con tod@s vós. Para o ano, máis.

Fiquem à vontade!

O xurado, composto polo alumnado de 4º ESO, valorou o uso normalizado da língua que fai este negocio familiar aberto dende 1984.

O recoñecemento entregarase na gala Revista Viva. Nós de Nós, que terá lugar no Teatro Principal o martes 20 a partir das 16:30.

O Premio IES-G que entrega o IES Nº 1 da Estrada chega á súa 8ª edición, tras o parón provocado pola pandemia, para sumar a Pastelería Mimela á nómina de comercios recoñecidos por empregar a lingua galega no seu día a día demostrando que o idioma engade un valor positivo nas relacións comerciais, que facilita a comunicación e achega confianza á clientela.

En concreto, o xurado formado polo alumnado de 4º ESO valorou o seu uso na atención oral á clientela, na cartelería interna e externa do establecemento, así como, especialmente, nas campañas de publicidade que realiza periodicamente e nos contidos publicados nas redes sociais, onde se percibe un uso coidado, rigoroso e de calidade do idioma.

Conta a propia autora que, de adolescente, encontrou nunha pintada na parede do seu instituto a definición que, segundo ela, mellor encerra o significado mesmo de literatura: "a arte comeza no punto en que vivir non abonda para expresar a propia vida". E, a partir deste fío, Andrea Maceiras foi desenredando as historias que transitan polas páxinas de Europa Express, O que sei do silencio e Que me pare o corazón se te esquezo, novelas que leron os mozos e mozas de 3º e 4º ESO e que centraron a conversa que mantivemos coa escritora o pasado martes 6 de xuño no marco do programa Letras Galegas 2023. 

O encontro foi moderado polas alumnas Sara Espiño, Xiana Folgare  Carolina Conde, Uxía Seoane e Pilar González nunha tarde de calmizo e treboada que tamén foi intensa e deu para conversar sobre a pegada das experiencias persoais na súa obra e arredor de diferentes motivos temáticos que tecen as vidas dos personaxes das súas novelas: o paso da adolescencia á madurez, a procura da liberdade e a loita polos soños, as relacións tóxicas, o acoso, a conformación da identidade e a imaxe que proxectamos ao exterior, a influencia das redes sociais nesa construción... A preguntas do alumnado, aínda deu tempo para falarmos sobre o oficio da escrita, os nosos gustos e intereses lectores ou o proceso de creación e edición dun libro, mesmo sobre as nosas expectativas e arelas nun futuro que xa non anda moi lonxe.

Seguimos a facer camiño, e xa van 10 anos, coa Festa das Palabras que organiza DinamizaEstrada, o colectivo que agrupa os Equipos de Normalización Lingüística dos centros escolares do noso concello. 

Seguimos a tecer unha rede de complicidades e afectos arredor da lingua galega a través da pulsión literaria que atravesa os microrrelatos e micropoemas dos 62 rapaces e rapazas galardoados e mais as 14 ilustracións dos meniños e meniñas de infantil. 

Seguimos a vernos no espello de Charo Golmar, madriña do evento, e de Rosa de Cabanas, que ilustrou a festa cun fermoso deseño que tomou corpo no cartaz, os marcapáxinas e mais no libro que recolle os textos e debuxos premiados. 

Porque "camiño" e "espello" foron as palabras prestadas por don Francisco Fernández del Riego, autor homenaxeado no Día das Letras Galegas, o home que nunca se rendeu, que serviron de inspiración para estes mozos e mozas, especialmente, no caso do noso centro, para Martín Seoane Duro, Helena Castaño Pazos, Noa Cabaleiro Ribadulla e Sara Espiño Vaamonde, escollidos entre os máis de 200 textos presentados a concurso. Moitos parabéns!

"Seremos quen de xuntar 10.000 seguidores nun ano publicando contidos galegos no Facebook?". Corría o ano 2016 cando os creadores de Orgullo Galego se fixeron esta pregunta, que axiña tivo resposta, porque en apenas un mes superaron esa cifra e en 6 meses xa contaban nada máis e nada menos que con 70.000 seguidores. Dende entón, Orgullo Galego non parou de medrar até aglutinar máis de 420.000 persoas nas redes sociais (FB, IG, Twitter, Twitch, TikTok, Sportify, Ivoox, Telegram ou Mastodom), unha web na que publican contido propio, tenda en liña e milleiros e milleiros de post publicados. Este labor vén de ser recoñecido co premio Rosalía de Castro á Normalización Lingüística 2023 que concede a Deputación da Coruña, na categoría de "Entidades" por representar "unha nova expresión de transmisión da lingua e cultura galegas". 

A alumna Uxía Seoane Duro (4º ESO) vén de ser recoñecida co 2º Premio de Poesía no Certame Xoán Díaz do Concello de Cambre pola obra ‘Ansiedade. Depresión. Medo’ na categoría reservada para mozos e mozas de entre 15 e 18 anos.

O IES David Buján acolleu o venres 19 a entrega dos premios do Certame, un galardón que organiza o instituto xunto co IES Afonso X O Sabio e o Concello. Os recoñecementos entregáronse nas categorías de poesía, narración e microteatro e participou alumnado de toda Galicia.

Noraboa, Uxía!

Hoxe deu comezo o programa das Letras Galegas 2023 no noso centro. Literatura, redes sociais, audiovisual, Fernández del Riego e, parafraseando o lema do Correlingua desta edición, máis galego na casa e na escola, na vila, na aldea e na vida.

Esta mañá tivemos a oportunidade de conversar co profesor e escritor David Pérez Iglesias arredor da novela Todo o tempo do mundo (Premio Merlín de literatura infantil 2016).

O encontro, presentado e moderado por Noa, Lía e Iker, deu pé para falar da historia do avó Valente e a súa neta Ariadna, de 11 anos, que o acompañará un verán na aldea entretanto os seus pais se instalan nun novo país a onde chegan fuxindo da crise e a difícil situación económica da familia.

Todo o tempo do mundo é un libro para rapaces e rapazas pero non só, tamén para adultos, para falar da perda do mundo rural, das ameazas que sofre (o despoboamento, as canteiras, os eólicos...), da necesidade dos silencios e da tenrura, dun mundo no que "a choiva fala coas cousas" e onde as nosas raíces non hai que buscalas nos avós senón no que lle deixamos aos nosos fillos. Porque, como afirma o autor nunha carta dirixida á protagonista que fai de prólogo: "Dos bos camiños, coma dos bos libros, nunca regresas". 

O alunado de português do nosso centro participou numa saída didática à cidade do porto os passados 13 e 14 de abril, viagem que deu para conhecer diferentes pontos de interesse da cidade, para praticar o idioma e para partilhar bons momentos. Durante a primeira jornada visitou-se a Baixa, desde a Estação de São Bento até o Palácio de Cristal passando pela Avenida dos Aliados, Clérigos, os Jardins da Cordoaria, Miragaia, o bairro da Ribeira e o Jardim do Morro, em Gaia.

A chuva acompanhou-nos no segundo dia no Porto mas não deteve os passos do grupo, que visitou a Sé Catedral, São Nicolau, Batalha, Santa Catarina, o Bolhão e, já no regresso, a vila minhota de Ponte de Lima.

Ficamos com saudades da cidade invicta mas com fartura no coração à espera doutra visita no próximo curso. Até mais ver!

O pasado sábado houbo un especial do programa de Radio Estrada "Recuncho da Lingua", dedicado á cultura popular. O IES Nº 1 participou coa recollida de contos e lendas populares por parte do alumnado de 1º de ESO. O que levamos á radio é unha mostra deste traballo, concretamente o realizado por Mariña Fajundes, que escoitou da voz da súa tía avoa Enriqueta a lenda de Pepa a Loba, a bandoleira do século XIX que fuxiu aos montes e que aínda se lembra polas terras de Couso, en Vea. Podes escoitala, a partir do minuto 13:10.

En resposta a unha nova convocatoria da Asociación de Escritores/as en Lingua Galega para celebrarmos o Día de Rosalía, o noso centro sumouse a esta celebración con diferentes actividades. Así, os versos de Rosalía tomaron os corredores e outros espazos comúns do centro como a Biblioteca, a cafetaría e o patio, á vez que serviron de inspiración para as creacións do alumnado, que veu traballando nas últimas semanas na elaboración de montaxes audiovisuais e caligramas que foron expostos na entrada da Biblioteca. Ademais, nas aulas de Lingua Galega achegouse máis polo miúdo á súa biografía a través de presentacións e mesmo retos lúdicos. 

Por outra banda, Brais, Adriana e Iria participaron, xunto co alumnado doutros centros educativos, nun recital que tivo lugar o pasado xoves no Teatro Principal, no que tamén se presentou o vídeo institucional do Concello Aí vai a tola soñando.

Os versos rosalianos foron trazando as pegadas da poeta para o alumnado de 3º ESO que o pasado martes 14 de febreiro percorreu o Roteiro Rosalía de Castro. Nunha mañá fría mais soleada, o profesor e escritor Manuel Lorenzo Baleirón foinos guiando de forma excepcional por algúns dos lugares intimamente ligados á vida e á poesía da autora.

Hoxe, martes 6 de febreiro, tivemos a fortuna de recibir na Biblioteca a escritora Berta Dávila. 

A autora mantivo un encontro co alumnado de 3º de ESO para falar do seu libro Un elefante na sala de estar, que leran no primeiro trimestre, e mais co alumnado do Club de Lectura de 3º e 4º ESO, que leu a novela gráfica O derradeiro libro de Emma Olsen, adaptado e ilustrado por Pablo padro a partir da novela homónima da escritora. 

Brais, Noemi e Carla foron os encargados de conducir o coloquio, achegando unhas breves notas biobibliográficas da autora e introducindo as primeiras preguntas.

Con motivo do aniversario do nacemento de Alfonso D. R. Castelao en Rianxo un 29 de xaneiro de 1886, un grupo de alumnas de 4º ESO participou onte (28-01-23) nun programa especial do Recuncho da Lingua, de Radio Estrada, que conduciu Pilar Bernárdez. 

Jessica, Irene e Uxía, acompañadas pola directora e profesora de Lingua Galega, Beatriz, encargáronse de rememorar a relación que Castelao mantivo coa Estrada a partir, nomeadamente, da carta que lles enviou aos estradenses en 1941 dende o exilio americano. Esa Estrada que foi, nas súas palabras, "o escenario en que se desenrolaron as máis punxentes esceas do meu pasado vivir", foi evocada nos paseos de Alfonso Daniel con Virxinia Pereira, na lembranza do malogrado fillo, nos encontros co amigo e compañeiro da causa galeguista Losada Diéguez ou no multitudinario mítin pro-Estatuto de 1936.

Ademais, Uxía explicou como se xestou a idea e como elaborou unha versión para monicreques de Os vellos non deben de namorarse, na que contou coa axuda da familia e que podedes ver aquí.  

Pedro Souto e Brais Tato veñen de gañar, co seu traballo Forra, o Premio á Calidade Técnica e Creativa do I Concurso de vídeos Perdidos e Achados convocado pola Associaçom Galega da Língua (AGAL) e a Associação de Docentes de Português na Galiza (DPG) coa colaboración da Deputación da Coruña. O xurado destacou os elementos innovadores do seu traballo no plano audiovisual e a súa orixinalidade.

O alumnado de Secundaria, Bacharelato e FP dos centros galegos tiñan que recoller e explicar palabras empregadas na súa zona que fosen tamén utilizadas na lingua portuguesa. Pedro e Brais escolleron o termo "forra", que explican moi ben neste vídeo que vos convidamos a ver. Moitos parabéns!

Noraboa, así mesmo, para Noemi, Carla, Helena, Antón, Pablo, Desirée e Gabriel, alumnos/as de Lingua Portuguesa de 3º ESO, por participaren tamén cos seus traballos, que se poden ver na nosa conta de Instagram.

O sábado, 17 de decembro, os alumnnos de 3º de ESO Pedro Souto e Brais Tato participaron nun programa especial das Mañás de Sábado, de Radio Estrada. Dirixido por Isabel Durán e por Pilar Bernárdez, foron convidados os centros educativos co obxectivo de pór en valor o patrimonio inmaterial da cultura galega, en especial o referido aos contos, lendas e mitos de tradición oral. 

Acompañados pola profesora do IES Mónica Mato, os mozos leron cadansúa lenda, que recolleran previamente nas súas casas, por boca de familiares. Podedes escoitar o programa premendo aquí ou dándolle ao play directamente no reprodutor (a súa intervención comeza a partir do 08'50'').

Parabéns aos rapaces pola súa fantástica intervención!

Impresionante traballo de Uxía Seoane (e familia) que recrea con monicreques distintas escenas da obra de teatro de Castelao Os vellos non deben de namorarse.

Moitísimos parabéns pola interpretación dos textos, o deseño e elaboración das figuras e o resultado final do vídeo.

As alumnas Alba Muimenta e Manuela Rey participaron o pasado 1 de decembro na Festa da Poesía da Estrada recitando textos do poemario irmá paxaro, de Tamara Andrés, autora que mantivo un encontro arredor desta obra co alumnado de 4º ESO.  

aaa

O próximo martes 15 de novembro o alumnado de 4º ESO manterá un encontro con Tamara Andrés, autora de irmá paxaro, poemario editado por Cuarto de Inverno e ilustrado fermosamente por María Montes, polo que mereceu o Premio ao Mellor Libro Ilustrado na Gala do Libro Galego 2020. Ademais, o libro foi finalista do I Premio María Victoria Moreno de Literatura Xuvenil.

Como se sinala na presentación editorial da obra, "irmá paxaro é o relato da perda da complicidade entre dúas irmás descoñecedoras de que o golpe máis duro é o paso do tempo".

Esta actividade desenvólvese no marco do Programa Encontros Literarios que convoca a Dirección Xeral do Libro e Fomento da Lectura do Ministerio de Cultura e Deporte e é organizada polo Departamento de Lingua Galega e a Biblioteca.