Biblioteca escolar, acelerador de innovación

As bibliotecas escolares galegas viviron importantes transformacións nos últimos anos, grazas ao esforzo conxunto de comunidades educativas e administración, nunha tarefa que ten como finalidade ofrecer máis e mellores instrumentos ao alumnado para a súa formación académica e persoal. Estas transformacións non foron só físicas (moito profesorado afirma que a biblioteca é o espazo máis fermoso do seu centro); o cambio máis importante é o que se produce no centro educativo cando a biblioteca se activa, porque arredor das súas propostas e dos seus recursos, da actividade que xenera e os apoios que presta, botan a andar (ou cobran forza, asentándose) dinámicas de traballo diferente, prácticas pedagóxicas máis activas, propostas máis colaborativas, proxectos ilusionantes que axudan a construír coñecemento e a construír comunidade tamén. As bibliotecas, ao renovarse e activarse, confírmanse como aceleradores de innovación, de innovación educativa.

Con este lema, Biblioteca escolar, acelerador de innovación, preséntase o cartel que neste curso 2012/2013 edita a Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, co gallo da celebración do mes da biblioteca escolar (outubro) e do Día da Biblioteca (24 de outubro) e que chegará aos centros en datas próximas. Nesta ocasión, a ilustración correspondeu ao creador galego Andrés Meixide,  que vén sumarse así aos ilustradores que teñen colaborado con esta consellería no obxectivo de difundir as posibilidades da biblioteca escolar (Manuel Mariño/2008, Miguelanxo Prado/2009, Marina Seoane/2010, Emma Ríos/2011)

Comunicación presentada no Congreso Iberoamericano de las lenguas en la Educación y la Cultura-IV congreso Leer.es (Salamanca, 5/7 de setembro de 2012)

Biblioteca e comunidade escolar

Comeza un novo ano escolar e as bibliotecas prepáranse para recibir ao alumnado; moitas delas, contemplan nos seus programas, tamén, actividades para as familias, nese intento (sempre ben recibido) de involucrar a nais e pais na formación dos novos lectores.

Neste DÍPTICO, Biblioteca e comunidade escolar, sinálanse algunhas das actividades máis frecuentes e que mellor resultado veñen dando desde hai anos, pois poñen en valor os libros, a lectura e o acceso ao coñecemento; facilitan orientación a nais e pais nestes temas; posibilitan a súa colaboración; aproveitan o entusiasmo e o bo facer daquelas familias que queren contribuír á construción dunha escola máis aberta e mellor para os seus fillos e fillas.

+ Información sobre MOCHILAS VIAXEIRAS  RECUNCHO PARA PAIS

Convocatoria de Clubs de Lectura para o curso 2012/2013

Club de lectura. IES Leiras Pulpeiro. LugoO Portal Educativo publica hoxe, 4 de setembro, a convocatoria da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos pola que se incentiva o funcionamento de clubs de lectura, para o curso 2012/2013, en centros públicos que matriculan alumnado de ensino secundario, bacharelato, formación profesional e ensinanzas de réxime especial.

Esta iniciativa está encadrada no programa HORA DE LER para o fomento da lectura en centros de ensino, integrando á súa vez no Plan LÍA (Lectura, Información e Aprendizaxe) da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria. O prazo para a presentación de solicitudes remata o 15 de outubro.

+ información AQUÍ

Resolución provisional da convocatoria do Plan de mellora de bibliotecas escolares para o curso 2012/2013.

O Portal Educativo publica hoxe, 11 de xullo, a resolución provisional do Plan de mellora de bibliotecas escolares para o curso 2012/2013, segundo o contemplado no punto 7 da orde de convocatoria. Esta resolución relaciona os centros que se incorporan a este programa no vindeiro curso. A resolución definitiva, que se publicará posteriormente no DOG, recollerá a totalidade dos centros que estarán incluídos no Plan de mellora de bibliotecas escolares no vindeiro curso 2012/2013.

O prazo para a presentación das posibles alegacións remata o luns 16 de xullo. Esta relación inicial poderase ampliar no caso de producírense máis baixas ou renuncias.

Vídeo resume da V Xornada dos Clubs de Lectura


Xornada Clubs de Lectura 9 de Xuño - HD 1080p from Bibliotecas Escolares de Galicia on Vimeo.

O pasado 9 de xuño celebrouse en Compostela a V Xornada dos Clubs de Lectura, con asistencia dos profesores que coordinan os clubs de lectura nos 215 centros públicos de ensino secundario de Galicia e que contaron con axudas da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos para o funcionamento dun club durante o curso que agora remata. Os clubs de lectrua son unha iniciativa integrada no programa Hora de ler, para o fomento da lectura nos centros de ensino.

Esta actividade de formación para o profesorado implicado, reuníu nesta ocasión tamén a unha boa representación de alumnos e alumnas que integran os clubs de lectura, xunto cunha pequena representación de nais, pais ou persoal non docente, que forman parte dos grupos de lectura de adultos, presentes nalgúns centros. A través deste vídeo podemos coñecer algo do que alí pasou. 

Todos os vídeos das sesións plenarias, así como outros materiais e informacións, están dispoñibles AQUÍ (entrar como convidado)

Unha despedida do curso alegre... que comeza na biblioteca


No CEIP de Bandeira (Bandeira-Silleda, Pontevedra) despediron o curso con este alegre lipdub, froito do traballo de todo o centro, coordinado polo ENDLG e o Departamento de Música. Parabéns a toda a comunidade educativa! Esta vez, como  tantas outras, as cousas bonitas comezan na biblioteca....

Préstamo para o verán nas bibliotecas escolares galegas. Será por libros!!!

libros para o verán. IES As Mariñas - BetanzosDesde hai varios anos, algunhas bibliotecas escolares ofrecen préstamos especiais para o verán ao conxunto da comunidade educativa. Alumnado, familias, profesorado, persoal non docente... teñen acceso a lotes de libros para acompañar o período de vacacións. Na imaxe, a biblioteca do IES As Mariñas de Betanzos, un dos centros pioneiros neste tipo de actividades (préstamos dun máximo de dez títulos por lector ou lectora). Pero hai moitos outros:

Lectura para o verán 2012: As bibliotecas escolares galegas recomendan...

Participante na V Xornada dos Clubs de LecturaComezan a chegar as guías de lectura e recomendacións elaboradas polas bibliotecas escolares galegas para este verán. Unha morea de títulos nos que escoller, madialeva!

V Xornada de Clubs de Lectura

 
Por V ano consecutivo convócase a Xornada dos Clubs de Lectura, destinada ao intercambio de experiencias e á formación do profesorado que coordina os clubs de lectura presentes en 215 centros públicos de ensino secundario de toda Galicia, con apoio da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos da Consellería de Cultura, Educación e O.U., a través do seu programa HORA DE LER e da convocatoria anual de axudas.
Ademais do profesorado, nesta V Xornada de Clubs de Lectura vai participar tamén alumnado integrante de clubs de distintos puntos de Galicia, así como pais e nais que forman parte dos grupos de lectura de adultos existentes nun 25% dos centros con club de lectura. Será ocasión para o intercambio de experiencias de lectores de distintas idades e intereses. O programa inclúe conferencias, mesas de debate, reunións por perfís de asistentes, e obradoiros para os mozos e mozas.
Esta actividade está cofinanciada polo Ministerio de Educación, Cultura y Deporte, en virtude do convenio de colaboración asinado en 2011 para o programa Leer para aprender.

 

 

A biblioteca do IES Salvador de Madariaga (a Coruña), de onte a hoxe.


O IES Salvador de Madariaga, de A Coruña, leva algúns anos intentando mudar a súa biblioteca nun centro de recursos de lectura, información e aprendizaxe, actualizado, atractivo e útil para o seu alumnado. O proceso, que nunca remata, foi longo e non foi doado. Non hai máis que ver o vídeo para darse conta do labor que tiveron que enfrontar. É un exemplo dos procesos de transformación que están vivindo as bibliotecas escolares galegas, pero é sobre todo un exemplo (outros houbo xa, afortunadamente) de intervención na que os protagonistas son o profesorado e o alumnado. Vontade de mudar as cousas é o que transmiten esas imaxes, vontade de mellorar e de acadar un espazo educativo de primeiro nivel. Parabéns a toda a comunidade educativa, principalmente ás persoas que o fixeron posible.

Vídeo-resume dos Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012


Encontros Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012 from Bibliotecas Escolares de Galicia on Vimeo.

Vídeo resume dos Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012, celebrados en Santiago de Compostela os días 19 e 20 de abril, coa asistencia de responsables ou membros dos equipos de bibliotecas incluídas neste programa da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria (nesta ocasión, centros que se integraron nas catro últimas convocatorias). Para a organización desta actividade de formación, no contexto do Plan de mellora de bibliotecas escolares, contouse con financiación do Ministerio de Educación, Cultura e Deporte, en virtude dos convenios de colaboración nesta materia.

Letras Galegas 2012, Valentín Paz Andrade

Segundo se achega a data do 17 de maio vanse multiplicando as actividades nos centros educativos, a maioría das veces froito da colaboración entre os equipos de Biblioteca, Normalización Lingüística e TIC, un bo exemplo de que a integración dos distintos programas existentes no centro é o camiño a seguir.

Boa mostra disto son os materiais que recolle a Secretaría Xeral de Política Lingüística no repositorio de actividades sobre a figura de VALENTÍN PAZ ANDRADE co gallo da celebración do Día das Letras 2012, e que a meirande parte corresponde a actividades xurdidas de programacións conxuntas en centros do Plan de mellora de bibliotecas escolares (CEIP ADR Castelao (Rianxo, A Coruña), CEIP A Ponte (Lugo), CEIP dos Dices (Rois, A Coruña), CPI José García García (Ourense), CEIP Nosa Sra. de Xuvencos (Boborás, Ourense), CEIP de Rebordáns (Tui, Pontevedra), CEIP Condesa de Fenosa (O Barco, Ourense). Deste último centro é o libro interactivo sobre Valentín Paz Andrade da imaxe.

Preparando as Letras Galegas 2012


As mozas e os mozos do CPI dos Dices (Rois, A Coruña) están a traballar xa coa figura de Valentín Paz Andrade, preparando motores para a celebración do Día das Letras Galegas, e ofrecéndonos un documento excelente para achegarnos desde as aulas a este personaxe da cutlura galega. Parabéns a este grupo de "reporteiros" e ao profesorado que os estimula e guía,  polo seu traballo.

É obvio o gran traballo de documentación que hai detrás deste "informativo". E detrás, está tamén, de forma evidente, unha biblioteca escolar como centro de recursos para a  información e a aprendizaxe.

Velaquí outros traballos e actividades en distintos centros:

Publicada no DOG a Orde de convocatoria do Plan de mellora de bibliotecas escolares para o curso 2012/2013

O DOG do 7 de maio fai pública a ORDE do 26 de abril de 2012 pola que se convoca o Plan de mellora de bibliotecas escolares en centros públicos non universitarios de titularidade da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitsaria, para o curso 2012/2013.

Seleccionaranse 55 novos centros e, así mesmo, poderán continuar no programa aqueles centros xa integrados que presenten a documentación oportuna, en tempo e forma,  e acaden valoración positiva na memoria do presente curso 11/12. Esta actuación está cofinanciada polo Ministerio de Educación, en virtude do Convenio de colaboración para a mellora das bibliotecas escolares (Addenda 2010), un programa de cooperación entre as dúas administracións educativas, asinado en 2006.

O prazo de presentación de solicitudes é de UN MES a partir da data de publicación, sendo a data límite o 7 DE XUÑO.

Bibliotecas escolares ¿entre interrogantes? Versión en galego.

O Ministerio de Educación, Cultura y Deporte (entonces Ministerio de Educación), en colaboración coa Fundación Germán Sánchez Ruipérez, publicaba en 2011 Bibliotecas escolares ¿entre interrogantes?, unha ferramenta para a autoavaliación das bibliotecas, elaborada por Inés Miret, Mónica Baró, Teresa Mañá e Inmaculada Vellosillo, co asesoramento metodolóxico de Elena Martín e a coordinación de Luis González, da FGSR.

Esta guía para a autoavaliación  resulta un instrumento a favor da biblioteca escolar, pois contempla de forma moi específica a función destas bibliotecas como apoio ao currículo no seu conxunto, e desenvolve todos e cada un dos aspectos que deben terse en conta para facilitar a existencia dun auténtico recurso educativo, que actúe como elemento estratéxico ao servizo da calidade da ensinanza e da autonomía na aprendizaxe. Permite avaliar, entre outras, a contribución da biblioteca á adquisición de competencias básicas contempladas nos currículos vixentes, un dos comentidos fundamentas para as actuais bibliotecas.

As comunidades educativas poden atopar nesta guía de autoavaliación unha ferramenta flexible e  de gran utilidade para coñcer o uso que se fai da súa biblioteca e o impacto que ten nas prácticas de fomento da lectura e de tratamento do currículo no centro, máis aló de indicadores como o equipamento ou o número de volumes que alberga.

Dado o interese deste material de apoio ás bibliotecas escolares, a Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria tramitou diante das institucións responsables a oportuna autorización para a súa publicación en galego. Coa colaboración da Secretaría Xeral de Política Lingüística, na tradución,  preséntase agora esta versión galega da guía, en edición conxunta do ministerio e a FGSR: BIBLIOTECAS ESCOLARES ¿ENTRE INTERROGANTES? FERRAMENTA DE AUTOAVALIACIÓN. Preguntas e indicadores para mellorar a biblioteca.

Vaia desde aquí o noso agradecemento a todas as persoas que traballaron en tempo record para que esta guía estivese lista para a súa presentación nos pasados Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012, así como á Fundación Germán Sánches Ruipérez e o Ministerio de Educación, Cultura e Deporte, pola súa inestimable colaboración.  

Materiais dos Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012

Os días 19 e 20 de abril de 2012 tiveron lugar en Santiago de Compostela (Palacio de Congresos) os Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012, coa participación de responsables de bibliotecas de 306 centros dos 449 que conforman este programa no presente curso. En breve estarán dispoñibles os vídeos de boa parte das sesións, así como un vídeo resume das dúas xornadas.

Todos os materiais (presentacións dos diferentes relatores e informacións adicionais) están dispiñibles na aula virtual habiliada, a través desta LIGAZÓN (pódese entrar como convidado).

Julia González, responsable do CEIP Mestres Goldar (Vigo) realizou unha reportaxe fotográfica da EXPOSICIÓN DE MATERIAIS que os centros participantes achegaron e que se puido ver durante a celebración dos encontros.  

23 de abril, Día Mundial do Libro.

 

Co gallo da celebración do Día Mundial do Libro - 2012, edítase un novo marcapáxinas que inclúe, desta vez, un texto-agasallo de Agustín Fernández Paz, OS RÍOS DA VIDA, escrito para esta ocasión por un dos autores más lidos por grandes e pequenos no noso país, e recoñecido a nivel internacional.  

 

"ABRIR UN LIBRO E DEIXARSE LEVAR POLA FERVENZA DE VOCES, DE LINGUAS, DE RECENDOS, DE PAISAXES... UNHA MAXIA SECRETA E INESGOTABLE, QUE A NÓS NOS CORRESPONDE DESCUBRIR".

Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012

cartel dos encontrosOs vindeiros 19 e 20 de abril, o Palacio de Congresos de Santiago de Compostela reunirá a 315 asistentes e estes Encontros do Plan de mellora de bibliotecas escolares 2011/2012. Nesta ocasión danse cita en Santiago profesoras e profesores que coordinan os equipos de biblioteca de máis de 300 centros incluídos no programa nas últimas convocatorias (desde a 4ª á 7ª), asistindo así mesmo asesores e asesoras da Rede de formación do profesorado que colaboran neste ámbito.

Ademais das conferencias previstas (Casildo Macías, Elena Martín, Santiago Fernández, José Antonio Millán, entre outros), tamén haberá espazo para a difusión de experiencias de calidade, arredor dos proxectos interdisciplinares e as pequenas investigacións que, co apoio da biblioteca escolar e os seus recursos, permiten dotar ao alumnado de habilidades para o uso e produción da información, contribuíndo á adquisición de competencias básicas, especialmente as competencias de "tratamento da información e competencia dixital" e a de "aprender a aprender".

Abril, mes dos libros: Actividades nas bibliotecas escolares

Abril é o mes no que os libros e a lectura está máis presente, como chamada de atención sobre a importancia dunha actividade que é esencial na formación do alumnado como cidadáns activos e críticos, como estudantes eficaces, como persoas felices. A esta "festa do libro e a lectura" están chamados todos os sectores da comunidade educativa, e así o podemos comprobar nas programacións dalgunhas das bibliotecas escolares galegas:

I Encontro Lectura e Familias. "Lemos xuntos". Sanxenxo, 12/13 de abril de 2012

Un dos aspectos que é preciso contemplar no deseño desenvolvemento dos Proxectos Lectores de centro é a maneira de implicar ás familias na formación dos pequenos como lectores e lectoras competentens, e  o seu papel na adquisición dos hábitos de lectura. Son moitas as iniciativas que se levan a cabo nos centros, desde as aulas e desde as bibliotecas escolares, nese traballo conxunto  cos pais e nais, co fin sempre de poñer en valor a actividade da lectura: unha competencia fundamental para o desenvolvemento persoal, académico e social dos nenos e nenas.  

Desta vez, xúntanse vontades e profesionalidade dos equipos de biblioteca de varios centros do concello de Sanxenxo, e xunto con ANPAS, librerías e o propio Concello, botan a andar o I Encontro de Lectura e familias, LEMOS XUNTOS, que se vai celebrar os días 12 e 13 de abril no Auditorio Emilia Pardo Bazán de Sanxenxo (Pontevedra). Obradoiros para nenos e mozos, conferencias para os adultos, sesións de narración oral, lecturas públicas e recitais configuran un programa de interese, que conta coa colaboración da propia Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria. Está aberto aínda o periodo de inscrición en obradoiros para os máis novos e "encontros da noite", previstos para os adultos.

Toda a información, no blogue da actividade: LEMOS XUNTOS SANXENXO. Tamén en facebook e twitter

Parabéns aos EQUIPOS DE BIBLIOTECA dos centros organizadores: IES SANXENXO, IES VILALONGA, CEIP A FLORIDA, CEIP DORRÓN, CEIP PORTONOVO, así como ao resto dos centros do concello que se sumaron á iniciativa e ás súas comunidades educativas.

2 de abril: Día Internacional do Libro Infantil

"Ao ler, ao contar ou ao escoitar contos en voz alta tamén estamos repetindo un ritual moi antigo que cumpriu un papel fundamental na historia da civilización: facer comunidade. Ao redor deses contos reuníronse as culturas, as épocas e as xeracións para dicirnos que somos un só os xaponeses, os alemáns e os mexicanos; aqueles que viviron no século XVII e nós que lemos un conto en Internet; os avós, os pais e os fillos. Os contos énchenos por igual aos seres humanos, a pesar das nosas enormes diferencias, porque todos somos, no fondo, os seus protagonistas".

Había unha vez un conto que contaba o mundo enteiro é o texto que Francisco Hinojosa, poeta, dramaturgo, narrador, editor e ensaísta mexicano, cedeu á IBBY para a conmemoración do Día Internacional do Libro Infantil 2012. Cada ano, a International Board on Books for Young People encarga a unha das súas seccións a edicíón do cartel conmemorativo deste día no que se lembra o nacemento de Hans Christian Andersen. Nesta ocasión foi a sección Mexicana quen acolleu esta iniciativa, e velaquí  tamén o cartel que elaborou para a ocasión o ilustrador deste país, Juan Gedovius.  

As datas significadas, coma esta, poden ser útiles para insistir nos beneficios da lectura, na necesidade de ofrecer ao alumnado textos de calidade que os axuden a medrar como cidadáns xustos e felices. Aínda que estas celebracións por si soas non consiguen nada, cando vaian acompañadas de actividades sistemáticas, de tempos e espazos para a lectura (na familia e na escola), e de bos libros (en papel ou en pantalla), seguramente poidamos avanzar como sociedade lectora, máis culta e máis igualitaria.

21 de marzo: Día Mundial da Poesía

A poesía é unha fogueira,

queimémonos nela.

Celso Emilio Ferreiro.

"Nun mundo que está en plena mutación, sacudido por unha vertixe de cambios e transformacións sociais, os poetas acompañan os movementos cívicos e atinan tanto a sacudir as conciencias polas inxustizas do mundo como a conmovelas pola súa beleza. Nós vemos tamén as posibilidades que ofrecen as novas tecnoloxías e as breves mensaxes que circulan polas redes sociais para conferir un novo alento á poesía e favorecer a creación e o intercambio de poemas ou versos capaces de dilatar a nosa relación co mundo."

Da mensaxe de Irina Bukova, Directora Xeral da UNESCO, co gallo do Día Mundial da Poesía, 2012.

As bibliotecas escolares galegas comezan a facernos chegar as crónicas das súas actividades para celebrar o Día da Poesía.

RECURSOS:

  1. LEER.ES
  2. Literalia.Tv
  3. REDE LECTURA: POESÍA  POESÍA INFANTIL  POESÍA XUVENIL

¡A poesía é o gran milagre do mundo!

Luís Pimentel

Formando usuarios da biblioteca escolar: CEIP Mestres Goldar

Unha das funcións da biblioteca escolar é a de facilitar materiais que favorezan o desenvolvemento de habilidades de uso da información entre o alumnado do centro; un primeiro tramo nesa carreira de fondo que é a adquisición da competencia informacional, pasa por coñecer a biblioteca escolar e saber moverse por ela cun mínimo de seguridade, gañando así en autonomía e "aprendendo a aprender".

Velaquí un excelente exemplo, desde o CEIP Mestres Goldar, de Vigo: un material a disposición da comunidade educativa para o traballo de competencias básicas.

 

 

Biblioteca escolar do CEIP Quintela, de Moaña (Pontevedra), un exemplo de boas prácticas.


Co gallo da entrega dos Premios Nacionais de boas prácticas na xestión e dinamización de bibliotecas escolares, correspondente ao ano 2010, celebrado en Madrid, na primavera de 2011, e no que se concederon 8 galardóns para bibliotecas galegas, o CEIP Quintela de Moaña foi o encargado de "ilustrar o acto"; entre outras actividades presentaron este vídeo sobre a súa biblioteca, que ben pode representar a moitas outras espalladas por toda Galicia.