ALFIN

Resolución do V Concurso de Podcasts - Radio na biblio

 

 
 
 
O Portal educativo publica a resolución de 15 de maio de 2023, da Dirección Xeral de Ordenación e Innovación Educativa, relativa á convocatoria do V Concurso de Podcasts - Radio na biblio en colaboración coa CRTVG (Radio Galega). A convocatoria estaba destinada a centros públicos non universitarios de titularidade da Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades que traballan a radio como ferramenta pedagóxica, integrados ou non no programa Radio na biblio. Esta proposta está vinculada á celebración do Día das Letras Galegas, dedicado este ano   ao intelectual, escritor, activista político e cultural, articulista, editor e ensaísta Francisco Fernández del Riego.
 
Os podcasts seleccionados serán difundidos pola Radio Galega a través da  páxina do Diario Cultural; así mesmo, serán difundidos a través dos medios web da Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades. 
 

IX Concurso de Traballo por Proxectos

 
 

 
 
O Portal Educativo publica  a Resolucióna da Dirección Xeral de Ordenación e Innovación Educativa, do 13 de abril de 2023, pola que se convoca, no contexto do PLAN LÍA de Bibliotecas Escolares (Lectura, Información e Aprendizaxe),  o IX CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS, vinculados ou apoiados pola biblioteca escolar, en centros públicos non universitarios de titularidade da Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades, para traballos realizados durante o curso 2022/2023.
 
 
As modalidades nas que se pode participar son as seguintes:   
 
 
 1. Proxectos de carácter interdisciplinario, ou Proxectos Documentais Integrados, coordinados desde a biblioteca escolar, e que conten coa participación dun mínimo do 40% dos grupos-aula existentes no centro (e un 40% dos departamentos, no caso dos centros de ensinanza secundaria).
 
 
 2. Proxectos de investigación dirixidos por profesorado dun grupo, nivel, grupo internivelar ou departamento, nas seguintes submodalidades: 
 
    a) Traballos de grupo/nivel.
 
    b) Traballos de grupos internivelares/departamento.
 
 
 3. Proxectos realizados na materia de libre configuración de 2º de ESO Investigación e Tratamento da Información/Proxecto Competencial ou noutras materias equivalentes en ESO ou primaria.
   
  
 4. Proxectos de investigación intercentros, promovidos desde as bibliotecas de ata un máximo de tres centros de ensino co fin de desenvolver un proxecto común. 
 
  O prazo de presentación dos traballos remata o 14 de xullo de 2023.
 
 
  Imaxe do proxecto "Tecendo Identidades" do IES Arcebispo Xelmirez I, premiado na convocatoria 2021/22.
 
 

Materiais da Xornada de Biblioteca Creativa 2022/2023

 
 

 
 
 
 
 
 
 O pasado 10 de febreiro celebrouse, na EGAP en Santiago de Compostela, a Xornada de Formación de Biblioteca Creativa 2022/2023. 
 
Nesta xornada, os 148 centros que integran oprograma compartiron experiencias que son bos exemplos da evolución que pode vivir unha biblioteca escolar que acolle todo tipo de linguaxes (oral, escrita, icónica, audiovisual, artística...) e posibilita á comunidade educativa múltiples oportunidades de aprendizaxe, expresión e creación.
 
No enlace que adxuntamos a redeBE podedes viaxar por estos espazos de expresión e autonomía a través das experiencias dos centros, coñecer a Medialab-Tabakalera, un espazo de creación e laboratorios cidadáns e achegarse aos obradoiros de escornabots, impresión 3D, creatividade, creación audiovisual,  caligrafía e videoxogo.
 
 
 

8M: Por un mundo dixital inclusivo: Innovación e tecnoloxía para a igualdade de xénero.

 
 
"A invisibilidade social da experiencia das mulleres non é <<un fracaso da comunicación humana>>. Trátase dun sesgo tramado a nivel social que persistiu moito despois de que a información acerca da experiencia feminina estea dispoñible (e a favor da cal mesmo se insistiu publicamente)."
 
Russ,J. (2019). Cómo acabar con la escritura de las mujeres. Barret & Dos Bigotes
 
Día Internacional da Muller 2023 reivindica os dereitos das mulleres  baixo o lema: "Por un mundo dixital inclusivo: Innovación e tecnoloxía para a igualdade de xénero", facendo un chamamento aos gobernos, aos movementos activistas e ao sector privado para acelerar os seus esforzos por conseguir un mundo dixital máis seguro, máis inclusivo e máis equitativo. Nun momento no que nos enfrontamos a múltiples crises globais, temos a posibilidade de crear un futuro mellor, non só para as mulleres e as nenas, senón para toda a humanidade e toda a vida na Terra.
 
Axenda 2030 marca como obxectivo número 5: Lograr a igualdade entre os xéneros e empoderar a todas as mulleres e nenas. As bibliotecas deben apoiar a igualdade de xéneros e ofrecer lugares, e actividades, de encontro e empoderamento.
 
Na publicación elaborada polo Grupo de Traballo "Bibliotecas e Axenda 2030" do Consello de Cooperación Bibliotecaria: "A implicación das bibliotecas españolas na Axenda 2030"  apúntase que é tamén destacable o papel das bibliotecas, como institucións de fonte de coñecemento, á hora de acabar coa brecha de xénero, atender á diversidade de xénero, lograr a igualdade e  empoderar ás mulleres e as nenas. Concienciar, difundir e apoiar iniciativas na liña sinalada pola propia ONU: «a igualdade entre os xéneros non é só un dereito humano fundamental, senón a base necesaria para conseguir un mundo pacífico, próspero e sostible». Se se promove a igualdade no acceso á educación, á atención médica, a un traballo decente, e unha representación nos procesos de adopción de decisións políticas e económicas, impulsaranse economías sostibles, igualitarias e máis humanas. 
 
As bibliotecas  escolares de Galicia traballan, todo o curso, en prol dunha igualdade efectiva na nosa sociedade, formando cidadanía crítica. Arredor desta data promoven actividades coa lectura, o cine, a radio, a publicidade, a creación, a busca e tratamento da información ...
 
Actividades nas bibliotecas escolares galegas:  
 

Día Mundial da Radio 2023: Radio e Paz

 

 
 
 
 
No ano 2013 a ONU aprobou a declaración da UNESCO do Día Mundial da Radio. Proponse a data do 13 de febreiro por ser a da creación da Radio Nacións Unidas no ano 1946. "Os obxectivos da xornada son concienciar ao público e aos medios de comunicación acerca da importancia da radio; alentar aos encargados de tomar decisións a crear e ofrecer acceso á información a través da radio; así como mellorar as redes e a cooperación internacional entre os organismos de radiodifusión."  
 
Este ano, o duodécimo Día Mundial da Radio ten como lema: "Radio e Paz"En contextos de tensións afastadas ou inmediatas, os programas pertinentes e os informativos independentes sentan as bases dunha democracia sostible e unha boa gobernanza, ao reunir probas sobre o que está a ocorrer, informar os cidadáns respecto diso en termos imparciais e baseados en feitos, explicar o que está en xogo e mediar no diálogo entre os diferentes grupos da sociedade.
 
Un lema en sintonia co traballo das 167 bibliotecas escolares adscritas ao programa Radio na biblio nos tempos estraños que nos toca enfrontar,  que convida a seguir combatendo a desinformación e a traballar coa alfabetización mediática e informacional nas nosas comunidades educativas. 
 
Imaxe de CEIBE Radio, a emisora da biblioteca escolar do CEIP A Lama.
 
 

11F: Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia

 
 
 No ano 2015, a ONU estableceu un Día Internacional para recoñecer o rol crítico que xogan as mulleres e as nenas na ciencia e a tecnoloxía, a través da Resolución A/RES/70/212. A finalidade é lograr o acceso e a participación plena e equitativa na ciencia para as mulleres e as nenas, e ademais para lograr a igualdade de xénero e o empoderamento das mulleres e nenas.
 
Lembremos que a ciencia e a igualdade de xénero son vitais para alcanzar os ODS,  incluidos na Axenda 2030, nos que moitas das nosas bibliotecas escolares están a traballar.
 
Esta é unha data que cada ano se traballa máis nas bibliotecas cara a paliar a brecha de xénero nos sectores STEAM, visibilizando o traballo das mulleres nestas áreas e coñecendo as dificultades que atopan. Visitas de científicas, seleccións de lecturas, traballos de investigación e experimentación... son algunhas das actividades que ocupan os espazos científicos, creativos, manipulativos e colaborativos das mesmas.
 
Máis información:
 
Actividades nas bibliotecas escolares de Galicia:
 

Traballos seleccionados no VIII Concurso de Traballo por Proxectos coordinados ou co apoio da biblioteca escolar

 
 
 Está xa publicada no Portal Educativo a resolución do VIII CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS realizados durante o curso 2021/2022 baixo a coordinación (ou coa participación) da biblioteca escolar.
 
Seleccionáronse 20 traballos de entre os 55  presentados desde diferentes centros. Algunhas sub-modalidades ficaron desertas pero distribuíronse os premios dispoñibles seleccionando máis centros de modalidades con moita participación e alto nivel de calidade.
Este concurso busca estimular, mediante o recoñecemento de boas prácticas, o deseño e desenvolvemento de proxectos de carácter interdisciplinario ou de proxectos de investigación, baixo a coordinación da biblioteca ou co apoio desta, na liña da metodoloxía de aprendizaxe baseada en proxectos (ABP). Estos proxectos están propiciando profundos cambios nas dinámicas de traballo dos centros, nos usos dos espazos educativos, na distribución de horarios e grupos, no aproveitamento dos recursos, promovendo unha cultura participativa e colaborativa, emancipadora do alumnado. Parabenizamos ás comunidades educativas que botan a andar estas experiencias, e ao profesorado que as impulsa, deseña, guía, enriquece coa súa profesionalidade e experiencia, e ademáis as difunde e comparte para beneficio común. Existen tamén excelentes exemplos de prácticas de investigación nas modalidades de grupo/nivel ou ciclo/departamento, que poden servir de orientación para outros proxectos. Da mesma forma, os proxectos de investigación intercentros son unha práctica que cómpre estender e que pode dar lugar a experiencias educativas moi enriquecedoras.  
 
 
Na imaxe proptotipo do proxecto "Outes Sostible. Cidadás do presente para o futuro." do CEIP P. de Outes

 Modalidade  Centros seleccionados  Concello  Provincia  Proxecto
 1. Proxectos Documentais Integrados, coordinados desde a biblioteca escolar  CEIP Emilia Pardo Bazán  A Coruña  A Coruña  Mergúllate!
 CEIP Canosa-Rus  Coristanco  A Coruña  Ilusionarte
 CEIP dos Muíños  Muxía  A Coruña  E ti que pintas?
 CEIP P. de Outes  Outes  A Coruña  OUTES SOSTIBLE. Cidadás do presente para o futuro
 IES Arcebispo Xelmirez I   Santiago de Compostela  A Coruña  Tecendo Identidades
 CEIP de Cervo  Cervo   Lugo  Mens sana in corpore sano
 CEIP P. de Carballedo  Cerdedo/Cotobade  Pontevedra  O ano de Galicia
 CEIP P. Meaño-As Covas  Meaño  Pontevedra  Dende Meaño
 CEIP Virxe do Rocío  Vigo  Pontevedra  Alén do Resío
  2.a. Proxectos de investigación grupo/nivel  IES Brión  Brión  A Coruña  Coñécelas? 10 escritoras imprescindibles
 EEI San Roque  Viveiro  Lugo  Emocionámonos
 CEIP A Lama  A Lama  Pontevedra  Algunhas árbores, moitos paxaros
    2.b. Proxectos de investigación ciclo/departamento  IES Celanova Celso Emilio Ferreiro  Celanova  Pontevedra  Música no Mosteiro
 CEIP San Tomé  Cambados  Pontevedra  Pasiño a pasiño, faise o camiño
  2.c. Proxectos realizados na materia de 1º/2º da ESO "I.T.I."ou noutras materias equivalentes en ESO ou primaria  CEIP Milladoiro  Malpica de Bergantiños  A Coruña  NÓS: patrimonio in-MATERIAL!
 IES Xoán Montes  Lugo  Lugo  FORMU-LAND-22
 IES Pino Manso  O Porriño  Pontevedra  De viaxe polo entroido tradicional galego
  3. Proxectos de investigación intercentros  CEIP de Galán  Arteixo  A Coruña  Martiño e Testa: unha viaxe espaecial
 CRA de Culleredo  Culleredo  A Coruña      Martiño e Testa: unha viaxe espaecial
 4. Proxectos realizados con metodoloxía científica  IES Perdouro  Burela  Lugo  Construbot_Comeza a partida!

Novembro, Mes da Ciencia en Galego nas Bibliotecas - 2022

 
 
 
"A ciencia está chea de momentos épicos coma este. Coñecelos e transmitilos é un deber no que todos, non soamente os que somos científicos, debemos participar. Amigos: temos unha historia da ciencia tan rica como descoñecida. Cando leades unha historia coma esta, facédea vosa e transmitídea, porque cada vez que a contedes estaredes sementando a curiosidade pola ciencia e contribuiredes a facer medrar no noso pobo unha cultura científica moi necesaria, que nos permitirá avanzar como sociedade e nos fará máis libres." José Tubío
 
Desde a Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística, vense impulsando a celebración anual do mes de novembro como o MES DA CIENCIA EN GALEGO NAS BIBLIOTECAS. Iníciase esta actuación coa elección dunha imaxe e a difusión dun texto, a modo de MANIFESTO, de José Tubío, profesor, investigador principal e divulgador na USC. Desde 2016 dirixe eogrupo de investigación Xenomas e enfermidade do CiMUS. En maio de 2022 recibíu o Premio Internacional de Investigación Oncológica Científica y Técnica Ramiro Carregal na modalidade de talentos emerxentes pola "súa contribución en varios dos descubrimentos máis importantes no campo da xenómica do cancro". 
 
O manifesto para este ano 2022, baixo o título "O deber de coñecer e transmitir a nosa historia científica" abrirá moitas rutas de traballo e investigación coas que poder berrar "Terra á vista" desde as nosas bibliotecas escolares.
 
 
Desde a Asesoría de bibliotecas escolares realizouse unha recompilación de recursos dixitais , relacionados coa ciencia, en galego, que se pon a disposición de todas as bibliotecas: libros e unidades didácticas descargables en formato pdf, páxinas web de institucións, museos e asociacións de profesores e divulgadores científicos, convocatorias e propostas, blogs de ciencia dos centros educativos, experiencias de bibliotecas escolares, etc. 
 
  
 
 
 
Actividades nas bibliotecas escolares de Galicia: 
 

VIII Concurso de Traballo por Proxectos

 
 
 
 
O Portal Educativo publica  a Convocatoria da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos, do 6 de abril de 2022, pola que se convoca, no contexto do PLAN LÍA de Bibliotecas Escolares (Lectura, Información e Aprendizaxe),  o VIII CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS, vinculados ou apoiados pola biblioteca escolar, en centros públicos non universitarios de titularidade da Consellería de Cultura, Educación e Universidade, para traballos realizados durante o curso 2021/2022.
 
As modalidades nas que se pode participar son as seguintes:  
 
1. Proxectos de carácter interdisciplinario, ou Proxectos Documentais Integrados , coordinados desde a biblioteca escolar, e que conten coa participación dun mínimo do 40% dos grupos-aula existentes no centro (e un 40% dos departamentos, no caso dos centros de ensinanza secundaria).   
 
2.   Proxectos de investigación dirixidos por profesorado dun grupo, nivel, ciclo ou departamento, nas seguintes sub-modalidades:
a.    Traballos de grupo/nivel
b.    Traballos de ciclo/departamento
c.   Proxectos realizados na materia de libre configuración de 1º/2º de ESO “Investigación e Tratamento da Información”, ou noutras materias equivalentes en ESO ou primaria. 
 
3.   Proxectos de investigación intercentros, promovidos desde as bibliotecas de ata un máximo de tres centros de ensino co fin de desenvolver un proxecto común, de temática xeral ou científica.
 
4.   Proxectos realizados con metodoloxía científica. Co fin de estimular a curiosidade por distintos fenómenos das ciencias experimentais ou sociais e reforzar o desenvolvemento do pensamento científico do alumnado, establécese unha nova modalidade, á que se poderán presentar traballos realizados co apoio dos recursos e oportunidades da biblioteca escolar, en calquera dos formatos anteriores: proxecto interdisciplinario, grupo-nivel, grupo internivelar/departamento ou na materia de “Investigación e Tratamento da Información” de 1º/2º de ESO, ou semellante en ensino primario, baixo as pautas do método científico. 
 
O prazo de presentación de traballos remata o 10 de xullo de 2022. 
 



 
Imaxe do CEIP de Outes (Outes-A Coruña) 

Materiais da Xornada de Biblioteca Creativa 2021/2022

 
 
O pasado 4 de febreiro celebrouse, na EGAP en Santiago de Compostela, a Xornada de Formación de Biblioteca Creativa 2021/2022. 
 
Nesta xornada, os 125 centros que integran oprograma compartiron experiencias que son bos exemplos da evolución que pode vivir unha biblioteca escolar que acolle todo tipo de linguaxes (oral, escrita, icónica, audiovisual, artística...) e posibilita á comunidade educativa múltiples oportunidades de aprendizaxe, expresión e creación.
 
No enlace que adxuntamos a redeBE podedes viaxar por estos espazos de expresión e autonomía a través das experiencias dos centros, coñecer a ALFIN/AMI baseada no xogo con Felicidad Campal e Ana Ordás e achegarse aos obradoiros de escornabots, impresión 3D, creatividade, E-téxtiles e xogo.
 

11F: Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia

 
 
No ano 2015, a ONU estableceu un Día Internacional para recoñecer o rol crítico que xogan as mulleres e as nenas na ciencia e a tecnoloxía, a través da Resolución A/RES/70/212. A finalidade é lograr o acceso e a participación plena e equitativa na ciencia para as mulleres e as nenas, e ademais para lograr a igualdade de xénero e o empoderamento das mulleres e nenas.
 
Lembremos que a ciencia e a igualdade de xénero son vitais para alcanzar os ODS,  incluidos na Axenda 2030, nos que moitas das nosas bibliotecas escolares están a traballar.
 
Esta é unha data que cada ano se traballa máis nas bibliotecas cara a paliar a brecha de xénero nos sectores STEAM, visibilizando o traballo das mulleres nestas áreas e coñecendo as dificultades que atopan. Visitas de científicas, seleccións de lecturas, traballos de investigación e experimentación... son algunhas das actividades que ocupan os espazos científicos, creativos, manipulativos e colaborativos das mesmas.
 
Máis información:
 
 
Actividades nas bibliotecas escolares de Galicia:
 

Día Escolar da Non Violencia e a Paz

 
 
Como cada 30 de xaneiro, chega unha data con gran potencialidade educativa: O Día Escolar da Non Violencia e a Paz, unha ocasión para que as nosas bibliotecas se comprometan como defensoras da paz e o entendemento entre persoas de distinta procedencia e formas de pensar. Para que conformen o espazo da biblioteca como un auténtico viveiro de cidadanía, un lugar facilitador do diálogo, o debate, a reflexión, a lectura crítica e o acceso á información, no que se promova unha participación activa cara a unha sociedade máis xusta e igualitaria.
 
 
Obxectivo 16 da Axenda 2030 chama a "Promover sociedades pacíficas e inclusivas para o desenvolvemento sostible, facilitar o acceso á xustiza para todos e construír a todos os niveis institucións eficaces e inclusivas que rendan contas."
 
Entre as súas metas atopamos moitos dos eixos de traballo das nosas bibliotecas escolares ao longo do curso: reducir todas as formas de violencia, participación cidadá, acceso á información e libertades fundamentais...
 
As bibliotecas escolares galegas promoven, nesta data,  actividades variadas e recompilacións de recursos: 
 

Traballos seleccionados no VII Concurso de Traballo por Proxectos coordinados ou co apoio da biblioteca escolar

 
Está xa publicada no Portal Educativo a resolución do VII CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS realizados durante o curso 2020/2021 baixo a coordinación (ou coa participación) da biblioteca escolar.
 
Seleccionáronse 20 traballos de entre os 66  presentados desde diferentes centros. Algunhas sub-modalidades ficaron desertas pero distribuíronse os premios dispoñibles seleccionando máis centros de modalidades con moita participación e alto nivel de calidade.
 
Este concurso busca estimular, mediante o recoñecemento de boas prácticas, o deseño e desenvolvemento de proxectos de carácter interdisciplinario ou de proxectos de investigación, baixo a coordinación da biblioteca ou co apoio desta, na liña da metodoloxía de aprendizaxe baseada en proxectos (ABP). Estos proxectos están propiciando profundos cambios nas dinámicas de traballo dos centros, nos usos dos espazos educativos, na distribución de horarios e grupos, no aproveitamento dos recursos, promovendo unha cultura participativa e colaborativa, emancipadora do alumnado. Parabenizamos ás comunidades educativas que botan a andar estas experiencias, e ao profesorado que as impulsa, deseña, guía, enriquece coa súa profesionalidade e experiencia, e ademáis as difunde e comparte para beneficio común. Existen tamén excelentes exemplos de prácticas de investigación nas modalidades de grupo/nivel ou ciclo/departamento, así como os traballos realizados na materia de libre confuguración de Secundaria "Investigación e Tratamento da Información" ("Aprender a Investigar en Primaria), que poden servir de orientación para outros proxectos. Da mesma forma, os proxectos de investigación intercentros son unha práctica que cómpre estender e que pode dar lugar a experiencias educativas moi enriquecedoras.
 
Na imaxe, o alumnado do CEIP Emilia Pardo Bazán (A Coruña)
 
 Modalidade  Centros Seleccionados  Concello  Provincia  Proxecto
 1. Proxectos Documentais Integrados, coordinados desde a biblioteca escolar  CEIP Emilia Pardo Bazán  A Coruña  A Coruña  Paseando con Emilia
 CEIP dos Muíños  Muxía  A Coruña  Facemos camiños
 CEIP P. de Outes  Outes  A Coruña  Mens sana in corpore sano
 IES P. Aquis Celenis  Caldas de Reis  Pontevedra  As palabras no camiño II
 CEIP P. Meaño-As Covas  Meaño  Pontevedra  Botarse ao monte
 CEIP Valle-Inclán  O Grove  Pontevedra  Ardia 2020-2021
 CEIP de Leirado   Salvaterra de Miño  Pontevedra  A tope coa saúde
 CEIP Manuel Padín Truiteiro  Soutomaior  Pontevedra  Viaxe á Idade Media a través do castelo de Soutomaior
  2.a. Proxectos de investigación grupo/nivel  CEIP Pedro Barrié de la Maza  Sada  A Coruña  A nosa Odisea
 CEIP A Lama  A Lama  Pontevedra  Os instrumentos do Pórtico da Gloria
  2.b. Proxectos de investigación ciclo/departamento  CPI Cruz do Sar  Bergondo  A Coruña  Que podo facer eu para... ?
 IES Ramón María Aller Ulloa  Lalín  Pontevedra  Unha aldea global, en perspectiva de xénero
 2.c. Proxectos realizados na materia de 1º/2º da ESO "I.T.I."ou noutras materias equivalentes en ESO ou primaria  IES Xoán Montes  Lugo  Lugo  A caixa de Pandora
 3. Proxectos de investigación intercentros  CEIP Canosa-Rus  Coristanco  A Coruña  Carpiño está en perigo, un mar de valores
 CRA de Culleredo  Culleredo  A Coruña  Carpiño está en perigo, un mar de valores
 4. Proxectos realizados con metodoloxía científica  CIFP de Someso  A Coruña  A Coruña  Crecemento do pelo
 CPI de Cervantes  Cervantes  Lugo  Cervantes 100XCIENcia
 CEIP García Barbón  Vigo  Pontevedra  Cando medre quero ser entomólogo
 IES de Valadares  Vigo  Pontevedra  MeteoValadares
 IES de Valadares  Vigo  Pontevedra  Sensor de CO2

Novembro, Mes da Ciencia en Galego nas Bibliotecas - 2021

 
 
E temos a sorte de que esta viaxe (a científica) se poida facer dende as bibliotecas, que non só acollen libros e outros materiais, senón que tamén acollen descubrimentos e camiños de aprendizaxe, cos éxitos e tamén os fracasos da ciencia e da tecnoloxía, porque cometer erros tamén é aprender. Amparo Alonso Betanzos.
 
Desde a Consellería de Cultura, Educación e Universidade, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística, vense impulsando a celebración anual do mes de novembro como o MES DA CIENCIA EN GALEGO NAS BIBLIOTECAS. Iníciase esta actuación coa elección dunha imaxe e a difusión dun texto, a modo de MANIFESTO, de Amparo Alonso Betanzos, profesora, enxeñeira química e investigadora en intelixencia artificial. A autora salienta que "... a ciencia é o piar do benestar social e económico, o coñecemento xera persoas esociedades máis libres e críticas e as bibliotecas son, en parte, as gardas dese coñecemento. Que máis necesitamos para gozalas?."
 
Desde a Asesoría de bibliotecas escolares realizouse unha recompilación de recursos dixitais , relacionados coa ciencia, en galego, que se pon a disposición de todas as bibliotecas: libros e unidades didácticas descargables en formato pdf, páxinas web de institucións, museos e asociacións de profesores e divulgadores científicos, convocatorias e propostas, blogs de ciencia dos centros educativos, experiencias de bibliotecas escolares, etc. 
 

  •  
    Actividades nas bibliotecas escolares galegas:
     

    24 a 31 de outubro: Semana Mundial da Alfabetización Mediática e Informacional (AMI) a proposta da UNESCO

     
    A UNESCO propón a celebración da semana AMI baixo o lema: Alfabetización mediática e informacional polo ben público. Destácase que  no ecosistema actual de mensaxes e significados complexos, ás veces, contraditorios, é difícil concibir que se avance no benestar público, se o público está  desempoderado fronte ás oportunidades e ameazas. Cada individuo debe estar  provisto de competencias en alfabetización mediática e  informacional para comprender o que está en xogo, así como para contribuír e beneficiarse das oportunidades de información e comunicación.
     
    A desinformación xa existía antes da COVID-19, mais esta pandemia incrementou a desinformación, a polarización política e a crecente influencia das plataformas dixitais.
     
    As bibliotecas escolares deben , máis que nunca,  reforzar o traballo cos medios de comunicación e identificación das noticias falsas e as competencias ALFIN e AMI.
     

    Telexornal "Xela Arias" desde o CPI dos Dices

     
    Desde o CPI Plurilingüe dos DIces (Rois-A Coruña) chéganos, como en anos anteriores, o telexornal adicado á figura homenaxeada no Día das Letras Galegas. Neste ano 2021, as nenas e nenos implicados nesta experiencia de alfabetización mediática traballaron sobre XELA ARIAS, baixo a dirección do profesor Luís Aldegunde, e presétannos un documento imprescindible para achegarnos á autora e a súa obra.
    As circunstancias excepcionais nas que nos atopamos obrigaron  a realizar as entrevistas de xeito virtual. 
    Parabéns, este ano novamente, por un proxecto de alta calidade e estabilidade. 

     

     

    VII Concurso de Traballo por Proxectos

    O Portal Educativo publica  a Resolución da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos, do 12 de abril de 2021, pola que se convoca o VII CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS, vinculados ou apoiados pola biblioteca escolar, en centros públicos non universitarios de titularidade da Consellería de Cultura, Educación e Universidade, para traballos realizados durante o curso 2020/2021.
     
    As modalidades nas que se pode participar son as seguintes:  
     
    1. Proxectos de carácter interdisciplinario, ou Proxectos Documentais Integrados , coordinados desde a biblioteca escolar, e que conten coa participación dun mínimo do 40% dos grupos-aula existentes no centro (e un 40% dos departamentos, no caso dos centros de ensinanza secundaria).   
     
    2.   Proxectos de investigación dirixidos por profesorado dun grupo, nivel, ciclo ou departamento, nas seguintes sub-modalidades:
    a.    Traballos de grupo/nivel
    b.    Traballos de ciclo/departamento
    c.   Proxectos realizados na materia de libre configuración de 1º/2º de ESO “Investigación e Tratamento da Información”, ou noutras      materias equivalentes en ESO ou primaria. 
     
    3.   Proxectos de investigación intercentros, promovidos desde as bibliotecas de ata un máximo de tres centros de ensino co fin de desenvolver un proxecto común, de temática xeral ou científica.
     
    4.   Proxectos realizados con metodoloxía científica. Co fin de estimular a curiosidade por distintos fenómenos das ciencias experimentais ou sociais e reforzar o desenvolvemento do pensamento científico do alumnado, establécese unha nova modalidade, á que se poderán presentar traballos realizados co apoio dos recursos e oportunidades da biblioteca escolar, en calquera dos formatos anteriores: proxecto interdisciplinario, grupo-nivel, grupo internivelar/departamento ou na materia de “Investigación e Tratamento da Información” de 1º/2º de ESO, ou semellante en ensino primario, baixo as pautas do método científico. 
     
     
    O prazo de presentación de traballos remata o 10 de xullo de 2021. 
     
       
    Na imaxe, proxecto "MonteMar" do CEP Brea Segade (Taragoña-Rianxo)

    Día Mundial da Radio: Novo mundo, nova radio

     

     

     

     No ano 2013 a ONU aprobou a declaración da UNESCO do Día Mundial da Radio. Proponse a data do 13 de febreiro por ser a da creación da Radio Nacións Unidas no ano 1946. "Os obxectivos da xornada son concienciar ao público e aos medios de comunicación acerca da importancia da radio; alentar aos encargados de tomar decisións a crear e ofrecer acceso á información a través da radio; así como mellorar as redes e a cooperación internacional entre os organismos de radiodifusión." 

     

    Este ano, o décimo Día Mundial da Radio celébrase co lema: "Novo mundo, nova radio", convidando a reflexionar sobre o su servicio para, entre moitas outras accións, combatir a desinformación e axudar a responder ás necesidades das comunidades e as sociedades. Un lema en sintonia co traballo das bibliotecas escolares adscritas ao programa Radio na biblio nos tempos estraños que nos toca enfrontar.

     

    Animamos aos 109 centros do programa Radio na Biblio a  celebrar esta xornada, combatindo a desinformación dende as súas emisoras, continuando coa marabillosa labor de alfabetización mediática informacional que están a facer co seu alumnado e comunidades educativas.

     

    Imaxe de "Ceibe Radio", a emisora da biblioteca do CEIP A Lama (Pontevedra)

     

    Actividades nas bibliotecas escolares galegas:

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    11 de febreiro: Día internacional da Muller e a Nena na Ciencia

     
    No ano 2015, a ONU estableceu un Día Internacional para recoñecer o rol crítico que xogan as mulleres e as nenas na ciencia e a tecnoloxía, a través da Resolución A/RES/70/212. A finalidade é lograr o acceso e a participación plena e equitativa na ciencia para as mulleres e as nenas, e ademais para lograr a igualdade de xénero e o empoderamento das mulleres e nenas.
     
    Lembrar que a ciencia e a igualdade de xénero son vitais para alcanzar os ODS,  incluidos na Axenda 2030, nos que moitas das nosas bibliotecas escolares están a traballar.
     
    Esta é unha data que cada ano se traballa máis nas bibliotecas cara a paliar a brecha de xénero nos sectores STEAM. Visitas de científicas, seleccións de lecturas, traballos de investigación e experimentación ... son algunhas das actividades que ocupan os espazos científicos, creativos, manipulativos e colaborativos das mesmas.
     
    Máis información:
     
    O 11F nas bibliotecas escolares galegas:
     
     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    Día Escolar da Non Violencia e a Paz

     
    Como cada 30 de xaneiro, chega unha data con gran potencialidade educativa: O Día Escolar da Non Violencia e a Paz, unha ocasión para que as nosas bibliotecas se comprometan como defensoras da paz e o entendemento entre persoas de distinta procedencia e formas de pensar. Para que conformen o espazo da biblioteca como un auténtico viveiro de cidadanía, un lugar facilitador do diálogo, o debate, a reflexión, a lectura crítica e o acceso á información, no que se promova unha participación activa cara a unha sociedade máis xusta e igualitaria.
     
    Imaxe do IES San Paio (Tui-Pontevedra) 
     
    As bibliotecas escolares galegas promoven, nesta data,  actividades variadas e recompilacións de recursos:
     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    #bescolaresgalAbertas:Traballo por Proxectos

     
    As Instrucións de 1 de setembro de 2020, da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos, en relación  coa organización e funcionamento das bibliotecas escolares, para o curso 2020/2021 recollen na claúsula Primeira, punto 7, que a biblioteca escolar deberá facilitar o tratamento transversal dos contidos e un enfoque interdisciplinario en proxectos e actividades, contribuíndo así aos cambios metodolóxicos imprescindibles.
     
    Ponse de manifesto o importante esforzo que, neste curso estraño, están a facer as comunidades educativas introducindo, ou continuando, coa metodoloxía de aprendizaxe por proxectos, liderados pola biblioteca escolar ou que se desenvolven co seu apoio.
    Nas bibliotecas escolares xurden novos proxectos ou continúan os do curso anterior. A persar da variedade, obsérvase que se impoñen temáticas que poñen o foco na saúde, no coidado do medio... na actualidade da realidade que estamos a vivir.
     
    Imaxe do PDI "Botarse ao monte" do CEIP P. As Covas-Meaño 
     
    Proxectos nos que andan as bibliotecas escolares galegas: 
     

    Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable

    Desde o ámbito bibliotecario recoñécese a importancia dos Obxectivos da Axenda 2030 e a contribución das bibliotecas como  espazos que ofrecen acceso e oportunidades para todos e todas. As bibliotecas escolares están comprometidas coa Axenda 2030, xa que traballan a prol dunha educación de calidade (Obxectivo 4), na protección e salvagarda do patrimonio cultural (Obxectivo 11.4) e promoven a inclusión do acceso á información e ás tecnoloxías da información e comunicación (Obxectivos 5.b, 9.c, 16.10, 17.8.

    A Dirección Xeral de Calidade Ambiental e Cambio Climático (Consellería de Medio Ambiente) achéganos os ODS traducidos ao galego, documento que sabemos será de interese para os proxectos e documentos das bibliotecas escolares.

     
     

    Novembro, Mes da Ciencia en Galego nas Bibliotecas - 2020

     

    ... chámase ciencia e é unha das ferramentas máis poderosas que desenvolvemos os seres humanos para tratar de comprender como está organizado e como funciona o mundo. Xurxo Mariño Alfonso

    Desde a Consellería de Cultura, Educación e Universidade, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística, vense impulsando a celebración anual do mes de novembro como o MES DA CIENCIA EN GALEGO NAS BIBLIOTECAS. Iníciase esta actuación coa elección dunha imaxe e a difusión dun texto, a modo de MANIFESTO, de Xurxo Mariño Alfonso, profesor, investigador e divulgador científico. O autor salienta que este mes "... é unha oportunidade estupenda para deixarse enfeitizar pola maxia dos libros e do coñecemento que atesouran."

    Desde a Asesoría de bibliotecas escolares realizouse unha recompilación de recursoso dixitais , relacionados coa ciencia, en galego, que se pon a disposición de todas as bibliotecas: libros e unidades didácticas descargables en formato pdf, páxinas web de institucións, museos e asociacións de profesores e divulgadores científicos, convocatorias e propostas, blogs de ciencia dos centros educativos, experiencias de bibliotecas escolares, etc. 

     

    Actividades nas bibliotecas escolares de Galicia:

     

    #bescolaresgalAbertas polas Letras Galegas 2020

    Neste inusual mes de maio, a figura do homenaxeado nas Letras Galegas 2020 asómase á xanela das bibliotecas escolares galegas. Os nosos espazos permanecen abertos, desde a distancia, para traballar a  Ricardo Carvalho Calero e saber máis da súa contribución ao estudo da literatura galega, do seu maxisterio, do seu compromiso coa lingua, da súa poesía e teatro...
    Imaxe de María López Pousa
    Recursos:

    • Actividades das bibliotecas escolares galegas:
    Por mor da crise sanitaria, a Real Academia Galega decidiu que se retomara en outubro a celebración das Letras Galegas de Ricardo Carvalho Calero. E as bibliotecas escolares galegas continuaron coas actividades:

    24 a 31 de outubro: Semana Mundial da Alfabetización en Medios e Información (AMI) a proposta da UNESCO

     

     

    A UNESCO propón a celebración da semana AMI baixo o lema: Resistir a DesinfodemiaAlfabetización mediática e informacional para todos e por todos. Destácase a necesidade de recoñecer o noso interese común por mellorara as competencias de todos para actuar criticamente coa información, os medios de comunicación e a tecnoloxía, mentras participan do desenvolvemento social.

    A desinformación xa existía antes da COVID-19, mais esta pandemia incrementou a difusión de noticias falsas e estafas cibernéticas que se nutren do medo e da desesperación da poboación, polo que a UNESCO acuñou un novo termo para este fenómeno: desinfodemia. Ademais, a desinformación na área científica resulta especialmente dañina polas súas consecuencias na poboación.

    As bibliotecas escolares deben , máis que nunca,  reforzar o traballo cos medios de comunicación e identificación das noticias falsas e as competencias ALFIN e AMI.

     

     

    Actividades nas bibliotecas escolares galegas: