ALFIN

No ano 2015, a ONU estableceu un Día Internacional para recoñecer o rol crítico que xogan as mulleres e as nenas na ciencia e a tecnoloxía, a través da Resolución A/RES/70/212. A finalidade é lograr o acceso e a participación plena e equitativa na ciencia para as mulleres e as nenas, e ademais para lograr a igualdade de xénero e o empoderamento das mulleres e nenas.

Lembrar que a ciencia e a igualdade de xénero son vitais para alcanzar os ODS,  incluidos na Axenda 2030, nos que moitas das nosas bibliotecas escolares están a traballar.

Esta é unha data que cada ano se traballa máis nas bibliotecas cara a paliar a brecha de xénero nos sectores STEAM. Visitas de científicas, seleccións de lecturas, traballos de investigación e experimentación ... son algunhas das actividades que ocupan os espazos científicos, creativos, manipulativos e colaborativos das mesmas.

Máis información:

•  ONU Mulleres
• 11 de febreiro org
• Maletas viaxeiras: Ciencias Primaria, Ciencias Secundaria, Biblioteca Creativa
• Pinterest Ciencia en Galego nas Bibliotecas Escolares
• Pinterest Biblioteca creativa

Actividades nas bibliotecas escolares galegas:

• CEIP Couceiro Freijomil (Pontedeume-A Coruña): Día da Muller e a Nena na Ciencia
• CEIP P: Graxal (Cambre-A Coruña): Escornabot, exposición e investigación
  
• CEIP Pena de Francia (Mos-Pontevedra): Muller e Nena na Ciencia
  
• CEIP P. Profesor Albino Núñez (Ourense): Marie Curie
• CEIP P. Ría do Burgo (Culleredo-A Coruña): Exposición de libros
  
• CEIP de Seixo (Marín-Pontevedra): Excelentes Mulleres Científicas
  
• CEIP P. da Torre-Cela (Bueu-Pontevedra): Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia
  
• EEI Barrionovo (Arteixo-A Coruña): Día Internacinal da  Nena e a Muller na Ciencia
• EEI San Roque (Viveiro-Lugo): Día da Muller e a Nena na Ciencia
• IES de Brión (Brión-A Coruña): Lecturas  en Igualdade, 11F: Xincana e Olimpiada, Actividades "Día da Muller e a Nena na Ciencia"
  
• IES Johan Carballeira (Bueu-Pontevedra): Día da nena e a muller na ciencia
  

• IES de Quiroga (Quiroga-Lugo):  A oca das científicas

Como cada 30 de xaneiro, chega unha data con gran potencialidade educativa: O Día Escolar da Non Violencia e a Paz, unha ocasión para que as nosas bibliotecas se comprometan como defensoras da paz e o entendemento entre persoas de distinta procedencia e formas de pensar. Para que conformen o espazo da biblioteca como un auténtico viveiro de cidadanía, un lugar facilitador do diálogo, o debate, a reflexión, a lectura crítica e o acceso á información, no que se promova unha participación activa cara a unha sociedade máis xusta e igualitaria.

As bibliotecas escolares galegas promoven, nesta data,  actividades variadas e recompilacións de recursos:

•  
  • CEE Miño (Ourense): Día da Paz
• CEIP A Cristina (Carballo-A Coruña): 30 de xaneiro, Lecturas compartidas pola Paz, Lecturas recomendadas
• CEIP Alfonso Rodríguez Castelao (Vigo-Pontevedra): Un Día da Paz...
  
• CEP Brea Segade (Rianxo-A Coruña): Día Escolar da Non Violencia e a Paz

• CEIP Canosa-Rus (Coristanco-A Coruña): Navegando en Paz
• CEIP de Carballedo (Cerdido-Cotobade/Pontevedra): Acrosport
  
• CEIP de Celeiro (Viveiro-Lugo): Programa de Radio
• CEIP Couceiro Freijomil (Pontedeume-A Coruña): Día da Paz e non Violencia
• CEIP de Covas (Viveiro-Lugo): Bailamos xunt@s e levamos un libro como agasallo dun amigo/a
• CEIP P. de Foz Nº1 (Foz-Lugo): Videoclip pola paz, Programa de Radio Escolar, Exposición
• CEIP Graxal (Cambre-A Coruña): Feitizos de Paz, Ilustracións pola Paz
• CEIP da Igrexa-Candeán (Vigo-Pontevedra): Preparando o Día da Paz, Celebración do Día da Paz
  
• CEIP de Leirado (Salvaterra do Miño-Pontevedra): Sopas en Paz
• CEIP P. Ría do Burgo (Culleredo-A Coruña): A árbore da Paz, Día da Paz
• CEIP de Seixo (Marín-Pontevedra): Xuntos construímos a Paz, II Carreira Solidaria
• CEIP O Sello (Vigo-Pontevedra): Podemos ser mellores
• CEIP Pena de Francia (Mos-Pontevedra): Estar en Paz co Planeta
• CEIP da Pobra de Brollón (A Pobra de Brollón- Lugo): Radio "Versos pola Paz", Actividades en torno á Paz
• CEIP P. Profesor Albino Núñez (Ourense): Día Escolar da Non Violencia e a Paz I, II
  
• CEIP Raquel Camacho (A Coruña): Tod@s xunt@s pola Paz
• CEIP Saco e Arce (Toén-Ourense): PAZ, tres letriñas de nada...
  
• CEIP Santa María do Valadouro ( O Valadouro-Lugo): Xogo de pistas. Adiviña o personaxe da paz , Celebración da Paz
• CEIP P. da Torre-Cela (Bueu-Pontevedra): Día da Paz
• CEIP Vicente Otero Valcárcel (Carral-Pontevedra): Día da Paz
  
• CEIP P. Víctor López Seoane (A Coruña): Día da Paz
• CEIP Vistahermosa (Ourense): Construíndo a Paz con moita Arte
• CEIP Xesús San Luís Romero (Carballo-A Coruña): Exposición Día da Paz, Robótica pola Paz
  
• CPI P. de Castroverde (Castroverde-Lugo): Día da Paz 2020
  
• EEI Barrionovo (Arteixo-A Coruña): Poesía-Express: Paz, Paz, Paz..., Guía de lectura: Navega en Paz, EncontXo Día da Paz e da Ilustración, Navega en Paz
• EEI de Vilarrodís (Arteixo-A Coruña): Día escolar da Paz
• IES Pazo da Mercé (As NevesPontevedra): Celebración do Día da Paz 2020
• IES de Quiroga (Quiroga-Lugo): Día da Non-Violencia e da Paz
  
• IES San Paio (Tui-Pontevedra): A cultura da paz o medio e o bo ambiente, Escolma poética, Letras e películas de Guerra e Paz, Paz e Películas, Sons de Paz, Preguntamos pola Paz
  
• IES Xograr Afonso Gómez (Sarria-Lugo): Entre Paz e Ilustración
  

Imaxe IES San Paio (Tui-Pontevedra)

Unha sociedade ben informada é máis difícil que sexa manipulada. Alicia Estévez Toranzo.

Desde a Consellería de Educación, Universidade e Formación Profesional, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística e a Dirección Xeral de Políticas Culturais (Subdirección Xeral de Bibliotecas), da Consellería de Cultura, vense impulsando a celebración anual do mes de novembro como MES DA CIENCIA EN GALEGO NAS BIBLIOTECAS. Iníciase esta actuación coa elección dunha imaxe e a difusión dun texto, a modo de MANIFESTO,  da científica Alicia Estévez Taranzo, microbióloga, académica da RAGC e da RAFG e premio María Josefa Wonenburger Planells (2018). A científica resalta a importancia das bibliotecas “para que moitos dos coñecementos rigorosamente contrastados sexan accesibles ao público”.

Desde a Asesoría de bibliotecas escolares realizouse unha recompilación de recursos dixitais relacionados coa ciencia, en galego, que se pon a disposición de todas as bibliotecas: libros e unidades didácticas descargables en formato pdf, páxinas web de institucións, museos e asociacións de profesores e divulgadores científicos, convocatorias e propostas, blogues de ciencia dos centros educativos, experiencias de bibliotecas escolares, etc. 

• MANIFESTO DE ALICIA ESTÉVEZ TORANZO

• FOLLETO INFORMATIVO: MES DA CIENCIA EN GALEGO NAS BIBLIOTECAS
• MATERIAIS. MES DA CIENCIA EN GALEGO NAS BIBLIOTECAS
• PINTEREST CIENCIA EN GALEGO

Acitividades das bibliotecas escolares galegas no mes de novembro:

• CEIP A Cristina (Carballo-A Coruña): Mes da ciencia
• CEIP de A Pobra de Brollón (A Pobra do Brollón-Lugo): Novembro, mes da ciencia en galego nas bibliotecas
• CEIP P. Albino Núñez (Ourense): Mes da ciencia en galego
  
• CEIP P. do Camiño Inglés (Oroso-A Coruña): Experimentos en galego na biblio
• CEIP Canosa-Rus (Coristanco-A Coruña): Un mar de ciencia
  
• CEIP de Celeiro (Viveiro-Lugo): Semana da Ciencia en Galego
  

• CEIP Emilia Pardo Bazán (A Coruña): Ciencia en galego, VenreXperimentos, Obradoiros sabor e saber
• CEIP P. Graxal (Cambre-A Coruña): Mes da ciencia en galego nas bibliotecas
  
• CEIP de Leirado (Salvaterra de Miño-Pontevedra): Mes da ciencia en galego
• CEIP P. de Monforte de Lemos (Monforte de Lemos-Lugo): Presentación, Experimentos, Exposición, Rueiro científico
• CEIP Saco e Arce (Toén-Ourense): Ciencia medioambiental
• CEIP P. Víctor López Seoane (A Coruña): Mes dos experimentos, Ciencias nas portas
• CEIP Vistahermosa (Ourense): Novembro, mes da ciencia
  

• CEIP Virxe da Saleta (Cea-Ourense): Actividades polo mes da ciencia en galego
• EEI Barrionovo (Arteixo-A Coruña): EncontXo científico, Xogamos coa ciencia, Peche do mes da ciencia
  

Está xa publicada no Portal Educativo a resolución do VI CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS realizados durante o curso 2018/2019, baixo a coordinación (ou coa participación) da biblioteca escolar. Seleccionáronse 19 traballos de entre os 84  presentados desde diferentes centros. Algunhas sub-modalidades ficaron desertas pero distribuíronse os premios dispoñibles seleccionando máis centros de modalidades con moita participación e alto nivel de calidade.

Este concurso busca estimular, mediante o recoñecemento de boas prácticas, o deseño e desenvolvemento de proxectos de carácter interdisciplinario ou de proxectos de investigación, baixo a coordinación da biblioteca ou co apoio desta, na liña da metodoloxía de aprendizaxe baseada en proxectos (ABP). Estos proxectos están propiciando profundos cambios nas dinámicas de traballo dos centros, nos usos dos espazos educativos, na distribución de horarios e grupos, no aproveitamento dos recursos, promovendo unha cultura participativa e colaborativa, emancipadora do alumnado. Parabenizamos ás comunidades educativas que botan a andar estas experiencias, e ao profesorado que as impulsa, deseña, guía, enriquece coa súa profesionalidade e experiencia, e ademáis as difunde e comparte para beneficio común. Existen tamén excelentes exemplos de prácticas de investigación nas modalidades de grupo/nivel ou ciclo/departamento, así como os traballos realizados na materia de libre confuguración de Secundaria "Investigaión e Tratamento da Información" ("Aprender a Investigar en Primaria), que poden servir de orientación para outros proxectos. Da mesma forma, os proxectos de investigación intercentros son unha práctica que cómpre estender e que pode dar lugar a experiencias educativas moi enriquecedoras.

Na imaxe, o alumnado de ITI do IES Valadares (Vigo-Pontevedra)

Na Xornada Biblioteca Inclusiva. Cidadanía na Diversidade, celebrada o pasado 15 de novembro na EGAP,  presentouse un tríptico que achega o valor inclusivo do programa Radio na Biblio. Este documento recolle as opinións de profesorado, alumnado e familias que reflicten o valor da radio como unha ferramenta de inclusión. A radio proporciona múltiples oportunidades para o desenvolvemneto de competencias clave a través de tarefas complexas que involucran diversas habilidades e destrezas, un espazo que permite ao alumnado desenvolver os seus talentos e capacidades.

• TRÍPTICO RADIO NA BIBLIO

Desde o ámbito bibliotecario recoñécese a importancia dos Obxectivos da Axenda 2030 e a contribución das bibliotecas como  espazos que ofrecen acceso e oportunidades para todos e todas. As bibliotecas escolares están comprometidas coa Axenda 2030, xa que traballan a prol dunha educación de calidade (Obxectivo 4), na protección e salvagarda do patrimonio cultural (Obxectivo 11.4) e promoven a inclusión do acceso á información e ás tecnoloxías da información e comunicación (Obxectivos 5.b, 9.c, 16.10, 17.8.

A Dirección Xeral de Calidade Ambiental e Cambio Climático (Consellería de Medio Ambiente) achéganos os ODS traducidos ao galego, documento que sabemos será de interese para os proxectos e documentos das bibliotecas escolares.

• CADRO ODS
• OBXECTIVOS DESAGREGADOS

A UNESCO propón a celebración da Semana Mundial AMI 2019 baixo o lema CIDADANÍA AMI: INFORMADA, COMPROMETIDA, EMPODERADA como un medio para visibilizar as experiencias en materia de educación nas linguaxes dos diferentes medios de comunicación, nun contexto de alfabetizacións múltiples e coa intención de formar ao alumnado como consumidores pero, especialmente, como produtores de información a través dos diversos medios de comunicación: prensa, radio, televisión, vídeo, fotografía, audio, produtos transmedia, internet...  

Toda a cidadanía europea ten dereito á alfabetización. Os estados membros da UE deben asegurar que os cidadáns de todas as idades, independentemente da súa clase social, relixión, etnia ou sexo, contan cos recursos e oportunidades necesarios para desenvolver un nivel de alfabetización suficiente e sostible a fin de comprender e utilizar con eficacia a comunicación escrita, tanto en medios impresos como dixitais. (Declaración ELINET sobre Dereito á Alfabetización)

 PROPOSTA PARA AS BIBLIOTECAS ESCOLARES QUE QUEIRAN PARTICIPAR DESTA SEMANA

Empezan a chegar os traballos das bibliotecas escolares arredor da figura de Antonio Fraguas, actividades relacionadas co autor e o seu compromiso coa lingua e a cultura galegas, destinadas a pór en valor o patrimonio material e inmaterial do noso país:

• CEIP P. Albino Núñez (Ourense): Letras Galegas 2019, Festival Letras Galegas

• CEIP P. Alexandre Rodríguez Cadarso (Noia-A coruña): Letras Galegas, Sancosmeiros
• CEIP P. Antonio Orza Couto (Boqueixón-A Coruña): Semana das Letras/Semana Cultural
  

• CEIP P. do Camiño Ingés (Oroso-A Coruña):Letras Galegas 
• CEIP P. de Carballedo (Cerdedo-Cotobade/Pontevedra): Radio, Kamishibai
  
• CEIP de Celeiro (Viveiro-Lugo): Celebramos o Día das Letras Galegas
• CEIP P. A Cristina (Carballo-A Coruña): Letras Galegas 2019
• CEIP Couceiro Freijomol (Pontedeume-A Coruña): Letras Galegas
• CEIP P. de Covas (Viveiro-Lugo): Cantares de Cego
  
• CEIP de Foz Nº1 (Foz-Lugo): Letras galegas 2019
• CEIP P. Graxal (Cambre-A Coruña): Letras Galegas 2019
• CEIP Mestre Manuel García (Oia-Pontevedra):  Antonio Fraguas: O entroido, os oficios e as súas biografía
• CEIP Milladoiro (Malpica-A Coruña): Padlet LG-19
  
• CEIP Nicolás del Río (Cedeira-A Coruña):Obradoiro de costura STEAM - Antón Fraguas, Puntos de Lectura Centro de Saúde

• CEIP A Paz-Tintureira (Vigo-Pontevedra): Pasapalabra,Vídeo, Recuncho das Letras Galegas
• CEIP A Pedra (Bueu-Pontevedra). Día das Letras Galegas
• CEIP de A Pobra de Brollón (A Pobra de Brollón-Lugo): Festival das Letras 2019, Conversas co arqueólogo Xurxo Ayán
  
• CEIP A Ponte (Lugo): Antonio Fraguas
• CEIP Santa María do Valdouro (O Valadouro-Lugo): Día das Letras
  
• CEIP P. Santa Rita (Viveiro-Lugo): Canta, miña pedra, canta ;Xogo de Fuga
  
• CEIP de Santiago de Oliveira (Pontareas-Pontevedra): Xornada das Letras 2019
• CEIP da Torre-Cela (Bueu-Pontevedra): I Romaría das Letras Galegas
• CEIP P. Víctor López Seoane (A Coruña): Programa da semana das letras galegas
• CEIP Virxe do Carme (Sober-Lugo): Traxe Rexional, Certame de Investigación, Coñecendo a Fraguas, Lecturas compartidas, I Escaleira Literaria
• CEIP Vistahermosa (Ourense): Semana das Letras Galegas
  

• CEIP Xesús San Luís Romero (Carballo-A Coruña): Carteis premiados, Coplas de Antonio Fraguas, Mostra etnográfica,  Celebrando as Letras, Celebración no Concello
  
• CPI de Fonte-Díaz (Touro-A Coruña): Letras Galegas 2019
  
• CPI As Revoltas (Cabana de Bergantiños-A Coruña): Radio, Concurso, Poesía galega musicada

• CPI  de San Sadurniño (San Sadurniño-A Coruña): Recompilación de recursos
• EEI Barrionovo (Arteixo-A Coruña): Poesía, Escape Room, Guía de Lectura, Recomendacións, As familias contan
  
• EEI San Roque (Viveiro-Lugo): Antón Fraguas e Viveiro
• IES Agra do Orzán (A Coruña): Lecturas en galego, Lecturas en portugués, Bookface en galego
  
• IES Concepción Arenal (Ferrol-A Coruña): Vídeo Letras Galegas 2019
• IES Fernando Esquío (Neda-A Coruña): Popplets de Antón Fraguas
• IES Fontexería (Muros-A Coruña): Presentación  Antonio Fraguas
  
• IES Marqués de Sargadelos (Cervo_Lugo): Exposición, actividades plásticas, Letras Galegas 2019
• IES Pazo da Mercé (As Neves-Pontevedra): Celebrando o Día das Letras galegas
• IES Porto do Son (Porto do Son-A Coruña): Díptico divulgativo, Antonio Fraguas en Onda Perseveira
• IES de Quiroga (Quiroga-Lugo): Día das Letras Galegas 2019
• IES San Paio (Tui-Pontevedra): Liña do tempo de Antonio Fraguas
• IES Universidade Laboral (Culleredo-A Coruña): As Nosas Letras, En maio, en galego
• IES Urbano Lugrís (A Coruña): Concurso de cartas a ... Antonio Fraguas
• IES de Vilalonga (Sanxenxo-Pontevedra): Día das Letras Galegas
  
• IES Xograr Afonso Gómez (Sarria-Lugo):Antón Fraguas e as Letras galegas 2019
• IES A Xunqueira I (Pontevedra): Regueifas na Biblio

Recursos:

• Na voz de Fraguas (Diario Cultural da Radio Galega)

Desde  o CPI Plurilingüe dos Dices (Rois-A Coruña) chéganos, como en anos anteriores, o telexornal adicado á figura homenaxeada no Día das Letras Galegas. Neste ano 2019 as nenas e os nenos implicados nesta experiencia de alfabetización mediática e informacional traballaron sobre ANTONIO FRAGUAS, baixo a dirección do profesor Luís Aldegunde, e presentannos un documento imprescindible para achegarse ao escritor e a súa obra. Parabéns, un ano máis, por un proxecto de alta calidade e estabilidade.

O Portal Educativo publica  a Resolución da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos, do 15 de abril de 2019, pola que se convoca o VI CONCURSO DE TRABALLO POR PROXECTOS, vinculados ou apoiados pola biblioteca escolar, para traballos realizados durante o curso 2018/2019.

As modalidades nas que se pode participar son as seguintes: 

1.    Proxectos de carácter interdisciplinario, ou Proxectos Documentais Integrados , coordinados desde a biblioteca escolar, e que conten coa participación dun mínimo do 40% dos grupos-aula existentes no centro (e un 40% dos departamentos, no caso dos centros de ensinanza secundaria).  
2.    Proxectos de investigación dirixidos por profesorado dun grupo, nivel, ciclo ou departamento, nas seguintes sub-modalidades:
a.    Traballos de grupo/nivel
b.    Traballos de ciclo/departamento
c.   Proxectos realizados na materia de libre configuración de 1º/2º de ESO “Investigación e Tratamento da Información”, ou noutras materias equivalentes en ESO ou primaria. 
Todos estes traballos teñen que realizarse co apoio e colaboración da biblioteca escolar e contando cos seus recursos e posibilidades.
A temática do proxecto escollida pode ser de calquera ámbito do coñecemento, pero se contemplará un apartado especial de traballos do ámbito científico.
3.    Proxectos de investigación intercentros, promovidos desde as bibliotecas de ata un máximo de tres centros de ensino co fin de desenvolver un proxecto común, de temática xeral ou científica.

O prazo de presentación das memorias correspondentes segundo o guión contemplado na convocatoria remata o 10 de xullo de 2019.

• TEXTO DA CONVOCATORIA

Na imaxe, alumnado do CPI Cruz do Sar (Bergondo-A Coruña)

O 11 de febreiro foi declarado pola ONU como o Día Internacional da Muller e a Nena na Ciencia "coa finalidade de lograr o acceso e a participación plena e equitativa na ciencia para as mulleres e as nenas, e ademais para lograr a igualdade de xénero e o empoderamento das mulleres e nenas."

Unha data que se traballa en moitas das nosas bibliotecas escolares cara a paliar a brecha de xénero nos sectores STEAM. Visitas de científicas, seleccións de lecturas, traballos de investigación, materiais manipulativos ... son algunhas das actividades que ocupan os espazos creativos, manipulativos e colaborativos das mesmas.

Máis información:

ONU Mulleres

11 de febreiro.org

Maletas viaxeiras Ciencias Primaria e Ciencias Secundaria

Pinterest Ciencia en galego nas Bibliotecas Escolares

Biblioteca Creativa

Está xa publicada no Portal Educativo a resolución do V CONCURSO DE TRABALLOS POR PROXECTOS, realizados durante o curso 2017/2018, coordinados desde a biblioteca escolar ou realizados co seu apoio. Seleccionáronse 19 traballos de entre os 102 presentados desde diferentes centros. Algunhas categorías ficaron desertas pero distribuíronse os premios  dispoñibles seleccionando máis centros de modalidades con moita participación e alto nivel de calidade. 

O impulso de moitas bibliotecas galegas, coordinando proxectos de carácter interdisciplinario para o tratamento de contidos curriculares específicos de materiais (ou transversais), están propiciando profundos cambios nas dinámicas de traballo dos centros e nos usos dos espazos educativos, na distribución dos horarios e dos grupos, no aproveitamento dos recursos físicos e tecnolóxicos; tamén nos recursos inmateriais (a cultura do medio), o que fai agromar unha cultura participativa, colaborativa, emancipadora do alumnado, complexa na súa concepción pero que proporciona unha formación integradora, con tarefas esixentes para o alumnado, o que enriquece a súa experiencia e carga a súa mochila de aprendizaxes moi diversos, máis aló do que podería facer unha formación pegada a prácticas vinculadas ao exclusivo uso do libro de texto. Parabenizamos ás comunidades educativas que botan a andar estas experiencias, e a o profesorado que as impulsa, deseña, guía, enriquece coa súa profesionalidade e a súa experiencia, e ademais as dá a coñecer para beneficio de todos. Existen tamén excelentes exemplos de prácticas de investigación nas modalildades de grupo/nivel ou ciclo/departament, así como traballos realizados na materia de libre configuración de secundaria  "Investigación e Tratamento da Información" ("Aprender a investigar", en Primaria), que poden servir de orientación para outros proxectos. Da mesma forma, os proxectos de investigación intercentros son unha práctica que cómpre estender e que pode dar lugar a experiencias educativas moi enriquecedoras. 

Co gallo do Día da Biblioteca, o pasado 24 de outubro, convocouse o certame "XOGANDO COA CDU" destinado aos equipos de bibliotecas dos centros educativos galegos, coa finalidade de estimular a creación de materiais para as actividades de formación de persoas usuarias da biblioteca escolar, tomando como base o cartel CDU ILUSTRADA, remitido ás bibliotecas galegas a comezos de setembro de 2018.

Unha vez revisados os traballos recibidos, escolléronse para o premio tres propostas especialmente interesantes tanto pola calidade do seu deseño como pola súa funcionalidade. Son as seguintes:

• Unha aplicación dixital interactiva. CEIP Condesa de Fenosa. O Barco de Valdeorras. Ourense.
• Un xogo analóxico de preguntas e respostas. CEIP O Graxal. Cambre. A Coruña.
• Unha actividade mixta analóxico-dixital para a formación de usuarios. CEP Brea-Segade. Taragoña-Rianxo. A Coruña.

Ademais das premiadas, salientamos polo seu interese, dúas propostas de formación de usuarios que utilizan os escornabots:

• Xogo “Atopa o libro”. CEIP Valle-Inclán. O Grove. Pontevedra
• “A cidade dos libros”. CPI San Sadurniño. A Coruña.

Os tres centros seleccionados recibirán un lote de libros, como o que se mostra na imaxe.

O pasado mes de setembro de 2018, todas as bibliotecas galegas recibiron o novo cartel CDU ILUSTRADA, creado para a ocasión polo ilustrador Óscar Villán.
Este documento ten como finalidade principal servir de apoio ao profesorado no seu labor de formación de usuarios, así como continuar coa adaptación da Clasificación Decimal Universal (CDU) para as bibliotecas escolares galegas iniciada en 2004.
Continuando con esta liña de traballo, dende a Asesoría de Bibliotecas Escolares poñemos a disposición dos centros as miniaturas correspondentes ao citado cartel, para que cada equipo as poida empregar do xeito que considere máis oportuno.
Os cadriños atópanse en diferentes tamaños, a toda cor e en formato imprimible A4. No caso de que algún dos centros precise outro formato ou definición poderase poñer en contacto coa Asesoría de Bibliotecas por correo electrónico explicando as súas necesidades.

Enlaces de descarga:

• Cadriños 2x2
• Cadriños 2x10
• Cadriños 4x4
• Cadriños 4x12

A instancias da UNESCO celébrase entre os días 24 e 31 de outubro a Global Media anda Information Literacy week 2018, unha semana internacional da alfabetización mediática e informacional, co fin de chamar a atención sobre a urxencia de formar ao alumnado nos recursos para o consumo e a produción de información a través dos medios de comunicación, con valores éticos e sentido crítico. 

As bibliotecas escolares teñen un papel fundamental á hora de apoiar a profesorado e alumnado neste cometido, ofrecendo materiais de apoio, recursos, tempos e espazos; pero tamén retos que guíen e estimulen a incorporación destes contidos nas diversas materias. Unha das estratexías de maior alcance é a creación do laboratorio de radio vinculado á biblioteca escolar, tal e como están facendo, entre outros, os centros integrados no programa RADIO NA BIBLIO, pero hai moitas outras posibilidades. A apertura do modelo de biblioteca cara un "centro creativo das aprendizaxes", con novos espazos e equipamentos, como por exemplo o recuncho de produción audiovisual, contribúe a mellorar as oportunidades para este achegamento e empoderamento do alumnado como produtor de pezas audiovisuais, como xerador de contidos audiovisuais. Son só dous exemplos aos que poden unirse outras iniciativas, analóxicas ou virtuais, como o traballo coa publicidade ou cos textos xornalísticos. 

Desde a Asesoría de bibliotecas escolares elaborouse un pequeno documento que pode descargarse neste espazo e que inclúe ligazóns a informacións diversas e recursos de apoio.  Recolle algunhas das recomendacións da UNESCO para a celebración desta "semana AMI" pero ben poden levarse a cabo ao longo do curso escolar. 

• DOCUMENTO DESCARGABLE: SEMANA DA ALFABETIZACIÓN MEDIÁTICA E INFORMACIONAL 2018
• PROPOSTA DA UNESCO- 2018
  
• OUTRAS INFORMACIÓNS DE INTERESE
• COMO IDENTIFICAR NOTICIAS FALSAS (IFLA-versión en galego)

Na liña de traballo de elaboración de materiais para o profesorado, en apoio do seu labor na dinamización das bibliotecas escolares, a Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria vén de publicar un material que chegará aos centros na primeira quincena de setembro. Trátase dunha versión ILUSTRADA da adaptación da Clasificación Decimal Universal para bibliotecas escoalares que se realizara a comezos deste programa, no ano 2004. 

Óscar Villán, debuxante que xa elaborara outros materiais para a sinalización das bibliotecas escolares, foi o encargado da realización desta CDU ILUSTRADA, que agardamos poida servir de motivación nas actividades de formación de persoas usuarias das bibliotecas escolares. 

A Clasificación Decimal Universal (CDU) é un sistema estandarizado polo que se distribúen todos os documentos relacionados co coñecemento humano en 10 categorías que, á súa vez, se van subdividindo noutras 10 categorías (e así sucesivamente), na medida en que se precisa maior concreción. Para os centros de infantil e primaria non se recomenda pasar dos dous díxitos, aínda que algunhas categorías, das que pode haber moito material na biblioteca, podería chegar aos tres díxitos. + información AQUÍ

Xa a comezos de curso este cartel completarase con outro material divulgativo sobre esta CDU Ilustrada. 

• Táboa simplificada da CDU para bibliotecas escolares
• CDU ILUSTRADA
• Miniaturas CDU Ilustrada
  

O Portal Educativo publica a Resolución da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos, do 5 de abril de 2018, pola que se convoca o V CONCURSO DE TRABALLOS POR PROXECTOS, vinculados ou apoiados pola biblioteca escolar, para traballos realizados durante o curso 2017/2018. 

As modalidades nas que se pode participar son as seguintes: 

1.    Proxectos de carácter interdisciplinario, ou Proxectos Documentais Integrados , coordinados desde a biblioteca escolar, e que conten coa participación dun mínimo do 40% dos grupos-aula existentes no centro (e un 40% dos departamentos, no caso dos centros de ensinanza secundaria). 
2.    Proxectos de investigación dirixidos por profesorado dun grupo, nivel, ciclo ou departamento, nas seguintes sub-modalidades:
a.    Traballos de grupo/nivel
b.    Traballos de ciclo/departamento
c.   Proxectos realizados na materia de libre configuración de 1º/2º de ESO “Investigación e Tratamento da Información”, ou noutras materias equivalentes en ESO ou primaria.
Todos estes traballos teñen que realizarse co apoio e colaboración da biblioteca escolar e contando cos seus recursos e posibilidades.
A temática do proxecto escollida pode ser de calquera ámbito do coñecemento, pero se contemplará un apartado especial de traballos do ámbito científico.
3.    Proxectos de investigación intercentros, promovidos desde as bibliotecas de ata un máximo de tres centros de ensino co fin de desenvolver un proxecto común, de temática xeral ou científica.

O prazo de presentación das memorias correspondentes segundo o guión contemplado na convocatoria remata o 10 de xullo de 2018.

• TEXTO DA CONVOCATORIA 

O Portal Educativo publicou onte a Resolución do 4 de decembro de 2017 pola que se dan a coñecer os traballos seleccionados no IV Concurso de Traballos por Proxectos, convocado pola Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos para o pasado curso 2016/2017. A este concurso candidatáronse un total de 102 traballos e foron seleccionados un total de 21 proxectos.

O IV Concurso de Traballos por Proxectos, coordinados ou realizados co apoio da biblioteca escolar, é unha iniciativa integrada no Plan LÍA 2016/2020 de bibliotecas escolares. No desafío nº 11 deste Plan, denominado"Aprendizaxes por proxectos e outras metodoloxías activas" recollese o interese por "propiciar o emprego dos recursos e servizos da biblioteca escolar no desenvolvemento das prácticas cotiás, con apoio preferentes ás metodoloxías activas e colaborativas". Este certame é unha das iniciativas contempladas para traballar neste ámbito. Búscase estimular, mediante o recoñecemento de boas experiencias de traballos por proxectos, o deseño e desenvolvemento de proxectos de carácter interdisciplinario ou de proxectos de investigación, baixo a coordinación do equipo de biblioteca escolar ou co apoio desta, na liña da metodoloxía de aprendizaxe baseada en proxectos (ABP), realizados en centros públicos non universitarios.

• Texto da convocatoria
• Texto da resolución con detalle dos centros seleccionados.

No seguinte cadro pódese acceder ás memorias presentadas polos centros que finalmente foron galardoados neste certame:

O Portal Educativo publica a convocatoria da Dirección Xeral de Centros e RRHH, de 17 de outubro de 2017, pola que se elixirán 20 centros integrados que teñan interese en introducir a radio na súa biblioteca escolar. Poden participar centros que acollen alumnado de infantil, primaria, secundaria, bacharelato ou formación profesional e que estean integrados no Plan de mellora de bibliotecas escolares no presente curso 2017/2018. 

Es proxecto piloto "RADIO NA BIBLIO" pretende estimular o desenvolvemento do modelo de biblioteca cara a "centros creativos de aprendizaxes" e promover a creación de emisoras/laboratorios de radio nas bibliotecas escolares, co fin de favorecer e apoiar proxectos de educación das competencias informacionais e mediáticas do alumnado. Búscase, así mesmo, ampliar as linguaxes presentes na biblioteca, promover a expresión oral, a alfabetización múltiple e o traballo colaborativo de profesorado e alumnado. O laboratorio de radio na biblioteca escolar poderá estar asociado a un programa de voluntariado na biblioteca. 

Para a selección dos centros terase en conta a actividade da biblioteca escolar no curso precedente, así como a prioridade dos centros localizados en concellos de ámbito rural, procurando unha distribución equilibrada polo territorio galego. Estes centros recibirán contías destinadas á posta en marcha do proxecto e das actuacións que supoña, incluída a realización dun obradoiro de formación para o alumnado que se considere. O prazo de presentación de solicitudes remata o 31 de outubro. 

• Publicación no portal educativo
  
• Texto da convocatoria
• URL de acceso para solicitudes
  

Imaxe que ilustra esta entrada está tomada do blogue do CEIP A Lama (A Lama, Pontevedra), un centro pioneiro na inclusión dun "Laboratorio de comunicación" para a formación do seu alumnado en competencia mediática e informacional.

A UNESCO propón a celebración da Semana Mundial da Alfabetización dos Medios de Comunicación e da Información (MIL) 2017, a #GlobalMILWeek como un medio para visibilizar as experiencias en materia de educación nas linguaxes dos diferentes medios de comunicación, nun contexto de alfabetizacións múltiples e coa intención de formar ao alumnado como consumidores pero, especialmente, como produtores de información a través dos diversos medios de comunicación: prensa, radio, televisión, vídeo, fotografía, audio, produtos transmedia, internet... 

MIL é a sigla que fai referencia á MEDIA and INFORMATION LITERACY,  que na versión en castelán (e en galego) se traduciu como AMI (Alfabetización Mediática e Informacional), moi presente nas bibliotecas escolares galegas, a través das propostas da consellería en materia de bibliotecas escolares, e incluída tamén como un dos obxectivos do Proxecto Lector de Centro.

Desde a UNESCO fan unha chamada á celebrar esta Semana Mundial  MIL 2017 e propoñen varias formas para facelo. VER IMAXE

Desde a Asesoría de bibliotecas escolares anímase a incluír algunha proposta que pode vincularse á celebración do Día da Biblioteca (24 de outubro) e que podería concretarse, entre outras, nas seguintes:

• Difusión das oportunidades da biblioteca escolar para apoiar a alfabetización mediática e informacional do alumnado do centro.
• Difusión a través do blogue da biblioteca dalgún produto audiovisual de carácter narrativo, poético, xornalístico ou publicitario elaborado por alumnado do centro en relación coa biblioteca, a lectura, o medio ou calquera tema de interese para o alumnado.
• Analizar novas que se producen ao longo da semana a través de diferentes medios e xerar un produto audiovisual ou unha entrada nun blogue, por exemplo, arredor dalgunha nova que interese ao alumnado. 

As actividades que se leven a cabo neste sentido poderían facer mención a esta #GlobalMILweek co fin de dar visibilidade a esta iniciativa.

• RECURSOS PARA ALFABETIZACIÓN MEDIÁTICA E INFORMACIONAL
  
• Alfabetización Mediática e Informacional (AMI). Currículo para profesores. UNESCO 2012
• Integración das competencias ALFIN/AMI no sistema educativo: referencias, contexto y propuestas. CCB-MECD, 2016
• O horizonte das alfabetizacións múltiples e a competencia mediática e informacional. José Manuel PérezTornero (vídeo intervención nas V Xornadas de biblitotecas escolares de Galicia)
• Alfabetización mediática e informacional desde a biblioteca escolar. Rosa Piquín (vídeo intervención nas VI Xornadas de bibliotecas escolares de Galicia)
• A Educación para os Medios nun mundo dixital: o papel das bibliotecas escolares. Sara Pereira (vídeo intervención nos Encontros PLAMBE 2016/2017)
  

A IFLA (International Federation of Library Associations and Institutions) publicou hai un tempo esta infografía na que se lembran algúns aspectos a ter en conta á hora de valorar a información e a fiabilidade das noticias: How To Spot Sake News

Traducida ao galego, lembrámola nestes comezos de curso como unha ferramenta para a imprescindible alfabetización en información, na que podemos ir introducindo ao alumnado desde ben pequenos, e aproveitando o interese polos temas que xorden no medio ou no transcurso das investigacións que realicen nas diferentes fases dos seus traballos.  (Agradecemos a Manuel Iglesias Fernández a tradución ao noso idioma).

• Esta noticia es falsa? (castelán)
• How To Spot Sake News (inglés)
• Comment repérer des "fake news" (francés)
• Como identificar notícias falsas (portugués)
  
• COMO IDENTIFICAR NOTICIAS FALSAS (galego)
  

Desde o Plano Nacional de Lectura de Portugal e a Rede ELINET chéganos este vídeo que lembra os Dereitos de Alfabetización dos Cidadáns Europeos (en breve, versión en galego desta declaración):

Desde a Asesoría de Bibliotecas Escolares iremos dando difusión detallada dos traballos galardoados no III Concurso de Traballos por Proxectos recollidos na Resolución de 1 de decembro de 2016, da Dirección Xeral de Centros e Recursos Humanos, responsable desta iniciativa integrada no Plan LÍA (Lectura, Información, Aprendizaxe).

Este certame pretende "estimular, mediante o recoñecemento de boas experiencias de traballos por proxectos, o deseño e desenvolvemento de proxectos de carácter interdisciplinario ou de proxectos de investigación, baixo a coordinación do equipo de biblioteca escolar ou co apoio desta, na liña da metodoloxía de aprendizaxe baseada en proxectos (ou ABP), realizados en centros non universitarios durante o presente curso 2015/2016".  

Encádrase nas actuacións en materia de bibliotecas escolares coa intención de impulsar a existencia de bibliotecas que recollan, entre outros, “o deseño e desenvolvemento de programas para a adquisición da competencia informacional ou de uso, tratamento e produción de información nos diferentes soportes e formatos”, así como “as posibilidades que ofrece a biblioteca para a incorporación de metodoloxías innovadoras e consecuentes coas necesidades educativas actuais.”

Velaquí un cadro resume dos traballos seleccionados con acceso ás memorias de cada un dos proxectos: