Animación á lectura

Día das Letras 2018 nas bibliotecas escolares galegas

María Victoria Moreno é unha das figuras da literatura galega homenaxeada no Día das Letras que máis posibilidades de tratamento, de xogo, de achegamento á literatura e de vínculo coa lingua proporciona no contexto de lectores máis novos. Foi así que este ano, unha vez máis, as bibliotecas escolares galegas aproveitaron estas datas para organizar actividades relacionadas con esta autora e destinadas a valorar a lingua. Algúns exemplos podémolos atopar nas seguintes ligazóns: 

24 de febreiro, Día de Rosalía

Retrato de Rosalía de Castro
O 24 de febreiro está recollido no Calendario do Libro e da Lectura, publicado pola Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, como o aniversario do nacemento de Rosalía de Castro, a poeta de referencia da literatura galega. Son moitas as institucións que se suman desde hai anos a esta celebración do DÍA DE ROSALÍA que as bibliotecas escolares aproveitan para dar a coñecer ao alumnado os poemas, a vida e o significado desta gran autora. A obra de Rosalía cobra vida nas voces de nenas e nenos que recuperan en recitais, lecturas compartidas e todo tipo de actividades a forza da súa palabra. Atopan mozos e mozas na lectura dos seus versos unha muller actual e poderosa que se amosa cada ano que pasa máis próxima a todos e todas, a medida que os investigadores van desfacendo cos seus estudos as capas de escuridade que nola ocultaban. 
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega convida neste 2018, baixo o lema #AbrideAFiestra, a celebrar este Día de Rosalía co agasallo dun libro galego e unha flor a amigos e familiares. Publica un manifesto na voz de María Reimóndez e propón, así mesmo, múltiples actividades ás que se poden sumar os centros educativos. 
Recollemos aquí algúns exemplos de actividades nas bibliotecas escolares galegas, como exemplo de que Rosalía de Castro habita un ano máis nos centros educativos. Ogallá os seus poemas sementen nas nenas e nos nenos o vinculo coa lingua que ela tanto dignificou.

Letras Galegas todo o ano nas bibliotecas escolares, en maio tamén.

 

 

Achégase o día grande das Letras Galegas e as bibliotecas escolares, neste ano 2017, incorporan a Carlos Casares ao seu equipo de biblioteca, pois hai na súa obra textos fantásticos para poñer nas mans de nenos e nenas, textos para cuestionar o mundo cos adolescentes, textos para a reflexión e mirada diverxente, textos para facer lectores en galego. Desde pequeniños, que así nolo demostran na EEI de Barrionovo (Arteixo), onde fixeron "acuarelas para Carlos Casares" como a que ilustra esta entrada. Velaquí algúns exemplos de actividades nas bibliotecas escolares galegas nestes días de maio de 2017:

21 de marzo, equinoccio de poesía

Coincidindo co equinoccio de primavera, celebramos hoxe o Día Mundial da Poesía. Esta conmemoración, aprobada pola UNESCO en 1999, ten como principal obxectivo apoiar a diversidade lingüística a través da expresión poética e dar oportunidade ás linguas ameazadas de ser vehículo de comunicación artística nas súas comunidades respectivas. 
Leamos poesía porque como di Fran Alonso: A poesía é unha barricada de palabras rebeldes, un aturuxo de liberdade. A poesía é diurética, dixestiva e antiestresante; é flexible coma o chicle e o seu ADN é profundamente subversivo. Un poema no aire é unha bomba de palabras

Poesía

Manuel María nas bibliotecas escolares. Letras Galegas 2016

 

O alumnado de 3º e 4º de primaria do CEIP A Pedra, de Bueu, elaborou unha biografía de Manuel María para kamishibai. Esta é unha das moitas actividades que nestes días iluminan as bibliotecas escolares e os centros todos cos versos e a mirada de Manuel María sobre o mundo. Velaquí algúns outros exemplos da intensa actividade que se está a dar arredor da figura do poeta homenaxeado este 2016 polo Día das Letras: 

Desde a Asesoría de bibliotecas escolares preparouse para este ano a Maleta MANUEL MARÍA que xa vai de centro en centro coa súa carga de versos. 

OUTROS ENLACES DE INTERESE

Matemática próxima

BIBLIOTECA ESCOLAR E XOGOS MATEMÁTICOS on PhotoPeach

As bibliotecas escolares galegas está a dar vida ao cartel deste curso "Biblioteca escolar... matemático!!!", organizando exposicións de materiais relacionados coas matemáticas, así como actividades para dar a coñecer estes materiais, sesións de xogos matemáticos, acertixos matemáticos, recompilacións literarias relacionadas coas matemáticas e outros... Un exemplo é este vídeo da biblioteca do IES Blanco Amor (Ourense), no que podemos ver a exposición de materiais e unhas imaxes do alumnado en plena actividade. Outras mostras de actividades:

Día da biblioteca 2014: un día, moitas propostas

Maio, mes das Letras: Xosé María Díaz Castro - IV


 Paco Nogueiras canta ao poeta Díaz Castro

  • O grupo Fuxan os Ventos súmase á celebración do Día das Letras con esta versión do poema Penélope, de Díaz Castro, que poñen a disposición de todas as persoas interesadas na súa páxina de facebook
  • O profesor de música do CEIP Fernández Latorre de A Coruña musicou o poema Esmeralda. Coñecémola a través do CEIP Milladoiro (Malpica) Canta unha alumna de 4º do CEIP Fdez. Latorre
  • Esmeralda, en versión musical da profesora de música do IES Poeta Díaz Castro
  • Esa Lus, poema de Díaz Castro nas voces de alumns do IES Poeta Díaz Castro 
  • Nimbos, en versión de 2naFronteira
  • Penélope, na versión do alumnado do IES Fermín Bouza Brey (Vilagarcía de Arousa)  

Kamishibai no Día do Libro. CEIP Frián-Teis


Conto "O pescador e a súa muller", en versión para kamishibai das nenas e nenos de 1º A do CEIP Frián-Teis, de Vigo 

Actividades arredor do Día do Libro nas bibliotecas escolares galegas

Algúns exemplos da actividade xerada polas bibliotecas escolares galegas arredor do Día do Libro neste curso 2013/2014: 

 

VI Encontros de Banda Deseñada da Mariña

 

O IES Perdouro, de Burela, bota a andar os VI Encontros de Banda Deseñada da Mariña, unha cita anual de gran interese para o achegamento do alumnado, e da sociedade en xeral, a textos, personaxes, temáticas e autores significativos do mundo do cómic e a da novela gráfica. 

Dentro das actividades destes VI Encontros o centro convoca un Concurso de Banda Deseñada, aberto á participación de persoas interesadas, non profesionais, así como de alumnado de primaria e de secundaria de calquera centro de Galicia. O prazo de presentación de orixinais remata o 4 de maio de 2014.

BASES DO CONCURSO

 

Conto para o Kamishibai: O APALPADOR

 

O kamishibai ou teatriño xaponés, é un bo aliado para reforzar a oralidade. Desde o CPI Luís Díaz Moreno, de Baralla, nos remiten este conto para kamishibai, que xenerosamente ofrecen a todos os centros interesados: 

Que é unha biblioteca para ti? CEIP A Lama


As familias do alumnado de ensino infantil do CEIP A Lama (A Lama, Pontevedra), colaboraron deste xeito á difusión das posibilidades da biblioteca no inicio deste curso 2013/2014. Fermosa recreación dunha fórmula que está a dar moi bos resultados. Parabéns!

Espazo de "lecturas compartidas" no CEIP de Andrade

Segundo van cobrando vida, as bibliotecas escolares van creando novos espazos e atopando novas funcións que cubrir. Atender a todos os sectores da comunidade educativa significa poñer atención ás súas necesidades e ás súas formas de relación con  respecto á lectura. Velaquí o novo espazo creado pola biblioteca do CEIP de Andrade (Pontedeume, A Coruña), destinado ao intercambio de libros entre os adultos da súa comunidade e que chamaron acertadamente "Lecturas Compartidas". A disposición das cadeiras chama ao encontro e á conversa, tan necesarios. 

Esta iniciativa súmase a outras anteriores nas que os centros recuperan pequenos espazos como "seccións" da biblioteca especialmente destinadas a pais e nais. En definitiva, trátase de abrir a biblioteca a todos os axentes que interveñen na formación dos pequenos lectores, pero que tamén queren vivir experiencias lectoras persoais e novidosas, en contacto con outros.

+ información 

 

A lus do mundo. Redescubrindo ao poeta Díaz Castro


Chéganos, desde o IES Poeta Díaz Castro, de Guitiriz (Lugo), este documental sobre o poeta que dá nome ao centro, Xosé María Díaz Castro.  A lus do mundo. Redescubrindo ao poeta Díaz Castro "inclúe entrevistas e enquisas na rúa, ademáis dun apartado musical importante con varios temas que inclúen os versos de Díaz Castro e son interpretados pola aula de música do centro. O documental foi realizado por alumnos de 2º, 3º e 4º da ESO dentro dun proxecto enmarcado nos programas da Consellería de Educación de fomento da excelencia..

Dende a escrita do guión, ata a realización das entrevistas, todo o documental foi realizado polo alumnado co apoio de profesores e máis de Cristina de la Torre, xornalista e realizadora en Pasen y Vean Comunicación, quen se encargou de dirixir o obradoiro. A directora do centro, Olga Aguiar, destaca que o resultado superou con moito as expectativas e agardan que a curtametraxe lle dea repercusión ó traballo educativo que se realiza cos alumnos do rural galego, ademais de axudar a difundir a figura de Díaz Castro: “Un autor aínda moi descoñecido e que precisa recuperar o seu lugar no imaxinario cultural galego”. Sandra Tenreiro, a profesora de música e que compuxo as cancións, destacou a creatividade e implicación dos rapaces, ata o punto de que un alumno de bacharelato versiona e rapea un dos poemas. Tódalas cancións terán licenza Creative Commons e estarán dispoñibles en Internet. "

Sumámonos á biblioteca do centro na difusión deste excelente traballo que fala por sí só da creatividade e da capacidade do alumnado, cando está ben acompañado por un profesorado atento e sensible, consciente do seu papel  no momento educativo que nos toca vivir. Parabéns!

Un paseo polo IES A XUNQUEIRA II da man de Rosalía de Castro


Celebrar os 150 anos da publicación de Cantares Gallegos e manter viva a palabra de Rosalía de Castro é o obxectivo. Pero tamén serve, neste caso, para integrar a poesía na vida cotiá do instituto e, de paso, permitirnos entrar no IES A Xunqueira II, percorrer as súas instalacións e escoitar a voz de Rosalía nas voces do alumnado e de parte do persoal do centro.

24 de febreiro, Día de Rosalía de Castro (2013)

Eu ben vin estar o moucho

enriba daquel penedo.

¡Non che teño medo, moucho;

moucho, non che teño medo!

Contra vento e marea, e coma en anos anteriores, as bibliotecas escolares galegas súmanse á celebración do aniversario de Rosalía de Castro, o día 24 de febreiro, unha das datas sinaladas no "calendario da lectura" do noso país. Pero nesta ocasión, a celebración é dobre porque neste 2013 cúmprense os 150 anos da publicación de Cantares Gallegos, libro fundamental para as xentes, a lingua e a cultura de Galicia.

Son moitas e variadas as actividades que se levan a cabo estes días nos centros educativos e que xuntan, nunha lectura colectiva da obra da escritora, a grandes e pequenos, para manter viva, nas voces das lectoras e dos lectores, os versos de Rosalía. Moitas destas actividades súmanse á proposta da AELG que trata de involucrar a todos os sectores da sociedade, e nas que o alumnado dos centros cobra un protagonismo alentador. ACCESO AOS VÍDEOS DOS CENTROS

Velaquí algunhas propostas, actividades e recursos que se están a difundir entre o colectivo das Bibliotecas Escolares de Galicia:

A título de exemplo, a programación completa dunha biblioteca escolar arredor deste Día de Rosalía: IES Pazo da Mercé (As Neves): O venres pasado celebramos co noso alumnado e @s nos@s ilustres invitad@s da Escola Unitaria de Vide o día de Rosalía. Intercalamos o visionado de videos con poemas musicados e o recitado de poemas da escritora, no caso de "Máis ó que ben quixo un día", co acompañamento ao piano por parte dunha alumna de 1º Bach. Dúas rapazas do club de lectura léronnos "Tecín soia a miña teia" e o Equipo de Escolas Unesco colaborou interpretando "Adios ríos, adios fontes" en Yogote,linguaxe de signos. Presentouse un vídeo colaborativo realizado por un grupo de 2ºESO no que cada imaxe de Rosalía vai asociada ao nome dun alumn@. Atoparédelo no blog do noso equipo de EDLG: http://dinamizaiespazodamerce.blogspot.pt/

Ás persoas participantes se lles obsequiou cun cravo bermello e unha tarxeta cun poema e unha ilustración. Aproveitamos o acto para entregar os premios aos gañadores do concurso convocado pola biblioteca no que se debían resolver cuestións sinxelas por escrito sobre Rosalía e a sua obra, traballando en algunha das preguntas aspectos de formación de usuarios/as. Organizado tamén pola biblioteca, celebrouse o sorteo de dous exemplares de "Cantares Galegos" entre o alumnado que entregou unha tarxeta co seu nome e o título dun poema de Rosalía. E, como despedida, a "Alborada de Rosalía" interpretada á gaita por un compañeiro do departamento de Lingua Castelá.

"EnREDando versos", ou a poética da colaboración.

EnrREDando versos é un blogue de poesía froito da colaboración de varias bibliotecas escolares que, neste curso, se embarcaron nun traballo conxunto arredor da poesía. A mellor presentación desta experiencia é a que fan os integrantes do grupo:

EnREDando versos é o título do proxecto que nace co obxectivo de achegar á poesía ás aulas. Os intereses comúns no campo da competencia lingüística así como nunha metodoloxía baseada no traballo colaborativo e no uso das TIC entre o alumnado fai que se constitúa un grupo de traballo intercentros co fin de aunar esforzos e intercambiar experiencias educativas que repercutan na práctica docente.

O proxecto está integrado por profesorado de dististos niveis educativos do ámbito de linguas, responsables de bibliotecas escolares, clubs de lectura, un asesor TIC e de novas tecnoloxías, procedentes de cinco centros da provincia de Pontevedra: IES de Poio, IES Ribeira de Louro, IES A Sangriña,  IES de Sanxenxo e CEIP A Lama.

Un exemplo de traballo colaborativo desde as bibliotecas escolares, en beneficio do alumnado (tamén de integración da cultura escrita e a cultura dixital), aproveitando os recursos electrónicos e as formas de comunicación propias da sociedade da información. A poesia é nesta ocasión o motivo de encontro... pero que mellor motivo!!

24 de febreiro: Día de Rosalía

A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria contempla, dentro do Calendario do Libro e da Lectura para o ano 2012, a data do 24 de febreiro como DÍA DE ROSALÍA, co gallo da conmemoración do nacemento da poeta. Nesta ocasión cúmprense 175 anos e á programación de actividades da FUNDACIÓN ROSALÍA, súmase nesta ocasión a proposta da AELG (Asocación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega), cunha proposta ben fermosa: que agasallemos aos nosos seres queridos cun libro galego e unha flor, como unha forma festiva de lembrar a importancia da lingua (o 21 de febreiro celebrábase a instancias da UNESCO o Día Internacional da Lingua Materna), e homenaxear a esta escritora fundamental das nosas Letras. A AELG abriu un blogue no que ir recollendo achegas creativas e iniciativas en relación con esta conmemoración.

Pola súa parte, as bibliotecas escolares galegas veñen celebrando xa este día con diversas actividades, todas dirixidas a lembrar os poemas de Rosalía e manter viva a súa lembranza entre os máis novos. Van chegando as propostas deste ano 2012, que iremos recollendo aquí:

Ai, amor, amor! Hai moito amor na biblioteca escolar...

Ilustración de Pedro SeromenhoHai datas con gran presencia na sociedade do consumo que, ao igual que outros fenómenos coma o deporte de masas, por exemplo, poden servir para avanzar en habilidades de lectura, escritura e investigación. Téñeno claro os docentes que dinamizan as bibliotecas escolares galegas, que aproveitan estes días fríos de febreiro para poñer en valor a poesía amorosa... porque "aos mozos e ás mozas gústalles a poesía", inda que algúns non queiran crelo. Velaquí algunhas actividades e propostas destes días:

IV Encontros de Banda Deseñada na Mariña

Spiderman e Batman na Biblioteca do IES Perdouro de BurelaNo IES PERDOURO de Burela (Lugo) deron comezo os IV Encontros de Banda Deseñada na Mariña, unha cita xa ben asentada na dinámica do centro, con ampla repercusión na comarca. Estes encontros, organizados conxuntamente pola Biblioteca do centro e o Equipo de Normalización e Dinamización Lingüística, implica a todo o profesorado e alumnado do centro e conta coa colaboración do concello de Burela. Podemos ver imaxes do acto de inauguración que tivo lugar na biblioteca o día 18 de xaneiro, á hora do recreo, no blog dos encontros BANDA DESEXADA.

En palabras dos organizadores, os encontros pretenden, por un lado, a posta en coñecemento do apaixoante mundo do cómic e, por outro, dinamizar a vida da Biblioteca, xa que o cómic é un bo recurso para fomentar a lectura entre o máis novos. A adquisión de moitas obras novas para os fondos da Comiteca posibilita a consulta e a lectura de calidade, o que fai que o noso alumnado mostre interese por este tipo de obras.
Ademáis das actividades programadas (obradoiros, encontros, exposicións, proxeccións de películas...), a biblioteca do IES Perdouro convoca un concurso de creación de banda deseñada, con tres categorías: ata 13 anos, de 14 a 18 anos e unha categoría aberta. Pódense consultar as BASES no blogue dos encontros. O prazo de presentación de orixinais remata o 20 de marzo de 2012.

"Desmontando prexuizos" ou "dedicado a quen afirma que os nenos non len"...

 


 

"Un ano entre libros" é o título deste vídeo do CEIP CHANO PIÑEIRO (Gondomar, Pontevedra) que vén a resumir e dar conta da intensa actividade dunha biblioteca escolar ao longo do curso... un bo exemplo das dinámicas existentes por todo o territorio galego. Parabéns!!!

+ información no PAPORRUBIO, o blogue da biblioteca do Ceip Chano Piñeiro.

Letras Galegas en maio... e todo o ano.

Por todo o país florecen neste maio actividades culturais diversas, co fin de dar a coñecer a figura á que se lle adica este ano o Día das Letras Galegas, pero tamén a poñer en valor a lingua e as súas posibilidades de comunicación e de expresión artística. As bibliotecas escolares non son alleas á marea poética que atravesa este ano "loisiano" e son moitos os exemplos de actividades que se impulsaron desde estes espazos educativos; tamén moitas as propostas de aula ou de centro que apoiaron cos seus recursos. Velaquí unha pequena mostra:

Recoméndase un percorrido polos blogues das bibliotecas escolares galegas para obter unha idea das actividades programadas e da súa diversidade: PRIMARIA  -  SECUNDARIA

Salvando libros: un proxecto colaborativo

 Unha vez máis, un bo feixe de bibliotecas escolares galegas puxéronse á tarefa de botar adiante un proxecto conxunto. A raíz dunha proposta inicial, a través de correos electrónicos de ida e volta, foise perfilando a idea de SALVAR UN LIBRO a fin de "chamar a atención sobre a importancia de apreciar, coidar e manter o noso patrimonio cultural escrito". Un total de 96 bibliotecas escolares de distintos niveis de ensino sumáronse a este traballo conxunto. Despois dunha fase interna, cada centro educativo elixiu un libro galego para salvar, que son os que se recollen nuns carteis, deseñados polo ilustrador Jaime Eizaguirre Santillán, ex-alumno do IES Sánchez Cantón e que xa ten colaborado en proxectos anteriores, sempre de forma desinteresada. O traballo estivo coordinado polas responsables das bibliotecas de EEI de Vide (As Neves) e do IES Luís Seoane (Pontevedra), coa colaboración tamén da responsable do IES Sánchez Cantón (Pontevedra).