O sábado 24 de maio de 2025, pola mañá da man de María Concepción González Adán percorreremos as rúas de compostela descubrindo o valor das pedras pero desta volta cun xeito científico.

A historia de Santiago, como boa cidade antiga, está ligada de maneira inexorable ás pedras. Desde a súa orixe na lenda da barca de pedra na que viaxou Santiago, ata a actualidade, pasando polas diferentes etapas do seu crecemento, a cidade debe a súa existencia á pedra.
Na zona vella de Santiago podemos atopar multitude de rocas utilizadas para a construción das casas, as igrexas e as rúas que nos permiten penetrarnos na complexa e longa historia xeolóxica da rexión sen apenas movernos da cidade. Observando un mapa xeolóxico da rexión, podemos adiviñar que tipos de rocas atoparémonos na cidade; de igual modo, paseándonos pola zona vella de Compostela, podemos deducir cales son as litoloxías que dominan na contorna máis próxima.
Pero tamén podemos facernos unha idea dalgúns procesos xeolóxicos observando a degradación que experimentaron certos monumentos co paso do tempo, ou como a xeoloxía condiciona o desenvolvemento económico dunha nación, pola presenza de determinado recursos naturais, xa sexan enerxéticos, minerais ou rochosos. Na provincia da Coruña cabe destacar xacementos de lignito, wolfran, caolín, e, moi preto de Santiago temos un importante xacemento de cobre e de roca para áridos (material rochoso de construción, comorodamientos de estradas ou para facer cemento).

Partindo do IES Rosalía de Castro (Rúa de San Clemente s/n) ás 10:00 da mañá, faremos un percorrido duns 3 quilómetros que nos levará aproximadamente unhas 4 horas. Non hai obstáculos arquitectónicos que sortear, como escaleiras e demais, así que o itinerario é accesible a todo o mundo.

Pola tarde achegarémonos ao Museo de Historia Natural da Universidade de Santiago de Compostela. Este é un centro con fortes potencialidades educativas e sociais, pois ademais das súas tarefas de investigación e educación formal, centra o seu futuro na divulgación científica, dando resposta ás obrigas que esta universidade ten coa cidadanía.

Roteiro guiado na Serra de Guadarrama, o 17 de maio no que da man do experto en Hemingway, Ramón Buckley, descubriremos os lugares máis icónicos nos que se inspirou Ernest Hemingway para escribir a súa novela Por quién dobran las campanas, unha das súas obras culme na que detalla as dúas Españas que se estableceron durante o desenvolvemento da Guerra Civil Española.

A novela Por quién dobran las campanas  foi escrita por Ernest Hemingway  tras o seu regreso aos Estados Unidos. A novela reflicte cunha exactitude case milimétrica a realidade na que se inspira. No mes de Abril de 1937, a República lanzou un ataque sobre as posicións nacionalistas establecidas en La  Granja e Segovia.  Aínda que a ofensiva non triunfou, a Hemingway axudoulle para establecer a súa novela nun ámbito que coñecía moi ben, a Serra de Guadarrama nas súas vertentes de Madrid e Segovia. Desde o Porto de Navacerrada, controlado pola República, ata a zona de La Granja, en mans dos nacionais, estendíase un extensa espazo, «terra de ninguén» onde Hemingway establece a acción da súa novela.

Na novela nárrase como un grupo de guerrilleiros instalou o seu campamento nunha cova preto de Valsaín e é alí onde Robert Jordan (o protagonista da novela), o dinamitero americano que protagoniza a novela, se dirixe. A misión deste guerrilleiro é voar a ponte sobre o río Eresma para impedir o contraataque das tropas nacionais e facilitar así a ofensiva republicana.

O escritor estadounidense, Ernest Hemingway trasladouse a España como correspondente de prensa de varios xornais americanos e foi compañeiro do pai do relator (referíndose ao pai do guía que nos acompañará durante o desenvolvemento do roteiro de sendeirismo), Henry Buckley, correspondente do Daily Telegraph de Londres. Moitos anos despois da guerra, Hemingway regresou e xunto ao pai do relator que nos acompañará percorreu os escenarios da súa novela.

O noso roteiro  comezarémolo na Venta Arias, situada no Porto de Navacerrada; lugar no que nos fará unha presentación duns 30 minutos nos que nos contará máis acerca de Hemingway,  a Guerra Civil española, e da novela.

A continuación e tras a presentación en Venta Arias, descenderemos (en coche particular) ata  a denominada ponte da Cantina, lugar que é descrito por Hemingway na súa novela e que constitúe o espazo onde as forzas do bando da  República se enfrontan aos Nacionais. Nesta localización realizaremos unha pequena parada, na que poderemos contemplar as incribles paisaxes que a rodean e coñecer máis a fondo a historia deste lugar.

Logo da parada na ponte da Cantina dirixirémonos  ata Valsaín, desde onde arrinca a nosa excursión a pé. Desde este punto subiremos ata a chamada «Cueva del Monje», localizada nas montañas situadas detrás de Valsaín. Esta Cova é o lugar onde se desenvolve a novela de Hemingway e onde o protagonista Robert Jordan se congrefa cos milicianos que lle axudarán na súa misión.

Despois da comida, e situándonos na boca da cova, Ramón Buckley explicaranos máis sobre  a Guerra Civil Española; a confrontación entre os guerrilleiros da República e as tropas nacionais, o papel do protagonista Robert Jordan, o seu encontro cunha moza española, etc. Este transcurso de tempo entre a comida e esta presentación ten unha duración aproximada de 2 horas.

Tras repoñer forzas e coñecer máis a fondo a novela e a Guerra Civil Española, o noso guía conduciranos ao Cerro del Puerco, lugar no que descubriremos e visitaremos o búnker das tropas Nacionais, que aínda se mantén en pé no lugar. Neste punto e da man do noso guía coñeceremos máis a fondo a Batalla de la Granja, sendo este o principal intento da República de apoderarse desta localidade segoviana. El Cerro del Puerco é un excelente miradoiro da parte central da Serra de Guadarrama e un punto estratéxico desde onde poderemos abarcar coa nosa vista toda a extensión da serra, do mesmo xeito que os seus picos máis importantes.

Finalmente e para finalizar o noso roteiro, baixaremos desde o Cerro del Puerco ata Valsaín para rematar a actividade.

A actividade ten unha duración aproximada de 8 horas (10:00 h  a 20:00 h), unha dificultade fácil, unha lonxitude de 10 km, un desnivel positivo de 220 m (230 acumulado) e negativo de 225 m (360 m acumulado).

Últimos días para inscribirte no curso de Análise e tratamento de datos con tecnoloxías intelixentes nos Polos creativos

Desenvolver a alfabetización de datos é crucial por dúas razóns clave.

• En primeiro lugar, os datos poden brindar información sobre a dinámica da aula, o benestar do alumnado e a inclusión, o que axuda a deseñar actividades de aprendizaxe máis efectivas.
• En segundo lugar, co auxe da tecnoloxía educativa baseada en datos —como os sistemas de xestión da aprendizaxe, os paneis de control e as ferramentas de aprendizaxe adaptativa—, é esencial avaliar críticamente como estas ferramentas inflúen no ensino e a aprendizaxe.

Este curso presenta principios clave e estratexias prácticas para o uso eficaz de datos na educación. Explorarás como os docentes recompilan e interpretan datos para mellorar a aprendizaxe dos estudantes, personalizar a instrución e fomentar aulas inclusivas. Ademais, explorarás prácticas de datos na aula con espírito crítico; reflexionarás sobre a ética e os beneficios dos datos, así como sobre as ferramentas dixitais baseadas en datos.

Avaliar convértese, a miúdo, nunha carreira de obstáculos que o alumno supera e o docente certifica, pero que non responde á finalidade de mellorar a aprendizaxe nin en cantidade nin en calidade.

Nesta actividade propoñémosche realizar unha avaliación formativa que permita realmente o crecemento do alumnado. Por iso convídannos a reflexionar sobre algunhas prácticas de avaliación que quizais repetísemos sen expornos a fondo se funcionan ou non.

• Por que facemos o que facemos?
• Que sustento teórico ten?
• Recollemos evidencias cuxa análise dá lugar a unha acción inmediata posterior capaz de mellorar o proceso de aprendizaxe?

A avaliación formativa non é algo trimestral, mensual ou semanal. Debe suceder á vez que a aprendizaxe, é dicir, dentro das nosas aulas. E, ademais, é posible lograr que os estudantes participen nela de maneira moi activa. Trátase dun labor gratificante para o docente, que comproba como os seus alumnos aprenden máis.

• Relatora: Mariana Morales
• Datas:
  • 9 de maio
    • das 16:30 ás 20:30h
  • 10 de maio
    • das 09:30 ás 14:00h
    • das 15.30 ás 18:00h
  • 27 de maio
    • das 17:00 ás 21:00h
  • + 5 horas de traballo individual para achegar unha proposta que deberá ser exposta o último día do curso)
• ​​​​​​​Código en fprofe: S2401088

Este 21 de marzo, Día Mundial da Poesía evocamos a Chus Pato

 cando o corpo rompe

cando o granito rompe

cando xa nada pode consolarno

 nacemos

Chus Pato, Sonora.

Premio Nacional de Poesía, participará nos Obradoiros de mellora da competencia comunicativa do profesorado coa conferencia "Reflexións sobre Sonora".  Podedes anotarvos en Fprofe. Código: G2402006 #cafilinguas

A actividade Climántica: novos retos tras 18 anos educando sobre o cambio climático busca actualizar e mellorar a educación sobre o cambio climático a través de enfoques interdisciplinares e competenciais. Para iso, céntrase en adaptar modelos mentais clave ao ensino, analizar materiais didácticos creados con metodoloxías transversais e debater estratexias e proxectos en curso co apoio de Erasmus+ e da Secretaría de Estado de Educación. Tamén aborda a eficacia das políticas actuais de mitigación e adaptación, a dificultade de cambiar crenzas e actitudes, e a necesidade dun enfoque multidisciplinar para comprender os retos ecolóxicos globais e locais.

O vindeiro 26 de abril de 2025, no Pazo de San Roque terá lugar a Xornada do Día das Letras Galegas. O cancioneiro popular.

A Xornada terá dúas partes:

• Pola mañá diversos estudosos farán un percorrido polas principais caracterìsticas que definen o noso cancioneiro así como un repaso das principais figuras.
• Pola tarde achegaremos diversas propostas didácticas a partir do traballo nos nosos centros de infantil, primaria, secundaria, FP e adultos.

Agardámosvos!

O Roteiro do poeta Fiz Vergara Vilariño está dedicada á figura do ilustre escritor galego Fiz Vergara Vilariño, nado na parroquia de Santalla, concello de Samos, o 15 de abril de 1953.

Desde neno Fiz padecía distonía muscular, enfermidade que o conduciu á morte, á temperá idade de corenta e catro anos, o 18 de xullo de 1997.

Datos de interese:

• Relatora: María Casar
• Data: 7 de xuño de 2025
• Lugar: Santalla
• Código en fprofe: G2403007

Ao longo do percorrido (en coche e a pé), iremos atopando, en puntos referenciados, as obras de 13 artistas que lembran algún poema ou aspecto da vida do poeta

1. Aira Padrón, artista Primitivo Lareu
2. Cruce de Foilebar, artista Xesús Otero-Yglesias
3. Requeixo, artista Manuel Buciños
4. Muiño de Locai, artista Álvaro de la Vega
5. O Pedregal, artista Violeta Bernardo
6. Altamira, Santalla, artista Miguel Macía
7. O Muiño, artista Fernando Yáñez
8. A Fonte da Cova, artista Mónica Alonso.
9. Aira de Tesín, artista Poy
10. Pozo de Monteiro, artista Caxigueiro
11. Veiga de Fía, artista Eduardo Valiña.
12. Augadalte, artista Paco Pestana
13. A Pedra do Río, Pozo de Beltrán, artista Manuel Caamaño.