O peón (trompo, buxaina) é un brinquedo feito en madeira, que ten forma cónica e que está rematado nunha punta metálica (ferrón); a este enrólaselle unha corda (piola ou baraza) para o lanzar e facer que xire. Na parte de riba do peón sobresae  un anaco de madeira (pirucho) e a zona máis ancha do xoguete recibe o nome de  barriga ou panza.             

Eu quero bailar polo sanmartiño,

polo sanmartiño eu quero danzar,

enrólame a capa con xeito e con graza

e con elegancia desenrolamá.

 

Quero bailar na man dun meniño

e dunha nena na palma da man

que se non bailo polo sanmartiño

queda o camiño sen bo camiñar.

 

No sanmartiño

peóns ao camiño...

quero bailarche

na palma da man...

No sanmartiño

as piolas corten

coma un asubío

ao ar ao lanzar.

Peóns, bailaretes

que alegren a terra,

crianzas sorrintes

as vexan xirar,

remuíños de vida

mouméenlle ao vento,

que escriban un verso

ferróns escribáns.

 

Aí vai, preparados, que o día chegou,

de rañar a terra cos nosos ferróns.

Enrolade a piola e man levantar,

que o camiño espera aos nosos peóns.

Que todas a unha as pequenas mans

lancen mil buxainas a todo fungar.

Para que o camiño dea bo andar,

polo sanmartiño, velaí, velaí van!

 

 11 de Novembro de 2008