Libro do Mes

Maio 2017

Dom, 30/04/2017 - 22:12 — Anónimo

Reo
de
Xesús Fraga

Xesús Fraga (1971, londiniense trasladado a Galicia de neno, xornalista, escritor e tradutor) entra no mundo graffiteiro a través do diario de Reo que é quen de contar as súas propias experiencias vitais e describir o mundo que o rodea, sen obviar unha ollada realista sobre a incerteza do tempo que vive. Reo perfila a vida cotiá dun mozo de dezasete anos, que se presenta como un “rapaz de barrio. Un calquera. Un ninguén”. Un francotirador solitario que vai sorteando os riscos que a súa afección ao graffiti provoca. O seu afán por ser lembrado como o mellor “escritor” faille perder o norte e todo o seu tempo é para deixar o seu tag en calquera parte e cantos máis mellor, descoidando os seus estudos e a súa vida persoal.

Pero se hai unhas pezas que merezan o meu respecto son as dos treneiros, os escritores que fan verdadeiras marabillas sobre os vagóns. E iso é ilegal, claro. Ademais, o graffiti empezou hai décadas no metro de Nova York, esa é a orixe de toda esta movida que chega ata hoxe. As vías son coma un imán, algo visceral. Eu fixen un tren hai dous anos. Máis ben axudei a Thun a facelo. Thun foi quen me introduciu nisto. Ten algúns anos más ca min e levaba tempo pintando. El era o rei da cidade, de feito, antes de que o fose eu, antes ca Virus. Non era o que máis se deixaba ver, pero tiña un estilo recoñecible, fresco e clásico á vez; notábase que sabía ben de onde viña. E, máis aínda, era o rei, pero non un tirano. Quero dicir, non fachendeaba, senón que as súas pezas falaban por el. Non se metía en leas innecesarias nin chuleaba a ninguén. Entendía o graffiti como unha fraternidade, era o que dicía sempre. Axudaba. Ensinaba. Fíxoo comigo. Foi el quen me aprendeu a traguear, os estilos, a fabricar o meu propio rotulador extra ancho con feltro dos borradores e tinta Instamark, a cambiarlle as boquillas aos sprays para conseguir os trazos tochos das potas. Quen me aprendeu que entraba a formar parte dunha tradición que se remonta a varios anos na nosa cidade, cando o primeiro graffiti alá nos anos oitenta, cousas de Tóxico, de Coma, de Teor, pioneiros dos que xa case non queda pegada nos muros, pero si na memoria dos escritores. E, sobre todo, aprendeume como non hai que deixarse coller.

Abril 2017

Sáb, 01/04/2017 - 16:20 — Anónimo

A fórmula preferida do profesor

Yoko Ogawa

yoko Esta novela narra a historia dunha nai solteira que entra a traballar como asistenta na casa dun vello e túzaro profesor de matemáticas que perdeu nun accidente de coche a autonomía da súa memoria, que só dura 80 minutos. Apaixonado polos números, irase encariñando coa asistenta e o seu fillo de 10 anos, ao que chamará Root (raíz cadrada en inglés) e con quen compartirá a paixón polo béisbol, ata que entre eles xorde unha verdadeira historia de amor, amizade e transmisión do saber, non só matemático...
A autora naceu en Xapón en 1962. Publicou numerosas novelas e ensaios, conseguindo premios prestixiosos . É coñecida, sobre todo, pola súa obra A fórmula preferida do profesor, de gran éxito en Xapón. Fai unha profunda descrición dos protagonistas, na súa maioría, mulleres; como observan, senten e razoan, reflectindo a sociedade xaponesa e especialmente o papel das mulleres nela. O ton das súas obras varía do surrealista ao grotesco e en ocasións introduce elementos humorísticos, mostrándose psicoloxicamente ambigua e inquietante.

Entre las innumerables cosas que el profesor nos enseñó, a mi hijo y a mí, el significado de la raíz cuadrada ocupa un lugar importante. Es posible que al profesor -convencido, como estaba, de que era posible explicar la formación del mundo con números- el término <<innumerable>> le resultara incómodo. Pero no sé expresarlo de otra manera. Nos enseñó números primos hasta llegar a los cientos de miles, así como el número mayor jamás utilizado para una demostración matemática registrado en el Libro Guinnes, o la noción matemática del transfinito; sin embargo, por mucho que enumere estas cosas y otras más, no guardan proporción alguna con la intensidad de las horas que pasamos con él.
Recuerdo bien el día en el que, los tres juntos, intentamos descubrir qué magia es la que coloca los números bajo el símbolo de la raíz cuadrada. Fue a principios de abril, una tarde lluviosa. En el estudio oscuro lucía una bombilla, la cartera de la que mi hijo se había desprendido había aterrizado sobre la alfombra, y por la ventana se veían unas flores de albaricoquero mojadas por la lluvia.
Invariablemente, en cada ocasión, el profesor no sólo esperaba de nosotros una respuesta correcta. Se alegraba cuando, por no saber contestar, acabábamos soltando como último recurso un disparate, en lugar de permanecer obstinadamente callados. Y aun se congratulaba más si la respuesta suscitaba nuevas preguntas que fueran más allá del problema inicial. Tenía una concepción original sobre el “error correcto”, de manera que era capaz de darnos de nuevo confianza precisamente cuando más apurados nos veíamos, sin poder encontrar la solución correcta.

Marzo 2017

Mér, 01/03/2017 - 17:06 — Anónimo

Chovida do ceo

Alfredo Conde

Novela negra protagonizada por Salorio, un comisario escéptico e cunha vida privada moi complicada, encargado da investigación da morte dunha moza cuxo cadáver espido apareceu na praza da Quintana.

Nunha cidade moi marcada pola súa historia e cunha forte influencia relixiosa, o noso inspector tamén terá que ocuparse da desaparición da xoia do patrimonio artístico catedralicio: o Codex Calixtinus.

Na novela ten un destacado protagonismo a Orde e Mandato de San Miguel Arcanxo, congregación pseudorelixiosa que enche páxinas de crónicas xudiciais nos medios de comunicación e que tamén na creación literaria aparece involucrada en escuros sucesos de corrupción acontecidos na catedral compostelá, se cadra ficción e realidade son simple coincidencia.

    Porén, a Salorio non lle quedou máis remedio que admitir que, se non pediu o refrescante vaso de auga foi por temor a calquera substancia vertida no mesmo, un anestésico, un laxante de efecto demoledor e fulminante, calquera outra apócema que a atravesada muller dos seus soños puidese ter nas circunstancias polas que estaban pasando; calquera cousa que se lle ocorrese, algo ó que era moi dada e que resultaba evidente que soubera transmitirlles ós seus filliños queridos, o piloto afeccionado e a muller con can Cocker e serpe pitón amorosamente entrelazados no asento posterior do coche; xa que logo, abstívose. Cando viu no primeiro relanzo das escaleiras, murmurou:
    -Ben! Moi ben, non te preocupes, xa me vou! Collo o cepillo dos dentes...
    A frase do comisario foi interrompida por unha exclamación seguida dunha pregunta e mais dun envío envelenado.
   -O cepillo dos dentes? Toma, a ver se che rompen e non o necesitas! -respondeulle Euloxia a berros.
    A Andrés só lle deu tempo a apartar a cabeza de modo instintivo. Unha sombra fugaz, a dunha puída bóla de mármore que coroaba unha consola, situada xusto a carón da porta de entrada do domicilio que nese momento temeu que deixara de ser conxugal, pasou rozándolle a tempa esquerda.
    O ruído que provocou a bóla, ó facer unha inmensa carambola a tres paredes e escachar un espello colocado polos veciños do piso inferior, nun alarde de xenerosidade, xusto no medio e medio do relanzo de entrada da súa casa, aconselloulle baixar a correr e abandonar o campo de batalla canto antes, sen atreverse a...

Febreiro 2017

Mar, 31/01/2017 - 12:15 — Anónimo

autora Diario dun gato

Emily Nasrallah

Considerada unha das obras máis recoñecidas da literatura xuvenil escrita en árabe narra, desde a óptica do mico Ziko, a guerra civil libanesa e as súas consecuencias: o refuxio en edificios derruídos, as explosións, as trincheiras, os xogos dos nenos na rúa... Unha fábula chea de sensibilidade e tenrura, unha historia con moita humanidade que nos leva a reflexionar sobre os erros do pasado para non repetilos. É tamén unha crítica do trato que damos aos animais en determinadas circunstancias.

A autora, Emily Nasrallah, naceu en 1931 no Líbano, é licenciada en Ciencias da Educación, traballou tamén como xornalista e mestra, sendo una coñecida activista e defensora dos dereitos da muller. Na súa produción destacan relatos, memorias, ensaios e novelas.

Mona seguía medio dormida cuando me levanté, bien temprano, al oír trinar los pájaros del árbol. Decenas de tonos salían dulces y armoniosos a recibir un nuevo día de vida.

Me lancé hacia mi salida secreta -la gatera- y me colé por ella. Trepé por el tronco del roble y...¡hop! Salté sobre el pájaro más cercano. Era un gorrión pequeño y grisáceo. El pobre ni me había notado. Estaba tan pancho descansando sobre una rama, apartado de sus compañeros, cuando lo sorprendí. Pió fuerte y escapó volando a un árbol cercano. Su llamada alertó al resto, que batieron las alas a la vez, como una sola, y se alejaron volando.

Aunque no conseguí dar caza ni siquiera a uno, el sentimiento de orgullo me acompañó el resto del día: yo era fuerte, y mi fuerza era capaz de asustar a una bandada de pájaros entera.

Bajé del árbol despacio, paladeando el sabor de la aventura. Y no había dado dos pasos cuando Mona me cogió y me gritó en toda la cara:

-¡Te pillé, sinvergüenza! ¡Me has desobedecido! ¿Qué te tengo dicho?¿Has vuelto a asustar a los pájaros? A ver, dime.

-Miauuu...

Las palabras de Mona me hacían daño, pero yo no me arrepentía de haber perseguido a los gorriones por mucho que se enfadara ella. Mona, mi amiga más querida, se enfadaba pero, ¿cómo podría yo explicarle que para mí no era fácil contradecir a la Naturaleza y renunciar a...

Xaneiro 2017

Lun, 09/01/2017 - 14:48 — Anónimo

Xa non estou aquí de Iria Misa
Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil 2016. A vida de Ánxela, repetidora de 1º de Bacharelato, sofre un gran cambio cando, ao comezo de curso, meses antes da súa desaparición, coincide con María, que a seduce para integrala nos Murnios, un grupo de hábitos diferentes ao resto de compañeiros. Fascinada pola acollida destas novas amizades, aceptará asumir as arriscadas probas a que os Murnios se autosometen na procura de experiencias extremas, o que creará momentos de incerteza en Ánxela, afectada pola incomprensión da súa familia e polo abandono do seu noivo. “Unha novela -en palabras da propia autora- que fala de sentimentos universais: a necesidade de pertenza a un grupo, de comprensión, a soidade… A intriga artéllase arredor da desaparición da protagonista, misterio que se irá desentrañando ao longo da novela a través dos distintos puntos de vista dos personaxes. É unha novela coral onde quixen traballar o multiperspectivismo e así poñer de manifesto o cariz tan distinto que pode tomar a realidade dependendo dos ollos de quen a mira”

(...) Decateime de que algo mudara cando me reincorporei ás clases ao rematar as semanas de expulsión. A xente xa non me miraba como antes. Os meus compañeiros, cos que ata non había moito compartira angustias e desexos de popularidade, parecían sentir unha mestura de medo e atracción por aquel mundo en que eu me metera sen saber moi ben como. A súa expresión mudaba cando me vían aparecer. Entendín de súpeto que toda aquela xente non eran máis ca uns mexeriqueiros. Pasaban o día preocupados por parvadas e movidas absurdas que consumían todo o seu tempo, como se cada un dos seus problemas fose único e o maior do universo. Como non iamos miralos mal nós, os Murnios, que estabamos tan por enriba de todo aquilo? De verdade pasara tanto tempo da miña vida preocupada polo que os demais pensasen de min?. Paréceme que os estou vendo. Xa fixeron o teatro ese de organizar unha manifestación e todo iso? Xa se reuniron no patio, pedindo xustiza detrás dunha pancarta co meu nome e unha foto miña na que saía con cariña de anxo? O anxo que nunca fun. Imaxínovos a vós tamén, vendo a concentración polas vosas teles, en fotos nos vosos móbiles ou tablets e sei que sentides mágoa. Tédesme pena e, asemade, sentides un morbo macabro. E aí, só aí, sei que sodes humanos, cando podo ver en vós eses trazos intrínsecos, naturais e ilóxicos, que son a esencia mesma da nosa natureza e que sempre nos ensinaron que estaba mal amosar; xusto no momento en que me decato de que toda a pena que sentides non é por min, senón polo medo que vos dá pensar que calquera de vós podería estar no meu lugar. Igual que lle pasa a esa xente que chora moito nos enterros...

Decembro 2016

Mér, 30/11/2016 - 13:16 — Anónimo

Historia de la economía
de
Nikolaus Piper

Cartos, bancos, bolsas e comercio mundial non son tan modernos como pode parecer. O que queira entendelos necesita coñecer a súa historia. Nikolaus Piper fai co lector unha viaxe diacrónica, desde o primeiro intercambio de obxectos na prehistoria ata a discutida globalización actual. En 31 capítulos, Piper narra a historia do mundo como a historia da economía; ofrece datos e cifras e preséntanos a grandes persoeiros da economía como os Fugger, os Rotschild, Adam Smith ou Karl Marx.

               (...) Sobre la tribu de los "hombres" gobernaba, muchas generaciones más tarde, un poderoso y respetado jefe. En su juventud, había conseguido fama como cazador valiente, más tarde demostró también su pericia en el cultivo del campo y en la lucha contra otras tribus. Como demostración de su poder, tenía cuatro mujeres. La familia cultivaba campos conjuntamente y mantenía rebaños de cerdos y cabras. Su primera mujer le había dado dos hijos. Ambos eran inteligentes, fuertes y valientes, pero únicamente uno de los dos podría convertirse un día en el patriarca de la familia. Y porque ellos lo sabían, los dos hermanos discutían desde pequeños, se peleaban y se envidiaban los éxitos en la caza.
        Cuando alcanzaron la edad adulta, el jefe de la tribu hizo llamar a sus dos hijos y les dijo: "Desde que aprendisteis a andar, lucháis uno contra el otro. Así no se puede continuar, por eso he decidido lo siguiente: Os vais a separar de forma que cada uno pueda demostrar su valía".
        El patriarca se dirigió al mayor: "Tú te harás cargo de los campos y te ocuparás de que la semilla sea sembrada siguiendo la tradición, vigilarás el crecimiento del trigo y te ocuparás de la cosecha y su almacenamiento". Después se dirigió a su hijo más joven: "Y bajo tu responsabilidad, estarán los rebaños. Te preocuparás de que los cerdos tengan de comer, protegerás a las cabras de los lobos, y en otoño, cuando llegue el tiempo de la matanza, te encargarás de vigilar a los otros hombres de la aldea".
        Así que los dos hombres se repartieron el trabajo, como su padre lo había querido. El mayor se convirtió en campesino y el más joven en pastor. Sin embargo...

Novembro 2016

Sáb, 29/10/2016 - 14:19 — Anónimo

Contos nerviosos
de
Fran Alonso

    Cando suceden cousas moi inesperadas os propios contos póñense nerviosos. Os contos nerviosos son contos moi divertidos, pero tamén moi buligantes porque lles tremen as palabras.
    Amelio, un neno que comeza padecendo misofonía e remata sufrindo sedatefobia; Raíña do Ceo, unha nena antolladiza e cabreada na festa do seu aniversario; outra nena anónima amiga dunha Xirafa e que recibe mensaxes misteriosas e un neno que descobre que os videoxogos poden converterse en realidade son os protagonistas deste cuarteto de historias.
    Unha linguaxe transparente e unha trama en cada historia que nos leva cara a un final sorprendente fan desta unha lectura moi acaída para este mes do medo.

      (...) En canto pecharon a porta, deixándoo alí encerrado, comezaron os ruídos. Eran intensos. Cada vez máis fortes. Máis fortes. Máis fortes. Máis e máis fortes. Realmente insoportables. Chegou un momento que eran atronadores. Aterradores. Coma se houbese centos de tormentas estoupando enriba da súa cabeza.
    Nese momento, Amelio xa estaba totalmente transformado: doíanlle moitísimo os oídos, doíalle a cabeza, incháronlle as orellas, puxéronselle os ollos morados, parecía que tiña formigas nas plantas dos pés, puxéronselle os pelos de punta coma se estivese a piques de ser abducido por un ovni, púxoselle un brazo verde e outro amarelo, as mans enchéronselles de pelo, e doíalle moitísimpo o estómago. E, de súpeto, pasoulle o que nunca lle pasara: comezou a medrarlle o nariz. E logo as cellas. E despois o pelo. A toda velocidade. Parecía un monstro.
    Había unhas voces, de persoas invisibles, que se escoitaban a través da megafonía e que intentaban tranquilizalo. E canto máis intentaban tranquilizalo, máis nervioso se poñía. Por iso cando lle anunciaron que, a continuación, escoitaría o ruído dun volcán en erupción, e que ese era un dos ruídos máis fortes do mundo, pero que non tivese medo, o seu corpo entoleceu e comezou a facer cousa estrañas.
    Aquel estrondo incrible do volcán en erupción parecía que ía conseguir que o seu corazón se escachizase en anacos. De feito, as súas pernas convertéronse en balóns, as súas mans en tenaces, os seus beizos en lume, o seu pelo en neve. Os oídos estoupáronlle coma unha bomba e, de dentro deles, comezaron a saír foguetes de cor vermella. Era arrepiante.
    E, do que sucedeu despois,...

Se queres coñecer a biografía de Fran Alonso preme aquí

Así fala o autor dos seus Contos Nerviosos:

Outubro 2016

Sáb, 01/10/2016 - 13:42 — Anónimo

O próximo 28 de outubro celebraremos o 150 aniversario do nacemento de Valle-Inclán, 150 outonos despois lemos a súa

Sonata de otoño
de
Ramón del Valle-Inclán

Primeira entrega (1902) das Sonatas (Sonata de estío en 1903, Sonata de primavera en 1904 e Sonata de invierno en 1905). Estes fragmentos dunhas memorias ficticias do marqués de Bradomín constitúen un dos exemplos máis salientables da prosa modernista na literatura castelá.
As terras e paisaxes galegas son o marco dunha relación madura e nostálxica entre o protagonista “feo, católico e sentimental” e Concha, un dos seus antigos amores, que vive os seus últimos días no pazo de Brandeso onde se coñeceran.

(...) Yo recordaba vagamente el Palacio de Brandeso, donde había estado de niño con mi madre, y su antiguo jardín, y su laberinto que me asustaba y me atraía. Al cabo de los años, volvía llamado por aquella niña con quien había jugado tantas veces en el viejo jardín sin flores. El sol poniente dejaba un reflejo dorado entre el verde sombrío, casi negro, de los árboles venerables. Los cedros y los cipreses, que contaban la edad del Palacio. El jardín tenía una puerta de arco, y labrados en piedra, sobre la cornisa, cuatro escudos con las armas de cuatro linajes diferentes. ¡Los linajes del fundador, noble por todos sus abuelos! A la vista del Palacio, nuestras mulas fatigadas, trotaron alegremente hasta detenerse en la puerta llamando con el casco. Un aldeano vestido de estameña que esperaba en el umbral, vino presuroso a tenerme el estribo. Salté a tierra, entregándole las riendas de mi mula. Con el alma cubierta de recuerdos, penetré bajo la oscura avenida de castaños cubierta de hojas secas. En el fondo distinguí el Palacio con todas las ventanas cerradas y los cristales iluminados por el sol. De pronto vi una sombra blanca pasar por detrás de las vidrieras, la vi detenerse y llevarse las dos manos a la frente. Después la ventana del centro se abría con lentitud y la sombra blanca me saludaba agitando sus brazos de fantasma. Fué un momento no más. Las ramas de los castaños se cruzaban y dejé de verla...

Xuño 2016

Mar, 31/05/2016 - 09:58 — Anónimo

Non debían medrar

Manuel Lueiro Rey

Aproveitando o centenario do nacemento do autor reedítase esta noveliña (70 páxinas) que nos anos setenta do pasado século supuxo a primeira incursión de Lueiro na narrativa. O protagonista, un alter ego do Balbino das Memorias dun neno labrego, lembra a súa infancia e adolescencia nos anos da fame, na máis cruel posguerra. En medio do negror circundante e da omnipotencia clerical, a constante presenza das pombas ofrece un hálito de esperanza e amizade. Corenta anos despois da súa creación esta obra segue a resultar atractiva.

manuel lueiro

    (...) O luns, cando entrei na escola, a vergoña de atoparme entre rapaces que non coñecía foi coma unha comezón que me estivese roendo os ósos.
    Pasei toda a mañá abouxado.
    Eles, ao estudar, berraban coma cans ouveando. Eu non sabía que facer e púxenme a ollar para todo. Había uns encerados meirandes que portas pendurando da parede, con raíñas brancas facendo cadriños e rodelas, e ao lado outras cousas como panos brillantes de moitas cores, azuis, vermellas, amarelas, brizas... Riba da mesa do mestre había unha bóla moi grande, moi grande! Case podo xurar que xamais ollara outra do mesmo tamaño. Entón, pregunteille, ao caladiño, a un rapaz:
    -Oes, ti: aquela bóla que está riba da mesa do mestre, que é...?
    O rapaz, tamén ao caladiño, despois de ollarme desconfiado, dixo:
    -É a Terra.
    Eu calei, e dixen para min: “Este rapaz débeche ser parvo.”
    O mestre sentárame nun banco longo que estaba á dereita da súa mesa.
    Cando os outros rapaces remataron de estudar, chamou por min. Eu púxenme de pé, e crucei os brazos, da mesma maneira que xa me dixera a tía Severina: “Cando o mestre te chame, cruzas os brazos así, e poste ergueito.”
    O mestre preguntoume:
    -Ti sabes ler?
    -Non, señor.
    -Non ías á escola? (...)

Maio 2016

Ven, 29/04/2016 - 13:11 — Anónimo

Esas nubes que pasan

de
Camilo José Cela

Historias que gardan unha certa unidade, relatos de personaxes variados (Don Anselmo, Don Homobono, Catalinita, Marcelo Brito...) que habitan unha imaxinaria cidade da costa galega; unha maneira de ler un Cela non escatolóxico aproveitando o centenario do seu nacemento (Iria Flavia, 11 de maio de 1916)

Las nubes pasan sobre la ciudad, altivas -a veces- como orgullosos caballeros enamorados; grises y taciturnas -en ocasiones- como abrumados mendigos caminantes, como deudores que odiasen la luz de la mañana.
    La ciudad no es ni grande ni pequeña. Probablemente, hace muchos, muchísimos años que nada varía y sin embargo, los melancólicos, ¡ah, qué tiempos aquellos!, se cuelgan de las bocas de los hombres y de las mujeres que no conocieron tiempo mejor, pero que están empezando a creer -a fuerza de repetirselo- que cualquiera que haya pasado lo habrá sido.
    Mis amigos de la ciudad, vieja y marinera como un ventrudo patache, vienen ahora a mis páginas, un sí es no es melancólicos y meditativos, un entre casquivanos y grandilocuentes.
    Como las nubes, ya sabéis, ésas que pasan sobre la ciudad...

    (...) Cuando me echaron de Brasil diciéndome que si no salía en el primer barco que zarpase de Santos me metían en la cárcel, el Clair de la lune, sucio, caliente y resoplante como una criada negra, me descargó en Miami, en la dorada Miami.
En Norteamérica no conocía a nadie (mis primos los Coffin no cuentan, porque ya por entonces no querían ni saludarme); pero me consolaba pensando que, verdaderamente, mucho peor hubiera sido que el Clair de la lune hubiera hecho el viaje al África del Sur o a la Tierra del Fuego o a las islas Spitzberg. El consuelo depende de la voluntad.

    (...) La tierra está húmeda y el campo huele con el olor suave de después de la lluvia. Es la primavera. Los guisantes de olor han florecido ya, y ya la madreselva vuelve a colgarse otra vez de los caminos. Se nota como si la vida fuera más joven, ¡quién sabe!, como si todo se hubiera puesto de acuerdo para vivir aún con más alegría. Se levanta una piedra y allí nos encontramos al escarabajo, que brilla como si fuera de cobre...

BIBLIOTECA DO IES SAN PAIO