As bibliotecas escolares galegas estiveron presentes tamén na Habana, no "Encuentro bibliotecológico" celebrado no contexto da Feira do Libro, do 14 ao 17 de febreiro, organizado por ASCUBI, Asociación Cubana de Bibliotecarios. Foi unha ocasión para compartir inquedanzas e comprobar que os medios materiais non o son todo, pero son decisivos á hora de enfrontar os retos da sociedade da información; que a profesionalidade das persoas que están á fronte das bibliotecas é imprescindible, o mesmo que as súas ganas por facilitar o uso dos recursos (moitos ou poucos que se teñan); as ganas, tamén, por contaxiar o gusto pola lectura e o coñecemento.

En palabras de Manuel Rivas (El País, 22 de febreiro de 2008): Como non estar orgulloso dun país que envía libros e non armas?

O Día Escolar da Paz é unha data aproveitada nos centros educativos para incidir especialmente en contidos relacionados coa educación en valores, moi especialmente a solidariedade, a xustiza, a convivencia pacífica, o diálogo e a colaboración. Desde a biblioteca do IES Poeta Añón chéganos unha experiencia de interese, que si ben xa se ten posto en práctica noutros centros, garda unha gran potencialidade educativa, polo que cómpre a súa difusión:

"Partindo da historia de Sadako Sasaki (recollida no libro SADAKO Y LAS MIL GRULLAS DE PAPEL de Eleanor Coerr. Edit. Everest), propuxemos a toda a comunidade practicar un pouco a papiroflexia creando 1000 grullas de papel. Aproveitamos recreos, horas de garda e ratos libres na casa para chegar a ese número e o resultado o tedes nas fotos. O primeiro día tememeos pola integridade das grullas e pensamos que non durarían moito, pero o certo é que o alumnado está respetándoas. penso que no fondo están orgullosos delas xa que eles colaboraron a facelas; mesmo queren que as deixemos postas todo o ano.

O interese por este primeiro contacto coa papiroflexia foi tal, que estamos valorando crear un obradoiro de ORIGAMI dous recreos á semana. Cada semana proporase unha figuriña distinta. Xa vos contarei como vai a cousa. De momento conseguimos desempolvar os libros da biblioteca sobre papiroflexia." Dolores Martínez, responsable da biblioteca escolar do IES Poeta Añón (Outes-A Coruña)

Os libros gustan da viaxe e da sorpresa, agardan nos andeis ou nos expositores por esa man que, ao abrilos, poña en funcionamento a maxia da lectura.

Están chegando aos centros públicos de ensino primario e secundario de todo o país unhas mochilas destinadas a poñer en marcha a iniciativa MOCHILAS VIAXEIRAS, unha actividade que xa está en marcha nalgúns centros educativos baixo distintos nomes e fórmulas. A mochila viaxeira permite á biblioteca escolar o contacto coas familias nunha actividade que pretende a súa colaboración na formación dos lectores e lectoras máis novos.

No díptico que acompaña ás mochilas detállase esta actividade de fomento da lectura: a súa finalidade, os destinatarios, o posible contido, a temporalización e outras cuestión de interese. (Ilust. Óscar Villán)

Xa hai uns días que os blogues das bibliotecas escolares de Galicia veñen presentando unha mensaxe común co fin de lembrar a celebración, o día 10 de Decembro, do Día Internacional dos Dereitos Humanos. É esta unha actuación común que nace da convición das vantaxes do traballo colaborativo, e da vontade e xenerosidade de profesoras e profesores que están á fronte das bibliotecas escolares galegas.

Recomendamos unha visita aos blogues das bibliotecas escolares, fiestras privilexiadas para coñecer o intenso dinamismo destas, e comprobar os efectos do esforzo común na defensa dos Dereitos Humanos,  nesta ocasión, e dunha educación integral do alumnado dos centros.

Un dos aspectos do Proxecto Lector que cómpre mimar é a selección de títulos para os diversos itinerarios lectores. O profesorado das bibliotecas escolares integradas no Plan de mellora pon a disposición de todos, a través desta páxina, un bo número de guías de lectura de carácter temático, ás que se pode acudir como referencia... son as vantaxes das redes sociais. 

Outra guía de lectura a ter en conta é a selección de libros de viaxes incluída nas Guías do Profesorado de HORA DE LER

• Ler o mundo: 3º Ciclo de Primaria
• Ler o mundo: 1º Ciclo de Secundaria

Outro recurso dispoñible é a Guía para a selección de fondos documentais para as bibliotecas escolares - Infantil/primaria, sen esquecer todas as ligazóns LIX desta mesma páxina

As bibliotecas escolares, contra a violencia de xenero.

A Dirección Xeral de Ordenación e Innovación Educativa publica, no contexto das actuacións para o fomento da lectura en centros escolares, unha convocatoria pola que se incentiva o funcionamento de Clubs de Lectura, durante o curso 2007/2008, en centros públicos de titularidade da Consellería de Educación e Ordenación Universitaria que matriculen alumnado de ensino secundario, bacharelato, formación profesional ou ensinanzas de réxime especial.

O prazo de presentación de solicitudes e documentación remata o 20 de novembro.

Texto da convocatoria e impreso de solicitude.

A Guía do Profesorado LER O MUNDO,  dos materiais para o 1º ciclo do ensino secundario da campaña de fomento da lectura HORA DE LER contén informacións sobre os obxectivos e as fórmulas máis axeitadas para a posta en práctica dun club de lectura con alumnado adolescente. Contén tamén recursos e bibliografía.

A Federación de Gremios de Editores de España vén de facer públicos os resultados do Barómetro de Hábitos de Lectura y compra de Libros correspondente ao terceiro trimestre de 2007. Consolídase o grupo de nenas e nenos entre 10 e 13 anos como o sector da poboación que máis le: 9 de cada 10 nenas e nenos desta idade decláranse lectores; a maioría le por elección propia e porque lles gusta.

Un dato significativo é que o 94,5% dos nenos e nenas enquisados afirman que no seu colexio os profesores lles animan á lectura.

Outro dato importante: nos fogares destes lectores, o 73,4% dos pais len de forma cotiá e un 80,7% mercoulles ou regaloulles libros no último ano.

O mesmo estudio sinala que entre a poboación lectora maior de 14 anos (o 57%), o grupo de poboación que máis le son os mozos entre 14 e 24 anos, que o fan nun 70,2%

Non debe pasarse por alto outro dato deste barómetro, o que indica que só escolle o galego para as súas lecturas un 0,1% da poboación lectora. Por último, un vistazo á lista dos libros máis lidos en xeral, e entre os máis novos en particular, chama a unha reflexión á hora de preparar seleccións de lecturas e itinerarios lectores para o noso alumnado, co fin de mellorar a súa competencia literaria.

O día 24 de outubro está sinalado, no Calendario do Libro de Galicia, como Día das Bibliotecas. Este ano 2007, a Consellería de Cultura e Deporte encargoulle a Xaquín Marín a imaxe para o cartel divulgativo que lle foi remitido a todas as bibliotecas públicas e escolares. A celebración noutras comunidades autónomas pódese consultar na páxina de Amigos del Libro Infantil y Juvenil.

As bibliotecas non son lugares neutros. Na construción dunha sociedade lectora, requisito para a consecución dunha sociedade máis xusta e solidaria, os bibliotecarios e bibliotecarias deben tomar partido, partido hasta mancharse, retomando o verso de Gabriel Celaya. Así nolo lembra Javier Pérez Iglesias, bibliotecario da Universidade Complutense de Madrid, no texto Por una multitud de minorías, recollido no volume Palabras por la biblioteca:

"As nosas seleccións de documentos, a nosa forma de presentalos aos usuarios, a maneira de clasificalos e de facelos accesibles, todo elo son tarefas estrictamente bibliotecarias que supoñen tomar partido. Ao deseñar a biblioteca estamos actuando, tomando decisións que teñen implicacións políticas e sociais."

Neste día, desde a Asesoría de Bibliotecas Escolares propoñemos:

Non calquera libro. Si todas as lecturas.

A revista EDUCACIÓN Y BIBLIOTECA publica no seu número 16, correspondente a setembro-outubro de 2007, un dosier sobre o uso da web 2.0 nas bibliotecas titulado Bibliotecas y web social. Entre os artigos que contén o dosier hai un específico sobre as bibliotecas escolares de Galicia:

•   Bibliotecas Escolares de Galicia: tejiendo redes de colaboración a favor de la educación.

Un segundo artigo, do profesor José Antonio Alonso Martínez, do IES As Mariñas, de Betanzos, difunde a experiencia da biblioteca deste centro educativo no uso das ferramentas web 2.0 para a dinamización da biblioteca escolar: Unha biblioteca escolar 2.0

Catuxa Seoane, pola súa parte, pregúntase: Weblogs en bibliotecas, ¿y por qué no?, un artigo sobre a rede de blogs das bibliotecas municipais de A Coruña.

Este número da revista Educación y Biblioteca vaise presentar na Biblioteca Nacional o vindeiro 26 de outubro, tal e como aparece aquí recollido. Podemos tamén, neste blog A Nosa Biblioteca, acceder a outros artigos do dosier.

Xa foron... as Xornadas de Bibliotecas Escolares de Galicia 2007 celebráronse tal e como estaba previsto. Os resultados a medio prazo iranse vendo, como xa pasou con anteriores convocatorias deste tipo, no traballo cotián do profesorado nos seus centros. As primeiras valoracións son todas positivas: pola asistencia de máis dun milleiro de profesionais dos niveis de educación infantil, primaria e secundaria; pola receptividade amosada aos contidos dos diversos relatorios; pola satisfacción manifestada nas pausas e ao remate das xornadas; pola alegría reflectida nos rostros da xente que descubría, unha vez máis, que son moitos e moitas os que están a traballar a prol das bibliotecas escolares galegas, a prol da promoción da lectura entre o alumnado, a favor dunha mellora da calidade educativa que se ofrece nos centros. Coas conclusións recollidas e lidas ao remate das xornadas, e as valoracións dos asistentes, elaborarase un documento en breve ao que se lle dará difusión a través deste medio.

A IASL, International Association of School Libraries, convoca anualmente no cuarto luns do mes de outubro a conmemoración do Día Internacional da Biblioteca Escolar, como un xeito de facer visibles as bibliotecas nas súas comunidades educativas. O lema elixido para este ano é APRENDENDO MÁIS E MELLOR DENDE A TÚA BIBLIOTECA ESCOLAR, incidindo na importancia deste recurso educativo na mellora das aprendizaxes.

Propóñense algunhas actividades, entre outras posibles, no seguinte documento:

Día Internacional da Biblioteca Escolar

A profesora Glòria Durban Roca renova a súa páxina web http://www.bibliotecaescolar.info/ , e pon xenerosamente ao alcance de todos, materiais de gran interese para o profesorado interesado en facer da biblioteca escolar un recurso educativo de primeiro nivel. Especial importancia ten a achega que esta bibliotecaria escolar nos fai para traballar a prol da competencia dixital do noso alumnado. Este recurso estará dispoñible en lingua galega proximamente.

O blog TISCAR da profesora de xornalismo da Universidade Carlos III de Madrid, Tíscar Lara, é un exemplo de xenerosidade na difusión de información. Nesta ocasión, unha achega interesante sobre alfabetización na era dixital, que ben merece unha visita.

A Federación de Gremios de Editores de España publicou no mes de xullo o informe sobre hábitos de lectura e compra de libros, correspondente ao 2º trimestre de 2007. Por primeira vez, este informe incorpora datos relativos á poboación entre 10 e 13 anos. De interese para quen traballa neste ámbito. A ter enn conta tamén a relación de libros máis lidos... que podería provocar algunha reflexión.

Está aberto o prazo para solicitar a participación na actividade de formación do profesorado XORNADAS DE BIBLIOTECAS ESCOLARES DE GALICIA - 2007, que se celebrarán en Santiago de Compostela baixo o título LER AO DEREITO. O DEREITO A LER.

Información sobre a actividade na páxina de formación do profesorado: www.edu.xunta.es/fprof

Programa

A revista de Literatura Infantil e Xuvenil galega FADAMORGANA vén de publicar un novo número dedicado ao mar, baixo o título LIX que ule a mar. Asinan os diversos artigos Helena Villar Janeiro, Rosa Aneiros, Antonio Reigosa, Miguel Vázquez Freire, Pilar Sampedro, Xosé Cobas, Ánxela Gracián e Gustavo Puertas.

A revista inclúe entrevistas coa autora argentina Graciela Montes, a Noemí López, (autora das ilustracións deste número) e coa escritora Marilar Aleixandre.

Recolle tamén outras seccións habituais como recensións de novidades de literatura infantil e xuvenil en galego, portugués, castelán, éuscaro, catalán, polaco, francés... así como materiais e recursos de interese para os mediadores. Pode resultar de interese como recurso para proxectos interdisciplinares, campañas de fomento da lectura, etc., relacionados co mar.

Coa chegada das vacacións, as bibliotecas escolares están a editar boletíns e guías de lectura con recomendacións para o verán:

A Biblioteca Nacional acolleu, o pasado 29 de maio, a entrega por parte do Ministerio, dos Premios Nacionais de boas prácticas na dinamización de bibliotecas escolares, correspondentes á convocatoria do ano 2006. Dúas bibliotecas galegas, a do IES Leliadoura, de Ribeira, e a do IES Ramón Mª Aller Ulloa, de Lalín, resultaron galardoadas.

Acceso a outras noticias sobre esta entrega de premios:

• El Correo Gallego
• La voz de Galicia

Así o afirma o escritor Miguel Anxo Fernández, despois dunha sesión cos lectores e lectoras na biblioteca escolar do IES Alexandre Bóveda de Vigo, nun artigo publicado en La Voz de Galicia o 17 de maio de 2007:

Unha horiña de charla e medio cento de rapaces, preguntas incluídas, todas intelixentes e que demostraron dúas cousas: leran a novela e metéranse nela! Non hai outra: mestres cómplices e alumnos motivados. O resto, lerias.