Bioloxía e Xeoloxía

No marco da SOSTIBILIDADE como tema interdisciplinario de centro, o alumnado de 2º de bacharelato de Bioloxía e Ciencias da Terra fixo onte a ruta do lixo. Xeración tras xeración  aprenden moitísimo sobre a xestión do lixo que producimos nas nosas casas e no centro, e esta aprendizaxe conleva unha reflexión sobre os hábitos de consumo que temos tan arraigados.

A ruta comezou visitando o Complexo Medioambiental do Barbanza situado en Servia (Lousame), onde se xestionan os Residuos Sólidos Urbanos (RSU) de nove concellos, entre eles o Porto do Son. Alí separan os compoñentes sólidos do lixo que xeramos para ser reciclados (vidro, papel, inorgánico) e, o máis importante, coa fracción orgánica fabrican compost que pode voltar á terra para ser abonada. 

A segunda parada foi na EDAR do Porto do Son onde nos mostraron como se limpa a auga residual para devolvela ao medio nunhas condicións óptimas.

Finalmente visitamos no monte Enxa o antigo vertedoiro incontrolado onde se botaba todo o lixo que producía o Concello do Porto do Son. Tamén está ben coñecer de primeira man as medidas pouco sustentables dunha xestión incorrecta dos nosos residuos.

As alumnas e os alumnos de 1º de ESO A, con Virginia, na materia de Bioloxía, investigaron os nomes dalgunhas das plantas presentes na Aguieira a partir das fotos que sacaron na Ruta da auga que fixeron a comezo de curso. Imos aprender con eles! 

Como en todas as praias do noso entorno, a flora das dunas deste areal presenta as seguintes características: 

• As plantas das dunas chámanse halófitas porque se desenvolven en solos con alto contido de sales solubles.
• Como a area na que viven é moi permeable, teñen raíces longas, para poder absorber a auga que está no solo. 
• Presentan pouco crecemento vertical, por influencia do vento xa que se son moi altas o vento túmbaas.
• Desenvolven cutículas grosas para evitar a perda de auga.
• Teñen altos niveis de nitróxeno.
• Algunhas teñen unha capa branquecina para que non lle incida directamente a luz. 

Euphorbia paralias ou tártago de mar

Planta de 30 a 60 cm, ríxida, de cor verde azulada, con follas ecuaniformes na base; follas grosas, carnosas e ovadas, de 5 a 20 mm. Dan un froito finamente granuloso. 

Eryngium maritimum ou cardo de ribeira

É unha planta perenne que pertece á familia das apiáceas. É nativa das rexións costeiras de Europa , cultivada frecuentemente en xardíns polas súas flores azul metálico. Son moi comúns nas dunas das praias galegas.

Pancratium maritimum ou cebola das gaivotas

É un xénero de plantas herbáceas, perennes e bulbosas, nativas e pertencentes á familia das amarilidáceas.

Silene gallica ou carmentilla, carmenlitilla

Posúe uns talos de entre 8 e 60 cm, ergueitos e ramificados, viscosos na parte superior. As súa follas son mucronadas, miden de 2,5 a 5 cm, sésiles e lanceoladas. As flores, en inflorescencia racemosa. O cáliz pode medir entre 7 ou 11 mm, cilíndrico e contraído na parte superior. O froito en forma de cápsula ovoide, iguala o cáliz. Dáse en solos areosos, entre febreiro e outubro. En canto á distribución, está presente en case todas as rexións do mundo.

Otanthus maritumus ou algodonosa

É unha planta rizomatosa (de talo subterráneo con varias xemas que crecen de forma horizontal), con talos leñosos que alcanzan un tamaño de 20 a 50 cm de altura na base. Con numerosas follas alternas, sésiles (sen pedúnculo, pecíolo ou outra forma de soporte) e ramificados na parte superior. Herba perenne densamente lanosa. Dá un froito en aquenio duns 4 mm, xeralmente comprimidos. Dáse en areais marítimos de xuño a setembro, no sur e no leste de Europa. 

Tomada en infusións, emprégase contra a gota.

Matthiola sinuata ou alelí marítimo

É unha planta de folla perenne, cun talo de ata 40 cm. Ten flores en acio lacio (que cae liso). Folla perenne. De froito en silicua erecta. Dáse en areais e rochedos marítimos de maio a xullo. Podemos atopalo no oeste e no sur de Europa.

O alumnado de 1º de Bacharelato e un grupo de 4º de ESO, viaxou nos últimos días do trimestre a Burgos nunha saída dos departamentos de Bioloxía e Educación Física. Cunha parada en León, logo en Burgos, Atapuerca e o Museo da Evolución. Tamén espeleoloxía en Puras de Villafranca. Uns días ben aproveitados!

Este xoves,  o profesor Antonio Riguero Rodríguez, do departamento de Produción Vexetal e Proxectos de Enxeñaría da Escola Politécnica Superior  do Campus de Lugo, impartiu para o alumnado de 1º de Bacharelato e do Ciclo a charla Bosques de Galicia. A actividade enmárcase nas charlas do programa A Ponte, que pretende achegar o ámbito universitario ao alumnado dos institutos, e no Plan de Acción Titorial do centro.

Riguero explicou a clasificación das árbores en artificiais e naturais. As artificiais son as plantadas polo home (soutos, piñeirais, eucaliptais.. ). As que medran de seu na natureza son naturais. Entre estas últimas distinguiu as de folla caduca (carballeiras, tipos de carballos, bidueirais, faias, ameneirais…) e as de folla perenne ou sempre verdes (aciñeirais, sobrados, louredos, acevedas…). Contou tamén das especies ameazadas polas pragas e, como non, dos estragos do lume.

Unha charla ben interesante! Seguimos na intención de concienciar o alumnado na respecto da natureza.