Skip to Content

Varios

Antonio de Insuela

Antonio Machado, oitenta anos despois

Ás tres e media da tarde do 22 de febreiro do 1939, 80 anos atrás, faleceu don Antonio Machado mentres fuxía da Guerra Civil española. Tres anos durou a última das viaxes do poeta desde que tivo que saír de Madrid a finais do 36, ata o día da súa morte.
 
Machado chegou á estación de Collioure ás cinco e media da tarde do 28 de xaneiro de 1939, abatido, prófugo das bombas, os avións e as súas sirenas, as metralletas e o despropósito dun sanguinario conflito civil, e alí, uns cantos quilómetros máis aló da súa España, comezou a anotar os días que lle ían quedando de vida.
 
Na pensión de Bougnol, onde a señora Quintana o aloxou xunto á súa nai, Antonio Machado alcanzou a suxerir que pagaría a súa conta cun poema se llo recibían, pois non tiña cartos.
 
O 18 de febreiro prostrouse nunha cama, con síntomas de pneumonía e complicacións varias. Xa sen entender para que a vida, ou por que a morte, repetía cos ollos pechados, delirante, "Merci, madame; mercí, madame", mentres lle tomaba a man á señora Quintana, a súa anfitrioa.
 
O 22 de febreiro, pouco antes do mediodía, díxolle “adeus, nai” a súa nai. Pola noite o seu irmán José atopou nun dos petos do seu gabán uns cuantos papeis escritos e engurrados nun dos cales dicía: “Estes días azuis e este sol da infancia”.
 
Esta data pode ser un bo momento para reler un traballo de Claudio Rodríguez Fer publicado fai trinta anos no que se estudan os principais vínculos entre Antonio Machado e Galicia, obra que remata cuns poemas galegos sobre o poeta sevillano; cun deles, "Elexía por Antonio Machado" de Darío Xohán Cabana rematamos este recordo:

Levaba un soño de abrentes
asomado no mirar.
Ía senlleiro e calado
por un camiño de mar.
De cando en cando falaba,
i era nobre o seu falar.
As súas verbas eran mainas
coma saloucos de ar,
e cada verba das súas
era como un lumbrigar.

Un día, rubiu á nave
que endexamais ha tornear...
Foise só e silandeiro
como un bo fillo da mar.

Con Rosalía no Día da Lingua Materna

Cantarte hei, Galicia,
na lengua gallega,taza
consolo dos males,
alivio das penas.

Mimosa, soave,
sentida, queixosa;
encanta si ríe,
conmove si chora.

Cal ela, ningunha
tan doce que cante
soidades amargas,
sospiros amantes,

misterios da tarde,
murmuxos da noite:
Cantarte hei, Galicia,
na beira das fontes.

Que así mo pediron,
que así mo mandaron,
que cante e que cante
na lengua que eu falo.

Que así mo mandaron,
que así mo dixeron...

                             (Cantares Gallegos)

Antonio Fraguas e a lingua materna

Antonio Fraguas e a lingua materna

Neste ano Fraguas e nesta data, cómpre non esquecer o compromiso que o autor homenaxeado no día das Letras tivo, desde novo, co galego.

Cando Antonio “o da aldea” estudaba o bacharelato no instituto de Pontevedra, con dezasete anos de idade, integrouse na por el mesmo chamada “Sociedade da Lingua”: con varios compañeiros pon en marcha este grupo que ten entre outras finalidades a defensa do galego como lingua de uso no ámbito escolar ou a elaboración dun dicionario.

Entre os papeis que de don Antonio custodia o Museo do Pobo Galego está un exemplar das Reglas efraguas preceutos da Sociedade da Lingua, velaquí algúns dos seus artigos:

Art. 2- Para pertencer a esta sociedade son condicións indispensábeis... as seguintes:

1º- Coñecer con perfección a Xeografía, Historia e Idioma rexionais.
Art. 13- Os socios deberán facer cantas investigacións científicas poidan xa referentes á Historia rexional xa a Agricultura, xa a Industria, etc.
Art. 14- Todos os integrantes desta sociedade deberán falar entre si o idioma galego...
Art. 17- Un dos fins desta asociación é a elaboración dun Dicionario ilustrado da Lingua Galega a cuxo traballo están obrigados todos os socios que teñan o orgullo e a grandeza necesarios para render a Galicia tan merecido tributo...
Os fundadores desta Sociedade desexan que a harmonía nela sexa tal que as vagas ilusións xuvenís dun día cheguen a ser realidades do mañá.

Máis tarde, e xa en Compostela, o universitario Fraguas é membro activo da Irmandade da Fala santiaguesa cuxa misión fundamental tamén era darlle visibilidade á lingua e á cultura de Galicia.

O profesor Fraguas sabía moi ben que o galego, lingua da Corte e da cortesía, fora reducida a fala proletaria e había que reivindicalo e traballar arreo a prol del.

O noso Club Tuitaku na Radio M. de Tui

Preme na imaxe para escoitar a entrevista:

 

CLUB TUITAKU presenta a COMIC-CON na RADIO DE TUI

 

Antía Fernández (2º Bach), Diego Saavedra (2º Bach), Gabriela di Marco (1º Bach), Yago Capllonch (4º ESO), Daniela Sanz (3ºESO) e Ana Castro (3ºESO) como representantes do Club de Manga e Anime do noso IES serán entrevistadxs na Radio de Tui co gallo da I Comic-Con Tuitaku na que teremos como convidados outros catro clubes de Manga dos IES Paralaia (Moaña), Álvaro Cunqueiro (Vigo), Valadares (Vigo) e Indalecio Pérez Tizón (Tui).

Poderedes escoitar a entrevista no seguinte enlace da RADIO MUNICIPAL DE TUI: ESCOITAR EN DIRECTO

 

Fuxindo cara á PAZ

BREAKOUT TUITAKU.

VÍDEO RESUMO DA XORNADA NA QUE PARTICIPAMOS NO BREAKOUT EDUCATIVO CON CONTIDOS OTAKU

Cantos e Contos de Nadal na Escola Infantil

O pasado xoves alumnado de música, de estratexias, equipo de colaboradores da biblioteca e membros do club de lectura acercámonos á Escola Infantil lindeira ao noso instituto para compartir cos máis pequenos un saúdo de Nadal cheo de cantos e contos. Grazas aos nosos embaixadores e ao noso auditorio pequeno en idade mais grandísimo en hospitalidade.

Un Nadal de música e poesía

Un ano máis, fieis ao espírito navideño e solidario, acercámonos á residencia da terceira idade "Paz y Bien" para compartir cos nosos avós letras de música e poesía. Comezamos coa solemnidade da marcha do antigo reino de Galicia e continuamos con pezas máis festeiras e bailadeiras e distintas panxoliñas intercalando, ao tempo, versos de Víctor Manuel Arbeloa, Uxío García Amor, García-Máiquez, Miguel Hernández, Lago González, López Anglada, Cyro de Mattos, Montero Santalha ou José Saramago.


Grazas ao alumnado de música, @s recitador@s de 1º de ESO e 1º BAC, ao profesorado colaborador e ao equipo de biblioteca por non escatimar o voso tempo e traballo (despois de exames, avaliacións e outras urxencias propias do final de trimestre) para facer posíbel esta tradicional e xa consolidada actividade.

Distribuir contido


by Dr. Radut