Skip to Content

Varios

Ciencia e memoria

O pasado venres, 25 de marzo, tivemos connosco a Ricardo Gurriarán, catedrático xubilado, doutor en Historia Contemporánea pola Universidade de Santiago de Compostela, coa tese A investigación científica en Galicia (1900-1940): institucións, redes formativas e carreiras académicas: A ruptura de Guerra Civil , asesor histórico do filme Os fillos do sol (2017) que desenvolve a súa trama nos inicios da compañía farmacéutica Zeltia, e recoñecido con premios como os Tertuliano Hervella 2003, da Crítica Galicia de investigación 2007 ou o Lois Peña Novo.
Grazas ao patrocinio da Deputación Provincial, a través do programa “O pasado por vir”, Ricardo Gurriarán falou ao noso alumnado do bacharelato de ciencias sobre o desenvolvemento científico na Galiza de década dos anos trinta do pasado século, na universidade compostelá rexida por Alejandro Rodríguez Cadarso, con figuras como Isidro Parga Pondal ou Fernando Calvet, un desenvolvemento que se viu mutilado pola Guerra Civil e a posterior longa noite de pedra.

Aniversario de Molière

Aproveitamos a celebración do Día Mundial do Teatro para lembrar que este ano estamos a festexar o 400 aniversario do nacemento dun dos máximos representantes da comedia: o francés Molière.

Algunhas das súas obras están traducidas ao galego (O enfermo imaxinario ou Tartufo, por exemplo) e foron representadas por compañías galegas.

Non desperdiciemos  esta efeméride para ler en galego un dos clásicos universais.

E tamén podes consultar os artigos deste especial sobre o autor galo.

Miré los muros del teatro mío, si un tiempo fuertes ya desmoronados de la carrera de la edad vencidos...

Cando Quevedo compuxo os versos que inspiran o título desta entrada aínda non fora construído o Teatro Principal de Tui. Hai que esperar aos anos centrais do século XIX para que o clamor da cidadanía tudense desemboque na subscrición popular que recadou fondos para facer posible a edificación teatral cuxas ruínas vemos hoxe.

Este ano cúmprese medio século desde a última función no teatro que, reconvertido en cinema, cesou a súa actividade en 1972. Tamén se cumpren 180 anos do movemento social que fixo posible a súa construción por subscrición popular.
Canto máis teremos que esperar para que as centenarias pedras recuperen o vigor e uso para o que foron ciceladas e non teñamos que recordar, á vista das fotos que presentamos, os últimos versos do soneto de Quevedo arriba citado:
y no hallé cosa en que poner los ojos
que no fuese recuerdo de la muerte.?
Non hai tempo que perder. Na actualidade non se pode pasar do vestíbulo do teatro, conxestionado polos entullos procedentes do teito derrubado. Cómpre xa poñerse mans á obra, sen máis requilorios nin demoras.
Sería unha magnífica contribución ao Día Internacional do Teatro o inicio da recuperación deste emblemático espazo teatral tudense.

Máis información sobre o teatro premendo aquí.

E neste outro enlace atoparás unha das últimas novas xornalísticas onde se lanza un novo SOS para evitar a súa desaparición definitiva.

Un século de loita e represión feminina

Este 10 de marzo a escritora e xornalista Montse Fajardo, diante dun auditorio formado por alumnado de catro grupos de 4º da ESO, falounos da loita das mulleres no século XX. Fixo un repaso polas conquistas protagonizadas polas mulleres galegas e pola represión da que foron vítimas ao longo dos últimos cen anos.
As  nosas devanceiras pelexaron pola conquista de dereitos, dende finais da centuria decimonónica, aproveitando movementos sociais como o agrarismo, o sindicalismo ou o nacionalismo para participar na vida política e social en igualdade de condicións que os seus compañeiros varóns. Tiveron que enfrontarse a múltiples prexuízos arraigados incluso en organizacións de ideoloxía progresista. Así lograron avances como o dereito ao sufraxio feminino e outros recoñecidos no período da II República. Mais coa Guerra Civil e a longa noite de pedra posterior as mulleres víronse obrigadas a pecharse no ámbito privado dos seus fogares para ser modelo de sufridas e compracentes esposas e compañeiras dos varóns forxadores da nova España, segundo o criterio da falanxista Sección Feminina.  
Por outra parte a represión derivada da Guerra Civil e da posterior dictadura cebouse nas mulleres que, por defender os seus dereitos e loitar polas liberdades, foron obxecto de múltiples aldraxes (rapadas, violadas, paseadas...) incluso sometidas a inícuos procedementos xudiciais que remataban en longas penas de prisión ou morte. A chegada da chamada transición non supuxo o punto final á persecución das mulleres, aínda nos anos setenta e oitenta do século XX hai acusadas por participar en actos de apoio ás vítimas dos sucesos acaecidos hai xusto 50 anos en Ferrol  (cando o 10 de marzo de 1972 a policía franquista disparou contra unha protesta sindical provocando a morte dos traballadores  Amador Rey e Daniel Niebla e feridas a outro medio cento de manifestantes) ou recluídas en centros dependentes do Patronato de Protección á Muller.
Montse Fajardo puxo cara, nome e apelidos a algunhas destas mulleres que, de palabra e obra, son o alicerce das libertades que hoxe gozamos e que, por defender as liberdades e o réxime político legalmente constituído, sufriron en carne propia o menosprezo dun sistema ideolóxico-político machista.

Cómpre non esquecer para non caer nos mesmos erros e para evitar que a historia se repita. Por iso una vez máis parabenizamos e agradecemos á Deputación de Pontevedra por este programa “O pasado por vir” que permite coñecermos mellor o noso pasado para construír un futuro mellor.

O pasado por vir

Algo máis de douscentos alumnos pertencentes aos niveis de 4º ESO e 1º BAC  do noso IES  asistiron este mediodía á representación teatral A señora de Forcadela, dramatización da biografía  e peripecias da tudense Josefa García Segret, casada con Hipólito Gallego, mestre de Forcadela (Tomiño), e de moitas outras mulleres represaliadas a partir do fatídico 18 de xullo de 1936.
Josefa foi condenada á pena capital, pena da que se librou grazas ao médico forense don José Abraldes e ao doutor  Dario Álvarez Bláquez (tamén de familia de represaliados) que certificaron o seu presunto embarazo; despois de percorrer distintos establecementos penitenciarios (entre eles a célebre prisión de mulleres de Saturrarán) consegue a liberdade recollendo no seu libro Abajo las dictaduras as vivencias da súa vida como reclusa, un libro que rematado en 1976 non saíu do prelo ata 1982.
Esta actividade é a primeira das que, promovidas e financiadas pola Deputación de Pontevedra dentro do seu proxecto “O pasado por vir”, forma parte de “co M de Muller e Memoria” que terá continuidade este xoves, 10 de marzo, co relatorio de Montse Fajardo “A loita das mulleres no século XX: cen anos de conquistas e represión”; tamén en datas posteriores contaremos coa presenza de Ricardo Gurriarán e María Victoria Martíns, rematando este ciclo de actividades xa nos primeiros días de abril coa exposición “Rexas. Mulleres baixo o terror franquista”

Agradecemos a Deputación de Pontevedra por ternos ofertado todas estas actividades que permiten que coñezamos mellor o noso pasado sen odio, sen rencor pero co recordo vivo.
E agradecemos tamén ao Concello de Tui por permitirnos dispor das instalacións e persoal do teatro municipal para a montaxe teatral de hoxe.

 

Para falarmos e traballar sobre a violencia cara ás mulleres

    •  Programa “Comando Actualidad”: Rompiendo el silencio
https://www.rtve.es/play/videos/comando-actualidad/romper-silencio/6217318/


    • Informe sobre víctimas de violencia de xénero menores de 21 anos:

C:\Users\jgallefe\AppData\Local\Temp\mso1EAB.tmp (xunta.gal)


    • Galicia pasa a recoñecer como violencia machista o  ciberbullying,  sextorsión, grooming', usurpación de identidade, chaves ou contrasinais;  sexting, ou  pornovinganza, actividades que están a aumentar entre a mocidade
https://www.nosdiario.gal/articulo/social/unanimidade-parlamento-galego-gravacions-como-da-maruxaina-pasan-ser-onsideradas-violencia-machista/20211123140734132893.html


    • Novas sobre violencia contra as mulleres en Galicia

https://www.elespanol.com/quincemil/temas/violencia-de-genero

https://www.epdata.es/datos/datos-graficos-violencia-genero/49/galicia/301


    • Estatísticas España
https://violenciagenero.igualdad.gob.es/violenciaEnCifras/victimasMortales/fichaMujeres/pdf/VMortales_2021_11_08_1.pdf

Samaín 2021 na Biblio: Experimentos.

XII Tui Le

Andrés Lamas no noso centro

Andrés Lamas de amapeot

Exposición na Biblioteca do Grupo Nós:

Martes, 15 de decembro: desde a nosa biblioteca participamos na segunda e última visita didáctica virtual á exposición Galicia, de Nós a nós. Pechamos así as actividades programadas para celebrarmos o centenario da publicación da revista Nós que se viron complementadas coa nosa particular exposición de materiais Nós na Bibliosanpaio.

na Bibliosanpaio de amapeot

Distribuir contido


by Dr. Radut