Documentos

OBXECTIVOS

1. Implicar a todos os membros da Comunidade Educativa no coidado do contorno.
2. Manter relacións de colaboración coas entidades locais para potenciar o desenvolvemento cultural e educativo da comunidade.
3. Lograr que todos os membros da Comunidade Educativa se sintan acollidos, considerados e seguros.
4. Lograr que o alumnado se sinta integrado no seu grupo aula e na Comunidade Educativa.
5. Potenciar no alumnado habilidades e competencias que lle axuden no seu desenvolvemento persoal e social: autoestima, control emocional, solución de conflictos interpersoais, ...
6. Valorar a importancia  da multiculturalidade e a diferencia na creación da convivencia.
7. Consensuar e interiorizar as normas reforzando o seu cumprimento.
8. Convertir o patio escolar nun espacio eductivo.
9. Formar ao profesorado e ao alumnado na técnica da mediación, como recurso para resolver constructivamente o conflicto.

 

 

ACTIVIDADES

 

 

Obxectivo 1: Implicar a todos os membros da Comunidade Educativa no coidado do contorno.

 

1.1 Aforro de materias primas e reciclaxe

a)Aforro de papel: Usar papel de baixo gramaxe e incitar a usar os papeis polas dúas caras.

        Aforro tinta: priorizar a impresión en modo borrador ou calidade baixa

b) Recollida selectiva

a.       Nas aulas: papel e plásticos

b.      No patio: Papel, pásticos e materia orgánica

c.       No centro: tinta e pilas; roupa co programa SOS Africa

d.      Saídas escolares a parques naturais, granxas- escola e á Planta de SOGAMA do Polígono Industrial de Ribadumia.

e.       Prácticas “virtuais” de reciclaxe co xogo “Recicla”.

c)      Aforro de enerxía:

a.       Apagado de todos os ordenadores ás 14:05 horas (progamalos dende dirección)

b.      Apagado das luces da aula ás 14:00h. e os martes ás 18:00 h. (profesores de aula ou delegados de clase)

c.       Axuste do horario da calefacción a partir de abril (das 8:30 ás 11:00) e baixar os graos da caldeira (conserxe).

d.      Pechar os radiadores da ala Sur se é preciso, pero non abrir as fiestras coa calefacción acesa (profesorado de cada aula.

e.       Utilizar programadores nos radiadores electricos da Biblioteca e outras dependencias que os  precisen. Creación do “Taboleiro verde” para a exposición e información de temas relacionados co coidado do Medio Ambiente.

 

1.2 Mantemento de zoas verdes

a)      Coidado dos xardíns exteriores e poda de árbores do patio: Concello.

b)      Coidado do contorno do centro, xardíns e hortas das vivendas escolares: Profesorado titular das mesmas.

c)      Coidado dos testos de plantas do Centro: Conserxe.

d)      Coidado do xardín posterior co colexio polos nenos/as.

e)      Nas aulas cada titor co seu alumnado será o responsable das plantas que estén nelas.

 

1.3 Coidado do espacio escolar

a)      Decoración das aulas e corredores: Colocación de máis taboleiros de cortiza onde se precisen para expoñer os traballo, murais de campañas, exposicións ou efemérides e celebracións.

b)      Campaña de sensibilización e limpeza dos patios, especialmente o dos pequenos insistindo a diario na necesidade de tirar o lixo no colector axeitado e axudándolles a facelo correctamente e a respectar o medio ambiente  e o coidado do contorno .

c)      Control da limpeza: No caso de que no patio se observen papeis ou envoltorios tirados no chan durante o recreo, o mestre de garda cinco minutos antes da entrada intitará a todos os nenos e nenas a colaborar para que o patio quede  limpo.

 

Obxectivo 2: Manter relacións de colaboración coas entidades locais para potenciar o desenvolvemento cultural e educativo da comunidade.

 

2.1. Actividades para o alumnado

a)      Participación no proxecto PROA de apoio escolar a alumnado con dificultades de aprendizaxe, pola tarde, dous días á semana con alumnado do 3º Ciclo de Primaria. É subvencionado poa Xunta de Galicia.

b)      Taller de expresión: Os luns de 4 a 5:30 é un taller para traballar os sentimentos e a expresion en xeral en tanto se preparan pezas teatrais para seren representadas no Nadal e nas Letras Galegas. Lévase a cabo con profesorado do centro.

c)      Biblioteca: Espacio para ler, consultar, buscar información e estudiar os luns, mércores e xoves polas tardes de 4 a 6. Supervisao o profesorado do centro.

d)      Xogos no patio: As tardes de luns a xoves de 4 a 6, previa petición á dirección do centro.

e)      Actividades organizadas pola ANPA, Concello e outras entidades.

 

2.2 Actividades para as familias

a)      Reunión xeral coas nais e pais do alumnado de novo ingreso en xuño e cos te todo o alumnado do centro en outubro na que se explicitan as normas de convivencia do centro e se lles facilita un impreso no que se recollen os aspectos esenciais tratados na mesma.

b)      Edítase a revista anual “Aturuxo”, informativa e formativa, para todas as familias, elaborada en colaboración de toda a Comunidade Educativa.

c)      Formación de nais e pais sobre aspectos relacionados coa educación dos seus fillos e fillas con charlas con distintos poñentes sobre convivencia, normas, límites, ...

d)      Apertura do centro na celebración das efemérides do Magosto, Nadal, Entroido e fin de curso á participación e colaboración das nais e pais.

e)      Biblioteca: Espacio para ler, consultar, buscar información os luns, mércores e xoves polas tardes de 4 a 6. Supervísao o profesorado do centro.

f)        Campaña de sensibilización cos maiores e colaboración co Asilo

 

2.3 Actividades realizadas en colaboración co Concello

a)  Auditorio Municipal.

b)      Biblioteca Municipal: Visitas á mesma e organización de sesións de contacontos.

c)      Casa da Cultura: Día das Bibliotecas Escolares, Día do Libro, Semana das Letras Galegas

d)      Bombeiros: Participación no simulacro de emerxencia e charlas informativas para o alumnado.

e)      Policía Local: Organización de charlas e circuitos de Educación Vial

f)        Canceira Municipal: Charlas sobre o coidado dos animais.

 

 

2.4 Actividades realizadas en colaboración con outras entidades, relacionadas coa educación en valores para a convivencia e a protección do Medio Ambiente

a)      Saídas, charlas, exposicións e representacións teatrais, realizadas grazas á colaboración de

1.            diferentes editoriais (Anaya, Consorcio, Edebé, ...),

2.            entidades financieiras (Caixanova, Caixa Galicia, La Caixa, ...)

3.            outras entidades (SPAD, Confradía de pescadores, Xunta de Galicia, ...)

Obxectivo 3: Lograr que todos os membros da Comunidade Educativa se sintan acollidos, considerados e seguros.

 

3.1 Plan MADRUGA, organizado polo Concello, (mentres continúe) para atender a aqueles nenos que teñen que estar no colexio entre as oito e as nove por mor do traballo do pai e da nai.

 

3.2 Entrada de nenos e nenas: saúdo

a)      Dous profesores esperan aos nenos e nenas na porta de cada un dos patios e vainos saudándo cos bos días a cada un mirándoos aos ollos e esperando tamén o saúdo dos pequenos.

b)      Os demais profesores esperan na porta das aulas  a van entrado cos seus alumnos/as.

 

3.3 “Teño un problema”:

a)      Pídeselle expresamente aos nenos/as que nos comuniquen os seus medos, o que sinten, o que lles molesta. Poden recurrir ao delegado, ao titor, á orientadora, á xefa de estudios ou a calquera dos mestres co que teña maior confianza (titores de cursos anteriores, profesorado de área ou profesorado de apoio). Escoitamos ao neno/a; se hai outro(s) implicado(s) escoitamos a todos o tempo que sexa preciso, priorizando a solución de conflictos  á asistencia  a unha materia en concreto, e buscamos unha solución consensuada a ese conflicto.

b)      Tamén se lle pide expresamente ás familias que nos comuniquen os seus medos ou dúbidas sobre calquera aspecto de índole escolar e que busquen sempre e como primeiro recurso o achegamento á escola (titor/equipo directivo)  fuxindo do “rumor” na medida do posible.

 

3.4 “Non me atopo ben”

a)      Coa manifestación de dores físicas (de cabeza, de barriga sobre todo, ...) amosan tamén estados de ánimo: medo, problemas familiares, depresión, angustia. Neste caso, escoitamos, tranquilizamos e utilizamos a manzanilla como placebo ou a retirada parcial da actividade e o descanso: biblioteca, secretaría, ....

b)      So en última instancia se avisa á familia para que veña recoller ao pequeno/a.

 

3.5 Acollida por persoal do centro dos nenos/as que quedan sen recoller á saída cando os pais/nais non chegan a tempo por motivos xustificados e con aviso previo.

 

3.6 Organización de festas escolares e xogos que fomentan as boas relacións entre o alumnado e todos os membros da Comunidade escolar: Día da Paz, Día da Constitución e o Estatuto, xogos cooperativos organizados no Magosto, e Fin de curso, así como na área de educaicón física e na actividade de “Taller de Expresión “ entre outras.

 

3.7 Protección do menor: Cando é necesario recomendamos a visita a  psicólogos ou especialistas que poida proceder.

 

3.8 Atención ás familias

a)      Titores: Todos os martes de 5 a 6, durante os recreos ou nas horas de garda con previo aviso.

b)      Orientadora/Equipo directivo: 20 das 25 horas lectivas en horario de mañá, haberá, na medida do posible un membro do Equipo directivo dispoñible para a atención a calquera membro da Comunidade Educativa que o requira.

c)      O profesor de garda: Acompaña ao alumnado ás aulas cando, por motivos xustificados, chega en horaio distinto do habitual, ou vai recollelo ás aulas cando han de saír tamén por motivos xustificados e acompañados do pai/nai /titor legal ou persoa autorizada.

 

 

Obxectivo 4: Lograr que o alumnado se sinta integrado no seu grupo aula e na Comunidade Educativa

 

3.1. Sociogramas en todas as aulas para analizar: a cohesión de grupo, o rol de cada un no grupo aula, a existencia ou non de neos rexeitados ou aillados.

 

3.2. Observacións sistemáticas , da súa participación nos xogos e das relacións que establecen no grupo, facendo un especial seguimento dos nenos inicialmente pouco integrados.

 

3.3. Elaboración de programas de intervención nos casos máis significativos:

a)      Sesións con toda a aula, coa participación da orientadora nas que se traballará: clima de aula (cuestionario para o profesor e para o alumno), como realizar ou escoitar  críticas de forma positiva, xogos cooperativos, propostas de solución de conflictos entre todos, traballo en pequeno grupo, ...

b)      Xogos monitorizados no patio valorando as implicacións de nenos e nenas na aceptación de todos.

 

 

Obxectivo 5: Potenciar no alumnado habilidades e competencias que lle axuden no seu desenvolvemento persoal e social: autoestima, control emocional, solución de conflictos

 

5.1 Habilidades básicas.

a)      “Boas maneiras”. Utilizamos e ensinámoslle aos nosos alumnos/as a utilizar o saúdo, pedir por favor, dar as grazas, pedir disculpas... Levamos perto de quince anos traballando nesta línea e nótase a corrección nas formas en xeral do noso alumnado e a boa disposición para o diálogo.

b)      Cando algún caso puntual o require refórzase con toda a aula a aprendizaxe para que practiquen  o dicir algo positivo do outro, o reponder asertivamente, o escoitar e establecer turnos no diálogo ou no debate...

5.2 Competencia social

a)      Cuestionario de Entrenamento en Habilidades Sociais, adaptado de V. Caballo.

b)      Programa específico de intervención nas aulas e apartados que se precisen, polo xeral como facer e afrontar críticas e como resolver conflictos de forma pacífica. Polo xeral trabállanse con toda a aula e so en casos puntuais se amplia a algúns nenos en concreto en sesións extras que así o requiran.

c)      Grupos Cooperativos: nos casos en que precisen aprender a chegar a acordos por consenso, planificar o traballo e o tempo  organizándose para realizalo,  aprender a aprender- aprender a ensinar; aprender a convivir en sociedade. Os grupos que se forman son sempre da máxima hetereoxeneidade: homes-mulleres, altas capacidades- necesidade de reforzo, lider-rexeitado, ... É o titor/orientador quen forma os grupos atendendo a estes criterios (e tendo en conta, se procede, o sociograma).

d)      Charlas grupais para o alumnado de 6º impartidas polo SPAD de Vilagarcía sobre “Publicidade”, “Presión de grupo”,

e)       “Obradoiro de bebidas saudables” ofertado polo SPAD para o alumnado de 5º.

f)        Sesións individuais orientador-pai/nai- alumno nalgúns casos de baixa autoestima.

 

 

Obxectivo 6: Valorar a importancia  da multiculturalidade e a diferencia na creación da convivencia.

 

6.1 Revisión e posta en práctica das unidades de “Na horta cos teus amigos”.

 

6.2 Plan de acollida para o alumnado de incorporación tardía

a) Actividades para o profesorado

1.      Preparación de varias carpetas en distintos idiomas con información básica sobre o sistema educativo español e para a recollida de información.

2.      Preparación de murais e presentaciones en Power Point con información sobre o país de procedencia do neno/a que imos recibir (situación xeográfica, lingua, economía, sociedade, sistema educativo, .... Se é posible, tamén prepararemos carteis cos nomes das principais dependencias do centro no idioma do neno/a. Estes carteis poderán prepararse co propio neno/a, unha vez escolarizado en colaboración co alumnado de actividades alternativas.

3.      O titor/a terá á súa disposición toda a información dispoñible sobre o novo alumno/a e preparará aos seus compañeiros para recibilo estimulándoos a acollelo de xeito positivo.

4.      Selección de xogos e actividades para facilitar a integración e o clima de aula (material do titor).

5.      Avaliación do nivel de competencia curricular do alumno (na titoría[1] e en cada especialidade) e elaboración do programa de apoios que sexan precisos para superar as barreiras para a aprendizaxe e a participación.

6.      Preparación de novos materiais para a titoría.

 

b) Actividades para a familia

1.      Entrevista coa directora no intre da reserva de praza ou solicitude de matriculación. A directora explicaralle paso a paso, comprobando se entenden ou non, como é o sistema educativo español e o tramo educativo que inician ou van cursar no centro[2], así como a documentación necesaria para  formalizar a matrícula. Se descoñecen as dúas linguas da nosa comunidade facilitaráselle esta información por escrito, preferiblemente traducida ao seu idioma. Feito o trámite da matrícula informarase ás familias das seguintes cuestións:

1.      Organización do centro: horarios, períodos de vacacións, normas internas, asistencia, avaliacións, horario de titoría, material escolar necesario,...[3]

2.      Servizos socio-culturais do concello[4], biblioteca municipal, centros sanitarios[5], ONG que traballan con inmigrantes e voluntarios[6]...

2.      Visita ao Centro dos nenos/as e dos seu pais e nais ( e traductores, se os acompañan). A directora/orientadora ensinaralles as dependencias máis representativas do Centro (biblioteca, aula de música, de apoio, de informática, de inglés, aula, secretaría e dirección, patio) e, se é posible, presentaralles ao titor do neno/a invitándoos a reunirse con el/a na hora de titoría.

3.      Matriculación. A directora aproveitará o intre da matriculación para recoller datos[7]sobre a procedencia, lingua, escolarización previa, situación laboral e familiar e intencións de futuro e calquera circunstancia que poida determinar as necesidades educativas. Poderase contar con algún mediador cultural para completar os datos.

 

c) Actividades para o alumnado de incorporación tardía

1.      Percorrido polo Centro cos nenos/as e cos seu pais e nais.

2.      Incorporación á aula[8]e presentación aos compañeiros.

3.      Realización de xogos e actividades[9] que favorezan a aprendizaxe e a participación[10] en todos os ámbitos.

4.      Incorporación paulatina de nformación sobre a comunidade que os acolle: costumes, relixión, cultura, ...

5.      Asignación do alumno titor, cando o profesor o considera oportuno.

6.      Actividades que o fagan protagonista, se quere, dando a coñecer a súa cultura, costumes, ...

 

d) Actividades para todo o alumnado

1.      Realización de murais, ambientacións e rótulos sobre temas que se están estudando ou situacións habituais para facilitar as aprendizaxes.

2.      Conferencias, mesas redondas, visionado de vídeos, presentacións en Power Point.... sobre as culturas e países de orixe.

3.      Preparación e participación nos “Xogos de aquí e de alá” e nas sesión de contacontos con “Contos do mundo”.

 

6.3  “Todos aprendemos”. Actividades para acoller e entender as diferenzas interpersoais, organizadas pola orientadora e que se traballarán, en colaboración cos titores, naquelas aulas nas que se estime oportuno.

 

6.4  “Xogos de aquí, xogos de alá”. Como alternativa ao xogo de pelota no recreo vanse ir introducindo xogos tradicionais galegos ao tempo que tamén de dan a coñecer xogos típicos dos distintos paises de procedencia do noso alumnado.

 

6.5    “Contos do mundo”. Na semana do libro tentarase que aparezan sempre contos de diferentes partes do mundo. Nestes intres están tendo moi boa acollida os da editorial Combel sobre diferentes culturas que, xunto con outros iremos “contando” e levando ás diferentes aulas.

 

 

 

Obxectivo 7: Consensuar e interiorizar as normas reforzando o seu cumprimento.

 

7.1 Normas de aula[11]. Serán elaboradas e consensuadas polo alumnado co seus titores e colocadas nun lugar visible da clase onde permanecerán todo o curso. Elabóranse en setembro e deben cumprir catro condicións:

a)      Que sexan poucas (5-8). As máis significativas para o curso.

b)      Claras. A redacción non da pe a confusións.

c)      Escritas en positivo. A prohibición non contribúe ao cumprimento.

d)      Escritas en primeira persoa do plural (“recollemos”) asumindo que somos suxeitos activos.

7.2 Normas do Centro.

Entréganse a principio de curso a todas as nais e pais do alumnado o estracto da normativa que lles afecta de forma máis directa.

Na primeira Xunta de Delegados  a cada Delegado fáiselle entrega do  estracto das mesmas que fai referencia ao alumnado e que ha de ser lido na clase e logo colocado no taboleiro de cortiza onde estará presente ao longo de todo o curso. (Ver as Normas de Convivencia[12] no Punto 10 do Regulamento de Réxime Interno, páxina 24).

 

 

Obxectivo 8: Convertir o patio escolar nun espacio eductivo.

8.1 Calendario de xogos

a)      O calendario de xogos elabórase pola Xefa de Estudios a partir da información e suxestións propostas polos delegados de cada aula e consensuadas na Xunta de Delegados. Os calendarios han de respectarse sempre. Os días que chove os xogos aplázanse ata o trimestre seguinte, agás no 3º trimestre, que se xogan noutro dos días da semana. A participación nos xogos é voluntaria, pero teñen que respectar os  espacios asignados aos xogos programados. Cinco minutos antes de que toque o fin do recreo remátase o xogo organizado e recóllense os materiais empregados.

b)      “Xogos de aquí e de alá”. Vanse organizar xogos alternativos aos clásicos de pelota (futbito, baloncesto e balonmán), introducindo novos elementos no patio, ademais das cordas levaranse gomas, rás, trompos na época do San Martiño, bolas, ... e elementos característicos de outras culturas.

 

8.2    Solución de conflictos

a)      No caso de que se produzan conflictos no patio son os profesores de garda do patio os responsables do seu seguimento e da mediación para a resolución dos mesmos. No caso de que estes non se resolvan infórmase aos titores do alumnado implicado e, se procede, á dirección ou ao equipo de mediación que se estableza.

b)      Os delegados de clase recibirán unha formación mínima para actuar como mediadores ou buscar a axuda do profesor no caso de que detecten conflictos serios entre o alumnado: acoso, burlas continuadas, ...

 

 

 

Obxectivo 9: Formar ao profesorado e ao alumnado na técnica da mediación, como recurso para resolver constructivamente o conflicto.

             

            9.1 Formación do profesorado.

A orientadora preparará materiais  axeitados para formar a todo o profesorado do centro e, en especial aos titores, nos principios básicos da mediación.

Programarase varias sesións a principio de curso nas que se combinarán tempos de reflexión, lectura de artigos, charlas informativas, presentacións en power point e dinámicas de rol playing con tal finalidade.

Realizarase unha sesión trimestral previa á sesión de claustro na que se fará unha valoración do desenvolvemento do programa.

 

9.2    Formación do alumnado

Traballaranse con todo  o alumnado de Primaria, no tempo que cada titor asigne semanalmente a tal finalidade, temas relacionados directa ou indirectamente coa mediación:

·        Que é e cando se produce un conflicto

·        Análise dos conflictos máis comúns no centro escolar

·        Consecuencias dun conflicto mal resolto

·        Solucións que normalmente se adoptan

·        Escoita activa

·        diálogo como alternativa

·        Necesidade de expresar sentimentos, opinións, ...

·        Poñerse no lugar do outro.

·        A mediación como técnica. Papel dos mediadores.

Utilízanse materiais didácticos de diferentes editoriais, así como cómis, contos, debuxos e versos. Tamén se emprega a técnica do role playing e as sesións de debate e reflexión en pequeno grupo.

 

9.3    “Lugar para chegar a acordos”

No patio: nos bancos ou lugares que o profesor lles asigne.

No centro: na propia aula,  biblioteca ou orientación.

Poden pedir sempre a intervención ou mediación do adulto se o conflicto é serio e non poden resolvelo entre eles.

 

9.4    Os mediadores

Celebraranse xuntanzas quincenais específicas da orientadora e a xefa de estudios cos delegados/as e subdelegados/as de aula para que reciban unha formación complementaria sobre aspectos relacionados co conflicto e a técnica da mediación: que os dous falen libremente, que expresen o que pasou e os sentimentos que experimentaron, o parafraseo, non dar a solución á espera de que os implicados cheguen a ela, ...

 

9.5    Coa familia

Cando se solicita a intervención nun conflicto por parte dos pais e nais, tentamos aproveitar a ocasión para formar tamén a estes en aspectos básicos relacionados co respecto, a escoita activa, o establecemento de límites e normas claras e a non violencia nen física nen verbal, buscando sempre un ambiente de acollida e aceptación plena do outro.

 

 

AVALIACIÓN

A avaliación dos distintos obxectivos e actividades que confrontan o proxecto analízanse en tres momentos:

·        Despois de cada actividade, avalíase no ciclo e os coordinadores comentan os resultados e pareceres dos seus compañeiros no Departamento de Orientación, dado que a este Departamento asisten todos os coordinadores quincenalmente, así como a orientadora co que podemos intentar solucionar os conflictos con certa efectividade.

·        Ao final de cada trimestre, valórase o traballo realizado e planifícase o seguinte na Comisión de Convivencia do Consello Escolar, que se reunirá trimestralmente con anterioridade á celebración do Consello.

·        A final de curso realízase o informe final coa aportación dos datos recollidos por cada un dos representantes do alumnado, profesorado, nais e pais, servicios, ....dentro da Comisión de Convivencia. Este informe preséntaselle logo ao Consello para a súa aprobación.

 

O proceso de avaliación, os instrumentos a utilizar, así como as conclusións e propostas de mellora serán recollidas no Informe Final que elaborará o Departamento de Orientación (e recollerá as achegas dos membros do Claustro), presentaranse na Comisión de Convivencia que fará as aportacións que considere oportunas antes de que se propoña ao Consello Escolar para a súa aprobación.

 

 

 

 

 

 

 

Este Plan de Convivencia foi aprobado polo Consello Escolar e día 26 de xuño de 2008