Club de Ciencia

 

CURSO 2021-2022 

 

---

PLASTILINA CONDUTORA

PREGUNTA:

A plastilina é unha substancia pura ou unha mestura?

É unha mestura heteroxénea ou homoxénea?

É un material condutor ou illante?

 

HIPÓTESE:

-A plastilina é unha mestura porque a hai de moitas cores.

-Non se ven os materiais co que se fai.

-Non conduce a electricidade porque fan falta cables.

 

MATERIAIS PARA FACER A PLASTILINA:

-100 gramos de fariña

-100 ml de agua

-25 gramos de sal

-Unha cullerada de aceite vexetal

-135 ml de zume de limón

-Unhas pingas de colorante alimentario

-Espremedor, culler, tixola e placa vitrocerámica

 

 

MATERIAIS PARA FACER OS CIRCUÍTOS:

-LED de cores

-Pilas de petaca de 9V

-Portapilas con 2 cables

 

PROCEDEMENTO:

-Poñemos na tixola auga, zume de limón, sal, aceite e fariña.

-Mesturamos ben, ata que a mestura sexa homoxénea, e engadimos unha pinga de colorante alimentario.

-Acendemos a placa vitrocerámica e cocemos a mestura ata que espese e non se apegue á tixola.

-Vertemos a masa resultante na mesa.

-Esperamos a que arrefríe un pouco e comezamos a amasar coas mans, engadindo fariña pouco a pouco ata que non se apegue ás mans.

-Unha vez feita a plastilina comezamos a modelar dous obxectos.

 

 

-Facemos circuítos sinxelos, conectando o portapilas á pila de petaca e despois introducimos cada un dos cables nos montóns de plastilina.

-Colocamos un LED tendo coidado de colocar a parte positiva e negativa do xeito que corresponda. O cable vermello é o positivo e o negro será o negativo.

 

 

 

RESULTADO:

A plastilina plastilina que temos na clases non é condutora.

A plastilina que fixemos, ao ser condutora, permite que se acenda o LED.

O led só se acenderá se colocamos as súas patas de forma axeitada, segundo a súa polaridade.

 

 

 

CONCLUSIÓN:

O limón, a sal e a agua son elementos que conducen a electricidade. Así que, se os xuntamos coa fariña é moi fácil que a masa sexa condutora. Isto sucede porque á masa se lle engade sal que xunto coa agua, favorece o paso de electróns. Tamén lle puxemos limón, un electrólito, que ao conectalo a un circuíto deixa pasar a corrente eléctrica desde a pila ata o LED e fai que se acenda.

 

 

---

 

PLANTA PLANTAE

 

 

PREGUNTA:

 Que precisan as plantas para vivir? Poden vivir as plantas sen luz? Como se reproducen as plantas?

 

SUPOSTO:

As plantas hai que regalas. 

Teñen que ter terra.

Sen luz morren.

Algunhas plantas nacen de sementes e outras cortando “anacos” doutras plantas.

 

MATERIAIS:

-Sementes variadas

-Terra

-Macetas biodegradables

-Auga

-Pa e rastrillo

 

 

 

PROCEDEMENTO: 

-Comezamos cunha breve explicación sobre o tema das plantas como seres vivos, do que precisan para poder sobrevivir e da importancia da luz na súa vida.

-Colocamos a terra nas macetas e introducimos as sementes de tomate, albahaca e perexil.

-Regamos e esperamos ata que comecen a xerminar (aproximadamente unha semana e media).

 

 

 

RESULTADO:

-Ao cabo duns días empezamos a ver como medran as nosas plantas.

-Observamos como as plantas crecen en dirección á luz.

-Tamén observamos como as plantas que colocamos lonxe da luz medran cunha cor máis amarelenta que as que o fan arredor da fiestra.

 

CONCLUSIÓN:

O reino Plantae, tamén coñecido como reino Vexetal, é un dos cinco reinos taxonómicos existentes, que está formado por organismos multicelulares, eucariotas, que realizan a fotosíntesis.

As plantas teñen algunhas necesidades para levar a cabo as súas funcións de crecemento, reprodución, do mesmo xeito que nós necesitamos alimentarnos para poder crecer e desenvolvernos.

As plantas necesitan da luz do sol, a auga e a terra. Por iso cando plantamos unha semente debemos regala para que creza e unha vez que naceu debemos poñela á luz do sol.

 

 

---

 

CREAMOS CONSTELACIÓNS

 

PREGUNTA

 Que é unha constelación?

 Hai algunha famosa?

  

SUPOSTO

 -As constelacións son estrelas que formas figuras no ceo.

 -Unha das máis famosas é a Osa Maior.

 

MATERIAIS

• Rolo de papel hixiénico.

• Papel de forno

• Goma elástica

• Cola

• Tesoiras

• Punzóns

• Lanterna

• Fotocopias de varias constelacións

• Cartolina negra

• Xiz

• Gomets amarelos

 

PROCEDEMENTO

Unha das primeiras cousas que temos que facer é recortar as constelacións e pegalas no papel de forno.

 

 

A continuación, poranse por riba do rolo de papel hixiénico e atarémolo coa goma elástica para que non se mova, tendo en conta que se miramos a través do tubo, poidamos ver todos os puntos ou estrelas que conforman a constelación. 

Logo, apagamos as luces e pechamos todas as persianas da clase, para que de este xeito poidamos ter a aula tolamente a escuras. Agora, coa axuda de unha lanterna, proxectaremos no teito da clase a constelación, simulando que fora o ceo e así conseguir un pequeno planetario.

Finalmente, cada un, debuxa nunha cartolina negra os puntos que conforman cada unha das constelacións, e neses puntos pegan os gomets amarelos. E para finalizar, coa axuda de un xiz, unen as estrelas para así formar esas liñas imaxinarias que conforman cada unha das constelacións.

 

 

 

RESULTADO

En xeral, descubrimos que hai moitas constelacións, incluso para cada un dos signos do Zodíaco, así como que dependendo da época, estación e mes do ano no que nos atopemos, poderemos ver unhas constelacións ou outras.

 

 

CONCLUSIÓN

As constelacións son grupos de estrelas que forman figuras imaxinarias cando unimos os seus segmentos virtuais. Estes grupos de estrelas, cando se observan pola noite, parecen estar estáticos como unha unidade, pero en realidade están en constante movemento. Estas figuras imaxinarias permitiron crear un mapa estelar na bóveda celeste cando observamos o ceo nocturno desde a superficie da Terra, pero as constelacións non son en realidade grupos de estrelas asociadas entre si. Son tan só froito da visión humana, grazas ao punto de referencia dende o que se observan, é dicir, a Terra. 

Cando miramos o ceo nunha noite estrelada, asistimos a un acontecemento astronómico impresionante: estamos mirando as estrelas tal e como eran centos, miles ou centos de miles de anos atrás. Estamos vendo o pasado do Universo. Algúns expertos din que algunhas das estrelas que hoxe vemos brillar no ceo poden deixar de existir. É incrible, non?

Para entender por que ocorre isto, centrémonos nunha estrela común no ceo, como o noso Sol, que vive da orde de 10.000 millóns de anos. Actualmente calcúlase que está na metade da súa vida, é dicir, que ten uns 5.000 millóns de anos (aínda é unha estrela nova! )

Sendo a estrela máis próxima a nós, está situada de media a uns 149,6 millóns de km (150 millóns de km, para redondear) da Terra. Iso implica que cando emite luz, esta luz ten que percorrer toda esta distancia para que poidamos ver o Sol dende onde estamos. Isto quere dicir, que a luz que estamos vendo agora mesmo do Sol, xa foi emitida fai 8,3 minutos, e polo tanto non é a súa luz actual!

 

 

---

 

CRAVANDO PINTURAS

 

PREGUNTA:

Que pasaría se furamos unha bolsa de plástico con uns lapis afiados?

E se esa bolsa estivese chea de auga?

 

SUPOSTO:

Se cravamos colores nunha bolsa de plástico, vaise a estropear e terá buratos, e se ten auga, vai a saír toda para fóra.

 

MATERIAIS:

-Bolsa de ZIP

-Lapis de cores

-Auga

-Bandexa

 

PROCEDEMENTO:

Primeiramente empezamos o experimento vendo que a bolsa de plástico non ten nada. A continuación, procedemos a encher a bolsa de auga, quitando todo o exceso de aire que poidamos e a pechamos.

Unha vez feito isto, procedemos, con coidado a atravesar cos lapis de cores a bolsa con auga vendo que sí a atravesa, pero que a auga segue quedando dentro e non sae nada.

 

 

Por último, descubrimos que se lle quitamos os lapis, a auga entón si sae para fóra.

 

 

RESULTADO:

Ao final do noso experimento, observamos de que cando cravamos un lapis a través da bolsa de ZIP, a auga que tiña dentro non sae, sen embargo, cando os quitamos, polos buratos nos que antes estaban os lapis, agora si sae.

 

 

CONCLUSIÓN:

Cando o lapis asoma a través da bolsa, os elásticos do plástico ao redor do lapis “abrázanse”, creando un selo hermético ao redor deste e a auga da bolsa non se escapa.

Isto é debido grazas a que a gran maioría das bolsas de plástico que empregamos a cotío están feitas de polietileno. Este material é un polímero, é dicir, trátase dunha molécula moi grande que está formada pola repetición de moitas máis pequenas chamadas monómeros. Entre eles prodúcese a polimerización, unha reacción química que permite a agrupación de todas as moléculas. Detrás de esta polimerización escóndese o segredo de cómo atravesar unha bolsa chea de auga. No caso do polietileno a molécula que se repite (o monómero) é o etileno, que está composto por carbono e hidróxeno

 

---

OS PIGMENTOS DAS ESPINACAS 

PREGUNTA:

Sabedes que é a clorofila? Para que serve? Que é a fotosínteses?

 

HIPÓTESE:

 -A clorofila é a cor verde das plantas.

 -Serve para que as plantas respiren.

 

MATERIAIS:

 -Follas de espinaca

 -Alcohol de queimar

 -Xiz 

-Papel absorbente

-Morteiro

-Coador

-Vasos

  

 

PROCEDEMENTO:

-Cortamos as follas de espinaca en anacos pequenos.

 -Botamos as espinacas cortadas nun morteiro e engadímoslle un pouco de alcohol.

 -Trituramos as espinacas no morteiro.

 

 

-Vertemos o contido do morteiro nun vaso no que temos colocado o coador.

-Colocamos un xiz branco dentro do vaso e ao día seguinte unha tira de papel absorbente.

 

 

 

RESULTADO:

No noso caso, empregamos o método da cromatografía para separar os distintos pigmentos do líquido extraído. Observamos como a medida que o disolvente sobe polo xiz ou papel de filtro (o medio poroso) arrastra consigo os pigmentos que conteñen as follas da espinaca. Como non todos son arrastrados coa mesma velocidade, ao cabo dunhas horas fórmanse unhas franxas de cores que corresponden aos distintos compoñentes.

 A simple vista, tanto no xiz como no papel observamos os diferentes pigmentos:

-Clorofila A de cor verde azulada.

-Clorofila B de cor verde amarelada.

-Os carotenos de cor alaranxado.

-As xantofilas de cor amarelo. 

 

 

A pesencia destes pigmentos nas plantas, permítenlles realizar a fotosínteses, proceso mediante o que obteñen os seus nutrientes e enerxía necesaria para realizar as súas funcións vitais. Adoitan atoparse nas follas e talos novos, para captar a enerxía lumínica.

 

CONCLUSIÓN:

As plantas verdes utilizan a enerxía da luz solar e as substancias que absorben polas raíces para fabricar o seu propio alimento: son seres vivos autótrofos que non necesitan comer a outros seres vivos para alimentarse. Para realizar este proceso chamado fotosínteses, necesitan unha substancia de cor verde, a clorofila.

A cromatografía é unha técnica de separación de substancias que se basea nas diferentes velocidades con que son arrastradas cada unha delas a través dun medio poroso por un disolvente en movemento.

 

---

ABRE A BOTELLA!

PREGUNTA:

Que é a presión? Que pasaría se lle facemos uns orificios a unha botella con auga?

 

SUPOSTO:

Se a botella ten ocos, a auga comezará a sair.

 

MATERIAIS:

-Botella.
-Auga
-Bandexa

 

PROCEDEMENTO:

Antes de comezar o experimento, comprobamos a botella. Ten buratos no fondo. A continuación, tratamos de encher a botella con auga pero a maior parte sae polos orificios do fondo.

 

 

 

Sen embargo, se tapamos os buratos e a volvemos a encher de auga e seguidamente lle poñemos o tapón, comprobamos que a auga non sae. Finalmente, probamos a abrir un pouco a tapa da botella e observamos que neste caso sí que sae a auga, e cando volvemos a pechar, para de sair.

 

 

RESULTADO:

Despois de comprobar e observar o experimento, comprobamos que tan só abrindo e pechando o tapón da botella, a auga sae.

 

CONCLUSIÓN:

No noso experimento temos aire fóra da botella, pero dentro tamén. A auga manterase dentro ou fóra dependendo de cales sexan os factores que predominen, explicando, así, os principios da tensión superficial, a presión atmosférica e a gravidade. Cando temos a botella tapada, observamos que non sae nada de auga, pero se quitamos o tapón vemos que si. Isto débese a que ao manter a botella co tapón posto, a presión interna sobre o orificio (a presión exercida polo aire contido na botella máis a presión exercida pola columna de auga que hai por encima do burato) é igual á presión externa (presión atmosférica). Por iso non sae a auga. Porén, se quitamos o tapón, permitindo que o aire (e a presión atmosférica) entre pola parte superior da botella, rómpese o equilibrio anterior. A presión interna sobre os buratos é superior á presión externa. Esta diferenza de presión fai que a auga saia para fóra da botella. 

 

---

 

OS MICROORGANISMOS DO IOGUR

PREGUNTA:

Sabedes que microorganismos converten o leite en iogur? A que reino dos seres vivos pertencen? Como se reproducen?

 

HIPÓTESE:

-Son unhas bacterias.

-O iogur faise con outro iogur

-Reprodúcense cando deixamos o leite moito tempo fora da nevera.

 

MATERIAIS:

-Leite

-Un iogur natural

-Botes

-Iogureira

 

 

PROCEDEMENTO:

-Botamos o leite nunha xerra de vidro limpa.

-Engadimos o iogur natural.

-Vertemos a mestura nos botes.

 

 

-Deixamos os botes durante 8 horas nunha iogureira, para así manter a temperatura constante de 41ºC e que todas as bacterias poidan multiplicarse e crecer e así favorecer a produción do iogur.

-Repetimos o procedemento pero agora con leite moi quente, case a piques de ferver, e tamén metemos o bote na iogureira.

 

 

Finalmente decidimos quentar un pouco de mestura sobrante no microondas.

 

RESULTADO:

Ao día seguinte, observamos o que lle aconteceu ao leite. A mestura fría converteuse en iogur pero a mestura quente segue permanecendo líquida e as bacterias sen reproducirse.

 

 

A mestura de leite con iogur que quentamos no microondas estragouse, non sendo apto para o seu consumo. A simple vista observamos como se separou o soro do leite do seu contido proteico.

 

 

 

A temperatura do leite debe estar sempre entre 42 e 45 graos, porque se o quentamos a mais de 50 graos as bacterias morren.

 

CONCLUSIÓN:

O iogur é un produto lácteo que se obtén mediante a fermentación do leite por microorganismos específicos: Streptococcus thermophilus e Lactobacillus bulgaricus. Ambas as cepas de microorganismos actúan simbióticamente, isto quere dicir que se axudan entre si para desenvolverse de maneira óptima e entre os dous conseguen as condicións adecuadas para a obtención do iogur. Transforman a lactosa do leite en ácido láctico e as caseínas agrúpanse formando o iogur

Cando o leite acidifícase, debido ao ácido láctico resultante da fermentación bacteriana, algunhas das proteínas que contén, como a caseina, desnaturalízanse, insolubilízanse e orixínase o que se coñece como "leite cortado".

 

SABER MÁIS:

Na natureza, o crecemento dunha cepa bacteriana xeralmente evita que outras crezan, xa que compiten polos mesmos nutrientes. Pero iso non é o que sucede cando se fai iogur. Pola contra, as dúas bacterias utilizadas na produción de iogur, cada unha axuda ao desenvolvemento da outra ata alcanzar un equilibrio estable, transformando a lactosa presente de forma natural no leite en ácido láctico, creando iogur. 

---

 

O PAPEL IMPERMEABLE

 

PREGUNTA:

Que pasaría se metermos un papel nun vaso e logo o metemos na auga?

 

SUPOSTO:

Se metemos o vaso con papel dentro da auga, o papel vaise a mollar todo.

 

MATERIAIS:

-Pano de papel
-Auga
-Vaso
-Bandexa

 

PROCEDEMENTO:

Unha das primeiras preguntas que nos facemos é a de cómo podemos conseguir que un pano de papel non se molle cando o metemos na auga. Para isto, primeiramente teremos que meter o pano dentro dun vaso, ata o fondo. Seguidamente, enchemos unha bandexa con auga e nela introducimos o noso vaso co papel cara abaixo.

 

Ao cabo duns intres, levantamos o vaso, quitamos o pano de papel e descubrimos que este non se mollou.

 

 

 

RESULTADO:

Unha vez feito todo o proceso varias veces e obtendo sempre o mesmo resultado, chegamos á conclusión de que é grazas ao aire. Ao sacar o vaso da auga imos a comprobar que o papel está perfectamente seco, pero isto non se debe a unhas fantásticas propiedades do pano de papel. En realidade o papel non ten nada que ver. A simple vista cremos que o vaso está baleiro, pero non é así. Cando introducimos o papel, o vaso está cheo de aire, o cal exerce unha presión sobre a auga, impedindo que esta entre. E é que de primeiras o aire é un elemento que non teriamos en conta, pero é un elemento fundamental que non se ve pero está sempre presente.

 

 

 

---

 

PROBA DO ALMIDÓN

 

PREGUNTA:

Sabedes que é o almidón? Como podemos saber se un alimento ten almidón?

 

HIPÓTESE:

-O almidón é algo que hai nos alimentos.

-Podemos ver o almidón cun microscopio.

 

MATERIAS:

-Pratos e vasos

-Povidona iodada

-Azucre

-Arroz

-Pataca

-Ovo

-Fariña de trigo

-Leite

-Pan relado

-Pan de molde...

 

 

 

PROCEDEMENTO:

-Colocamos mostras dos diferentes alimentos nos vasos.

-Engadimos unhas gotas de povidona iodada enriba de cada alimento.

-Esperamos a que este a povidona iodada interaccione co amidón dos alimentos que teñen devandito hidrato de carbono.

 

RESULTADO:

A maioría das mostras tínguense de cor azul escura ao contacto co iodo, e isto é debido á presenza de amidón.Canto máis azul se pon a mostra, ao agregarlle o iodo, é porque máis amidón contén esa substancia. No caso do ovo batido, vemos que non se tingue case nada, debido a que este non contén apenas azucres e por tanto moi pouca cantidade de amidón.

Nalgúns casos, como o arroz, a reacción é case inmediata e noutros, como a pataca, é máis lento e é necesario esperar un pouco

 

 

CONCLUSIÓN:

Aprendemos que o amidón é un polisacárido vexetal, de feito é o único asimilable polo corpo humano, e por iso é un nutriente que temos tan presente na nosa dieta, xa que é moi rápido de asimilar e achegan grandes cantidades de beneficios ao organismo como a enerxía necesaria para poder facer fronte ás probas que se poñen diante noso cada día.

Con este experimento pretendemos que os nosos alumnos e alumnas comprendan que os alimentos conteñen estas biomoléculas importantes na nutrición, pero que debemos de usalas de maneira balanceada, xunto ás proteínas, lípidos, vexetais e froitas, para non chegar á obesidade polo consumo excesivo de amidón, que xa sabemos que se degradan en azucres.

---

 

A PEGADA DACTILAR

 

PREGUNTA:

Que son as pegadas dactilares? Para que nos serven? Témolas todos iguais?

Que tipo de pegada temos?

 

HIPÓTESE:

-As pegadas dactilares sérvennos para tocar, sinalar, escribir... e por iso todos as temos iguais.

 

MATERIAIS:

-Papel 

-Lapis

-Celo

-Globos

-Tinta

  

PROCEDEMENTO:

Unha das primeiras cousas que observamos son os nosos dedos, e comprobamos que temos raias.

A continuación, nunha folla en branco riscamos co lapis dentro dun cadrado ata que quede totalmente cuberto e pintado pola mina. Unha vez feito isto, colocamos o dedo índice por riba deste cadrado e coa axuda das mestras, colocamos un pouco de celo na punta do dedo para poder obter unha copia da nosa pegada. Despois pegámola ó lado.

 

 

 

Unha vez temos todos as nosas pegadas, mirámolas detidamente e podemos comprobar con máis detalle esas formas que conforman as pegadas de cada un.

Logo, coa axuda da tinta, imprimimos unha pegada nun globo, que imos a inflar para poder vela ampliada e así comparala coa nosa, demostrando que cada un temos unha pegada totalmente diferente ao do resto de compañeiros.

Por último, descubrimos cal dos tres tipos de pegada dactilar temos e a rodeamos, segundo teñamos curvas, bucles ou remuíños.

 

 

 

RESULTADO:

Unha vezque obsevamos  a forma das nosas pegadas, comprobamos que cada un de nós ten unha pegada dactilar única no mundo, así como unha forma distinta.

 

 

 

CONCLUSIÓN:

As pegadas dactilares son como o “código de barras” que identifica a cada un dos individuos da especie humana. Son a proba forense máis preciada para os criminólogos e estanse convertendo nunha ferramenta cotiá como pode ser na pantalla de un smartphone.

As pegadas dactilares son únicas en cada individuo, pero ademais son inmutables: permanecen inalterables dende que se forman no feto e ata ao longo de toda a nosa vida, pois a pesares dos danos que poida sufrir a pel, rexenéranse sempre seguindo o patrón orixinal. Aínda que están determinadas pola información xenética de cada individuo, o seu desenvolvemento está influenciado por factores físicos (a ubicación exacta do feto no útero, a densidade de líquido amniótico …), polo que nin sequera en xemelgos idénticos as pegadas dactilares de dous individuos poden ser iguais.

Pola contra, si existe a excepcional situación das persoas que nacen sen pegadas dactilares, unha condición que se coñece como adermatoglifia.

---

 

O DISCO DE NEWTON

 

PREGUNTA:

Sabedes que é Newton? Sabedes que cores forman a luz branca?

 

HIPÓTESE:

-Newton é un científico.

-O disco de Newton é un disco con cores.

 

MATERIAIS:

-Papel branco cuns círculos debuxados, divididos en sectores.

-Cores

-Un CD

-Tesoiras

-Pegamento

-Fío

  

 

PROCEDEMENTO:

-Coloreamos cada sector dos círculos, debuxado no folio, coas cores do arco da vella en orde.

-Recortamos os círculos.

-Pegamos os círculos a cada lado dun CD.

-Facemos dous buratos no centro e pasamos por eles dous fíos.

-Unimos os extremos dos fíos e xa podemos facer xirar o disco.

 

 

 

RESULTADO:

Cando o disco está en repouso observamos claramente as cores do arco da vella.

Se facemos xirar moi rápido o disco non se aprecian as franxas de cores e móstrase un cor uniforme en todo o disco de cor clara (neste caso agrisado).

 

CONCLUSIÓN: 

No Disco de Newton podemos ver as porcións de cores cando está quieto, pero se vira rápido, a maior velocidade que a da percepción da nosa vista, o cerebro integra as sucesivas imaxes, sumándoas. O resultado é a adición das cores, que no caso de iluminar con luz branca dá un disco completamente branco. 

Isto é porque a luz branca que nós vemos todos os días (a que emana do Sol) leva en realidade todas as cores no seu interior, excepto o negro (que é a ausencia de luz). O único momento en que podemos ver estas cores é cando chove e sae o Sol á vez, é dicir, cando aparece o famoso arco da vella. Por iso, cando poñemos todas as cores do arco da vella nun mesmo disco, como fixemos neste experimento, e virámolo rapidamente, podemos ver o efecto contrario, e por tanto, a "luz branca".

---

 

A OSMOSE DOCE

PREGUNTA:

Que é a osmose?, Que pasaría se metemos osos de gominola en auga con distintos tipos de materiais?

 

SUPOSTO:

Se lle damos a volta ó vaso, cae a auga, e co papel tamén.

 

MATERIAIS:

• Pratos fondos

• Gominolas

• Auga mineral

• Auga da billa

• Vinagre

• Xel hidroalcólico

• Bicarbonato

• Azucre

PROCEDEMENTO:

Antes de comezar o experimento, observamos as gominolas e facemos cábalas de qué vai a acontecer con cada un dos líquidos. 

A continuación, metemos unha gominola en cada un dos 6 pratos con distinas solucións: con auga mineral, auga da billa, vinagre, xel, bicarbonato e azucre.

 

 

Deixamos pasar un par de horas somerxidos dentro dos líquidos, e co paso do tempo volvemos a observalos e comprobar qué lles aconteceu.

Por último, sacamos un a un, e comparamos as diferenzas e similitudes entre cada unha das gominolas.

 

RESULTADO:

Despois de comprobar e observar o experimento, comprobamos que logo de deixar as gominolas repousando durante unhas horas, vemos que algún deles case se desfixo. As gominolas que estaban metidas tanto en vinagre estaban comezando a disolverse porque é unha sustancia ácida.

Aquelas que estaban metidas en auga, estas absorbérona e creceron de tamaño, pero no caso da disolución saturada con azucre, a gominola non absorbeu a auga nin creceu porque esta disolución impediullo, e polo tanto quedouse co mesmo tamaño, aínda que se volveu máis brando e elástico.

CONCLUSIÓN:

Conseguimos crear estas gominolas cambiantes grazas ao resultado do proceso de osmose. Este proceso prodúcese cando os líquidos flúen a través dunha membrana semipermeable -o que lles permite cruzarse parcialmente- dun ambiente hipertónico a un hipotónico. As solucións hipertónicas teñen unha maior concentración de solutos, mentres que as hipotónicas teñen unha concentración máis baixa.

As gominolas están feitas de xelatina, un ingrediente alimentario moi común nas cociñas actuais. Cando a xelatina se disolve nun líquido e se arrefría, as fibras de xelatina engádense nunha rede similar a unha malla. O espazo entre as moléculas de xelatina énchese co líquido no que se disolveu. As gominolas son moito máis firmes que as marmeladas comerciais porque conteñen moito menos líquido.

  

---

 

 INFLAR UN GLOBO DENTRO DUNHA BOTELLA

PREGUNTA:

Podemos inflar un globo dentro dunha botella?

 

HIPÓTESE:

-Si, pero hai que facerlle un burato.

 

MATERIAIS:

- globos

- botellas de plástico

-Tesoiras

 

 

PROCEDEMENTO:

-Introducir un globo en cada botella coa súa abertura enganchada no bico da botella e intentar soprar.

 

 

-Recortar a botella e volver a colocar o globo.

-Volver a introducir e globo na botella.

 

 

-Inflar o globo. 

-Tamén podemos inflar o globo e ao acabar tapar coa man o burato realizado na parte inferior. O globo permanece sen desinflarse.

 

RESULTADO:

-Sen burato é imposible inchar o globo porque a botella está chea de aire. 

-Se facemos un burato si podemos inflar o globo.

 

CONCLUSIÓN: 

-Este experimento é un exemplo do efecto da presión atmosférica. No interior da botella, aínda que non o vexamos, hai aire.

-Cando inflamos o globo, o aire que hai na botella sae polo burato inferior. En cambio, cando se tapamos ese burato, prodúcese un baleiro e a presión atmosférica exterior, que é maior que a interior, impide que o aire saia e, por tanto o globo non se desinfla.

 

---

 AMIZADE ENTRE GLOBOS 

PREGUNTA: 

Que é a electricidade estática? Que pasaría se xuntamos dous globos? 

E que pasaría se empregamos un pano de lá en un deles?

  

SUPOSTO: 

A electricidade estática da cambras, e se usamos os globos van a explotar.

  

MATERIAIS: 

·Globos. 

·Pano de lá. 

 

PROCEDEMENTO: 

Primeiramente, inflamos oa dous globos e lles facemos un nó para que non perdan o aire. Logo observamos qué pasa cando xuntamos os dous globos, e comprobamos que se repelen e non se atraen, sen embargo, se frotamos un pano de lá sobre un dos globos, e o xuntamos co outro, descubrimos que se atraen e se queren xuntar.

 

  

 

RESULTADO:

Ao electrizar tan só un dos globos, como teñen carga distinta, estes se atraen e se xuntan un co outro. Porén, cando non frotamos ningún dos dous globos, estes estarían cargados negativamente e polo tanto se repelerían e tratarían de separarse todo o rato.

 

 

---

 

OS CORTES DUN LAPIS

PREGUNTA: 

 

Que é a refracción? 

Pode a auga romper un lapis?

  

SUPOSTO: 

 

A auga non pode romper un lapis, nin tampouco o aceite nin o alcohol porque non ten forza. 

 

MATERIAIS: 

• Lapis.

• Auga

• Vaso

• Aceite

• Alcohol 

 

PROCEDEMENTO: 

 

Primeiramente, imos a comezar metendo o lapis no vaso, para verificar que non lle ocorre nada, e se mantén exactamente igual.

  

 

Logo, enchendo o vaso con auga da billa, e seguidamente introducimos o lapis dentro, observando que este se corta pola metade, aínda que se o sacamos, o lapis non se rompeu. 

Seguidamente, imos a engadirlle á auga que xa tiñamos no vaso, un pouco de aceite. O primeiro que vemos é que a pesares de que ao principio o aceite baixa ao fondo do vaso, co paso de uns segundos, este sube cara arriba xa que pesa menos que a auga. 

Unha vez asentados ambos líquidos, introducimos novamente o lapis e observamos que se volve a cortar pero neste caso, en dúas partes. 

Finalmente, engadimos o alcohol, ,observamos o mesmo que no caso anterior, pero neste caso comprobamos cómo se forman pequenas burbullas que lentamente soben cara a parte superior do vaso. 

E ao meter o lapis vemos que aínda que menos que cos outros dous, a auga e o aceite, co alcohol o lapis tamén se parte.

  

 

RESULTADO:

 

En xeral, a nosas cábalas non tiveron moita sorte, aínda que descubrimos que a medida que iamos engadido un líquido sobe outro, o lapis íase cortando en máis cachos.

 

 

CONCLUSIÓN: 

 

O feito de que o lapis do noso experimento pareza partido debémosllo á refracción. A luz procedente da zona somerxida do lapis viaxa pola auga en línea recta con unha dirección determinada, pero cando alcanza o límite entre a auga e o aire, a luz experimenta unha desviación. Así, cando nos situamos a observar, dende fóra do vaso verase unha imaxe distorsionada do lapis baixo a auga. 

Ao sacalo, os raios cambian de dirección e alcanzan ás persoas que o estamos observando. O ollo forma unha imaxe da punta do lapis no lugar no que se cortan as prolongacións dos raios. Este punto de corte está situado nun lugar distinto ao que se atopa a verdadeira punta. 

No caso do lapis no vaso con auga, aceite e alcohol prodúcense tres refraccións, cando a luz pasa da auga ao aceite e ao alcohol e ao entrar no aire. A distorsión que se aprecia é moito maior no paso do aceite a aire, ca da auga e o alcohol, xa que o cambio de índice de refracción é tamén moito maior.

 

---

 

OVO FRITIDO EN FRÍO

(Desnaturalización das proteínas)

 

PREGUNTA:

Pódese fritir un ovo sen necesidade de lume, aceite nin sartén.

 

HIPÓTESE:

-Sí, poñéndoo ao sol.

MATERIAS:

-Plato

-Ovo

-Alcohol de 96º

 

PROCEDEMENTO:

Abrimos o ovo e botámolo nun prato.

Engadimos o alcohol de xmaneira que cubra toda a clara.

Remexemos con coidado e esperamos uns minutos.

Lémbrase que este ovo NON SE PODE INXERIR.

 

RESULTADO:

Pouco a pouco vemos como a clara comeza a poñerse de cor branco e a súa textura cambia e aseméllase a un ovo fritido. A xema do ovo permanece líquida debaixo da capa branca protectora da clara, porque esta non contén proteínas.

 

CONCLUSIÓN:

A clara está formada principalmente por auga e proteínas de alto valor biolóxico que conteñen os oito aminoácidos esenciais. A xema é a parte grasa e polo tanto é tamén a porción rica en colesterol.

A transformación que coñecemos ao fritir un ovo consiste no cambio estrutural das proteínas da clara. Cambia a súa cor transparente a branco e a súa consistencia de xel a sólido. Este cambio chamado desnaturalización de proteínas, pódese producir pola calor pero tamén polo contacto con certos ácidos e co etanol (alcohol etílico)

Este ovo non se pode inxerir.

 

---

 

 

FACENDO A DIXESTIÓN

PREGUNTA

 

Que é a dixestión?

Cómo conseguimos enerxía a partir dos alimentos?

 

SUPOSTO

Cando comemos pan, mastigámolo cos dentes, despois vai á barriga e ós intestinos, e ó final sae cando imos ó baño.

 

MATERIAIS

• Pan.

• Auga

• Vinagre

• Bandexa

• Pano de cociña

 

PROCEDEMENTO

Unha das primeiras preguntas que nos facemos é a de cómo chega o pan dende a nosa boca, ata que se converte en feces. Polo tanto, sabemos que o primeiro paso é mastigar o pan usando o dentes e a saliba, neste caso, empregando as mans para cortar en anacos pequenos o pan mesturado con auga.

 

 

 

Logo, sabemos que da boca vai ó estómago, baixando polo esófago. Aquí, empregamos un ácido, o vinagre, para descompoñer os cachos de pan e formar unha papa, que logo irá ós intestinos.

 

 

 

 

Finalmente, unha vez está nos intestinos, ou no pano de cociña, o bolo de pan se transforma en unha masa alargada. Para iso, amasamos o pan usando o pano, ata que o abrimos e observamos que unha parte do pan quedou pegado ó trapo de cociña, e o resto quedou en forma alargada toda xunta.

 

RESULTADO

 

Unha vez feito todo o percorrido que fai o anaco de pan dende a boca ata ós intestino, comprobamos e observamos que a enerxía que nos proporcionan os alimentos, tan só os obtemos cando o pan chega ós intestinos, onde os peliños recollen o que o noso corpo necesita e desbota o que non.

 

 

---

 

 

CROMATOGRAFÍA EN PAPEL

 

PREGUNTA:

Que é a cromatografía?

Podemos separar os compoñentes da tinta do rotulador??

 

HIPÓTESE:

-Son cores que se moven por un papel.

-Cada rotulador ten unha cor.

 

MATERIAS:

- auga

- Filtros de café

-Rotuladores

- vasos

- un pau

- prato

-Tesoiras

 

 

PROCEDEMENTO:

-Comezamos recortando coas tesoiras os filtros de papel, facendo tiras.

-A un par de centímetros da base facemos un punto gordo cun rotulador.

-Vertemos auga no prato e colocamos os vasos aos lados, colocando enriba o pau.

-Colgamos as tiras no palillo de xeito que o extremo do papel quede en contacto coa auga, pero a mancha que fixemos non.

 

 

RESULTADO:

-A auga sube polo papel por capilaridade e vai arrastrando as moléculas dos pigmentos que ten a tinta.

 

 

CONCLUSIÓN:

-A cromatografía é unha das técnicas máis usadas para separar os distintos compoñentes dunha mestura para o seu posterior estudo.

-A cromatografía aprovéitase do movemento dunha mestura sobre un soporte, por exemplo, papel ou tea. Uns compoñentes móvense polo soporte máis rapidamente ou facilmente e outros se deteñen, isto fai que a mestura se separe en bandas de diferentes compoñentes.

-As moléculas non son iguais nin en tamaño nin en composición, e por tanto non viaxarán á mesma velocidade de aí que se separen.

 

---

  

O VASO EXPLOSIVO

 

PREGUNTA:

Que pasaría se mesturamos vinagre e bicarbonato?

 

SUPOSTO:

Se os mesturamos os dous xuntos, vai  explotar.

 

MATERIAIS:

• Vaso.

• Vinagre

• Bicarbonato

• Bandexa

PROCEDEMENTO:

Unha das primeiras cousas que observamos é a textura do bicarbonato, xa que é un pó moi fino e suave. E logo enchemos a metade de vaso con él.

 

 

A continuación, engadímoslle un pouco de vinagre, e podemos comprobar como se produce unha reacción entre ambos materiais. Ademais, tamén podemos ver, cómo sae espuma para fóra do vaso.

  

Por último, probamos a botarlle máis vinagre, ata que deixa de facer burbullas.

 

 

Comprobamos que no vaso tan só queda o vinagre e xa non queda nada de bicarbonato que lle botaramos ó principio.

 

RESULTADO:

Unha vez vimos cómo reaccionaba o viangre e o bicarbonato, descubrimos que estes dous materiais facían tanta espuma, que chegaba a saír do vaso, ata que non quedaba bicarbonato.

 

CONCLUSIÓN:

Ao mezclar o vinagre (que é un ácido) co bicarbonato de sodio (que é unha base), reaccionan e se transforman en agua, acetato de sodio (unha sal) e dióxido de carbono (un gas). O dióxido de carbono (CO2) é o gas responsable de que se formen as burbullas da erupción fóra do vaso. Cuando deixan de producirse burbullas, a reacción química remata e non se producirán máis burbullas. Polo tanto, as reaccións químicas rematan cando se consumen os reactivos. 

 

---

 

PAPEL MÁXICO

 

PREGUNTA:

Que pasaría se lle damos a volta a un vaso con auga?

E se lle poñemos un papel?

 

SUPOSTO:

Se lle damos a volta ó vaso, cae a auga, e co papel tamén.

 

MATERIAIS:

• Vaso.

• Auga

• Anaco de papel

 

PROCEDEMENTO:

Antes de comezar o experimento, observamos o que ocorre cando xiramos o vaso con auga.

Sen embargo, cando lle poñemos un papel por riba, e logo lle damos a volta, a auga non cae e queda dentro do vaso, e o papel non se move nin se molla.

 

 

Por último, probamos un a un, a darlle a volta ao vaso e comprobar que o papel se queda pegado.

 

RESULTADO:

Despois de comprobar e observar o experimento, comprobamos que tan só con un anaco pequeno de papel, que puidese cubrir a parte superior do vaso, ten a suficiente forza como para que a auga non caia.

 

 

CONCLUSIÓN:

A presión atmosférica é la responsable de que a auga non caia. Sobre o papel actúan dúas forzas: por un lado, o peso da auga, e por outro lado, a presión atmosférica do aire. Aínda que non a vexamos, se a auga non se cae é porque a presión atmosférica exerce tanta forza sobre o papel que é capaz de suxeitar todo o peso da auga. Dito de outra forma, a presión atmosférica empuxa o papel cara arriba, facendo que a auga non se precipite.

Ademáis, hai outra lei que intervén no experimento. Trátase da Ley de Boyle-Mariotte, que di que, a igual temperatura, se o volume ocupado por un gas aumenta, a súa presión diminúe. Isto nos leva a concluír que a presión do aire no interior do vaso é menor que a presión atmosférica fora del. De esta maneira, a presión atmosférica no ambiente –fóra do vaso– é tal que estaría compensando o efecto do peso da auga e a presión do aire dentro do vaso.

 

 

---

COGOMELOS

 

PREGUNTA:

Como se chaman as partes dos cogomelos? Como se reproducen? De que se alimentan?

 

 

HIPÓTESE:

-Teñen un pé, un tronco e un sombreiro.

-Reprodúcense por esporas que son unhas sementes pequenas..

MATERIAS:

-1 vaso

- auga

- Papel branco

- Tesouras

- Cogomelos

-Lupa

 

 

PROCEDEMENTO:

Comezamos marcando no centro do papel un redondel que recortaremos coas tesoiras.

Cortamos un pouco o pé do champiñón e introducímolo polo burato do papel.

Enchemos o vaso de auga e colocamos o champiñón e o papel enriba, de xeito que o pé do champiñon quede en contacto coa auga e as llaminiñas do champiñón en contacto co papel.

Esperamos 24 horas e separamos con coidado o champiñón do papel

No papel quedarán as esporas que observaremos coa lupa.

RESULTADO:

As esporas quedan marcadas no papel.

CONCLUSIÓN:

O corpo dos fungos está formado por un micelio, é dicir, un conxunto de filamentos formados por células máis ou menos ramificadas chamados hifas.

Viven en lugares con abundante materia orgánica, húmidos e sombríos.

Reprodúcense asexualmente por xemación ou formación de esporas (xeneticamente todas iguais) ou sexualmente mediante formación de esporas (xeneticamente distintas).

Segundo a súa nutrición, algúns desenvólvense sobre materia orgánica morta, da cal se alimentan descompoñéndoa.

 

 

---

 

XOGANDO COS IMÁNS

PREGUNTA:

Que é un imán? Por que teñen dous cores Que tipo de materiais atraen os imáns?

 

SUPOSTO:

Un imán é un obxecto ao que se lle pegan cousas de ferro.

 

MATERIAIS:

• Imáns.

• Obxectos de distintos materiais: tesoiras, tacholas, encadernadores, fío, papel, yo-yo, madeira, agulla, mina dun lápis...

 

PROCEDEMENTO:

Primeiramente, observamos os distintos obxectos e facemos unha enquisa sobre qué materiais serán atraídos polo imán e cales non, e porqué.

Despois achegamos o imán a cada obxecto e comprobamos as nosas pesquisas.

Posteriormente comproban un a un, se os diferentes elementos son magnéticos ou non, e o tipo de material do que están formados: ferro, cobalto ou grafito.

 

 

Finalmente probamos a xuntar dous imáns e ver que lles sucede, e comprobar que os colores implican a positividade ou negatividade dos imán, atraéndose ou repeléndose respectivamente.

 

RESULTADO:

En xeral, a nosas cábalas tiveron certo atino coa maioría dos obxectos, pero algúns nos sorprenderon. Ademais, tamén descubrimos que a parte dos elementos feitos de ferro, hai outros materiais que se atraen ao contacto con imáns.

 

Outra das investigacións era saber o porqué dos diferentes colores, e descubriron que ao xuntar as partes azuis dos imáns vemos que estes se repelen, pero se unimos unha parte vermella con unha azul, estes se xuntan. Con isto chegamos á conclusión que que os polos opostos se atraen e os iguais se repelen.

 

 

CONCLUSIÓN:

O magnetismo é a propiedade que presentan algunhas substancias de atraer obxectos elaborados con certos materiais metálicos. Os corpos que presentan esta propiedade chámanse imáns.

Os imáns están formados por dous polos, un polo norte e un polo sur, que son zonas onde o magnetismo é máis intenso; e unha zona neutra, onde o magnetismo é nulo. Os polos do mesmo nome se repelen, mentres que os polos de distinto nome se atraen.

 

 

UN POUCO MÁIS:

A Terra compórtase como un xigantesco imán, pero os polos magnéticos non coinciden plenamente cos polos xeográficos. Un compás indica a posición do polo norte magnético da Terra. O elemento principal dun compás é a súa agulla, unha lámina de ferro magnetizada e sensible aos campos magnéticos. A agulla oriéntase na dirección do campo magnético terrestre.

 

 

---

 

O VOLCÁN

PREGUNTA:

Como se faría o experimento? Que precisamos? En que orde habería que mesturar os ingredientes? Que sucederá cando o fagamos?

 

 

HIPÓTESE:

-Mesturando produtos que ferven podemos facer un volcán.

-Hai que mesturar o vinagre e o bicarbonato e explotan.

 

MATERIAS:

- Arxila

-1 vaso

-Prato fondo

-Vinagre

-Colorante alimenticio

-Bicarbonato

 

PROCEDEMENTO:

Comezamos modelando o noso volcán coa arxila e introducímoslle un vaso de plástico pola parte superior simulando o cráter.

Deixamos secar o volcán ata que endureza a masa de modelar e colocámolo sobre o prato para comezar co experimento.

Mesturamos o vinagre co colorante alimenticio e vertémolo dentro do vaso que temos no cráter do volcán.

Vertemos o bicarbonato de golpe sobre o vinagre e observamos a reacción que se produce.

 

RESULTADO:

A mestura escapa da botella.

 

CONCLUSIÓN:

Cando mesturamos o vinagre, un ácido, e o bicarbonato de sodio, unha base, prodúcese dióxido de carbono, o gas que provoca as burbullas que saen polo cráter de volcán.

A causa do gas, a mestura queda espumosa e expándese, de xeito que escapa da botella.

 

TAMÉN APRENDEMOS:

Os volcán fórmanse cando o material quente do interior da Terra ascende e derrámase sobre a codia. Este material quente, que é rocha derretida, chámase magma.

 

---