(2013/2014) APRENDEMOS A COOPERAR / COOPERAMOS APRENDENDO
APRENDIZAXE COOPERATIVA
Unha escola inclusiva representa o medio máis eficaz para combater as ideas discriminatorias, para crear comunidades que acollan abertamente a todo o mundo. A través dela lógrase unha educación integral para todos. Pois ben, a educación inclusiva e a aprendizaxe cooperativa son dous conceptos altamente relacionados: implementando a aprendizaxe cooperativa na aula, conseguimos atender xuntos nunha mesma aula a alumnos distintos. Todos os alumnos son diferentes, diferentes en capacidade, interés, motivación, orixe social... Nunha clase organizada cooperativamente, na que todos colaboran e cooperan; axúdanse para alcanzar o obxectivo común de progresar na aprendizaxe, cada un ata o máximo das súas posibilidades.
Tendo, ademais, en conta que o curriculum está estructurado entorno ás competencias básicas, podemos afirmar que, algunas delas (competencias comunicativas, competencias sociais...) requiren necesariamente da estrutura cooperativa da actividade na aula. A interacción entre os participantes, e dicir, a relación entre iguais, é a maneira máis apta para favorecer o verdadeiro intercambio de ideas, e a discusión, isto é, todas as condutas capaces de educar a mente crítica, a obxectividade e a reflexión discursiva.
Ademáis do esforzó e o traballo individual, dase tamén una gran importancia ao traballo en equipo. Non se trata de substituir una cousa pola outra, senón de complementar ámbalas dúas.
Tomando como base a investigación que se está a desenvolver no departamento de Psicopedagoxía da Universidade de VIC sobre Aprendizaxe Cooperativa, actualmente estamos a implementar na aula prácticas baseadas este tipo de estrutura.
O primeiro paso é preparar ao grupo creando un clima favorable á cooperaciónn e, para elo poñemos en práctica algunas dinámicas:
"A silueta"
Os integrantes de cada grupo estiran un anaco de papel continuo no chan. Por turnos, os alumnos téndense sobre el, de modo que un compañeiro debuxa a silueta.
A algún costoulle un pouco permanecer quieto...
Mentres uns repasaban a silueta dos compañeiros, outros ían recortándoa. Traballaron gozando deste intre.
As siluetas son colgadas posteriormente na parede da aula. Todos teñen que escribir algo bonito ou divertido sobre cada una das siluetas dos seus compañeiros.
Escribían sobre as siluetas dos compañeiros e, inmediatamente despois, corrían a ver as novas anotacións que había sobre as súas propias. Como todas as mensaxes eran positivas, estaban ansiosos por lelas.
"Blanco e diana"
Trátase de que os nenos expresen como son: as súas aficións, virtudes, defectos... e, poidan así coñecerse mellor.
Utilizamos folios de cores, de tamaño A3 cunha diana debuxada no centro e, comezamos a actividade.
Traballaron con atención e entusiasmo, desexando que a diana chegase a eles!
Aquí temos una das dianas elaboradas por un dos grupos. Incluso se animaron a decorala!
Unha vez rematada a actividade fixemos una posta en común para, finalmente expoñer as dianas no taboleiro.
"As páxinas amarelas"
María Sabarís