Ficha técnica

Institución:

• Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda
  • Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia
  • ONG "Arquitectura sen fronteiras"
  • Axencia de Protección da Legalidade Urbanística (colaboración)

Ámbito: patrimonio/desenvolvemento sustentable/paisaxe/ arquitectura/territorio.
Definición: coñecemento e transformación dos espazos que habita o alumnado, facendo fincapé na arquitectura e na identidade territorial.

Proxectos para o curso 2019/20: O dereito ao hábitat. Propostas de transformación nos patios escolares.
Temporización: curso completo
Alumnado ao que vai dirixido: infantil, primaria, ESO, bacharelato e FP
Límite de centros participantes: 60
Criterios de selección:

• Adecuación ás intencións educativas do proxecto.
• Utilización de dinámicas metodolóxicas activas, cooperativas e centradas na experiencia e na contorna próxima do alumnado.
• Implicación no proxecto dos axentes da comunidade educativa.
• Ter participado con anterioridade nas actividades do Proxecto Terra.

Responsable do programa:

Nome: Alberto Fortes Novoa.
Departamento: coordinador, docente de secundaria.
Teléfono: 616 603 125
Correo electrónico: proxectoterra@coag.es

Obxectivos xerais

• Contribuír a mellorar o coñecemento sobre os espazos que habitamos e sobre a identidade territorial de Galicia, mediante a toma de consciencia da implicación e responsabilidade da cidadanía na construción e posta en valor destes espazos.
• Tomar conciencia dos problemas básicos da ocupación do territorio e da arquitectura cunha vision crítica e construtiva desde un enfoque de dereitos.
• Tomar conciencia da importancia dos nosos espazos vitais na nosa calidade de vida, prestando atención ao entorno escolar como espazo de relación da infancia e xuventude.
• Entender a importancia do patrimonio construído herdado, entendéndoo como resultado dun continuo histórico que ten a virtualidade de unir pasado, presente e futuro, na conformación da identidade dunha comunidade.

Palabras clave

Hábitat. Dereito ao hábitat. Medio ambiente. Paisaxe. Arquitectura. Territorio. Enfoque ecosocial.

Obxectivos específicos

PARA A COMUNIDADE EDUCATIVA

• Intervir nos niveis de formación obrigatorios para presentar os problemas básicos da ocupación do territorio e da arquitectura.
• Procurar unha innovadora mirada sobre o medio humanizado e non humanizado cunha vision crítica e construtiva desde un enfoque de dereitos.
• Promover iniciativas que favorezan a creación dunha cidadanía consciente do espazo vital onde se desenvolve e da importancia de participar activamente nas actuacións sobre el.
• Contribuír a poñer en valor o patrimonio construído herdado, entendéndoo como resultado dun continuo histórico que ten a virtualidade de unir pasado, presente e futuro.

Actividades e recursos

Todos os recursos elaborados están dispoñibles a través da web http://proxectoterra.coag.es

En relación ao desenvolvemento de propostas de transformación dos patios escolares, están á vosa disposición as charlas correspondentes á xornada de formación “Re-Pensando os patios escolares” que LUDANTIA desenvolveu en Pontevedra en marzo de 2017 e ás que se pode acceder no seguinte enlace: ligazón.

Tamén aconsellamos o seguimento das seguintes páxinas de Facebook:

Reinventando patios: ligazón.

El Safareig: ligazón

El nou Safareig: ligazón

E tamén a publicación:

Guía de diseño de entornos escolares: ligazón

As unidades didácticas están categorizadas da seguinte forma:

Para educación secundaria (ESO, bacharelato e ciclos formativos) consideráronse os seguintes ámbitos de reflexión primordiais:

• Arquitectura popular. Paseo polos presupostos, medios, factores condicionantes, contribucións e valores que se derivan da arquitectura anónima universal. Unha aproximación á nosa arquitectura vernácula como singular concreción dos principios universais que guían a estas arquitecturas.
• Arquitectura contemporánea. Un achegamento, desde as súas orixes, aos conceptos e valores espaciais da arquitectura moderna. O coñecemento de novas linguaxes e a valoración do pluralismo arquitectónico actual, tanto a nivel universal coma do noso contorno.
• Identidade territorial. Descrición do proceso histórico de conformación territorial do noso país a través do estudo das nosas formas territoriais básicas, dende a aldea, a parroquia e a vila ata a cidade e a área metropolitana.
• PAGUS: Galicia, un país de paisaxes. A recente publicación do novo currículo da LOMCE contempla a materia de libre elección de centros de “Paisaxe e sustentabilidade” para 1º e 2º de ESO. Co fin de que puiderades contar con estes novos recursos no inicio do curso e os teñades en conta no momento de elexir as materias a impartir, aportamos os nosos materiais sobre Paisaxe “PAGUS. Galicia un país de paisaxes”. PAGUS: Libro do alumnado PDF PAGUS: Guía do profesorado PDF

Actividades complementarias:

A APLU como organismo autonómico que desenvolve unha labor directamente relacionada co medio, en especial naquel menos urbanizado e merecedor de protección coa finalidade de recuperar o seu estado natural e orixinario, colabora co Proxecto Terra, propoñendo un proxecto lúdico-educativo para nenos e nenas relacionado co coñecemento do territorio de Galicia, nace así o proxecto “EU SON INSPECTOR/A URBANÍSTICO. COIDA DO TERRITORIO, COIDA DO TEU”.

O obxectivo principal do proxecto é sensibilizar, concienciar, divulgar e formar a nenos e nenas da Comunidade Autónoma de Galicia en relación ao medio e a intervención e ordenación do noso territorio.

Comprender a complexidade do territorio e da paisaxe e aprender dos elementos que o compoñen é fundamental para que as sociedades actual e futura realicen un uso responsable e sustentable do territorio.

As actividades, adaptadas ao diferentes niveis, realizaranse ao longo do curso lectivo 2019/2020, para as etapas educativas de infantil, primaria e secundaria, dos centros educativos galegos que voluntariamente o soliciten.

Ligazóns a recursos complementarios

• ProxectoTERRA : http://proxectoterra.coag.es 

• Arquitectura sen fronteiras: ligazón.

• Recursos educativos ASF: ligazon.

• Facebook do Proxecto Terra: ligazón.

• Twitter do proxecto terra: ligazón.

• Lista de reprodución “Xogos e espazos como instrumentos educativos”: ligazón

• Lista de reprodución “III Encontro Internacional de Educación en Arquitectura”: ligazón

• Ludantia: ligazón.

• Facebook de Ludantia: ligazón.

• Twitter de Ludantia: ligazón.

• Lista de reprodución “Ludantia. I Bienal_ Proyectos presentados”: ligazón.

• Lista de reprodución “Ludantia. I Bienal_ Encuentros en Pontevedra”: ligazón.

Criterios de avaliación das memorias finais

Criterios xerais do Plan Proxecta

1. Participación activa do alumnado na realización do proxecto, na toma de decisións e na realización do produto final. Cómpre visibilizar claramente o traballo do alumnado a través de evidencias gráficas (a través de webs, blogs...) ou documentais.

2. Implicación da comunidade educativa (profesorado, familias e institucións do contorno) e crea entre todos unha rede de traballo cooperativo.

3. Interdisciplinariedade do proxecto (desde distintos departamentos didácticos, disciplinas ou materias) e transferibilidade.

Criterios específicos

4. A adecuación ás temáticas propostas (dereito ao hábitat, arquitectura, urbanismo, patios escolares).