|
Estatuto Autonomía de Galicia 17/12/2014
O Estatuto de Autonomía de Galicia, é a norma institucional básica da Comunidade Autónoma de Galicia. No ámbito da Constitución española de 1978, o Estatuto de Galicia, recoñece a esta Comunidade Autónoma a súa condición de nacionalidade histórica. Afirma que os poderes da Comunidade Autónoma baséanse no Estatuto, a Constitución e o pobo galego. Establece un marco democrático de solidariedade entre todos os integrantes do pobo galego. ANTECEDENTES Aínda que no momento da proclamación da República existían correntes galeguistas, fundamentalmente en medios intelectuais, non existían partidos políticos nacionalistas propiamente ditos. En 1929 xurdiu a Organización Republicana Galega Autónoma, ligada nas súas orixes ás Irmandades da Fala coruñesas e liderada por Santiago Casares Quiroga e Antón Villar Ponte, cun programa de corte fundamentalmente federalista, cuxo programa se concretou no pacto de Lestrove, coa creación da Federación Republicana Galega, a cal, con todo, aparecía demasiado ligada ao republicanismo estatal. En decembro de 1931 créase o primeiro partido abertamente nacionalista, o Partido Galeguista, liderado por Castelao. ANTEPROXECTO O Estatuto de Autonomía de Galicia de 1936 foi un proxecto de estatuto de autonomía para Galicia redactado durante a Segunda República, que foi plebiscitado o 28 de xuño de 1936 pero que non chegou a entrar en vigor debido ao estalido da Guerra Civil, dado que Galicia quedou en mans dos sublevados desde o seu inicio. O camiño cara á autonomía comezou en maio de 1931, cando o Seminario de Estudos Galegos elaborou un proxecto de Estatuto, no que Galicia era definida como un Estado Libre dentro da República Federal Española, o cal, con todo, non foi aceptado polas forzas maioritarias galegas. O mesmo destino correron outros proxectos, como o texto elaborado polos parlamentarios galegos nas Constituíntes. Finalmente, en abril de 1932, o alcalde republicano de Santiago de Compostela, Raimundo López Pol, impulsou un movemento municipalista en favor da autonomía. En xullo levou a cabo unha asemblea de municipios na que se acordou constituír unha comisión redactora. A comisión compúñana Salvador Cabeza de León (ex alcalde de Santiago), Manuel Igrexas Curral (alcalde da Coruña), Eladio Rodríguez (presidente da Real Academia Galega), Manuel Lugrís Freire (académico numerario da RAG), Jacobo Arias do Villar (enxeñeiro forestal da Coruña), Avelino López Otero (secretario do Partido Republicano Galego), Rodrigo Sanz López (presidente do Secretariado de Galicia en Madrid), Alexandre Bóveda (membro do Partido Galeguista), Santiago Montero Díaz (doutor en Filosofía e Letras) e Enrique Rajoy Leloup (concelleiro compostelán). O anteproxecto preparado pola comisión debateuse nunha nova asemblea realizada en decembro dese ano na que se aprobou o documento definitivo (19 de decembro) co apoio do 77% dos municipios galegos, que representaban ao 84,7% da poboación. Con todo, o procedemento necesario, que incluía un referendo sobre o texto non levou a cabo, primeiro polas disensións entre as forzas políticas galegas, e despois polo parón autonomista imposto durante o bienio radical-cedista. Só se recuperaría tras o triunfo da Fronte Popular en febreiro de 1936. Cando neste ano, e para non perder a carreira do Estatuto de Autonomía, o Partido Galeguista tivo que optar por apoiar á fronte Popular, a crise interna foi moi aguda, e un sector importante, encadrado na denominada Dereita Galeguista e liderados por Vicente Risco, desvinculouse do PG. O 28 de xuño de 1936 celebrouse finalmente o plebiscito do estatuto. Do total de electores de que constaba o censo, 1.343.135, votaron 1.000.963, o 74,56% do censo electoral, con 993.351 votos a favor, 6.161 en contra e 1.451 papeletas en branco. Esta diferenza tan elevada de votos entre ambas as opcións foi cualificada de fraude electoral polos propios partidarios do estatuto. Naquel momento, o galego Santiago Casares Quiroga era o Presidente do Goberno da Segunda República. A Campaña polo SI foi espectacular. Galicia foi empapelada con carteis de Castelao, Luís Seoane, Isaac Díaz Pardo, etc. O 15 de xullo de 1936, Gómez Román e Castelao, entregaron ao Presidente das Cortes Españolas o texto do estatuto aprobado en referendo, para o inicio dos trámites para a súa aprobación. Con todo, o estatuto de 1936 non chegou a entrar en vigor, debido ao estalido da Guerra Civil, aínda que as Cortes Españolas aceptárono a trámite en febreiro de 1938, sen que puidese chegar máis lonxe. O ESTATUTO Despois deste anteproxecto, tivo lugar un longo camiño cara a autonomía, pero que finalmente culminou coa realización do Estatuto Galego. Neste enlace explícase todo o proceso ademais do ambiente que había na época: galiciadigital.com/pcd/Estatuto2002/7bcapi.html REFORMA DO ESTATUTO En 2005, iniciáronse debates no Parlamento sobre unha posible reforma do Estatuto. De feito, a reforma do Estatuto e da delegación foi na orde do día dos novos partidos no goberno: o Partido Socialista de Galicia e, a saber, o Bloque Nacionalista Galego. Buscouse un consenso co terceiro partido na cámara, o Partido Popular de Galicia. Con todo, mencionouse que o novo Estatuto debe recoñecer a Galicia non só como unha nacionalidade histórica, senón como unha nación. Esta cuestión foi rexeitada frontalmente polo PPdeG e, por tanto, as conversacións quedaron en suspenso. Aínda que aínda hai unha comisión parlamentaria que traballa sobre o desenvolvemento dun proxecto para un novo Estatuto, espérase que as discusións políticas sobre a cuestión da "nacionalidade" non se resolverán facilmente. Ademáis aqui os deixo un enlace onde aparece unha información máis extensa do estatuto:
|
Chisterita a mascota
|
Xunta de Galicia - Consellería de Educación, 2013 | ||
