A Xunta de Galicia organiza o II Congreso Nacional da Escola Rural, que se desenvolverá o vindeiro 3 de maio en Ribadavia. Unha cita que conta coa colaboración da Fundación Princesa de Girona e a Asociación de Mestres de Colexios Rurais Agrupados de Galicia.

A cita, que pretende ser un punto de encontro para quen conforma a comunidade educativa rural, está dirixido principalmente ao profesorado de toda España, axentes das administracións educativas e expertos no ámbito do ensino rural. Deste xeito, a cita permitirá reivindicar o traballo da Consellería de Educación, Ciencia, Universidades e FP na integración da escola rural como axente clave do seu tecido educativo, do seu papel como vertebrador da sociedade e da cohesión territorial e familiar, así como da aposta pola innovación e a integración en todas as dimensións da ensinanza galega.

Programa do congreso

O programa, que inclúe conferencias, paneis, exposicion de proxectos educativos e a difusión de boas prácticas, comezará coa conferencia Patróns e compromiso coa escola rural da profesora da Universidade de Zaragoza Pilar Abós.

Ao longo da mañá, os participantes no Congreso Nacional da Escola Rural poderán asistir á presentación Escola rural vs escola urbana en Galicia da man do secretario xeral técnico da Consellería de Educación, Manuel Vila. Tamén se desenvolverá a mesa redonda Presente e futuro da escola rural, elementos de sustentabilidade coa presenza de representantes da Fundación Princesa de Girona, da Universidade da Coruña e das comunidades autónomas de Aragón, A Rioxa e Extremadura, coordinada polo director xeral de Centros e Recursos Humanos da Xunta, Jesús Álvarez. A xornada matinal rematará cun panel de expertos sobre a escola rural en Galicia con directores de centros galegos de diferentes etapas e tipoloxías.

A xornada continuará cunha feira para promocionar os centros educativos rurais galegos, seguindo pola tarde con talleres e proxectos de boas prácticas e experiencias. Os asistentes ao congreso poderán coñecer obradoiros de espazos de centros e aprendizaxe, coidado do benestar, atención á diversidade, innovación e internacionalización, entre outros. Ademais, daranse a coñecer proxectos de aulas multigrado, de metodoloxías activas, inclusión, dixitalización, internacionalización e o Programa Xeración Docente, entre outros.

A Xunta de Galicia vai seguir reforzando as distintas accións de apoio ao alumnado para que mellore as súas competencias lingüísticas nunha lingua estranxeira e, deste xeito, avanzar na consolidación do “modelo de éxito” do sistema educativo galego. Así o expresou esta mañá o conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional, Román Rodríguez, en Mondariz-Balneario, onde visitou o alumnado participante nas estadías lingüísticas de primavera Spring Week, que este ano chegan a 1.450 alumnos de entre 6º de Primaria e 4º de ESO. 

Román Rodríguez animou á rapazada a “aproveitar ao máximo esta oportunidade” na que, durante unha semana, exercen a práctica oral en lingua inglesa con apoio de profesorado nativo a través de distintas actividades lúdicas que xiran en torno a temáticas de interese cultural, social, artístico e medioambiental, ao tempo que “se fomenta a convivencia” entre o grupo. “Unha estadía que, ademais, é totalmente de balde para as familias”, puntualizou. 

2.500 prazas en Galicia e no estranxeiro 

O titular de Educación do Goberno galego lembrou que o seu departamento oferta este curso preto de 2.500 prazas de estadías tanto en Galicia (a través da Spring Week en primavera e da Digital Week en outono), coma no estranxeiro durante o verán. Neste último caso o programa, dirixido a alumnado de Bacharelato, desenvólvese en agosto e consiste nunha estancia de tres semanas en réxime residencial ou familiar en distintos países como Reino Unido, Irlanda, Canadá, Francia, Alemaña e Portugal.  

Ao abeiro da Estratexia Galega de Linguas Estranxeiras, outra das liñas de traballo da Consellería é a acreditación de competencias lingüísticas en diferentes idiomas a través de probas específicas financiadas pola Xunta, da que se van beneficiar un total de 5.500 alumnos de 205 centros este curso. A Consellería de Educación concede 100€ ás familias cuxos fillos se presenten á certificación de entidades oficiais recoñecidas. 

Ademais, de cara ao vindeiro curso a Xunta vai seguir implementando o modelo plurilingüe en Galicia -con ata un terzo do horario lectivo en lingua estranxeira- do que xa forman parte 500 centros plurilingües co apoio de 655 auxiliares de conversa nativos de ata 22 nacionalidades que imparten clases neles. 

Nove quendas entre abril e xuño

As estadías lingüísticas Spring Week arrancaron a mediados deste mes e desenvolveranse ata mediados de xuño en quendas semanais de domingo pola tarde ata o sábado seguinte en nove quendas semanais e totalmente de balde para as familias. 

No caso concreto de Mondariz-Balneario, a estadía ten lugar no complexo natural CEMAR, onde nesta quenda participan 154 alumnos de oito centros educativos: CPI Domingo Fontán de Portas, IES Plurilingüe Castro da Uz das Pontes de García Rodríguez, CPI Castro Baxoi de Miño, IES Francisco Aguiar de Betanzos, CPI Plurilingüe Tino Grandío de Guntín, IES Universidade Laboral de Ourense, IES de Ortigueira e IES Plurilingüe Fontexería de Muros. Os participantes alternan actividades lúdicas e cooperativas en inglés centradas en temas relacionados cos valores democráticos, coa sostibilidade e o coñecemento da contorna. 

A Formación Profesional galega contará a partir do vindeiro curso co dobre de inglés do marcado como mínimo na normativa básica estatal e permitirá ao alumnado realizar ata 700 horas de formación práctica, ata un 82% máis que ata o momento. Todo isto mantendo o peso da formación no centro educativo, cuxo profesorado é o piar fundamental do éxito acadado polo sistema galego de FP nos últimos anos.

Así o explicou o conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e FP, Román Rodríguez, que avanzou esta mañá en rolda de prensa a nova ordenación destas ensinanzas para os vindeiros cursos, xunto á directora xeral de FP, Eugenia Pérez. Tal e como explicou, o obxectivo é “blindar o modelo de éxito da Formación Profesional galega, un modelo de prestixio, confianza e utilidade que ten hoxe 64.570 matriculados, un 85% máis ca no curso 2008/09, e que conta cunha inserción de practicamente o 100% na FP Dual e de case o 85% no resto de ciclos”.

Román Rodríguez explicou que o Ministerio de Educación leva desde setembro do ano pasado incumprindo o seu propio calendario de implantación da nova lei de FP. “A menos de cinco meses para que comece o curso, o Ministerio aínda ten sen publicar a modificación do Real Decreto de Ordenación da FP, que tiveron que mudar polos seus erros e contradicións, e os reais decretos complementarios de actualización das titulacións”, sinalou.

Deberes feitos

“Estamos a falar de que o Ministerio ten en vilo a un amplo número de persoas e centros que conforman en Galicia o gran sistema da FP”, explicou o conselleiro, lamentando que os retrasos do Ministerio estean a xerar preocupación en todo este gran sistema de centros, docentes e alumnos.

“Diante desta situación de incerteza, en Galicia optamos por comezar a traballar e xa en xaneiro iniciamos os trámites para a elaboración do futuro decreto que regulará a FP na nosa Comunidade”, sinalou. O incumprimento dos prazos por parte do Ministerio fai imposible a publicación deste decreto para o curso que vén, polo que a Xunta está a elaborar unha orde para regular a nova ordenación da FP nos próximos dous cursos. “É dicir, unha vez máis, temos os deberes feitos antes de que o Ministerio remate os seus, pese a depender deles, dando certezas á comunidade educativa”, destacou o conselleiro. Engadiu, ademais, que “boa parte” dos cambios que introduce o Goberno central na lei son “puro maquillaxe”. “Facer para dicir que se fai, pero desde un fondo descoñecemento de como funciona a FP”, sentenciou.

Novos módulos

O modelo de FP de éxito tense adiantado e implementado moitos dos cambios que agora o Ministerio toma como sistema a imitar en toda España. Polo tanto a aplicación da nova lei vai ser flexible, de tal forma que en Galicia se manteña a excelencia e se incorporen as novidades.

O Ministerio establece na nova lei a eliminación de módulos como o de Empresa e iniciativa emprendedora, o de Formación e Orientación Laboral e o de Formación en Centros de Traballo. O calendario de implantación proposto en Galicia prevé introducir os novos módulos a partir de setembro de 2024 nos primeiros cursos dos ciclos formativos ordinarios, así como nos Programas formativos para persoas con necesidades especiais e nos másteres de FP, e a partir do curso 25/26 tamén nos segundos cursos dos ciclos ordinarios e na oferta modular.

Os cambios realizaranse conforme ao seguinte cadro:

Co novo horario, a FP galega mantén o módulo de inglés autonómico, que xa estaba presente en todos os ciclos de FP Dual e en todos os títulos implantados a partir de 2019, a maiores do novo estipulado polo Goberno central. “É dicir, imos duplicar o inglés na FP respecto do básico establecido polo Ministerio”, destacou o conselleiro, “dando resposta as necesidades do tecido produtivo galego altamente internacionalizado”.

Máxima formación práctica

No referido á formación práctica, establécese a posibilidade de acadar os máximos establecidos pola lei: 480 horas para o grao básico e 700 horas para medio e superior. Ata o momento, os máximos eran de 320 horas na FP Básica, de 410 na FP de grao medio e de 384 na de grao superior. Neste caso, os cambios aplicarase de xeito íntegro a partir do vindeiro curso 2024/25.

O mínimo obrigatorio de 400 horas (para a FP Básica) e de 500 horas (para grao medio e superior) centrarase nos segundos cursos. Nos primeiros cursos, a formación práctica será flexible, con ata 80 horas en FP Básica e ata 200 no resto dos graos e poderá adaptarse a cada alumno (por exemplo os menores de 16 anos non poden facer prácticas nas empresas), situación e tecido produtivo. Ademais, esta formación poderá realizarse tanto na empresa como no centro, en función de cada particularidade.

Román Rodríguez puxo en valor que a FP galega conta coa confianza consolidada de máis de 12.000 empresas que colaboran coa formación práctica do alumnado, “polo tanto, agardamos ter unha gran resposta pola súa parte diante deste incremento de horas”. Ao tempo, salientou que o profesorado vai manter as súas funcións e horario.

A orde abordarase nas próximas semanas aos equipos directivos e á Xunta Autonómica de Directores e, unha vez o Ministerio publique a modificación do Real Decreto de Ordenación e os catro Reais Decretos complementarios, levarase o texto ao Consello Galego de FP e á Mesa Sectorial, co fin de que estea lista coa suficiente antelación para preparar o curso que vén. O encaixe organizativo avanzarase cos grupos de traballo creados para tal fin, con docentes de FP especializados en distintos perfís.

Consolidar o éxito

“Queremos seguir avanzando na consolidación do éxito deste sistema de FP galega, cunha oferta que responda aos intereses da sociedade e dos tecidos produtivos, mantendo o compromiso e a confianza das empresas, potenciando a rede de centros integrados e impulsando unha FP Dual que é un referente para toda España e que ten incrementado a súa matrícula nun 97% en catro anos”, dixo o conselleiro.

“A nova lei de FP copia moitos dos avances da FP galega nos últimos anos. En Galicia imos aproveitar esta vantaxe competitiva para seguir mellorando, no marco da Estratexia de Formación Profesional Galicia 2030”, rematou.

O conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e FP, Román Rodríguez, agradeceu hoxe a contribución de Manuel Portas, ex director do Instituto IES Arcebispo Xelmírez I, á mellora da calidade do ensino en Galicia durante as súas catro décadas de carreira docente. 

O titular do departamento educativo da Xunta participou no acto de homenaxe ao profesor, desenvolvido no salón de actos do centro compostelán, no que toda a comunidade educativa do instituto, compañeiros e amigos desexaron a Portas o mellor nesta nova etapa de xubilación.

As alumnas do equipo Muxía en órbita, do Instituto IES Ramón Caamaño, alzáronse hoxe gañadoras da fase autonómica do programa da Axencia Espacial Europea Cansat 2024 cun satélite con paracaídas feito de encaixe de Camariñas. Como tal, representarán a Galicia na fase nacional do certame.

O Centro Integrado de FP Compostela acolleu a presentación de resultados dos 23 equipos participantes neste concurso, no que tomaron parte máis de 140 alumnos de 19 colexios e institutos. O director xeral de Centros e Recursos Humanos, Jesús Álvarez, asistiu ao acto e felicitou a todos os participantes polos seus satélites, que puxeron a proba o pasado martes no aeródromo das Gaivotas, en Cerceda. Animounos, así mesmo, a seguir interesándose por este tipo de retos tecnolóxicos, que melloran as súas competencias científicas e contribúen dun xeito moi positivo á súa experiencia escolar.

Premios noutras categorías

Ademais do equipo de Muxía en órbita, no acto de hoxe a Consellería de Educación, Ciencia, Universidades e FP tamén entregaroo os premios a mellor difusión e financiación CoiaSAT para o Instituto IES Álvaro Cunqueiro de Vigo, a equipo máis profesional para o CPR Compañía de María da Coruña, a mellor logro técnico para o Instituto IES Perdouro de Burela, a mellor misión científica para o Instituto IES Manuel Murguía de Arteixo e o premio honorífico para o CPR Ayala de Ferrol.

Un cansat é unha simulación satélite integrada dentro dunha lata de refrescos. O desafío para o alumnado consiste en introducir nun espazo reducido os principais elementos dun satélite real, como a alimentación eléctrica, os sensores e o sistema de comunicacións. A continuación, lánzase o cansat ou déixase caer desde unha plataforma mediante un dron, un globo cativo, un foguete ou calquera outro método. O experimento científico consiste en lograr unha aterraxe sen danos e a análise dos datos durante o descenso.

O conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional, Román Rodríguez, avoga polo impulso da ciencia e a innovación como “unha oportunidade de futuro” para Galicia. Así o sinalou esta mañá con motivo da toma de posesión de Carmen Cotelo Queijo como directora da Axencia Galega de Innovación (GAIN) dentro do organigrama da Consellería, de quen destacou o seu coñecemento nesta área avalado pola súa traxectoria profesional.

Nesta nova lexislatura que acaba de comezar, o titular de Educación expresou que o seu departamento vai traballar para reforzar a cooperación entre o eido educativo e o empresarial co fin de avanzar no coñecemento aplicado á mellora social “buscando ser útiles para a ciencia, a investigación, os sectores produtivos, a sociedade e, en definitiva, a Galicia”. Tamén aproveitou a súa intervención para agradecer o traballo desenvolvido ata o de agora á fronte da Axencia por Patricia Argerey -presente no acto- e o seu equipo, polo traballo levado a cabo nos últimos anos.

Pola súa banda, a nova directora da Axencia Galega de Innovación, Carmen Cotelo, comprometeuse a traballar para aproveitar “todo o potencial de talento e coñecemento” que existe para posicionar a Galicia “como un referente de I+D+i”.

Currículo da nova directora

A directora do GAIN é licenciada en Física pola Universidade de Santiago de Compostela, na que tamén obtivo o doutorado na área de Computación. Iniciou a súa traxectoria profesional no Centro de Supercomputación de Galicia (CESGA) no ano 1999, onde desenvolveu actividades de carácter científico, técnico e de xestión, principalmente no marco de proxectos de I+D+i rexionais, estatais e europeos.

En 2018 incorporouse á Fundación Empresa Universidade Galega (FEUGA) para traballar na área de Innovación e Programas Europeos, da que foi directora adxunta, colaborando estreitamente coas Universidades, Centros Tecnolóxicos, empresas e organismos públicos, galegos e de toda Europa para a captación de financiación pública e o desenvolvemento de estratexias. Neste contexto, contribuíu á formación de máis 200 consorcios e ao desenvolvemento de máis de 30 proxectos de I+D+i europeos.

Desde 2023 desempeñou o cargo de directora de innovación no Centro Internacional de Cuántica de Fujitsu, traballando no establecemento de colaboracións a nivel galego, español e europeo, co obxectivo de posicionar a Galicia como un referente en computación cuántica e acelerar a adopción destas tecnoloxías mediante a colaboración público-privada.

O 97% do alumnado que solicitou praza en 4º de Educación Infantil –3 anos– nos centros educativos galegos para o vindeiro curso 2024/25 obtívoa no colexio escollido como primeira opción. Así se desprende dos datos provisionais do proceso de admisión tras as novidades introducidas este ano, coa mellora das rateos de 25 a 20 alumnos ao abeiro do acordo coas organizacións sindicais.

En total, recibíronse 14.379 solicitudes de nenos de tres anos para un total de 21.137 prazas ofertadas, co que se ocuparán o 68% e quedan baleiras a día de hoxe o 32%. Tan só un 3% destes alumnos non acadou unha praza no centro de primeira escolla, o que supón 430 alumnos en toda Galicia, fronte aos 13.949 nenos que si estudarán no primeiro centro escollido polas súas familias.

Polo tanto, as incidencias derivadas da mellora da rateo é mínima no que respecta á obtención de praza no centro de primeira escolla. O 97% consigue praza na súa primeira opción, chegando a ser máis do 98% en concellos como Ferrol, Santiago de Compostela ou Pontevedra. No cómputo xeral a suba da taxa de alumnos non admitidos no centro de primeira opción é de só 2,2 puntos porcentuais respecto do curso 2023/24.

Nos casos de máis demanda que oferta de postos, as prazas serán asignadas como sempre polos centros ou a comisión de escolarización de cada zona, segundo corresponda, en función do baremo aplicable a cada solicitude de admisión e atendendo aos centros de preferencia marcada, tal e como establece a normativa. Nos concellos cun único centro educativo, os nenos obterán praza no mesmo aínda que a demanda supere a oferta. Para iso adoptaranse as medidas que, de ser o caso, sexan precisas.

Calendario de matrícula

Estamos ao inicio do proceso de admisión, que se desenvolverá ata a matrícula en xuño/xullo en coordinación permanente coa Inspección Educativa, polo que os datos se irán axustando ata concluír o proceso. En todo caso, o 100% do alumnado ten garantida praza nun centro sostido con fondos públicos.

As listas definitivas de admitidos e excluídos publicaranse o 15 de maio e os prazos de formalización de matrícula serán do 20 de xuño ao 1 de xullo para os alumnos de Infantil e Primaria e do 23 de xuño ao 8 de xullo para os de ESO e Bacharelato.

Os datos provisionais polas catro provincias son os seguintes:

Os datos polas sete principais cidades son os seguintes:

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, acompañado do conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional, Román Rodríguez, visitou hoxe os proxectos do VI Congreso de Innovación na Formación Profesional FP Innova na Cidade da Cultura.

O conselleiro de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional, Román Rodríguez, reuniuse esta mañá co novo presidente do Consorcio da Axencia para a Calidade do Sistema Universitario de Galicia (ACSUG), Juan José Nieto Roig, para analizar os retos de futuro da entidade. Na xuntanza tamén estivo presente a presidenta saínte, María Patrocinio Morrondo, a quen o conselleiro agradeceu “o labor e compromiso” amosado desde o ano 2009 que exerceu no cargo.

A ACSUG ten como misión fundamental contribuír á mellora da calidade do Sistema Universitario de Galicia e que este se manteña permanentemente actualizado e adaptado ás necesidades sociais cambiantes. Para lograr os seus obxectivos, elabora informes, avaliacións, certificacións e acreditacións das actividades que desenvolven as universidades galegas, especialmente as referidas á docencia, á investigación, a transferencia de coñecemento e á xestión.

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, destacou hoxe a excelencia do sistema investigador e científico de Galicia que sitúan á I+D+i galega coma un referente a nivel nacional e internacional.

Durante unha visita ás instalacións do Centro Singular de Investigación en Química Biolóxica e Materiais Moleculares (CiQUS) de Santiago de Compostela, Rueda salientou o compromiso da Xunta coa ciencia ao incorporar esta competencia á Consellería de Educación, Universidade e FP e apostar por seguir ampliando o número de centros de investigación de excelencia na comunidade.

A Rede de Centros de Investigación Universitaria  de Galicia (CIGUS) conta na actualidade con oito centros acreditados nos que traballan 1.650 científicos. Nesta liña, o presidente da Xunta afirmou que “o que temos que facer é poñer os medios para que se poida seguir traballando” e isto significa nunha aposta da Xunta por ofrecer “tempo, retribución, estabilidade e capacidade de formar equipos” a todos os investigadores da comunidade.

O titular do Goberno galego subliñou a aposta da Xunta polo apoio a estes centros punteiros. Nesta liña, a Xunta traballa na ampliación do número de centros que forman parte desta rede de excelencia, que se verá reforzada coa creación da categoría de Centros de Investigación Colaborativos. Con este fin, aumentarase tamén o investimento por parte do Goberno galego.

Por último, Rueda agradeceu o labor diario que realizan os milleiros de investigadores que traballan na comunidade e fixo fincapé na importancia de “reter o talento que hai na nosa terra” e que os investigadores galegos poidan “atopar aquí as oportunidades”.