De amoribus (XIV) WAKASHU e BISHONEN

Mér, 06/02/2019 - 20:56 — Amalia Otero

WAKASHU e BISHONEN:

O terceiro xénero da cultura xaponesa

No Xapón antigo as persoas non se consideraban homosexuais, só os seus actos. E iso non era mal visto, ao contrario. É máis, mesmo algúns dos grupos máis respectables da época participaban nestes actos de amor entre o mesmo sexo. Entre eles, os samuráis.

Durante o período Edo (1600 -1868), as relacións amorosas e sexuais entre homes eran comúns. O maior tabú debíase ás diferenzas de idades que caían na pederastía, porque moitos destes amoríos déronse entre mozos de 13 a 19 anos e adultos. Pero a índole homosexual dos encontros como tal, non era un problema.

Entre os samuráis existiu unha tradición coñecida como shudo, na cal un guerreiro experimentado tomaba a un máis novo como aprendiz. Este lazo considerábase virtuoso e benéfico para ambas as partes. O mestre compartía co seu alumno os seus coñecementos en artes marciais e o código de honra samurái.

Aínda que é certo que agora se fala máis diso, non identificarse como home ou muller non é unha práctica nova. De feito, durante o século XVII en Xapón existiu un grupo definido e normalizado de mozos que non entraban en ningunha das dúas categorías. Eran coñecidos como os wakashu: o terceiro xénero. Wakashu é unha palabra que significa "bela mocidade". Os wakashu eran mozos pre-adolescentes, nese intermedio entre nenos e adultos, o cal lles daba unha aparencia andróxina que non se inclinaba cara a ningún xénero en específico. Ditas características físicas volvíaos atractivos aos ollos tanto de homes como de mulleres. E iso estaba ben visto culturalmente. Ou mellor dito, era algo normal.

O ambiente de abundancia e tentación a traspasar os límites (así como o crecemento económico, estabilidade, unha estrita orde social e illamento cara a outros países) que se vivía no debandito periodo EDO, permitiu que os wakashu se convertesen nun obxecto de fantasía e desexo. En Xapón, o xénero non era unha cuestión de escoller entre dúas opcións nada máis ou de algo definido polos teus xenitais por sempre e para sempre. Era unha identificación fluída, capaz de cambiar.

Esta apertura sexual detívose ao redor do 1800, cando a cultura de Occidente chegou a Xapón e con ela, os seus valores e posturas fronte á diversidade sexual (as cales non cambiaron moito ata 100 anos despois, e aínda falta un longo camiño por percorrer).

A fascinación cara ao andróxino aínda se atopa presente no país do Sol Nacente. Os wakashu como tal desapareceron, pero agora existen os bishonen (se es fan do anime, seguro sabes a que nos referimos). O termo bishonen tamén se refire a unha mocidade bela, especificamente masculina, que desafía ao estereotipo do que é "ser un home". Os bishonen son personaxes presentes na cultura pop xaponesa e son representados como mozos fermosos, con trazos femininos e un comportamento delicado. Pero tamén adoitan ser intelixentes, bos nos deportes e todos uns rompecorazóns entre as mulleres.

Nas rúas de Xapón tampouco desapareceu esta noción de que o xénero sexa unha caixa pechada e que limita as túas opcións. Isto compróbase con estilos como o visual kei ou a moda dos sen xénero: homes e mulleres que se negan a aceptar que a roupa ten xénero e que algunhas pezas sexan exclusivas de homes ou mulleres.