Logo da súa aprobación no Consello da Xunta, o Consello Galego de Convivencia avaliou hoxe a Estratexia Galega de Convivencia Escolar, Educonvives 2025, a folla de ruta do Goberno galego para os vindeiros anos enfocada a afianzar un bo clima nas aulas e que se traduce na calidade e nos resultados académicos.
O conselleiro de Cultura, Educación, FP e Universidades, Román Rodríguez, foi o encargado de presentar as liñas básicas do documento “co que -dixo- queremos dotar a todos os axentes do sistema educativo, tanto alumnado como profesorado e familias, dos mecanismos precisos para atallar calquera cuestión que poida alterar a convivencia nos centros ou o benestar do alumnado”. O titular de Educación insistiu en que esta estratexia é “unha prioridade de país” porque “mentres haxa un só alumno con algunha problemática, desde a Administración educativa debemos ser quen de dar formación e respostas áxiles e axeitadas”.
Segundo explicou o titular de Educación, “a constante evolución e dinámica da sociedade, onde a velocidade do mundo dixital cambia a forma de relacionarse dos mozos”, esixe tamén dunha actualización dos protocolos e ferramentas en materia de convivencia. De aí que a nova estratexia -que dá continuidade á vixente entre o ano 2015 e o 2020- recolla novos mecanismos vinculados ás novas necesidades.
O documento final -que aparella un conxunto de accións artelladas en catro eixos e nove liñas cun investimento de 5,5M€- é o resultado dun proceso dialogado que se iniciou hai un ano e medio cun grupo de traballo constituído por asesores docentes, directores de centros e inspectores. Contou, ademais, coas achegas do resto de colectivos implicados no eido da convivencia xa que o borrador foi presentado tanto no Consello Galego de Convivencia como en reunións de traballo cuns 40 colectivos.
Uso correcto das novas tecnoloxías
Así pois, unha das cuestións que destaca Román Rodríguez é que se fai fincapé na relación entre alumnado e as novas tecnoloxías, proporcionando novas guías e ferramentas “para unha correcta interacción e un uso responsable das redes”. “Trátase de potenciar competencias necesarias para xestionar e facer fronte á gran cantidade de información que ofrecen as redes”, abondou.
Non en balde, un dos catro eixos da estratexia é a Cidadanía dixital responsable. Neste apartado inclúese a Guía Interacciona na era dixital, para o fomento das boas prácticas na rede; o programa Contigo na rede, para informar, formar e capacitar o alumnado, profesorado e familias no uso correcto e seguro das TRIC (Tecnoloxías da Relación, Información e Comunicación), e o programa de pensamento crítico na aula e guía de boas prácticas para a creación dunha identidade segura, entre outras.
Importancia de coidar a saúde mental
Outro dos puntos destacados polo conselleiro é a mellora do benestar emocional e a importancia de coidar a saúde mental. A estratexia conta cun eixo específico neste sentido que abrangue a creación de comisións provinciais e autónomas de seguimento de benestar e convivencia nos centros, o desenvolvemento do Plan de benestar emocional ou o xa presentado Protocolo de prevención e actuación nos ámbitos sanitario e educativo ante o risco suicida infanto-xuvenil.
Neste eixo tamén se incluirá un protocolo básico de intervención contra o maltrato infantil, cuxa finalidade é proporcionar á comunidade educativa os coñecementos e estratexias necesarias para a identificación temperá de situacións de maltrato e reforzar a coordinación con outras institucións.
Así mesmo, co obxectivo de impulsar a participación e o compromiso da comunidade educativa, a Estratexia Galega de Convivencia Escolar 2025 inclúe o programa de acompañamento de educación emocional Compases, que suporá a creación dunha rede de centros que incorporen a educación emocional como sinal de identidade.
Outra das liñas de actuación deste eixo é o fomento de hábitos de vida saudables con programas universais de prevención e programas selectivos para alumnado en situación de vulnerabilidade, nos que se traballará a percepción e actitudes ante conductas aditivas e problemáticas no uso das tecnoloxías, as apostas ou os videoxogos.
Convivencia positiva
No eixo de convivencia positiva, avanzarase na mellora da convivencia e do clima social da comunidade educativa, con ferramentas como o Protocolo de apoio condutual positivo (unha guía de actuación para os centros con pautas de abordaxe de condutas contrarias á convivencia); a Guía de prácticas restaurativas, con propostas innovadoras na resolución de conflitos e o impulso de accións de cooperación e intercambio de boas prácticas como a participación en proxectos europeos e internacionais, e o Premio de boas prácticas en convivencia ConVivimos.
Neste apartado inclúese tamén un Plan integral contra o acoso e o ciberacoso, que supón revisar e actualizar os protocolos vixentes neste eido, e o programa Comprométe-T (de compromiso co tolerancia cero ante estas condutas).
IV Macroenquisa de Convivencia
Así mesmo, Román Rodríguez anunciou o lanzamento da IV Enquisa de Convivencia, que dá continuidade as tres macroenquisas realizadas en 2015, 2019 e 2021, e que proporcionará “unha radiografía certeira da convivencia nos centros escolares”.
Precisamente os resultados da última enquisa, onde o 90% dos membros da comunidade educativa (un 10% máis ca en 2015) asegura que non existe problemas de convivencia na aula ou que só ocorren de xeito puntual, “corroboran -en palabras do conselleiro- que o traballo desenvolvido na última década deu os seus froitos”.
Con todo insistiu en que “é necesario seguir avanzando nesta materia” con todas as medias a por en marcha a través desta estratexia, na cal tamén xoga un papel moi importante a formación docente.
Formación docente
Neste apartado impulsarase unha formación especializada en materia de convivencia, inclusión e igualdade, con especial atención ao profesorado de novo ingreso, así como liñas formativas específicas para a elaboración de materiais e recursos para o traballo coeducativo.
Está previsto desenvolver, tamén, un Congreso Internacional de Convivencia con carácter bianual, que sexa un referente na difusión da innovación e a transferencia de coñecemento neste eido.
Para a posta en marcha do conxunto de accións contempladas na estratexia, a xunta de Galicia contempla un investimento estimado de 5,5M€ para o período ata 2025, dos cales, a partida máis destacada -preto de 2,9M€- é para o desenvolvemento dos Contratos-programa, seguido de 1,18M€ para a formación do profesorado neste ámbito. Así mesmo, case 800.000€ destínanse ao deseño de recursos e publicacións que sirvan de ferramentas de traballo, e o resto do orzamento é para o deseño e elaboración de protocolos e para premios que visualicen as boas prácticas a prol da convivencia.