O COLEXIO 1985 - 1990

     Curso 1985-86
      A Consellería de Pesca da Xunta de Galicia, a iniciativa da Confraría de Pescadores de Cambados, decide poñer en marcha un programa de aulas escolares de acuicultura, co obxectivo de facilitarlle aos alumnos e alumnas “un nivel básico de coñecementos científicos sobre o marisqueo e a acuicultura que lles permita desenvolver no futuro a actividade marisqueira con criterios de profesionalidade”. O proxecto iniciarase este curso coa colaboración de tres colexios de Cambados (Antonio Magariños, San Tomé e Castrelo). Ante o éxito obtido, a iniciativa foise ampliando en sucesivos cursos a outros colexios da costa galega. En todos eles sempre estivo presente o noso colexio, ata o curso 1993-94, en que deixou de funcionar.
      Co importe do premio Nestlé conseguido no anterior curso, e achegas doutros premios, decídese comprar un forno de cerámica para cocer distintos traballos de barro que se están a facer nas clases de Expresión Plástica. Estes traballos tiveron unha grande acollida por parte de xente, tanto da parroquia, como do resto do concello e de fóra, polo que se decidiu poñer á venda algúns deles (cadros, macetas, telleiras, figuras de todo tipo…) para recadar fondos para as excursións de fin de estudos.
      Non nos esquecemos de seguir cos traballos de investigación sobre o noso contorno, e así o Museo de Pontevedra volveunos a premiar cun accésit por un traballo sobre “A festa de San Xoán en Castrelo”.
      Polo Entroido, contando coa colaboración de alumnos do curso pasado, que xa participaran na comparsa que se fixera, móntase outra este ano, baixo o título de “O circo dos Piruletas”, e conseguimos o primeiro premio.
      Tomando como guión o traballo feito no curso 83-84, un grupo de alumnos e alumnas elabora un vídeo documental de carácter etnográfico sobre “As telleiras na parroquia de Castrelo”, dentro dun curso experimental de imaxe que se iniciou neste ano. Tamén se fixeron dúas curtas máis cos títulos de “Dous fozóns en apuros” e “Quen fai unha película”.
      A excursión de fin de estudos deste ano foi a Madrid, con visitas a Ávila, Toledo, Aranjuez, La Granja de San Ildefonso e Segovia.
     
      Curso 1986-87
      A principios de curso o noso colexio é escenario da gravación para a Radio-Televisión Galega (RTVG), por primeira vez en Cambados, dun traballo feito por  alumnos e alumnas dentro do programa “A radio máis nova”, que se ven desenvolvendo en distintos centros de Galicia.
      Despois de catro anos recompilando refráns, adiviñas, contos, lendas, crenzas, cantares…, ou sexa, a tradición oral da zona de Cambados, e dun xeito especial da parroquia de Castrelo, no mes de novembro preséntase un libro que recolle todo este material baixo o título de “Cambados, a tradición oral”. En réxime de autoedición, publícanse uns mil exemplares que se poñen á venda, en primeiro lugar para sufragar a edición, e ademais para recadar fondos para a excursión de fin de estudos, que este ano faríase a Portugal (Porto, Aveiro, Figueira da Foz, Nazaré, Alcobaça, Lisboa, Estoril, Sintra, Coimbra).
      O Museo de Pontevedra convoca os premios “López Suárez–Castillejo”, para  traballos orientados a estudar calquera dos aspectos físicos ou naturais (ríos, montes, fontes, plantas, árbores, animais domésticos ou salvajes…) presentes no municipio, na parroquia ou na área de influencia do centro escolar. Neste mesmo mes de novembro o colexio de Castrelo acadaría o primeiro premio no apartado de “Árbores”, cun traballo sobre “As árbores da parroquia de Castrelo”, realizado polas alumnas e alumnos Eva Noelia Morales Blanco, Mark Stiven Wernink Vallejo, Vicente Figueroa Charlín e María de los Ángeles Alfonso Prado, dirixidos pola profesora Adela Leiro Lois. Dous meses despois, o Museo de Pontevedra tamén premiará cun accésit o traballo do noso colexio “O traballo do campo na parroquia de Castrelo” no concurso escolar “Alfredo García Alén”, feito polos alumnos e alumnas Adolfo Santaya Castro, Yolanda Prado Fontán, José Luis González Meis, Daniel Mayáns Casal e Mercedes Álvarez Álvarez, baixo a dirección do profesor Csrlos Rábade Pallares.
      Un acontecemento meteorolóxico que non se volvería a repetir en Castrelo, vai facer historia no colexio. O 14 de xaneiro a inmensa maioría de alumnos e alumnas coñecerán directamente e gozarán coa neve que ese día caeu na parroquia.
      Coa chegada do Entroido volvemos a presentarnos ao concurso de comparsas organizado polo concello de Cambados, conseguindo o primeiro premio. O título da comparsa este ano era “Río de Castrelo”.
      No mes de maio, os profesores do noso colexio, María Pilar Martínez Mateos, José María Heras Varela e Adela Leiro Lois, xunto con outros do Antonio Magariños, San Tomé, A Illa, Vilagarcía e Padrón, participarán como relatores nos “I Encontros de Experiencia Didáctica”, dirixidos pola inspectora Paz Lamela Vilariño e coordinados por Carlos Rábade Pallares, co obxecto de “dar a coñecer algunhas das experiencias que se está a desenvolver na comarca, e favorecer o intercambio das mesmas nun proceso de anovamento de cara á mellora da calidade do ensino”.
      Ao remate do curso prodúcese a primeira xubilación dunha profesora do centro, María Pereiró.
     
      Curso 1987-88
      A delegación provincial da Consellería de Educación autoriza á Asociación Cultural “Salnés-87” a utilizar o ximnasio do colexio para clases de baile e música tradicional galega.
      No primeiro trimestre iníciase a publicación do xornal escolar “O Castro”, que seguirá saíndo en sucesivos cursos, aínda que cunha periodicidade irregular, por mor dos axustes na programación escolar e tamén pola dependencia da concesión de subvencións pola Consellería de Educación.
      No concurso de comparsas do Entroido, organizado polo concello de Cambados, vólvese a obter premio, cunha chamada “Os Comediantes”
      O vídeo documental que no curso 85-86 se fixera sobre as telleiras de Castrelo espertou a curiosidade de moita xente afeccionada do mundo do audiovisual. O cambadés Juan Carlos Falcón Noya, inspirándose neste traballo, fai unha montaxe sobre “As telleiras de Arousa”, que recibe dous premios en cadanseus certames, o de Cine e Vídeo Afeccionado, de Vilagarcía de Arousa, e o de Cine e Vídeo Etnolóxico das Comunidades Autónomas, celebrado en Huesca.
      Por segunda vez conséguese un premio da firma de chocolates Nestlé no certame de collages que esta convoca.
      Co gallo do Día das Letras Galegas o concello de Cambados convoca uns concursos de “Lemas” e “Traballos Lexicográficos”, obtendo o noso colexio o primeiro e segundo premios da primeira modalidade, e o premio único na segunda polo traballo "O léxico dos traballos tradicionais”.
      Dentro do Plan de Innovacións Educativas obtense un premio pola confección dun "Dicionario Etnográfico do Salnés".
      A viaxe de fin de estudos foi este ano a Barcelona.
     
      Curso 1988-89
       A pouco de empezar o curso, no mes de outubro, un acontecemento veu revolucionar ao alumnado. As cámaras de TVE escollen o noso colexio, xunto con outros tres, en toda Galicia, para gravar varias secuencias do popular programa televisivo “Juego de Niños”. Neste programa, que adopta a modalidade de concurso, un neno ou unha nena dá, ao seu entender, a definición dunha cousa, e unha persoa adulta ten que adiviñar de que cousa se trata. É doado entender o orgullo e inmensa alegría de todos estes nenos e nenas que puideron ver a súa imaxe nun programa que se emitía a  toda España.
      As inquedanzas de anovación pedagóxica de grande parte do profesorado da comarca do Salnés, que nos últimos anos se viña materializando en cursiños, xornadas, seminarios e reunións con intercambios de experiencias, levan á conclusión da necesidade da creación dunha asociación que sirva de canle organizativo das mesmas. Así, a principios de curso, constitúese a Asociación de Ensinantes do Salnés “Candea”, elixíndose a súa xunta directiva, presidida pola profesora do noso centro, Adela Leiro Lois. En sucesivos cursos e ata o día de hoxe esta asociación ven desenvolvendo unha importantísima actividade de formación e divulgación entre o profesorado, tanto de educación infantil, como primaria ou secundaria.
      No mes de novembro o concello de Cambados organiza unha campaña para animar ao uso do galego, e para apoiala convoca un concurso de lemas e outro de lexicografía entre os escolares. Dúas alumnas nosas, Conchi Rodiño Fraga, co lema “Onte, hoxe,mañá… o galego”, e Carmen Castro Rodiño, co lema “Vive, sinte e fala en galego” fanse co primeiro e co segundo premio; e un traballo colectivo feito polo ciclo superior, dirixido polo profesor Saúl Otero Otero, gaña tamén o primeiro premio dos traballos lexicográficos.
      Polo Entroido a comparsa deste ano denominouse “Castrelo-Oil”.
      Por primeira vez un grupo de alumnos e alumnas é seleccionado para participar nun proxecto iniciado tres anos antes a nivel estatal, denominado “Escolas Viaxeiras”; e que consiste en que tres grupos de alumnos e alumnas de tres colexios de distintas comunidades autónomas pasen unha semana de convivencia noutra comunidade. Nesta primeira ocasión o lugar de encontro foi en Navarra, na cidade de Estella.
      Con motivo da celebración do “Día con xornais e sen libros” celebrado no mes de maio a Consellería de Educación da Xunta de Galicia selecciona os mellores traballos escolares sobre a prensa escrita en cada provincia. Na provincia de Pontevedra, no ciclo inicial de EXB resultou elixido o traballo titulado “O periódico” do alumno do noso colexio, Héctor Moldes Muñiz.
      A Costa Brava, en concreto Lloret de Mar, foi o destino da viaxe de fin de estudos deste curso, con visitas a Barcelona, Figueres (Museo Dalí), Cavas Codorniú en San Sadurní d’Anoia, Zaragoza, Mosteiro de Piedra.
     
      Curso 1989-90
      Na segunda campaña para o fomento da utilización do galego, promovida polo concello de Cambados, a alumna Ana Belén Gondar Figueroa consegue o terceiro premio do concurso de lemas con “Sinte e fala en galego”. No marco da mesma campaña, un traballo colectivo do noso colexio, titulado “A adega”, cunha recompilación de léxico, adiviñas e coplas, obtivo o primeiro premio do concurso lexicográfico.
      A Asociación de Ensinantes do Salnés “Candea”, nacida no curso pasado, organiza nos meses de decembro e xaneiro seis seminarios para intercambio de experiencias educativas; e dous deles desenvolveranse no colexio de Castrelo, un sobre matemáticas e ciencias naturais e outro sobre expresión plástica.
      Á comparsa deste ano puxémoslle o nome de “Os Piratas”.
      Dentro das visitas que dende hai cursos se viñan facendo a distintas institucións,  o 6 de marzo un grupo de setenta escolares da segunda etapa de EXB do colexio de Castrelo acudiron ao Parlamento de Galicia, onde unha funcionaria lles explicou as funcións do Parlamento como órgano lexislativo e o control que sobre a actuación da Xunta lle corresponde exercer á cámara. Esta visita foi obxecto dun amplo reportaxe ao día seguinte no xornal “La Voz de Galicia”.
      O 1º de maio o concello de Cambados organiza a I Festa da Bicicleta, na que participan uns oitenta alumnos e alumnas da segunda etapa de EXB. Dende este ano e ata o 1995 vaise participar de forma colectiva nas sucesivas festas, cunha presenza media dunhas noventa persoas entre alumnos e profesores.
      Neste mesmo mes, o Museo de Pontevedra fai entrega dos tradicionais premios “Alfredo García Alén”, correspondéndolle o primeiro no apartado de “Apeiros de labranza e aparellos de pesca” a un traballo feito polas alumnas e alumnos María José Casal Radío, Marcos Manuel Fernández Gondar, Mariña Rivas Cacabelos, Felipe Portas González e Manuel Barbeito Domínguez, baixo a dirección da profesora Adela Leiro Lois.
      Asimesmo tamén, por segundo ano, un collage elaborado colectivamente no noso colexio recibe un dos cincuenta premios que outorga a multinacional de chocolates Nestlé, entre máis de 15.000 traballos presentados de toda España.
      Os Alumnos e alumnas que este ano acababan os seus estudos de EXB fan unha viaxe a Madrid, pasando por Salamanca e Ávila, e desprazándose a Cuenca, Segovia e La Granja de San Ildefonso.