Ficha técnica

[2]

Institución:

• Consellería de Sanidade
  • Servizo Galego de Saúde
    • Axencia de Doazón de Órganos e Sangue (ADOS)

Ámbito: saúde / solidariedade / ciencia
Definición: o programa consiste en desenvolver un proxecto relacionado co beneficio que supón para a sociedade o xesto da doazón de órganos, tecidos e sangue. Búscase que o alumnado se familiarice con todos os aspectos da doazón, de modo que a poidan ver como un exemplo de solidariedade. Os centros promoverán a elaboración dun traballo en equipo no que terán que facer visible as bondades da doazón como contribución persoal ao ben da sociedade

Vinculación cos ODS da Axenda 2030:

• ODS 3: Saúde e benestar
• ODS 4. Educación de calidade
• ODS 17. Alianzas para acadar os obxectivos

Temporización: curso completo

Modalidades:

1. Doazón de órganos e tecidos: fomento de actitudes favorables cara a doazón de órganos e tecidos.
2. Doazón de sangue: fomento de actitudes favorables cara á doazón de sangue.

As modalidades 1 e 2 son excluíntes.

Alumnado ao que vai dirixido:

1. Doazón de órganos e tecidos:  ESO, bacharelato, formación profesional grao básico, medio e superior, ensinanza para adultos, ensinanzas de réxime especial.
2. Doazón de sangue: ESO, bacharelato, formación profesional grao básico, medio e superior, ensinanza para adultos, ensinanzas de réxime especial.

Límite de centros participantes:

1. Doazón de órganos e tecidos: 20
2. Doazón de sangue: 20

Límite de alumnado participante por centro:

1. Doazón de órganos e transplantes: 120
2. Doazón de sangue: 100

Criterio de selección:

1. Distribución xeográfica
2. Calidade do proxecto presentado

Responsables do programa:

“Doazón de órganos e tecidos”:

• Nome: Paula Boga Veiras
• Departamento: Coordinación Autonómica de Transplantes de Galicia de ADOS
• Teléfono: 881541828
• Correo electrónico: paula.boga.veiras@sergas.es [3]

“Doazón de sangue”:

• Nome: Rosana Rego Rodríguez, técnico superior / Rosa Mª Basalo Vázquez, técnico superior
• Departamento:  Formación ADOS
• Teléfono: 881546967 y 881546923
• Correo electrónico: rosa.ana.rego.rodriguez@sergas.es [4] / rosa.maria.basalo.vazquez@sergas.gal [5]

---

Xustificación

Para que as persoas enfermas que están en lista de espera poidan ser transplantadas son imprescindibles as doazóns de órganos.na actualidade unhas 5 000 persoas en España agardan unha nova oportunidade. Ademais, cada día os hospitais galegos precisan entre 400 e 500 doazóns de sangue. O sangue non se pode fabricar e só é posible obtelo coa doazón de persoas solidarias que axudan a outras a recuperar a saúde.

Para ADOS é importante manter o labor de divulgación do proceso de doazón a toda a poboación, e de maneira especial entre os más novos, xa que eles representan o futuro e teñen unha repercusión directa sobre o seu entorno familiar, académico e social. A súa axuda resulta fundamental no labor de divulgación.

Obxectivo xeral:

Modalidade “Doazón de órganos e tecidos”

O obxectivo do programa é crear un proxecto interdisciplinario que traballe a doazón de órganos e tecidos dende diferentes perspectivas, para concienciar aos máis novos, a través dunha información correcta, sobre o beneficio que a doazón e o transplante teñen para o sociedade.

Modalidade “Doazón de sangue”

Promover actividades educativas para o alumnado que os familiarice coa doazón, obtención e uso dos hemoderivados, de modo que poidan ver no acto de doar sangue un exemplo concreto de axuda mutua, de contribución persoal ao ben da sociedade e que dará lugar á súa incorporación como doantes de sangue ao alcanzar a maioría de idade, colaborando na difusión da necesidade da doazón de sangue no seu entorno.

Obxectivos específicos:

Modalidade “Doazón de órganos e tecidos”

Identificar os erros conceptuais en torno ao proceso de doazón e transplante.

Compartir coñecementos e experiencias coas persoas implicadas na doazón de órganos e tecidos (doadores, persoas en espera de transplante, persoas transplantadas, familiares, persoal sanitario).

Crear unha conciencia solidaria proclive á doazón e transmitila á contorna.

Modalidade “Doazón de sangue”

PARA O ALUMNADO

• Coñecer que a sangue non se fabrica e que por tanto a doazón é vital para a recuperación de moitos doentes.

• Transmitir á súa contorna a importancia deste xesto solidario, animando a doar ás persoas próximas.

• Crear neles unha conciencia solidaria proclive á doazón.

PARA O PROFESORADO

• Proporcionar información e recursos concretos de aplicación na aula.

• Impulsar actitudes solidarias cara á doazón de sangue.

Palabras clave:

Doazón de órganos. Solidariedade

Metodoloxía e temporización

“Doazón de órganos e tecidos”:

1º e 2º trimestre: desenvolvemento das unidades temáticas sobre a doazón e os transplantes co alumnado . A información sobre este material de apoio está incluída no apartado "Actividades e recursos".

3º trimestre: elaboración e entrega do produto final

Antes do 30 de abril os centros participantes deben ter solicitada ou realizada a charla divulgativa sobre doazón e transplantes. A solicitude pode facerse xa ao inicio do programa.

“Doazón de sangue”:

A temporización abarca todo o curso escolar.

De outubro a maio: desenvolvemento das unidades temáticas sobre a doazón de sangue.

Xuño: elaboración e entrega do produto final

Antes do 30 de abril os centros participantes deben ter solicitada ou realizada a charla divulgativa sobre a doazón de sangue. A solicitude pode facerse xa ao inicio do programa.

 

Actividades e recursos

Modalidade “Doazón de órganos e tecidos”

Materiais didácticos.

Proxecto Salvavidas: material didáctico para o profesorado e alumnos: enlace proxecto salvavidas [6]

Traballos finais doutras edicións do programa para a modalidade “Doazón de órganos e transplantes”, como material de referencia para o profesorado e alumnado no seguinte enlace:  traballos finais Salvavidas [7]

Webs de referencia:

• https://ados.sergas.gal/Paxinas/web.aspx [8]

• https://www.sergas.es/Doazon-e-Transplantes [9]

• http://www.ont.es/Paginas/Home.aspx [10]

• https://www.fcarreras.org/es/redmo [11]

 

Modalidade "Doazón de sangue"

Asistencia ao profesorado: apoio ao profesorado, telefónico ou presencial, para información inicial de cara ao inicio de traballo de aula.

Asistencia no centro: os promotores da Axencia poden impartir charlas nos centros.

Material didáctico: para o profesorado e para o alumnado, información divulgativa na páxina web de ADOS: https://www.ados.sergas.gal [12]

• Traballo co alumnado da temática sobre doazón de sangue
• Participación no programa de charlas divulgativas (presencias ou por videoconferencia) sobre a doazón de sangue organizadas pola Axencia de Doazón de Órganos e Sangue, e no que se valorará a colaboración do centro na organización da actividade e a motivación ao alumnado na participación activa.
• Posibilidade, para os alumnos de 1º de Bacharelato, de visitar a sede da Axencia segundo axenda do mesmo. O centro docente farase cargo dos custos derivados do traslado. Se admitirá, por orden de solicitude, un máximo de 10 de visitas, con 30 alumnos por visita.
• Posibilidade de visita da Unidade Móbil da Axencia, ben ás instalacións do Centro docente ou coincidindo coa visita ao Concello, en función de si os alumnos/as desenrolan unha campaña de doazón nas actividades do proxecto.
• Posibilidade de participación nos concursos de debuxo e/ou curtametraxes organizados pola Axencia.

Produto final

Modalidade “Doazón de órganos e tecidos” e Modalidade “Doazón de sangue”

Presentación dun traballo final en formato libre, coa participación de todo o alumnado de forma individual ou conxunta, e cuxo contido tratará sobre o beneficio da doazón de órganos e tecidos.

Criterios de avaliación da memorias finais

Criterios xerais do Plan Proxecta:

• Creación dunha rede de traballo cooperativa na comunidade educativa entre alumnado, profesorado, familias e/ou institucións da contorna. Valorarase especialmente a participación activa do alumnado no desenvolvemento do proxecto (toma de decisións, realización do produto final etc).

• Interdisciplinariedade (achegas desde distintos departamentos didácticos, disciplinas ou materias) e transferibilidade do proxecto.

• Impacto e difusión do proxecto. É imprescindible incorporar na memoria, a través de ligazóns (páxinas web, blogs etc), evidencias gráficas e/ou documentais do traballo realizado que permitan constatar o desenvolvemento do proxecto.

 

Criterios específicos:  Modalidade “Doazón de órganos e tecidos” e Modalidade “Doazón de sangue”

• Grao de participación e implicación do alumnado na temática sobre doazón e transplantes, é preciso desenvolver polo menos a temática de tres unidades do Proxecto Salvavidas.

• Grao de participación no programa de charlas divulgativas e no que se valorará a colaboración do centro na organización da actividade e a motivación do alumnado na participación activa da mesma.

• Calidade do traballo final en formato libre, coa participación de todo o alumnado de forma individual ou conxunta, e cuxo contido trata sobre o beneficio da doazón e/ou os transplantes e sobre a doazón de sangue.

Selección de boas prácticas:

CPR Montesol de Vigo:

• https://vigohoy.es/alumnos-do-colexio-montesol-levan-o-proxecto-salvavid... [13]

IES Xelmirez I de Santiago de Compostela:

• https://salvavidasxelmirez1.wordpress.com/ [14]

• https://youtu.be/1TSETA12x7w [15]

• https://www.xelmirez.com/salvavidas/salvavidas22.23.html [16]

• Dá O Ar on Vimeo [17]
   

IES Ribeira do Louro de Porriño:

• Proxecto da Exposición doazón de órganos IES Ribeira do Louro - YouTube [18]

• IES Ribeira Louro Fai que suba a marea Doa - YouTube [19]