Bases de Datos

Bases de Datos, que son e para qué sirven

O módulo Base de datos é un dos elementos mais interesantes e importantes de Moodle dentro dun esquema educativo construtivista.

Esta actividade permítenos construír de xeito colaborativo un base de datos compartida.

Unha vez creada a base de datos pódense realizar buscas e amosar os resultados dun xeito doado.

Tamén permite realizar comentarios sobre cada un dos rexistros engadidos polos usuarios favorecendo así a interacción do grupo.

O formato e a estrutura destas entradas poden ser practicamente ilimitados, incluíndo imaxes, arquivos, direccións URL, números, texto, coordenadas xeográficas e texto, entre outras cousas.

As posibles aplicacións educativas deste módulo son moi variadas.

• Realizar unha catalogación colaborativa de libros, revistas, fotos, sitios Web…, permitindo que tódolos participantes poidan engadir información e comentarios as contribucións do resto do grupo.
  
• Construír espazos colaborativos onde compartir arquivos e catalogalos
• Recompilar conceptos acompañados de imaxes ilustrativas,
  
• Votar e comentar unha lista de logos, carteis
• Crear unha base de datos de pintores, que podería ter un campo chamado cadro, para subir un arquivo de imaxe que mostre un cadro do pintor, e tres campos, chamados pintor, título e comentario para gardar información de texto para o nome do artista, o título do cadro e o comentario que o alumno fixo sobre o cadro respectivamente.
• ...
  

O seu uso pode ser ilimitado

Características das bases de datos

• Permite restrinxir a visualización da base de datos de xeito que só se poidan ver os rexistros cando o usuario introduza un determinado número de rexistros nela.
• Permite configurar os dereitos de edición. Poden agregar entradas profesorado e alumnado, se o permitimos na base de datos. Isto non restrinxe a visualización das súas entradas para todos.
• Pódese limitar o número máximo de entradas de cada participante.
• Podemos permitir engadir comentarios ás entradas da base de datos.
• Podemos habilitar a revisión do profesorado antes de que as entradas sexan públicas.

Como crear unha base de datos.

A creación dunha base de datos desenvólvese en varias fases:

1. Agregar unha base de datos e estabrecer os parámetros de configuración.
2. Agregar e definir os campos da base de datos.
   
3. Modificar o xeito en que a base de datos mostrará as entradas así como o formulario de entrada de datos (configuración dos modelos de visualización).
   
4. Engadir as entradas da base de datos.

1.- Agregar e Configurar os parámetros dunha base de datos.

Configuración Xeral

• Situámonos no tema ou sección onde a queiramos incluír e activamos o modo de edición.
• Na lista despregable de actividades eliximos "Base de datos".
• Cubrimos o formulario, configurando os parámetros segundo a finalidade da nosa base:
• Nome: identificativo co que quedará enlazada a base de datos na páxina principal do curso. Pódense incluír marcas ou etiquetas HTML para resaltar parte ou a totalidade do nome.
• Introdución: espazo para describir a finalidade da actividade e dar algunhas instrucións sobre o seu uso.
• Datas: podemos axustar as datas nas que estará dispoñible a actividade e visibles os resultados.
• Entradas requiridas: fixa o número de entradas que se esixe enviar a cada participante. Os usuarios verán unha mensaxe recordatorio que os informa se non enviaron o número de entradas esixida. A actividade non se considerará completada en tanto o usuario non enviase o número de entradas esixido.
• Entradas requiridas antes de verse: establece o número de entradas que un participante debe enviar antes de que se lle permita ver calquera entrada nesta actividade da base de datos.
• Número máximo de entradas: é o número máximo de entradas que un participante pode enviar nesta actividade.
• Comentarios: podemos activar esta opción para permitir que os usuarios fagan comentarios a cada entrada.
  
• Requírese aprobación?: se activamos esta opción, o docente deberá aprobar as entradas antes de que os estudantes poidan velas.
• Permitir a clasificación das mensaxes?: se activamos esta posibilidade poderemos seleccionar a escala ou niveis que consideremos máis axeitados para cualificar cada unha das entradas.

Opcións do módulo común

• Modo de grupo: establece a forma de interacción entre os membros dos grupos de traballo.
• Visible: permite mostrar ou ocultar a actividade aos estudantes.

Unha vez esablecidas as configuracións axeitadas prememos no botón para gardar os cambios e a base xa estará lista para comezar a introducir os campos.

Estas entradas poden ser visualizadas como rexistro único, lista ou poden ser buscadas e ordenadas.

2.- Definición dos campos da base de datos.

Unha vez creada a base de datos poderemos acceder a ventá principal da base de datos.

NOTA 1: se cando gardamos os parámetros do paso 1 prememos no botón "Save and display" xa se abrirá directamente a xanela para introducir os campos, noutro caso bastará simplemente con que premeamos sobre a actividade engadida de base de datos.

NOTA 2: A primeira vez amosarase unha mensaxe de "Non entradas na base de datos" que desaparecerá en canto comecemos a introducir o primeiro campo da base e engadamos algún rexistro.

Premendo sobre a pestana "Campos" accederemos a unha pantalla que nos permite crear os campos que formarán parte da base de datos.

A primeira vez amosarase unha mensaxe indicando que aínda non hai ningún campo creado ofrendo a posibilidade de engdir campos manualmente ou ben facelo partindo dun modelo predefinido (configuración predefinida)

Nota 1: podemos empregar a opción configuración predefinida se temos unha base de datos gardada doutro curso moodle da mesma aula virtual ou doutra aula (nese caso previamente teremos que importala)

Nota 2: na actual versión e configuración de moddle dentro do proxecto websdinámicas só se poden importar configuracións de bases de datos e campos pero non os rexistros.

Nota 3: o parámetro Artículos RSS: número de entradas a mostrar tampouco está dispoñible actualmente no proxecto websdinámicas

Engadir campos manualmente

Cada campo admite distintos tipos de datos, con diferentes interfaces.
Para crear un novo campo, seleccionamos o tipo de datos que almacenará o devandito campo da lista despregable "Crear un novo campo".

Unha vez seleccionado un tipo o datos a almacenar mostrarase un pequeno formulario que cubriremos axeitadamente.

O formulario é diferente segundo o tipo de datos elixido.
Para finalizar pulsaremos o botón Guardar cambios.

Esta operación repetirémola para cada un dos campos que teñamos que definir.

Unha vez creados dende a pestana "Campos" (ver imaxe anterior) podemos editar e eliminar os campos creados (columna "Acción" da táboa de campos).

3.- Modificar o xeito en que a base de datos mostrará as entradas así como o formulario de entrada de datos (configuración dos modelos de visualización).

Os modelos ou plantillas nos permiten configurar o modo en que se amosará a información na base de datos, tanto para a introducción de rexistros como para as consultas e visualización dos rexistros introducidos. Dispoñemos dun editor de texto enriquecido (o do propio moodle) para mellorar a visualización e presentación de cara aos usuarios.

Para acceder a eles basta con premer sobre a pestana "Modelos" na xanela principal de configuración da base de datos.

Hai tres modelos básicos que debemos editar: Engadir modelo, Modelo Lista e Modelo Simple e entodos eles disporemos dunha xanela á esquerda coas etiquetas dispoñibles (campos e botóns de acción a incluír en cada modelo) asi como das opcións de Redefinir modelo e Desactivar editor.

Engadir Modelo:

Esta opción permítenos crear e deseñar o modelo ou aspecto "visual" co que se amosará aos usuarios o formulario para engadir novos rexistros á base de datos.
Por defecto o modelo está establecido para que se visualice un campo en cada liña e estes se amosen centrados na páxina.
Empregando o editor de texto podemos modificar o aspecto do formulario, engadir texto descriptivo, un título, engadir imaxes ilustrativas, decidir a orde e colocación dos campos na páxina, a alineación etc.
Na seguinte imaxe pode verse un modelo feito para unha base de datos na que se solicitaba aos usuarios que engadisen enderezos url de interese educativo (é simplemente un exemplo)

Modelo Lista
Como xa comentamos a base de datos pode amosar os rexistros engadidos nun listado mediante a opción "Ver lista". O modelo Lista permítenos modificar o aspecto visual de dito listado. Podemos definir unha cabeceira e un pé de páxina persoalizados, así como modificar o aspecto dos rexistros amosados no listado, darlle formato ao texto, engadir descricións, imaxes, modificar a alineación, engadir botóns de acción como editar, eliminar, aprobar, usuario etc.
Na seguinte imaxe pode verse un exemplo dun modelo lista feito para a base de datos exemplo anterior. Nel pode apreciarse que se estableceu un encabezado, modificouse a descrición que acompaña a cada campo do rexistro e engadironse os botóns: usuario (indica o nome do usuario que engadiu o rexistro), nº de comentarios (indica o nº de comentarios desa entrada e aporta un link para ir a eles) e o enlace a mais (para poder obter unha descrición mais detallada dun rexistro concreto (pasa a modelo simple onde se amosan os rexistros dun en un)

Modelo simple
Permítenos decidir o aspecto que terá a visualización simple de rexistros. Na visualización simple amósase un único rexistro por cada páxina xunto cos seus comentarios e dende ela os usuarios poderán comentar cada rexistro e visualizar os comentarios feitos por outros.
Como sempre disporemos dun editor de texto para modificar o aspecto da visualización e poderemos engadir botóns de acción (para esta visualización só están dispoñibles os botóns: editar, eliminar, aprobar e usuario)
O funcionamento é moi semellante aos xa descritos anteriormente.

Outros modelos:

Modelo RSS: define a apariencia das entradas en fontes RSS. Para que teña efecto require que estea activada a posibilidade de ter fontes RSS para todas as bases de datos na configuración do módulo de base de datos, opción que actualemnte non está dispoñible en multisite (websdinámicas)
Modelo CSS: emprégase para definir os estilos CSS locais para os demais modelos.
Modelo Javascript: define Javascript persoalizado para os demais modelos.


Opcións para os modelos

Redefinir modelo
En cada modelo atoparemos sempre a opción de Redefinir modelo (na xanela de configuración do modelo na zona inferior da esquerda).
Este botón permitiranos reiniciar ou resetear o modelo ou plantilla feita o que nos será de utilidade cando engadamos novos campos ao formulario e queramos que se visualicen do mesmo xeito que os anteriores.
Dado que unha vez reseteado o modelo todos os cambios anteriores (relativos ao aspecto ou visualización dos datos) pérdense é moi recomendable que antes de comezar a definir os modelos teñamos decididos os campos que imos a incluír.

Desactivar editor
Cone esta opción desactívase o texto enriquecido do editor de texto, e pódese introducir directamente o código html. Esta opción é semellante á do botón incluido no propio editor de texto

4.- Engadir rexistros á base de datos

Unha vez creada a base de datos, definidos os campos que a compoñen e a visualización os usuarios poden comezar a introducir os rexistros.
Para elo nos dirixeremos á xanela principal da base de datos e premeremos sobre a pestana "Engadir rexistros"
Visualizaremos o formulario creado nos pasos anteriores que iremos cubrindo tendo sempre a opción de engadir outro rexistro.



5.- Predefinición: Importar e Exportar base de datos

Podemos acceder ás opcións de importar/exportar bases de datos dende a pestana "Predefinicións" que aparece na páxina de xestión da base de datos, isto mostraranos unha xanela como a que aparece a continuación:

Podemos dispoñer da configuración da nosa base de datos e compartila con outros espazos de investigación, mediante a creación dun arquivo de exportación en formato ZIP.

Tamén temos unha opción que nos evita sempre ter que crear unha base de datos nova dende cero, xa que o módulo de base de datos ten unha característica de edición previa, chamada "Galería de Imaxes" que se encontra incluída por defecto no módulo.

Ademais, podemos crear as nosas propias edicións previas facendo clic no botón "Gardar" que aparece fronte á opción de "Gardar como unha predefinción", para logo compartir a configuración da base de datos actual con outras que se encontren no noso espazo.

Ao momento de aplicar algún dos axustes previos apareceranos unha pantalla de configuración, na cal deberemos asignar os campos novos, a información dos campos vellos que queiramos conservar que correspondan ao mesmo tipo.

Para importar a configuración dunha base de datos previamente creada, abonda con facer clic no botón Escoller ficheiro, abrirase o xestor de arquivos de Moodle, e poderemos buscar ou cargar un arquivo de exportación en formato ZIP.

NOTA

Só se exportarán ou gardarán os campos e os equipos, máis non os datos en si (entradas).
Na versión actual do módulo base de datos dispoñible en websdinámicas en multisite non está dispoñible a posibilidade de extraer as entradas da base de datos para posteriores análises.