Que é a Identidad dixital?

Cada momento que pasamos en Internet estamos deixando rastro do que facemos, estamos deixando unha pegada que vai representando a nosa identidade na rede. Se visitamos páxinas de fotografía deixamos entrever os nosos gustos e afeccións, se entramos a unha rede social e participamos, queirámolo ou non estamos deixando a nosa opinión sobre gran cantidade de aspectos, segundo os nosos contactos tamén se nos pode coñecer, se revisamos as páxinas polas que navegamos tamén xeran moita información sobre nós. Todo o anterior e moito máis e debido a que cada vez, a rede está máis presente en nós e nós nela, vai forxando o quee chamamos Identidade dixital. Así pois, poderiamos definir a Identidade Dixital como o conxunto de características que nos identifican dentro da rede. A Identidade dixital excede o concepto de identificar, pois a nosa pegada dixital fai moito máis que identificarnos como individuo dentro da a rede, a través dela poden coñecernos tanto ou máis que na vida "real".

Queirámolo ou non, internet veu para quedar e cada vez é máis importante nas nosas vidas e por engadido, tamén o é a nosa identidade dixital. A pouco que leamos información nos xornais ou escoitemos como se está actualmente producindo, por exemplo, as contratacións de persoas, podemos facernos unha idea da importancia da identidade dixital. 

A identidade dixital fai referencia á imaxe que proxectamos de nós mesmos a través dos soportes dixitais e como nos ven os demais. Esta imaxe é de gran importancia para todos, tanto se somos usuarios activos de Internet, participando en discusións, foros, redes sociais ou escribindo en blogs, coma se limitámonos a ler páxinas e nada máis. Para ben ou para mal, a rede converteuse nunha enorme acumulación de información de todo tipo que inclúe ás persoas e é máis que probable que o noso nome apareza nos buscadores aínda cando non fagamos nada relevante en Internet. Esta información, que pode ser en grao sumo diversa e de fontes totalmente insospeitadas, forman parte tamén da nosa identidade dixital e defínennos e cualifican ante os demais.




Para ver como vai evolucionando a Identidade dentro da rede con respecto á de fóra dela, podemos ver o seguinte gráfico no que o neno representa á identidade dixital e o adulto á identidade fóra da rede:


Vese a evolución da importancia da Identidade dixital e, o que podemos supor, é que cada vez vai ser máis importante nas nosas vidas.
Aquí tedes un excelente vídeo que mostra a importancia das Redes Sociais na nosa vida:

Onde se amosa a Identidade Dixital?

Como vimos antes cada acto noso na rede deixa pegada e está vai conformando a nosa identidade dixital, engadíndoselle unha característica que é propia do medio (internet) que non existe fóra da rede, que os datos van permanecer potencialmente sempre e, polo tanto, sempre van poder atopar datos nosos por moi ocultos que pensemos que están e de forma rápida e barata.

Dos moitos servizos que existen na rede, non todos van ter o mesmo impacto sobre a nosa identidade dixital. Isto é fundamental coñecelo para ter en conta o que podemos facer nun servizo ou noutro se queremos xestionar de forma correcta a nosa identidade. O seguinte gráfico mostra os principais impactos existentes sobre a identidade dixital:



Para rematar, ver o seguinte vídeo sobre a Identidade Dixital:

Podemos decidir acerca dos nosos datos persoais que están en Internet? 

Un dos problemas relacionados coa Identidade Dixital é a subida a Internet de datos persoais que son recompilados polos diferentes servizos dos que somos usuarios. O mero feito de usar un navegador proporciona información acerca de nós, información que é usada polas empresas para coñecer os nosos gustos, intereses, etc. co obxecto de ter un perfil como consumidor potencial dos seus produtos. 

Con todo, o maior problema constitúe a subministración de información persoal (filiación, data de nacemento, documentos de identidade, teléfono, correo electrónico, fotos, vídeos...) que poden ter un teórico control ou non. No caso dos datos persoais existen ficheiros de protección de datos aos que temos acceso en calquera momento para poder exercer o noso dereito de rectificación ou anulación. Isto significa que podemos pedir que se borren os nosos datos persoais de calquera servizo so pena de incumprir a lei de protección de datos e ter unha hipotética sanción a empresa ou organismo que non cumpra.

No caso das fotografías, vídeos ou outros documentos o tema é máis complexo porque unha vez que se sobe unha fotografía, por exemplo, non sabemos onde acabará nin cal será o seu uso.


O mal uso de Internet na construción da identidade dixital

A traza que deixan os nosos rapaces en Internet determinará a forma na que serán vistos por outros, esta visión condicionará as súas relacións tanto persoais como profesionais. Desgraciadamente, con demasiada frecuencia, os nenos e adolescentes actúan pensando que só verán aquilo que publican os seus amigos máis próximos aínda cando están publicando en medios totalmente públicos. Algúns dos erros máis frecuentes son:
  • Publicar datos persoais como a vivenda ou o número de teléfono.
  • Declaracións públicas de amor que poden comprometer futuras relacións e proporcionar máis dun serio desgusto.
  • Detalles inapropiados de festas, esmorgas ou vandalismo pódenlles ocasionar serios problemas, tanto a nivel familiar como laboral.
  • Insultos e ameazas, son frecuentes especialmente entre os nenos que se inician xa que pensan que son totalmente anónimos, algo que é completamente falso.
  • Denigrar a imaxe doutros mediante a modificación de fotos, publicación de vídeos denigrantes ou a escritura de textos ofensivos.
  • Imaxes que atentan contra a propia intimidade e que nun futuro próximo con moita probabilidade provocarán o rexeitamento do seu dono.
A permanencia da información na rede fará que aínda que estas imaxes e textos sexan eliminados, a súa completa desaparición non está en absoluto asegurada, constituíndo unha fonte de problemas pasados uns poucos anos, se non de forma máis inmediata.

A creación e a xestión da Identidade Dixital

O neno e adolescente debe ser consciente da repercusión que ten a súa actividade na rede e a importancia que ten a súa propia identidade dixital. Para iso é necesario que os centros educativos inclúan entre os seus ensinos a creación e xestión da identidade dixital dos alumnos. Como ensinos de tipo transversal e ao mesmo nivel que as normas de conduta na vida real. Afastado de visións policiais e delituosas, é necesario centrarse no correcto uso de Internet e nas normas que a cidadanía dixital require. Algúns aspectos de importancia poden ser:
  • Ser conscientes da facilidade na difusión de contidos.
  • Ter conciencia da realidade na apropiación de contidos por estraños e coñecidos e en que casos deben usarse as licenzas Creative Commons.
  • Asumir a permanencia de contidos en Internet e a dificultade para a eliminación de todas trázalas deixadas pola actividade do menor.
  • Normas de conduta en Internet, como:
    • O respecto e o diálogo fronte á ameaza, a descualificación, burla e a denigración doutros.
    • A protección da propia intimidade sabendo que datos propios deben publicar e cales non, así como as imaxes propias que poden publicar.
    • Protección da intimidade dos demais, evitando difundir información confidencial ou que os poida comprometer.
    • Uso dunha linguaxe correcta, no coñecemento de que a audiencia que o lerá é moito máis ampla da que pode esperar nun principio.
    • Coñecer e respectar as condicións de uso dos servizos de Internet.
    • Asumir e participar da cultura colaborativa e participativa que caracteriza a sociedade dixital de hoxe en día.
  • Aprender a diferenciar os medios privados de Internet, onde a información mantense segura, dos públicos ou semi-públicos, onde non podemos controlar o seu destino final.
  • Aprender tamén a usar Internet en beneficio propio. Publicar sen medos, pero só aquilo que se desexe que poida ver calquera, sendo conscientes das implicacións que ten (porque as ten).
  • Aprender a usar Internet para crear unha imaxe que beneficie ao mozo no seu futuro laboral:
    • Publicando os traballos realizados na escola.
    • Publicando artigos de opinión, análise ou de actividades que realiza o mozo por afección.
    • Contribuíndo en discusións de tipo académico, científico, literario, etc. en blogs, foros ou redes sociais.
    • Participando en proxectos de creación de coñecemento (por exemplo, en wikis públicas).
    • Se o adolescente ten algunha vocación laboral definida, seguir en Twitter, Facebook ou outros sistemas e redes sociais a persoas recoñecidas no ámbito do seu interese, para poder establecer un diálogo con eles.
Conclusións
  • A identidade dixital que se están creando agora os menores de idade acompañaralles, moi probablemente, o resto das súas vidas.
  • Desde nenos deben aprender as normas de comportamento que require a cidadanía dixital e que influirán de forma decisiva na súa identidade dixital.
  • A cidadanía dixital constrúese desde o coñecemento do que é Internet, a comprensión do seu funcionamento e o alcance das actividades realizadas. Teñen especial responsabilidade os centros educativos.
  • O uso que algúns nenos e adolescentes fan de Internet require unha actuación decidida e inmediata por parte de centros educativos e pais, antes de que sexa demasiado tarde e algúns deles poidan ter repercusións negativas na súa vida futura.
  • Os centros educativos deben incluír de forma explícita a creación e xestión dunha correcta identidade dixital como un dos valores que deben fomentar.
Documento feito a partir de de https://sites.google.com/site/tallerid11/identidad-digital e http://jjdeharo.blogspot.com/2009/06/la-identidad-digital-en-los-menores.html e posteriormente traducido ao galego 
Última modificación: Luns, 21 de Decembro de 2015, 20:55