Fotobiografía de Rosalía

Inicio > LINGUA E LITERATURA GALEGA > III. Rexurdimento > 2. Rosalía de Castro > Fotobiografía de Rosalía

12. Pazo de Arretén16 vistasEn 1862, o ano da morte da nai da poeta, don José María de Castro, tío de Rosalía e dono do Pazo de Arretén, socorreraa vendendo doce ferrados de maínzo.

O Pazo de Arretén, na parroquia de Iria, foi propiedade dos Castro até a morte do tío materno de Rosalía, don José María de Castro. Aquí pasará a autora diversas tempadas.

13. Pazo de Arretén998 vistas
Este pazo aparece mencionado coa lembranza do seu avó don José de Castro e dos tempos de benestar xa pasados no poema "Como chove miudiño":

“E tamén vexo enloitada
da Arretén a casa nobre
donde a miña nai foi nada (...)
.........................................
Casa grande lle chamaban
noutro tempo venturoso,
cando os probes a improraban
..............................................
Casa grande, cando un santo
venerable cabaleiro,
con tranquilo, nobre encanto,
baixo os priegues do seu manto
cobexaba ó perdioseiro.”

Rosalía, Cantares Gallegos, 1963

14. Pazo das Torres da Hermida en Lestrove900 vistasA casa de Lestrove foi sempre moi querida para Rosalía. É a casa dos Hermida de Castro. Alí pasara alegres tempadas durante a infancia e a adolescencia e nela, e no cariño dos seus parentes refuxiárase no 1862 trala morte da súa nai.

En 1871: En Lestrove nacen os seus fillos xemelgos Gala e Ovidio.

A Lestrove volverá frecuentemente, sobre todo nos momentos difíciles da súa vida.

15. Cantares Gallegos publícase en 18631071 vistasRosalía ten unha importante obra en español, en prosa e en verso, pero será especialmente coñecida e respectada internacionalmente pola súa poesía en galego.

Rosalía publicou a súa primeira composición en galego en 1861 na revista El Museo Universal, trátase de “Adiós que eu voume”, que será incluído en Cantares Gallegos co título de “Adiós, ríos; adiós, fontes”. Ese mesmo ano publicou, en Madrid, a novela Flavio.

A comenzos do 1863 publicou en Vigo o folleto poético A mi madre.

Nese mesmo ano publicouse Cantares Gallegos, que será o primeiro libro en galego da autora e a primeira obra do Rexurdimento pleno da nosa literatura.

Aínda que se descoñece o día exacto da súa publicación, o Día das Letras Galegas celébrase cada 17 de maio desde 1963 (ano adicado á propia Rosalía en conmemoración do centenario de Cantares Gallegos), porque esa data é a que consta na dedicatoria que Rosalía lle escribiu a Fernán Caballero no inicio do poemario.

16. Fernán Caballero982 vistasFernán Caballero era o pseudónimo de Cecilia Böhl de Faber y Larrea (1796-1877), autora de novelas de carácter costumista e moralizante.

Era moi habitual naqueles tempos que as mulleres publicasen baixo nome masculino, pois o mundo da cultura en xeral, e o da literatura en particular, pertencía case en exclusiva aos homes e as mulleres que intentaban entrar nel eran mal vistas.

Rosalía adicoulle a ela o poemario Cantares Gallegos coa data do 17 de maio de 1863 (día do aniversario de Manuel Murguía). A iso se debe a celebración do Día das Letras Galegas cada 17 de maio.

17. Santuario da Virxe da Barca en Muxía14 vistas
«Nosa señora da Barca
Ten o tellado de pedra;
Ben ó pudera ter d' ouro
Miña Virxe si quixera.»

I.

Canta xente... canta xente
Por campiñas, e por veigas!
Canta pó lo mar abaixo
Ven camiño da ribeira!
Que lanchas tan ben portadas
Con aparellos de festa!
Que botes tan feituquiños,
Con tan feituquiñas velas!
Todos cargadiños veñen
De xentiña forasteira,
E de rapazas bonitas
Cura de tódalas penas.
Cantos dengues encarnados!
Cantas sintas amarelas!
Cantas cofias pranchadiñas
Dende lonxe relumbrean,
Cal si fosen neve pura,
Cal froles da primadera!
Canta maxesa nos homes,
Canta brancura nas nenas!
Y eles semellan gallardos
Pinos qu' os montes ourean,
Y elas cogolliños novos
C' orballo da mañan fresca.
(...)

Rosalía de Castro, Cantares Gallegos, 1863

18. Campanario de Bastavales1124 vistas"Campanas de Bastabales,
Cando vos oyo tocar,
Mórrome de soídades.

l.

Cando vos oyo tocar,
Campaniñas, campaniñas,
Sin querer torno á chorar.

Cando de lonxe vos oyo,
Penso que por min chamades,
E das entrañas me doyo.

Dóyome de dor ferida,
Qu’ antes tiña vida enteira,
Y oxe teño media vida.

Solo media me deixaron
Os que d’ aló me trouxeron,
Os que d’ aló me roubaron.

Non me roubaran, traidores,
¡Ay! uns amores toliños,
¡Ay! uns toliños amores.

Qu’ os amores xa fuxiron,
As soidades viñeron…
De pena me consumiron."

(...)

Rosalía de Castro, Cantares Gallegos, 1863

19. Bastavales1086 vistas
(...)

"Ven á noite... morre ó dia,
As campanas tocan lonxe
O tocar d' Ave Maria.

Elas tocan pra que rece,
Eu non rezo, qu' os saloucos
Afogandome parece
Que por min tên que rezar;
Campanas de Bastabales,
Cando vos oyo tocar,
Mórrome de soidades."

Rosalía de Castro, Cantares Gallegos, 1963

20. Ventura Ruíz Aguilera976 vistasRosalía adícalle a el o poema “A gaita gallega” como resposta a outro que Ventura Ruíz Aguilera escribira co título “La gaita gallega” en 1860.

As denuncias de abandono por parte do goberno español e do problema da emigración chegan ao momento máis combativo na cuarta parte do mesmo. “Pobre Galicia, non debes / chamarte nunca española, / qu'España de ti s'olvida / cando eres, ¡ai! tan hermosa.”

Estamos ante un deses exemplos de poema de riguroso contido sociopolítico moi afastado da imaxe pusilánime e chorona que se nos quixo dar da autora.

21. Monte Breamo en Pontedeume17 vistasNo ano 1864 Rosalía de Castro recupérase da tuberculose nunha casa con muíño en Breamo, onde veranea con Manuel Murguía e a filla maior de ambos, Alexandra.

"Alí recuperou a inspiración xa que iría á romaría do Seixo (Mugardos) e escribiría o seu primeiro poema tras Cantares", indica o investigador Diego Rodríguez González.

22. Festa do Seixo en Mugardos18 vistas31.

I.

Si á vernos, Marica, nantronte viñeras
Â festa d' o Seixo n' a beira d' o mar,
Ti riras, Marica, cal nunca te riches
Debaixo d' os pinos d' o verde pinar.

—

Â sombra d'os pinos, Marica, ¡que cousas
Chistosas pasaron! que rir toleiron!
Relouca d' arriba, relouca d' abaixo,
Iñamos, viñamos y ó bombo... pon.... pon.

—

As cóchegas brandas, as loitas alegres,
Os berros, os brincos, os contos sin fel,
Todiños peneques, alegres todiños.....
Y á nosa Señora detrás d' o tonel.

II.

Coitada! que festa brandida perdeche!.....
Cantáras, bebéras, dormíras, y así
N' un feixe miráras rolar xuntamente
Mociños e vellos d' aquí par' ali.

—

Co á vista trubada, c' os ollos dormentes
Sorrindo, comendo, pifando é ainda mais,
Qu' apertos, qu' olladas tan chuscas trocaban
As nenas de xenio c' os mozos de Cáis!

—

Debaixo d' os ricos pareauguas de seda
Qu' abertos formaban tamaño rodel,
Todiños chispados, qué cousas decian!
Y á nosa Señora detrás d' o tonel.

III.

Mais ela decote tan grav' e e soberba,
Tan fina d' oído, tan curta de mans,
Xordiña quedára, falando por sete,
Con probes e ricos, con porcos é cans.

—

Meu amo folgado de tanta largueza,
Que n'era costume na dona tal ver,
Tamén ¡miña xoya! saltando da burra,
¡Pin! ¡pan! río arriba botouse á correr.

—

Y á dona sorría con ollo entraberto,
Comendo castañas e viño con mel.....
¡Que festa, Marica!..... Todiños peneques.....
Y á nosa señora detrás d' o tonel.

23. Rosalía de Castro910 vistasA vida de Rosalía nestes anos estará marcada pola itinerancia laboral de Murguía.

En 1865 publica no Almanaque de Galicia de Lugo “Las literatas. Carta a Eduarda” artigo no que fala da condición feminina.
1866: Ruínas (novela)
1867: El caballero de las botas azules (novela)
1868: nace Aura, a súa segunda filla en Santiago.
En 1869 e 1870 viven en Simancas onde escribe parte de Follas Novas.
Logo en Madrid , na Coruña, en Lestrove...

73 ficheiros en 7 páxina(s)

Galería do IES Breamo

Galería de imaxes

Fotobiografía de Rosalía