Vista preliminar da
Vista preliminar da programación na que poderá consultar todos os apartados da programación.
1. Introdución (Elaborado)
Esta programación didactica está pensada para a materia de Matemáticas de 2º ESO. Para a súa elaboración tívose como rfeferencia o decreto 156/2022, do 15 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria na Comunidade Autónoma de Gaclicia.
O IES Marco do Camballón está situado no concello Vila de Cruces na provincia de Pontevedra. O centro ofrece ensinanzas de ESO, Bacharelato, Formación Profesional Básica na modalidade de servizos administrativos, Ciclo Medio de soldadura e caldeiraría e Ciclo Medio de atención a persoas en situación de dependencia.
A procedencia do alumnado é moi variada, en particular no relativo aos ciclos medios, xa que ao alumnado do Concello hai que engadirlle un gran número de rapaces e rapazas dos concellos circundantes.
En canto ao nivel económico, a zona non presenta grandes desigualdades, cuestión que se transmite ao funcionamento do centro, xa que esta característica actúa como elemento homoxeneizador do alumnado.
O curso de 2º da ESO está formado por 31 alumnas e alumnos, distribuídos en dous grupos de 16 e 15 respectivamente, e hai unha alumna que repite no grupo de 2º B.
4.1. Concrecións metodolóxicas (Elaborado)
As liñas de actuación no proceso de ensino e aprendizaxe son a base nas que se asenta a metodoloxía a seguir nesta proposta didáctica para que sexa activa e participativa. Utilizaránse distintas metodoloxías buscando a acción educativa máis axeitada en función do momento e contidos a tratar, e que ademais sirvan para atender os distintos ritmos de aprendizaxe. Tamén se intentará que a organización da aula sexa o máis axeitada para o desenvolvemento do traballo en equipo, sempre en coordinación co resto do profesorado.
PRINCIPIOS METODOLÓXICOS
Busca dunha aprendizaxe significativa: por distintos medios obteremos información das ideas previas que posúe o alumnado, para que partindo deste coñecementos, cada alumno poida enriquecer, modificar e reorganizar os seus esquemas cognitivos.
Busca dunha aprendizaxe funcional: é moi importante que o alumnado coñeza a utilizade dos contidos tratados. Para conseguilo, introduciranse os contidos a partir de situacións problemáticas que as/os mesmas/os alumnas/os aplicarán os coñecementos adquiridos á resolución de problemas.
Fomentarase a reflexión persoal sobre o proceso de aprendizaxe, de xeito que o alumnado poida valorar o seu progreso e corrixir os erros cometidos.
Promoverase a colaboración entre o alumnado, para que así sexan conscientes das vantaxes de intercambiar información, unir esforzos e do apoio mutuo.
MÉTODOS DE ENSINANZA
Os principios dos que falamos anteriormente sérvenos de base para o proceso de ensino, pero non describe de maneira precisa e concreta como ensinar, de que forma organizar a aula e ao alumnado, que métodos poñer en práctica... A continuación pasamos a detallar máis este aspecto presentando diferentes métodos para o ensino dos contidos propostos nesta programación didáctica.
A clase invertida
Nalgunhas partes da materia xa coñecidas propoñeráselles ás/aos alumnas/os que revisen na casa certos conceptos básicos e utilizarase a aula para resolver dúbidas e practicar eses conceptos.
Métodos expositivos
Fronte á mera transmisión de contidos (lección maxistral) buscarase a interacción co alumnado (lección comunicativa), buscando que se impliquen mediante intervencións espontáneas (ou provocadas pola persoa docente) de forma ordenada.
Métodos demostrativos
A diferencia deste tipo de métodos con respecto aos métodos expositivos radica en que a información se centra na explicación de exemplos prácticos que serven de modelo para a resolución de tarefas posteriores. En xeral, nas sesións introductorias dos diferentes contidos combinaránse métodos expositivos e métodos demostrativos.
Método titorial
A idea deste método é que o alumnado traballe de forma individual e acuda ao profesorado en busca de apoio e axuda para que o guíe. As diferentes formas de comunicación a través de internet, utilizando por exemplo a aula virtual do centro, facilita a interacción continua co alumnado. Deste xeito, pode achegar as súas dúbidas ao profesor e o profesor pode transmitir diferentes tarefas de reforzo e ampliación aos contidos traballados na aula.
Método interrogativo
As preguntas son a forma de aprendizaxe a través da cal se trata de implicar ao alumnado. Pode haber preguntas introdutorias que nos guíen no desenvolvemento dun contido ou preguntas concretas que aparezan nas diferentes situacións problemáticas propostas do tipo: Que ocorre se cambiamos estas condicións nun problema determinado? As preguntas son a guía da aprendizaxe e ir respondéndoas lévanos a traballar os contidos e a acadar os obxectivos da materia.
TIPOS DE ACTIVIDADES
As actividades son os medios nos que toman forma os principios metodolóxicos nos que se basea esta proposta didáctica e concretan os métodos didácticos. Temos varios tipos de actividades e tarefas, en función do momento no que se levan a cabo e da intención educativa que teñan.
Actividades iniciais
A súa finalidade é coñecer as ideas previas do alumnado e ser unha motivación de cara a aprendizaxe dos contidos que se van desenvolver a continuación.
Actividades de desenvolvemento
Son as tarefas que serven para traballar os novos contidos. Deben ser inicialmente máis estruturadas e guiadas para adquirir a base que permita realizar máis adiante actividades menos estruturadas e menos pautadas.
Actividades de reforzo e ampliación
Ante a realidade da existencia de diferentes ritmos de aprendizaxe e capacidades do alumnado faise necesario propoñer actividades de reforzo para traballar os contidos básicos e ademais débense propoñer actividades de ampliación para propoñer contidos relacionados coa unidade pero non pensados para todo o alumnado.
Actividades de avaliación
Calquera actividade pode ser avaliada aínda así, poden programarse actividades que especificamente teñan esa función avaliadora. Son, por tanto, actividades nas que se tratan os contidos e os criterios de avaliación que se queren valorar.
5.1. Procedemento para a avaliación inicial (Elaborado)
A avaliación inicial lévase a cabo ao comezo do curso e ao comezo de cada unidade. A súa función é coñecer o lugar de partida dos diferentes contidos a tratar no desenvolvemento deste curso e de cada unidade. Esta avaliación inicial poderá realizarse de diversas maneiras a través dunha proba escrita, dunha tarefa desenvolta na aula ou do traballo realizado en unidades previas. Será o punto de partida para o tratamento dos contidos e para prever a necesidade de adaptacións ou a programación de actividades de reforzo ou ampliación, se fose necesario.
5.3. Procedemento de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes (Elaborado)
O alumnado que teña unha materia pendente dos cursos anteriores será obxecto dun seguimento mediante actividades propostas para entregar de xeito trimestral coas que se traballará a materia de cara á preparación dunha proba escrita final.
Desde o curso 2013-14 desenvólvese un plan de reforzo dirixido ao alumnado con materias pendentes dos cursos previos. Na CCP do día 10-10-2013 aprobáronse pautas de actuación comúns a todos os departamentos didácticos, e salvo variacións mínimas mantéñense vixentes neste curso 2022-23.
a. Tarefas semanais.
Con intención de orientar de maneira gradual dos contidos que se van avaliar nas probas escritas de febreiro e maio, entregaranse unha serie de boletíns de exercicios e problemas que se axustarán aos criterios establecidos na CCP:
- O total de entregas previstas para todo o curso é de 12 seguindo un calendario fixado.
- Déixanse libres as semanas de exames das avaliacións ordinarias e mais as de exames específicos de pendentes de xaneiro.
- En cada entrega constan claramente o número de entrega e mais a semana.
- Para facilitar a coordinación e o seguimento do alumnado, as xefaturas de departamento, as titorías e o profesorado do Plan recibirán un documento específico, que tamén inclúe o calendario de entregas.
- Correccións: o profesorado deixará as tarefas (ou copia delas) nos casilleiros do curso correspondente tan pronto como as teña corrixidas. En todo caso, ao final de cada trimestre, como data límite, o alumnado debe dispoñer de todas as tarefas debidamente revisadas. O titor/a será o encargado de entregarllas.
O profesorado e alumnado que participen no programa traballarán con estes contidos seguindo o calendario semanal establecido para o presente curso. Se algún alumno ou alumna non fose membro do programa de atención a pendentes pode consultar as súas dúbidas coa profesora ou profesor xefe do departamento de matemáticas.
Faranse dúas probas ao longo do curso, (xaneiro e abril ou maio) nas que se repartirán os contidos.
Os contidos da 1ª proba serán os seguintes:
DIVISIBILIDADE E NÚMEROS ENTEIROS
SISTEMA DE NUMERACIÓN DECIMAL
AS FRACCIÓNS
PROPORCIONALIDADE E PORCENTAXES
ÁLXEBRA
Convén sinalar que para ter dereito a esta proba, será requisito ter entregado un mínimo de 5 das 6 tarefas propostas para o alumnado nos prazos previstos. Se non cumpriu con este mínimo, perdería o dereito a esta proba e tería que presentarse na proba oficial de maio coa materia completa.
De superar a primeira parte en xaneiro, os contidos que se avaliarán en abril ou maio serán:
ECUACIÓNS E PROBLEMAS
SISTEMAS DE ECUACIÓNS DE 1º GRAO E PROBLEMAS
PERÍMETROS E ÁREAS DE FIGURAS PLANAS
ÁREAS E VOLÚMES DE CORPOS XEOMÉTRICOS
FUNCIÓNS LINEAIS
ESTATÍTICA E PROBABILIDADE
As probas escritas serán do tipo dos problemas e dos exercicios proporcionados nos boletíns.
Na CCP do día 10-10-13 acordáronse os seguintes criterios comúns de cualificación:
- Tarefas: 50% da cualificación global. Avaliaría o nivel de asimilación dos contidos, corresponderíalle aos distintos departamentos.
- Exames: 50% da cualificación global. Cada un dos departamentos que realicen dous exames debe especificar o seu sistema de cómputo dentro deste 50%. Na CCP do 5 -10-14 acadouse un acordo segundo o cal todos os departamentos esixen unha nota mínima dun 3´25 na proba escrita para facer a media co resto.
No caso de aprobar as dúas partes, a nota final será a media das dúas probas escritas que á súa vez só suporá un 50% do total final.
No caso de suspender a primeira proba, deberán examinarse de toda a materia na segunda. Neste caso, a nota final será a obtida nesta proba de abril ou maio, que á súa vez só suporá un 50% do total.
Cando un alumno/a acade unha nota menor que 5 na cualificación global do plan de reforzo, terá dereito a realizar unha proba final na que se examinará de toda a materia.
Criterios de cualificación da proba final:
- Para o alumnado que presente un mínimo de oito tarefas das 12 propostas, os criterios de cualificación serán os mesmos que rexen para os exames parciais.
- Para o alumnado que NON presente un mínimo de oito tarefas das 12 propostas, a nota do exame será o 100% da cualificación global.
A nota na avaliación final será a máis alta de entre estas dúas:
- A cualificación global do plan de reforzo
- A cualificación da proba final.
5.4. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias (Elaborado)
6. Medidas de atención á diversidade (Elaborado)
Para o alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria, por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas de aprendizaxe, trastorno por déficit de atención e hiperactividade (TDAH), polas súas altas capacidades intelectuais, por se incorporar tarde ao sistema educativo ou por condicións persoais ou de historia escolar, estableceranse, na medida do posible, de forma coordinada co departamento de orientación e tendo en conta as posibilidades do centro, as medidas curriculares e organizativas necesarias co fin de que poida alcanzar o máximo desenvolvemento das súas capacidades persoais e os obxectivos e competencias establecidas en cada etapa para todo o alumnado.
No caso de alumnado con altas capacidades intelectuais, flexibilizarase a súa escolarización nos termos que determina a normativa vixente. Esta flexibilización poderá incluír tanto a impartición de contidos e a adquisición de competencias propias de cursos superiores como a ampliación de contidos e competencias do curso corrente, así como outras medidas que determine a consellerería con competencias en materia de educación.
Actualmente, no noso centro están vixentes estas medidas de atención á diversidade:
- Medidas organizativas: Refírense á forma na que están estruturados os agrupamentos para acadar a atención á
diversidade.
- Permanencia dun ano máis é unha medida extraordinaria que ten o fin de facilitar a consecución das diversas
competencias para un determinado curso.
- Programas de PMAR en 2º e 3º de E.S.O. Estes programas teñen a finalidade de que os alumnos acaden, mediante unha metodoloxía e uns contidos adaptados ás súas características e necesidades, un desenvolvemento competencial axeitado nos cursos de 2º e 3º da ESO. Podendo logo cursar 4º da ESO pola vía que esles escollan: (ensinanzas académicas ou aplicadas) e con iso o título de Graduado en Educación Secundaria.
- Formación Profesional Básica, dirixida aos alumnos que non cumpren os requisitos académicos mínimos para incorporarse a algunhas das medidas ou programas anteriores. Esta modalidade formativa permitiralles incorporarse ao mundo laboral, acadar título da ESO, e proseguir cursando ciclos formativos de grao medio.
- Medidas curriculares: Aplicaranse en calquera momento do proceso de ensinaza aprendizaxe como resposta a observacións diarias.
* Elaboración de actividades variadas e con diferente nivel de dificultade.
* Atención aos diferentes ritmos de aprendizaxe.
* Establecemento de agrupamentos que favorezan o traballo en grupo.
* Utilización de distintos recursos e materiais.
* Proposta de actividades de reforzo para o alumnado que non segue o ritmo de aprendizaxe do grupo.
* Proposta de actividades de ampliación para aqueloutros que van diante na súa aprendizaxe.
* Acción titorial
* Apoios fóra do grupo ordinario para alumnos que o precisen tras realizar a avaliación inicial.
* Adaptacións do currículo ou reforzos educativos para alumnos con especiais dificultades
* Especial atención ao alumnado con necesidade específica de apoio educativo
8.2. Procedemento de seguimento, avaliación e propostas de mellora (Elaborado)
O procedemento de revisión e avaliación da programación didáctica será realizada polas persoas docentes implicadas no desenvolvemento da materia deste curso. Analizaranse fundamentalmente adecuación da secuenciación e da temporalización, o logro dos mínimos de consecución establecidos para os diferentes criterios de avaliación e a adecuación dos procedementos de recuperación establecidos para as diferentes avaliacións, no período entre a avaliación ordinaria e a avaliación extraordinaria e para o alumnado con materias pendentes.