Vista preliminar da

Vista preliminar da programación na que poderá consultar todos os apartados da programación.

1. Introdución (Elaborado)


A presente programación didáctica, elaborada para a materia de Cultura Científica de 1ºBAC ten como referencia o Decreto 157/2022, do 2022, que establece o currículo da Educación Secundaria Obrigatoria e do Bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.

 

A materia de Cultura Científica pretende que o alumnado, como parte da sociedade, adquira unha cultura científica básica que lle permita entender o mundo actual e ser quen de tomar decisións baseadas no coñecemento científico en distintos contextos; é dicir, conseguir a alfabetización científica da cidadanía.

 

Os rapaces e rapazas deste curso sitúanse na última etapa de operacións formais onde o individuo vólvese un ser reflexivo, capaz de aprender sistemas abstractos do pensamento que lle permiten usar a lóxica proposicional (inferencia obtida a partires da relación entre dúas premisas), o razoamento científico (pensamento hipotético-dedutivo), o razoamento combinatorio (busca de múltiples combinacións) e o razoamento proporcional (cálculo ou estimación de probabilidades) o que lle permite abordar os contidos desta materia, sempre e cando o proceso de ensino e aprendizaxe se axuste as súas necesidades.

Para a elaboración das unidades didácticas que desenvolverá a programación tívose como referencia un currículo que pretende estudar cuestións científicas relevantes que lle permitan ao alumnado coñecer o mundo que lle rodea facendo fincapé no ser humano como un organismo máis no conxunto dos seres vivos, así como tamén recoñecer as propias peculiaridades da nosa especie na que se entrelaza a bioloxía coa cultura, moi patente coa revolución tecnolóxica da actualidade. Así, iníciase co estudo do Universo seguindo coa dinámica interna da Terra ata chegar á orixe da vida e a evolución dos seres vivos. Así mesmo trabállase a saúde, a sexualidade, os avances biomédicos e tecnolóxicos, a contribución do coñecemento dos materiais aos avances da humanidade rematando coa análise dos impactos antrópicos no medio co fin de reivindicar un planeta máis sostible ante a degradación ambiental que ameaza a nosa forma de vida.

 

Outro aspecto que foi tido en conta á hora de deseñar a presente programación foi o centro no que se ía implementar: as características do mesmo, as do seu alumnado e o seu entorno. Esta programación didáctica está pensada para ser levada á práctica nun IES situado en VILA DE CRUCES.

Como características un pouco xerais acerca da poboación, pode falarse dun nivel socioeconómico medio. Esta situación está orixinando que a poboación escolar, sen as obrigas de antano, vaia adquirindo paulatinamente formas de vida urbana horarios fixos , alimentación, vestimenta, costumes, tempo libre etc.- provocadas en parte pola influencia televisiva que ocasiona consecuencias importantes, non só culturais senón tamén lingüísticas poñamos por caso, a nivel léxico (traballos ,apeiros, natureza) .

O ambiente familiar e social quizais non sexa demasiado propicio para as inquedanzas culturais. Aínda que están agromando recentemente iniciativas que palían nalgunha medida esas deficiencias: bibliotecas, asociacións culturais , agrupacións musicais etc. nas que participan algúns alumnos do centro.

A maioría do alumnado dispón de ordenador na casa e moitos deles de acceso a internet ou de libros de consulta na casa. A través dos medios de comunicación os alumnos poden seguir os avances tecno-científicos da actualidade, estando presentes na vida cotiá. Isto vai tratar de potenciarse ao longo desta proposta de programación didáctica.

 

O grupo seleccionado está composto por alumnos e alumnas con idades comprendidas ao inicio do curso entre os 16 e 17 anos. 

 

2. Obxectivos e súa contribución ao desenvolvemento das competencias (Elaborado)


Currículo CCL CP STEM CD CPSAA CC CE CCEC
OBX1 Aplicar as metodoloxías propias da ciencia utilizando con precisión procedementos, materiais e instrumentos adecuados, para responder a cuestións sobre procesos científicos.
OBX2 Utilizar recursos variados, con sentido crítico e ético, para buscar e seleccionar información fiable e contrastada para resolver distintas cuestións e establecer traballos cooperativos e colaborativos.
OBX3 Comprender e interpretar os procesos biolóxicos, xeolóxicos, ambientais, fisicoquímicos e tecnolóxicos e explicalos utilizando os principios, leis e teorías científicas adecuadas, para responder a cuestións da vida cotiá.
OBX4 Valorar a importancia dos estilos de vida relacionados coa sostibilidade, a saúde e as novas tecnoloxías e materiais fomentando hábitos saudables baseándose nos fundamentos científicos, para adoptalos e promovelos na súa contorna.
OBX5 Argumentar, relacionar, reflexionar e aplicar o pensamento científico e os razoamentos lóxicos, mediante a procura e selección de estratexias apropiadas, para resolver cuestións e problemas relacionados coas ciencias experimentais.
OBX6 Analizar a contribución dos avances científicos e das persoas que se dedican á ciencia con perspectiva de xénero e entendéndoa como un proceso colectivo e interdisciplinar en continua construción e evolución, para valorar o seu papel esencial no progreso da sociedade.
Non se rexistrou texto

3.1. Relación de unidades didácticas (Elaborado)


Secuencia * Título da UD Descrición *% Peso na materia


*Nº de sesións
1º trim. 2º trim. 3º trim.
1 O traballo nas ciencias Nesta unidade analízanse os factores de risco e diferéncianse os riscos internos dos externos 6 14
2 O Universo Nesta unidade estúdase a orixe e a evolución do Universo así como os compoñentes do Sistema Solar 6 14
3 A Terra e a vida I Esta unidade aborda a comprensión da Terra desde a perspectiva da súa dinámica interna. 9 10
4 A Terra e a vida II Nesta unidade afóndase nas hipóteses sobre a orixe da vida e a evolución celular. 9 10
5 A Terra e a vida III Nesta unidade trabállase a teoría e probas da evolución así como a evolución humana. 8 10
6 A saúde e a biomedicina I Esta unidade vertébrase en torno os trastornos mentais e os problemas derivados do uso das drogas 8 10
7 A saúde e a biomedicina II Esta unidade aborda a resposta inmune, os tipos de enfermidades e a vacinación. 10 10
8 A saúde e a biomedicina III Nesta unidade analízanse os avances en terapias e tratamentos médicos así como as aplicacións da biotecnoloxía. 10 10
9 A reprodución e a sexualidade Nesta unidade estúdanse aspectos en relación a reprodución como as técnicas anticonceptivas e de reprodución asistida e a sexualidade como os estereotipos e roles sexuais. 9 14
10 O desenvolvemento social e os materiais Nesta unidade relaciónase o desenvolvemento da sociedade coa utilización dos materiais e os residuos que xeran. 8 12
11 Os avances tecnolóxicos Esta unidade céntrase no coñecemento da informática na ciencia, as aplicacións da tecnoloxía dixital e os riscos asociados á conectividade. 8 12
12 A conservación do medio ambiente Nesta unidade estúdanse os diferentes recursos e o fontes de enerxía así como as causas e consecuencias da súa explotación. 9 14

3.2. Distribución currículo nas unidades didácticas (Elaborado)


Bloque B1. O traballo nas ciencias
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA1.1 - Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
CA1.2 - Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
CA1.3 - Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
CA1.4 - Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Contidos
C1.1 - A ciencia como labor colectivo, interdisciplinar e en continua construción e evolución.
C1.2 - A relación entre a ciencia e os eventos históricos.
C1.3 - A comunicación en ciencia e tecnoloxía. Estratexias de traballo: o método científico.
C1.3.1 - O artigo científico.
C1.3.2 - Fontes de información fiables e teorías científicas fronte a pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
C1.3.3 - Elaboración e presentación de informes utilizando distintos medios.
C1.4 - Ciencia, tecnoloxía, sociedade e ambiente: perspectiva histórica.
C1.5 - Importancia da contribución á sociedade do traballo científico ao longo da historia. O papel da muller na ciencia.
Bloque B2. O Universo
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA2.1 - Comprender a estrutura do Universo relacionándoa coa súa evolución e empregando escalas de medida adecuadas.
CA2.2 - Valorar a importancia dos últimos avances na investigación astronómica para a sociedade a través dos métodos de estudo do Universo.
CA2.3 - Explicar a orixe e estrutura da Terra describindo as etapas de formación do Sistema Solar.
CA2.4 - Identificar e diferenciar os movementos terrestres interpretando as consecuencias que xeran.
Contidos
C2.1 - O Universo.
C2.1.1 - Orixe, formación e estrutura.
C2.1.2 - Escalas de lonxitude, masa e tempo.
C2.1.3 - Métodos de estudo e últimos avances na investigación astronómica. Implicación na sociedade.
C2.2 - O Sistema Solar.
C2.2.1 - Orixe, formación e estrutura.
C2.2.2 - A formación do planeta Terra. Movementos e consecuencias.
Bloque B3. A Terra e a vida
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA3.1 - Recoñecer a estrutura e dinámica das diferentes capas do interior terrestre adoptando unha actitude crítica cara as crenzas infundadas.
CA3.2 - Reflexionar sobre as probas e datos que orixinaron a teoría da tectónica de placas describindo os fenómenos e estruturas xeolóxicas asociadas.
CA3.3 - Analizar os riscos internos e externos valorando a importancia das medidas de predición, prevención e corrección e interpretando información en diferentes formatos.
CA3.4 - Explicar as principais hipóteses sobre a orixe da vida na Terra e a evolución celular desde a teoría endosimbiótica ata as últimas investigacións e achegas relacionadas co microbioma e o viroma.
CA3.5 - Argumentar a teoría da evolución utilizando as probas e mecanismos evolutivos, adoptando unha actitude crítica e escéptica cara a informacións sen unha base científica.
CA3.6 - Describir a evolución dos homínidos recoñecendo as adaptacións e os cambios acontecidos.
Contidos
C3.1 - A Terra.
C3.1.1 - Estrutura e dinámica. Teoría da tectónica de placas.
C3.1.2 - Riscos xeolóxicos internos e externos. Medidas de predición, prevención e corrección.
C3.2 - A vida na Terra.
C3.2.1 - Hipóteses sobre a orixe da vida no planeta. Un mundo de ARN.
C3.2.2 - Teoría endosimbiótica.
C3.2.3 - Do fixismo ao evolucionismo. Teorías e probas da evolución.
C3.2.4 - A evolución humana.
C3.2.5 - Microbioma e viroma. Importancia na evolución.
Bloque B4. A saúde e a biomedicina
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA4.1 - Comprender o concepto de saúde e enfermidade segundo a OMS e analizar a evolución histórica na consideración e no tratamento das doenzas.
CA4.2 - Coñecer os últimos avances nas terapias e tratamentos médicos tomando conciencia da importancia da investigación médico-farmacéutica.
CA4.3 - Describir as principais técnicas da enxeñaría xenética e interpretar as súas implicacións éticas, sociais e ambientais, utilizando fontes fiables e adoptando unha actitude crítica e escéptica cara a informacións sen unha base científica.
CA4.4 - Explicar e describir en que consiste a inmunidade analizando o papel das barreiras inmunitarias e distinguindo os diferentes tipos de resposta inmune.
CA4.5 - Relacionar as enfermidades infecciosas e non infecciosas cos seus axentes causantes e os seus tratamentos, reflexionando sobre o papel dos antibióticos e a vacinación.
CA4.6 - Coñecer as doenzas máis comúns relacionadas coa saúde mental, identificando as causas, describindo os seus tratamentos e analizando as súas repercusións sociais.
CA4.7 - Adoptar e promover hábitos saudables para a prevención de doenzas físicas e mentais, analizando os efectos das drogas e identificando problemas asociados ao seu consumo.
Contidos
C4.1 - Concepto de saúde. Definición da OMS.
C4.2 - Investigación médica e farmacéutica.
C4.2.1 - Historia da medicina.
C4.2.2 - As técnicas de diagnose.
C4.2.3 - Últimos avances nos tratamentos médicos. Medicina de precisión: inmunoterapia e terapia xénica.
C4.2.4 - Aplicacións da robótica na biomedicina.
C4.2.5 - Os transplantes.
C4.2.6 - Biotecnoloxía tradicional e moderna. Aplicacións. Implicacións éticas e sociais.
C4.3 - O sistema inmune.
C4.3.1 - As barreiras de protección. A resposta inmune.
C4.3.2 - Clasificación das enfermidades: infecciosas e non infecciosas.
C4.3.3 - O cancro.
C4.3.4 - A vacinación.
C4.3.5 - Uso responsable dos medicamentos.
C4.4 - A saúde e a enfermidade.
C4.4.1 - Factores que determinan a saúde.
C4.4.2 - Drogas legais e ilegais. Problemas asociados.
C4.4.3 - A saúde mental: historia, causas, prevención e tratamentos.
Bloque B5. A reprodución e a sexualidade
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA5.1 - Distinguir os conceptos de sexo e xénero, recoñecendo a diversidade de opcións e mantendo sempre unha actitude non discriminatoria.
CA5.2 - Describir o dimorfismo sexual concienciando e promovendo comportamentos non sexistas.
CA5.3 - Recoñecer o sexo e a sexualidade desde a perspectiva da igualdade entre homes e mulleres e respectando a diversidade sexual.
CA5.4 - Recoñecer os procesos da reprodución humana reflexionando sobre a importancia das relacións sexuais responsables e consentidas.
CA5.5 - Relacionar as infeccións de transmisión sexual (ITS) cos seus axentes causantes promovendo hábitos saudables e prácticas sexuais responsables que preveñan o seu contaxio así como os embarazos non desexados.
CA5.6 - Reflexionar sobre a sexualidade humana e a afectividade entre individuos, adoptando actitudes respectuosas e tolerantes.
Contidos
C5.1 - O sexo biolóxico e a diversidade de xénero.
C5.1.1 - Reprodución e sexo.
C5.1.2 - Dimorfismo sexual e sexismo.
C5.2 - A sexualidade humana.
C5.2.1 - Prácticas sexuais responsables. O consentimento sexual.
C5.2.2 - Infeccións de transmisión sexual (ITS) e hábitos saudables.
C5.2.3 - Técnicas anticonceptivas.
C5.2.4 - Técnicas de reprodución asistida.
C5.2.5 - Sexualidade e afectividade. Estereotipos e roles sexuais.
Bloque B6. O desenvolvemento social e os materiais
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA6.1 - Relacionar o desenvolvemento da humanidade co uso dos materiais analizando as repercusións socioeconómicas e a influencia da superpoboación.
CA6.2 - Identificar os procesos de obtención de materiais recoñecendo os custos económicos, sociais e ambientais e valorando a importancia dunha explotación sostible e un uso responsable.
CA6.3 - Analizar a pegada de carbono e as etapas do ciclo de vida dos produtos utilizando exemplos concretos da contorna.
CA6.4 - Recoñecer os diferentes residuos e describir os seus procesos de tratamento detallando a xestión que se realiza no seu contorno próximo e valorando a adopción de hábitos sostibles.
CA6.5 - Valorar a importancia da nanotecnoloxía e os novos materiais analizando a súas aplicacións presentes e futuras en diferentes ámbitos.
Contidos
C6.1 - O desenvolvemento da humanidade.
C6.1.1 - Consecuencias económicas e sociais.
C6.1.2 - O crecemento da poboación humana.
C6.2 - O uso dos materiais.
C6.2.1 - Procesos de obtención de materiais: custos económicos, sociais e ambientais.
C6.2.2 - O ciclo de vida dos produtos.
C6.2.3 - A pegada de carbono.
C6.2.4 - Aplicacións de casos concretos da contorna próxima.
C6.3 - Os residuos.
C6.3.1 - Clasificación.
C6.3.2 - A xestión dos residuos.
C6.4 - A nanotecnoloxía.
C6.5 - Os novos materiais.
Bloque B7. Os avances tecnolóxicos
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA7.1 - Valorar a importancia da informática para a ciencia a través do funcionamento de computadores e outros dispositivos.
CA7.2 - Describir a utilidade dalgunhas das aplicacións tecnolóxicas empregadas pola ciencia comprendendo os fundamentos nos que se basean.
CA7.3 - Explicar os principios básicos de conectividade exemplificando con dispositivos intelixentes e internet of things.
CA7.4 - Identificar e comprender os principais perigos asociados á conectividade utilizando as medidas básicas de ciberseguridade.
CA7.5 - Valorar os riscos nas redes sociais facendo un uso responsable delas e reflexionando sobre os dereitos na protección de datos.
Contidos
C7.1 - A informática na ciencia.
C7.1.1 - Orixe, xeracións e arquitectura de computadores.
C7.1.2 - Hardware e software. O software libre.
C7.1.3 - Dispositivos periféricos con utilidade científica.
C7.1.4 - Intelixencia artificial.
C7.2 - Aplicacións da tecnoloxía dixital.
C7.2.1 - Sistemas globais de navegación coa axuda de satélites.
C7.2.2 - A teledetección.
C7.2.3 - Os sistemas de información xeográfica.
C7.2.4 - Usos da visión artificial na ciencia.
C7.3 - Conectividade.
C7.3.1 - Orixe e conceptos básicos de funcionamento de internet.
C7.3.2 - Os tipos de conexións. Motores de busca.
C7.3.3 - Os dispositivos intelixentes.
C7.3.4 - Internet of things (IoT).
C7.3.5 - As redes sociais: uso responsable e riscos.
C7.3.6 - A ciberseguridade e os delitos na rede.
C7.3.7 - A protección de datos.
C7.3.8 - Implicacións éticas e sociais.
Bloque B8. O coidado do medio ambiente
Criterios de avaliación		 UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
CA8.1 - Clasificar os tipos de recursos naturais e as fontes de enerxía comparando as vantaxes e inconvenientes da súa utilización e describindo os principais impactos xerados polo seu uso.
CA8.2 - Reflexionar sobre a problemática xerada coa transición enerxética analizando o concepto de pegada ecolóxica e o modelo da economía circular.
CA8.3 - Analizar e recoñecer as causas e as consecuencias das actividades humanas no medio ambiente propoñendo accións para a súa conservación.
CA8.4 - Adoptar e promover hábitos compatibles cun modelo de desenvolvemento sostible e valorar a súa importancia utilizando fundamentos científicos.
CA8.5 - Reflexionar sobre a importancia de establecer e cumprir a lexislación ambiental promovendo actuacións e actitudes respectuosas e sostibles.
Contidos
C8.1 - Os recursos e a enerxía.
C8.1.1 - Clasificación dos recursos naturais.
C8.1.2 - As fontes de enerxía.
C8.1.3 - Principais impactos ambientais derivados da explotación dos recursos e do emprego das fontes de enerxía.
C8.1.4 - A transición enerxética: problemas e consecuencias.
C8.1.5 - A pegada ecolóxica.
C8.1.6 - Economía circular.
C8.2 - O desenvolvemento sostible.
C8.3 - Lexislación ambiental.

3.3. Avaliación das unidades didácticas (Elaborado)



1 O traballo nas ciencias
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA3.3 Analizar os riscos internos e externos valorando a importancia das medidas de predición, prevención e corrección e interpretando información en diferentes formatos.
Táboa de indicadores
Analizar os riscos internos e externos valorando a importancia das medidas de predición, prevención e corrección. 60

2 O Universo
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA2.1 Comprender a estrutura do Universo relacionándoa coa súa evolución e empregando escalas de medida adecuadas.
Táboa de indicadores
Comprender a estrutura do Universo. 15
CA2.2 Valorar a importancia dos últimos avances na investigación astronómica para a sociedade a través dos métodos de estudo do Universo.
Táboa de indicadores
Valorar a importancia dos últimos avances na investigación astronómica. 15
CA2.3 Explicar a orixe e estrutura da Terra describindo as etapas de formación do Sistema Solar.
Táboa de indicadores
Entender a orixe e estrutura da Terra. 15
CA2.4 Identificar e diferenciar os movementos terrestres interpretando as consecuencias que xeran.
Táboa de indicadores
Identificar e diferenciar os movementos terrestres. 15

3 A Terra e a vida I
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA3.1 Recoñecer a estrutura e dinámica das diferentes capas do interior terrestre adoptando unha actitude crítica cara as crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Recoñecer a estrutura e dinámica das diferentes capas do interior terrestre. 30
CA3.2 Reflexionar sobre as probas e datos que orixinaron a teoría da tectónica de placas describindo os fenómenos e estruturas xeolóxicas asociadas.
Táboa de indicadores
Reflexionar sobre as probas e datos que orixinaron a teoría da tectónica de placas. 30

4 A Terra e a vida II
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA3.4 Explicar as principais hipóteses sobre a orixe da vida na Terra e a evolución celular desde a teoría endosimbiótica ata as últimas investigacións e achegas relacionadas co microbioma e o viroma.
Táboa de indicadores
Explicar as principais hipóteses sobre a orixe da vida na Terra e a evolución celular. 60

5 A Terra e a vida III
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA3.5 Argumentar a teoría da evolución utilizando as probas e mecanismos evolutivos, adoptando unha actitude crítica e escéptica cara a informacións sen unha base científica.
Táboa de indicadores
Argumentar a teoría da evolución utilizando as probas e mecanismos evolutivos 30
CA3.6 Describir a evolución dos homínidos recoñecendo as adaptacións e os cambios acontecidos.
Táboa de indicadores
Describir a evolución dos homínidos. 30

6 A saúde e a biomedicina I
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA4.1 Comprender o concepto de saúde e enfermidade segundo a OMS e analizar a evolución histórica na consideración e no tratamento das doenzas.
Táboa de indicadores
Comprender o concepto de saúde e enfermidade segundo a OMS 15
CA4.5 Relacionar as enfermidades infecciosas e non infecciosas cos seus axentes causantes e os seus tratamentos, reflexionando sobre o papel dos antibióticos e a vacinación.
Táboa de indicadores
Relacionar as enfermidades infecciosas e non infecciosas cos seus axentes causantes e os seus tratamentos. 15
CA4.6 Coñecer as doenzas máis comúns relacionadas coa saúde mental, identificando as causas, describindo os seus tratamentos e analizando as súas repercusións sociais.
Táboa de indicadores
Coñecer as doenzas máis comúns relacionadas coa saúde mental, identificando as causas. 15
CA4.7 Adoptar e promover hábitos saudables para a prevención de doenzas físicas e mentais, analizando os efectos das drogas e identificando problemas asociados ao seu consumo.
Táboa de indicadores
Adoptar e promover hábitos saudables para a prevención de doenzas físicas e mentais. 15

7 A saúde e a biomedicina II
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA4.4 Explicar e describir en que consiste a inmunidade analizando o papel das barreiras inmunitarias e distinguindo os diferentes tipos de resposta inmune.
Táboa de indicadores
Explicar e describir en que consiste a inmunidade analizando o papel das barreiras inmunitarias. 25
CA4.5 Relacionar as enfermidades infecciosas e non infecciosas cos seus axentes causantes e os seus tratamentos, reflexionando sobre o papel dos antibióticos e a vacinación.
Táboa de indicadores
Relacionar as enfermidades infecciosas e non infecciosas cos seus axentes causantes e os seus tratamentos. 25
CA4.7 Adoptar e promover hábitos saudables para a prevención de doenzas físicas e mentais, analizando os efectos das drogas e identificando problemas asociados ao seu consumo.
Táboa de indicadores
Adoptar e promover hábitos saudables para a prevención de doenzas físicas e mentais 10

8 A saúde e a biomedicina III
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA4.2 Coñecer os últimos avances nas terapias e tratamentos médicos tomando conciencia da importancia da investigación médico-farmacéutica.
Táboa de indicadores
Coñecer os últimos avances nas terapias e tratamentos médicos. 30
CA4.3 Describir as principais técnicas da enxeñaría xenética e interpretar as súas implicacións éticas, sociais e ambientais, utilizando fontes fiables e adoptando unha actitude crítica e escéptica cara a informacións sen unha base científica.
Táboa de indicadores
Describir as principais técnicas da enxeñaría xenética e interpretar as súas implicacións éticas, sociais e ambientais, utilizando fontes fiables. 30

9 A reprodución e a sexualidade
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA5.1 Distinguir os conceptos de sexo e xénero, recoñecendo a diversidade de opcións e mantendo sempre unha actitude non discriminatoria.
Táboa de indicadores
Distinguir os conceptos de sexo e xénero. 10
CA5.2 Describir o dimorfismo sexual concienciando e promovendo comportamentos non sexistas.
Táboa de indicadores
Describir o dimorfismo sexual. 10
CA5.3 Recoñecer o sexo e a sexualidade desde a perspectiva da igualdade entre homes e mulleres e respectando a diversidade sexual.
Táboa de indicadores
Recoñecer o sexo e a sexualidade desde a perspectiva da igualdade entre homes e mulleres. 10
CA5.4 Recoñecer os procesos da reprodución humana reflexionando sobre a importancia das relacións sexuais responsables e consentidas.
Táboa de indicadores
Recoñecer os procesos da reprodución humana. 10
CA5.5 Relacionar as infeccións de transmisión sexual (ITS) cos seus axentes causantes promovendo hábitos saudables e prácticas sexuais responsables que preveñan o seu contaxio así como os embarazos non desexados.
Táboa de indicadores
Relacionar as infeccións de transmisión sexual (ITS) cos seus axentes causantes. 10
CA5.6 Reflexionar sobre a sexualidade humana e a afectividade entre individuos, adoptando actitudes respectuosas e tolerantes.
Táboa de indicadores
Reflexionar sobre a sexualidade humana e a afectividade entre individuos. 10

10 O desenvolvemento social e os materiais
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA6.1 Relacionar o desenvolvemento da humanidade co uso dos materiais analizando as repercusións socioeconómicas e a influencia da superpoboación.
Táboa de indicadores
Relacionar o desenvolvemento da humanidade co uso dos materiais. 10
CA6.2 Identificar os procesos de obtención de materiais recoñecendo os custos económicos, sociais e ambientais e valorando a importancia dunha explotación sostible e un uso responsable.
Táboa de indicadores
Identificar os procesos de obtención de materiais. 15
CA6.3 Analizar a pegada de carbono e as etapas do ciclo de vida dos produtos utilizando exemplos concretos da contorna.
Táboa de indicadores
Analizar a pegada de carbono e as etapas do ciclo de vida dos produtos. 10
CA6.4 Recoñecer os diferentes residuos e describir os seus procesos de tratamento detallando a xestión que se realiza no seu contorno próximo e valorando a adopción de hábitos sostibles.
Táboa de indicadores
Recoñecer os diferentes residuos e describir os seus procesos de tratamento. 15
CA6.5 Valorar a importancia da nanotecnoloxía e os novos materiais analizando a súas aplicacións presentes e futuras en diferentes ámbitos.
Táboa de indicadores
Valorar a importancia da nanotecnoloxía e os novos materiais. 10

11 Os avances tecnolóxicos
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA7.1 Valorar a importancia da informática para a ciencia a través do funcionamento de computadores e outros dispositivos.
Táboa de indicadores
Valorar a importancia da informática para a ciencia . 8
CA7.2 Describir a utilidade dalgunhas das aplicacións tecnolóxicas empregadas pola ciencia comprendendo os fundamentos nos que se basean.
Táboa de indicadores
Describir a utilidade dalgunhas das aplicacións tecnolóxicas empregadas pola ciencia. 15
CA7.3 Explicar os principios básicos de conectividade exemplificando con dispositivos intelixentes e internet of things.
Táboa de indicadores
Explicar os principios básicos de conectividade. 10
CA7.4 Identificar e comprender os principais perigos asociados á conectividade utilizando as medidas básicas de ciberseguridade.
Táboa de indicadores
Identificar e comprender os principais perigos asociados á conectividade. 12
CA7.5 Valorar os riscos nas redes sociais facendo un uso responsable delas e reflexionando sobre os dereitos na protección de datos.
Táboa de indicadores
Valorar os riscos nas redes sociais facendo un uso responsable delas. 15

12 A conservación do medio ambiente
Criterios de avaliación * Tipo de instrumento * Grao mínimo de consecución * % peso
CA1.1 Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar entendéndoa en continua construción e evolución e relacionada cos principais acontecementos históricos
Táboa de indicadores
Traballar en ciencia desde un punto de vista interdisciplinar. 10
CA1.2 Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía, utilizando diferentes soportes como medios de comunicación das súas achegas ou as súas conclusións.
Táboa de indicadores
Valorar a utilización do método científico como estratexia de traballo en ciencia e tecnoloxía. 10
CA1.3 Recoñecer a importancia da relación entre ciencia e tecnoloxía así como da súa contribución á sociedade ao longo da historia.
Táboa de indicadores
Recoñecer a contribución da ciencia á sociedade ao longo da historia. 10
CA1.4 Resolver cuestións sobre temas científicos seleccionando e organizando información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas.
Táboa de indicadores
Seleccionar a información de distintas fontes distinguíndoas de pseudociencias, boatos, teorías conspiratorias e crenzas infundadas. 10
CA8.1 Clasificar os tipos de recursos naturais e as fontes de enerxía comparando as vantaxes e inconvenientes da súa utilización e describindo os principais impactos xerados polo seu uso.
Táboa de indicadores
Clasificar os tipos de recursos naturais e as fontes de enerxía. 15
CA8.2 Reflexionar sobre a problemática xerada coa transición enerxética analizando o concepto de pegada ecolóxica e o modelo da economía circular.
Táboa de indicadores
Reflexionar sobre a problemática xerada coa transición enerxética. 10
CA8.3 Analizar e recoñecer as causas e as consecuencias das actividades humanas no medio ambiente propoñendo accións para a súa conservación.
Táboa de indicadores
Analizar e recoñecer as causas e as consecuencias das actividades humanas no medio ambiente. 15
CA8.4 Adoptar e promover hábitos compatibles cun modelo de desenvolvemento sostible e valorar a súa importancia utilizando fundamentos científicos.
Táboa de indicadores
Adoptar e promover hábitos compatibles cun modelo de desenvolvemento sostible. 10
CA8.5 Reflexionar sobre a importancia de establecer e cumprir a lexislación ambiental promovendo actuacións e actitudes respectuosas e sostibles.
Táboa de indicadores
Reflexionar sobre a importancia de establecer e cumprir a lexislación ambiental. 10

4.1. Concrecións metodolóxicas (Elaborado)


No bacharelato, dadas as características do alumnado en canto á súa madurez intelectual, é posible aumentar a autonomía na aprendizaxe respecto a cursos anteriores. Dita autonomía non significa que os estudantes traballen unicamente de xeito individual, senón que poderán facelo en pequenos grupos, desenvolvendo actitudes de cooperación entre eles.

 

As propostas pedagóxicas elaboraranse tendo en conta a atención á diversidade e os diferentes ritmos de aprendizaxe e a metodoloxía didáctica será activa, potenciadora da aprendizaxe construtiva favorecendo a capacidade de aprender por si mesmos, promovendo o traballo cooperativo e aplicando os métodos apropiados de investigación subliñando a relación dos aspectos teóricos coas súas aplicacións prácticas. É por iso que utilizarase estratexias didácticas variadas, que combinen, dun xeito en que cada docente considere máis apropiada, as estratexias expositivas acompañadas de actividades de aplicación e as estratexias de indagación.

 

PRINCIPIOS PEDAGÓXICOS

No proceso de ensinanza e aprendizaxe han de asegurar distintos tipos de aprendizaxe:

1º: Aprendizaxe significativa: partindo dos coñecementos previos, os alumnos e alumnas han de ser capaces de aprender a aprender, adquirindo unha serie de coñecementos, habilidades e actitudes para poder establecer relacións entre a materia e a súa propia realidade.

2º: Aprendizaxe funcional: os novos contidos deberán ser aplicados en diferentes contextos cando os estudantes o precisen.

3º: Aprendizaxe cooperativa: traballar a materia en grupo, no laboratorio, no desenvolvemento de proxectos de investigación ou mediante debates favorecerá o interese pola mesma e axuda ao estudante no seu perfeccionamento persoal e social.

4º: Aprendizaxe mediante o emprego das TICs: coa utilización de Internet, de vídeos divulgativos e do encerado dixital, que será utilizado como recurso

 

Baseándonos no anterior, e co fin de desenvolver as capacidades que os obxectivos de bacharelato requiren propóñense as seguintes estratexias metodolóxicas:

- Crear na aula un clima que favoreza as aprendizaxes significativas, que desenvolva o interese pola materia e os seus estudos posteriores, e que permita a comunicación e o intercambio de saberes e experiencias na aula como base para o desenvolvemento integral como persoas.

- Propiciar a construción dunha imaxe da ciencia, e en particular da bioloxía e xeoloxía, non estática, entendendo que a provisionalidade das súas conclusións e teorías é unha das súas características fundamentais.

- Ter en conta as ideas previas do alumnado para o deseño e a secuencia de actividades, e facilitar a construción de aprendizaxes cooperativas que propicien o cambio conceptual, metodolóxico e actitudinal.

- Dotar ao alumnado de ferramentas que lle permitan iniciarse nos métodos de investigación mediante o desenvolvemento de prácticas de laboratorio. Estas actividades proporciónalle aos estudantes un campo de probas onde poden ampliar as súas experiencias e modificar as súas ideas e interpretacións facéndoas máis coherentes co coñecemento científico e, ademais, posibilita a súa conexión coa realidade. Non podemos esquecer que unha materia de ciencias que non teña prácticas de laboratorio queda totalmente afastada da realidade científica actual e implica a perda de coñecemento imposible de adquirir de forma teórica.

- Propoñer actividades que poñan de manifesto a correlación entre os fenómenos estudados na aula e os da vida cotiá, mediante análise de situacións concretas, comentarios de novas de actualidade ou realizando saídas didácticas (centros de investigación, itinerarios xeolóxicos, etc.) combinadas con informes ou traballos específicos utilizando diferentes formatos.

-Favorecer o uso das tecnoloxías da información e a comunicación valorando a súa importancia na sociedade actual e propiciando a súa integración na aula.

 

TIPOS DE ACTIVIDADES

Realizaranse actividades diversas de acordo coa seguinte secuencia didáctica:

-Actividades de iniciación: necesarias para coñecer as ideas previas do alumnado sobre os contidos que se van tratar con posterioridade; para que os alumnos e alumnas recorden coñecementos e comproben que estes deben ser ampliados e transformalos e para dispoñelos favorablemente para a aprendizaxe.

-Actividades de desenvolvemento e estruturación: serven para que o alumnado tome contacto, poña en práctica e asimile os contidos, compare os coñecementos anteriores cos novos e para que incorpore os novos contidos á súa experiencia persoal.

-Actividades de aplicación e afondamento: necesarias para que os estudantes amplíen e apliquen as novas situacións e contextos os coñecementos adquiridos.

-Actividades de consolidación e síntese: para dar solidez e firmeza ao aprendido.

-Actividades de reforzo: para aqueles estudantes que non progresan adecuadamente.

-Actividades específicas de avaliación que serven para comprobar o grao de aprendizaxe logrado polos alumnos e alumnas e para detectar erros, inexactitudes e dificultades nos coñecementos adquiridos e para reforzar aprendizaxes

 

DESENVOLVEMENTO DAS UNIDADES

O fío condutor que se seguirá á hora de desenvolver as distintas unidades didácticas será o seguinte:

a) Introdución á unidade didáctica.

b) Análise dos coñecementos previos do alumnado.

c) Desenvolvemento da unidade a través de diferentes tarefas e actividades.

d) Resumo e síntese dos contidos da unidade.

 

TIPOS DE AGRUPAMENTOS

As diversas formas de agrupamento que se utilizarán, divídense en tres tipos:

- Gran grupo.

- Equipos de traballo cooperativo (por parellas ou máis)

- Traballo individual.

 

CONTRIBUCIÓN A PLANS E PROXECTOS

Preténdese realizar unha adecuada contribución ao Plan Lector do Centro, coa proposta de lectura voluntaria de distintos libros ou capítulos relacionados coa materia, así como coa lecturas de artigos xornalísticos e textos do libro do estudante. Así mesmo, contribuirase ao Plan TICs coa utilización de diferentes recursos (proxección de vídeos, simulacións, presentacións, avaliacións interactivas, kahoots...).

A materia tamén deberá contribuír a outros plans incluídos no Proxecto Educativo do centro como o Plan de Actividades do Departamento de Orientación, o Plan de Acción Titorial, o Plan de Atención á Diversidade ou o Proxecto Lingüístico de Centro, tendo presente en todo momento a Programación Xeral Anual que se redactou ao inicio de curso.

4.2. Materiais e recursos didácticos (Elaborado)


Denominación
Aula virtual da materia
Caderno ou portfolio do estudante
Dotación da aula (proxector, encerado dixital, tradicional, pupitres...)
Laboratorio (instrumental e materias propios)
Actividades de iniciación, desenvolvemento, estruturación, aplicación, afondamento, consolidación, síntese, reforzo e específicas de avaliación.
Libros de divulgación científica
Materiais audiovisuais: vídeos didácticos, documentais...
Artigos xornalísticos

O espazo habitual no que se desenvolverán as sesións consiste nunha aula convenientemente equipada cun encerado dixital ou proxector e outro tradicional, dispoñendo o alumnado de pupitres individuais, o que facilitará os necesarios cambios na súa distribución para o traballo en parellas ou grupal.

 

O espazo empregado para as clases prácticas será o laboratorio de bioloxía e de xeoloxía, dotado do instrumental e materiais presentes de xeito habitual nun laboratorio escolar.

 

En relación ás ferramentas que centrarán o traballo do alumnado na aula, as principais serán o libro de texto recomendado polo Departamento e todos os materiais que formen parte dos contidos da aula virtual da materia, na súa maioría deseñadas polo docente.

 

Na aula virtual o docente colgará material para o alumnado que por razóns xustificadas non asista de forma prolongada ao centro.

 

 


5.1. Procedemento para a avaliación inicial (Elaborado)


A avaliación inicial permítenos coñecer e valorar o punto de partida do estudante e así atopar as dificultades de aprendizaxe do alumnado e as súas carencias, para así adoptar posteriormente as medidas de reforzo educativo que se consideren máis axeitadas.

 

Ao inicio de curso, nas primeiras sesións, realizarase unha proba inicial baseada en competencias e contidos necesarios para enfrontar a materia. O seu obxectivo é facilitar información sobre distintos aspectos do alumnado, tales como o seu coñecemento das destrezas da materia así como posibles dificultades de aprendizaxe ou capacidades por riba da media do grupo. Dita información servirá para programar as adaptacións precisas, así como as actividades de reforzo e ampliación no caso de ser necesarias.

 

Os resultados da avaliación inicial formarán parte da orde do día dunha reunión dos membros do Departamento de Bioloxía e Xeoloxía e as conclusións obtidas a partir da súa análise quedarán reflectidas no caderno do profesorado e na acta da reunión do Departamento.

 

Os resultados de dita proba daranse a coñecer tamén a xefatura de estudos que, xunto co Departamento de Orientación levarán a cabo as medidas pertinentes

5.2. Criterios de cualificación e recuperación (Elaborado)


Pesos na materia 
Instrumentos de avaliación UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12 Total programación
Pesos das unidades didácticas (%) 6.0 6.0 9.0 9.0 8.0 8.0 10.0 10.0 9.0 8.0 8.0 9.0 100.0
Proba escrita 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
Táboa de indicadores 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.00000000000004

En cada unidade didáctica, en función dos obxectivos, competencias clave e criterios de avaliación establecidos, valoraranse os seguintes aspectos:

 

COMPOÑENTE ACTITUDINAL E TRABALLO:

- Realización de traballos e actividades: lectura dos libros propostos, manexo de bibliografía, análise e interpretación de datos, espírito crítico, boa presentación, adquisición e manexo de vocabulario científico, nivel de expresión escrita e gráfica.

- Participación nas actividades educativas: resposta ás preguntas formuladas, interese pola realización correcta das actividades, manexo de vocabulario científico, boa expresión oral.

- Participación activa e positiva no grupo de traballo: interese, cooperación e responsabilidade na presentación de resultados.

- O grao acadado das competencias traballadas. (para o cal se empregarán as rúbricas que se recollen no apartado 6 da presente programación).

- O nivel acadado dos contidos desenvolvidos, a actitude do alumnado respecto ao traballo realizado así como o seu desenvolvemento integral en relación coa materia e nivel correspondente.

- O progreso acadado durante o curso na materia correspondente, así como a madurez persoal correspondente ao nivel de cada alumno/a grazas aos contidos traballados.

- O desenvolvemento acadado de capacidades específicas da materia, como por exemplo, interpretación de gráficas, manexo de técnicas de observación da realidade natural, mellora na habilidade de abordar problemas, capacidade de relacionar datos con fórmulas matemáticas.

- A mellora da capacidade de elaborar informes segundo criterios do método científico e o desenvolvemento das capacidades de análise e crítica, o cal se avaliará durante a elaboración de traballos e tarefas que esixan destas habilidades.

 

PUNTUACIÓN DAS TAREFAS E TRABALLOS REALIZADOS:

- A cualificación da avaliación final ordinaria obterase da media aritmética das cualificacións das tres avaliacións do curso. Considerarase superada a materia cando se obteña unha cualificación final igual ou superior a 5 puntos e se superen ao mesmo tempo as tres avaliacións.

- Todo alumnado que obtivese unha cualificación de suspenso na materia e se deran as circunstancias de promocionar ao seguinte curso, levará a materia pendente e terá que facer no novo ano académico os exercicios, seguimento e exames correspondentes para poder aprobala

 

 

Observacións:

 

o O alumnado repetidor terá un apoio con exercicios e tarefas adaptadas ao seu ritmo de aprendizaxe.

o Unha mala actitude e/ou desinterese do alumnado nas clases teóricas, prácticas, saídas e todas aqueloutras actividades que se desenvolvan ao longo do curso académico, suporá a repetición daquelas tarefas nas que se deran estas circunstancias.

 

 

o CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN E AVALIACIÓN

 

Compoñente actitudinal e traballo diario: Seguindo os aspectos especificados no apartado anterior, vaise outorgar unha porcentaxe de 10% da nota

- Para que poida terse en conta este apartado na nota, debe acadarse un mínimo de. 0,5puntos.

- Non se realizarán probas escritas sempre e cando o traballo por parte do alumnado cumpra as expectativas e obxectivos marcados polo/a profesor/a. Nese caso, o alumnado deberá realizar unha proba escrita por avaliación, na cal se englobarán os contidos tratados nas diferentes sesións. Para obter a calificación correspondente ao traballo sobre os contidos terase en conta a puntuación das tarefas entregadas, no caso de haber máis de 2 tarefas sen entregar, non se fará media e optarase pola realización da proba escrita anteriormente citada.

 

Cualificación da avaliación final ordinaria : Faranse os cálculos tendo en conta para a avaliación cada un dos aspectos sinalados con anterioridade.

Considérase superada a materia por avaliacións ou a final de curso, sempre que a puntuación sexa de 5 puntos ou máis.

 

- Os alumnos cunha cualificación inferior a 5 terán a posibilidade de realizar unha proba de recuperación ou a entrega das tarefas como lle indique a docente. A proba de recuperación farase ao final de curso, no mes de xuño.

- As probas de recuperación de cada avaliación , puntuaranse de 1 a 10, sendo a cualificación 5 ou superior = aprobado e menor de 5 = suspenso.

 

5.3. Procedemento de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes (Elaborado)


Non se aplica.

5.4. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios en determinadas materias (Elaborado)


Non resulta de aplicación nesta materia

6. Medidas de atención á diversidade (Elaborado)


No bacharelato, etapa na que as diferenzas persoais en capacidades específicas e intereses están a miúdo bastante definidas, a organización da ensinanza permite que o propio alumnado resolva esta diversidade mediante a elección de modalidades e optativas como é, por exemplo, esta materia que nos ocupa.

 

Sen embargo, consideramos conveniente dar resposta, xa desde as mesmas materias, a un feito corroborado: a diversidade dos estudantes que manifestan en intereses, motivacións, capacidades e estilos de aprendizaxe. Polo tanto é preciso ter en conta os estilos diferentes de aprendizaxe dos escolares e adoptar medidas oportunas para afrontar esta diversidade (estudantes reflexivos, impulsivos, analíticos, sintéticos..).

 

Dar resposta a esta diversidade é difícil pois a intención última de todo proceso educativo é lograr que o alumnado acade os obxectivos propostos.

Así, para acometer o tratamento da diversidade neste materia proponse principalmente por dúas vías:

 

A atención á diversidade na programación dos contidos, presentándoos desde dúas fases: a información xeral e a información básica, que se tratará mediante esquemas, resumos, paradigmas, etc.

 

A atención á diversidade na programación das actividades. As actividades constitúen un excelente instrumento de atención ás diferenzas individuais dos alumnos e das alumnas..Neste sentido esta materia é propicia para adaptarse ás características do alumnado propoñendo actividades diversas con distinto nivel de dificultade que permiten a adaptación a diferentes capacidades intereses e motivacións.

7.1. Concreción dos elementos transversais (Elaborado)


Concreción dos elementos transversais que se traballarán no curso 
Secuencia Elementos transversais UD 1 UD 2 UD 3 UD 4 UD 5 UD 6 UD 7 UD 8 UD 9 UD 10 UD 11 UD 12
1 Comprensión da lectura
2 Expresión oral e escrita
3 Comunicación audiovisual
4 Competencia dixital
5 Emprendemento social e empresarial
6 Fomento do espírito crítico e científico
7 Educación emocional e en valores
8 Igualdade de xénero
9 Creatividade

Realizaranse as seguintes accións:

 

-Promoverase a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto polos dereitos humanos e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto polo Estado de dereito, o respecto e a consideración polas vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo e de calquera tipo de violencia.

 

-Evitaranse os comportamentos, os estereotipos e os contidos sexistas, así como aqueles que supoñan discriminación por razón da orientación sexual ou da identidade de xénero.Actividades complementarias

 

7.2. Actividades complementarias (Elaborado)


Actividade Descrición 1º trim. 2º trim. 3º trim.
Conferencias online Conferencias de interese científico realizado de forma online por un experto.
Charlas divulgativas Coloquios ou charlas de divulgación científica realizada por expertos.
Actividades na natureza Sendeiros e tarefas no entorno natural co fin de promover o respecto polo medio e o seu coidado.

Non se rexistraron observacións

8.1. Procedemento para avaliar o proceso do ensino e a practica docente cos seus indicadores de logro (Elaborado)


Categoría indicador de logro Indicadores de logro
Adecuación do nivel de dificultade ás necesidades do alumnado
Participación activa de todo o alumnado
Adecuación á temporalización das unidades didácticas
Toma de medidas de atención á diversidade para atender ao alumnado con dificultades de aprendizaxe
Toma de medidas de atención á diversidade para atender ao alumnado con dificultades de aprendizaxe na elaboración de probas escritas
Utilización de distintas estratexias metodolóxicas en función das unidades didácticas
Utilización dos distintos instrumentos de avaliación
Combinación do traballo individual e cooperativo
Eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación e ampliación

Estes indicadores de logro pretenden avaliar aspectos como a adecuación da proposta educativa ás características do grupo, a idoneidade das metodoloxías empregadas en cada momento, o grao de participación de alumnado e familias no proceso de ensino ou a adecuada resposta ás necesidades específicas do alumnado.

8.2. Procedemento de seguimento, avaliación e propostas de mellora (Elaborado)


A principal referencia da que se disporá para este procedemento de seguimento e autoavaliación será a temporalización definida ao inicio do curso, debéndose analizar de xeito periódico se o programado se corresponde coas necesidades do alumnado, de modo que o desenvolvemento das unidades didácticas siga o calendario previsto. O documento elaborado para levar dito seguimento constituirase como un caderno de traballo na aula. Neste caderno do docente, reflectirase o desenvolvemento efectivo das sesións, facendo fincapé no aproveitamento destas e dos recursos dispoñibles.

 

Ademais nas reunións de departamento comentarse o grao de consecución dos criterios de avaliación das materias e constarán en actas as posibles modificacións. Xunto con estas reflexións e acordos tomados polos membros do departamento, a memoria final de curso será tamén un instrumento para concretar os principais problemas e boas prácticas en relación á programación. Con todos estes datos os membros do departamento tomarán acordos e realizarán as modificacións pertinentes que se deberán incluír na programación dos cursos correspondentes.

9. Outros apartados (Elaborado)


Outros apartados
Non se atoparon elementos.

Volver