XUSTIFICACIÓN

O Plan Dixital xurde como a resposta do ensino ao proceso de transformación dixital da sociedade actual. Este proceso abrangue unha serie de dimensións a ter en conta dende as nosas escolas: o desenvolvemento de competencias para unha cidadanía dixital, o acceso democrático á información e o coñecemento, a formación para o traballo e o emprego, a innovación das metodoloxías docentes, a creación de comunidades de aprendizaxe en rede e o desenvolvemento de competencias tecnolóxicas para a innovación.

A xustificación para a creación dos plans dixitais nos centros educativos emanan das directrices da Lei Orgánica 2/2006, do 3 de maio, de Educación que regula diferentes aspectos relacionados coa competencia dixital e a innovación educativa. Neste senso o artigo 121 establece que o Proxecto Educativo do centro recollerá, entre outros aspectos, a estratexia dixital do centro, de acordo co establecido no artigo 111 bis, no que se establece que as administracións educativas e os equipos directivos dos centros promoverán o uso das tecnoloxías da información e a comunicación (TICs) na aula como medio didáctico apropiado e valioso para levar a cabo as tarefas de ensino e aprendizaxe, utilizando os marcos de referencia da competencia dixital que orienten a formación inicial e permanente do profesorado e faciliten o desenvolvemento dunha cultura dixital nos centros e nas aulas. A competencia dos equipos directivos para o impulso destas iniciativas no marco do Proxecto Educativo queda establecida no artigo 132 da citada Lei.

No ámbito da nosa Comunidade, a Resolución do 17 de xuño de 2021, da Secretaría Xeral de Educación e Formación Profesional, pola que se ditan instrucións para o desenvolvemento das ensinanzas de educación infantil, educación primaria, educación secundaria obrigatoria e bacharelato no curso académico 2021/22 establece que os centros docentes elaborarán no curso 2021/22 o seu plan dixital de acordo coas instrucións que se diten. Estas instrucións serán implementadas na Resolución do 3 de setembro de 2021, da Secretaría xeral de Educación e Formación Profesional, pola que se ditan instrucións para o deseño, elaboración e implementación do Plan Dixital nos centros docentes sostidos con fondos públicos da Comunidade Autónoma de Galicia para o curso 2021-2022.

CONTEXTUALIZACIÓN E CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO EDUCATIVO

O CEIP Castrelo de Miño atópase na localidade de Astariz, pertencente ao concello de Castrelo de Miño (Ourense). A principal característica do alumnado e as familias é a diversidade: existen diferencias socioeconómicas reflectidas no acceso á tecnoloxía e a competencia dixital, cunha parte significativa da comunidade escolar amosando carencias neste eido. Deste xeito o colexio é a principal ou única porta de acceso ao mundo dixital máis alá de opcións de ocio de escaso valor didáctico e/ou competencial.

O Claustro para o curso 2022-2023 contará cos 4 mestres definitivos e a mestra de relixión itinerante do pasado curso, coa adición dun mestre de audición e linguaxe itinerante que asumirá a coordinación TIC e do Plan Dixital.

Este Plan Dixital de Centro enténdese como un instrumento que debe favorecer e impulsar o uso dos medios dixitais tanto nos procesos de ensinanza-aprendizaxe como no resto dos procesos de xestión do centro, sempre co obxectivo último de colaborar no desenvolvemento integral do alumnado. Por esa razón, será un instrumento que integraremos no Proxecto Educativo e na Programación Xeral Anual do curso 2022-2023. Ademáis dotaremos ao Plan Dixital dun enfoque de centro sobre o uso dos recursos pedagóxicos dixitais dispoñibles para aproveitar ao máximo as súas posibilidades, de modo que se converta nun proxecto compartido por todos os membros da comunidade educativa que dea coherencia e guíe o uso das tecnoloxías.

PROCESO DE ELABORACIÓN

Ao longo do curso 2021/22 para o deseño e elaboración do Plan Dixital seguimos as seguintes pautas:

a) Realizamos a análise da situación inicial a través da ferramenta SELFIE para detectar as necesidades, debilidades e problemas do centro.

b) O profesorado realizou o test de Competencia Dixital Docente (CDD) desde o seu perfil persoal. Este test permitiu obter un informe individual do seu nivel de competencia dixital dentro do marco de progresión DigCompEdu da Unión Europea (A1-C2).

c) Realizamos a diagnose da situación do centro elaborando un informe sobre Debilidades, Ameazas, Fortalezas e Oportunidades (DAFO) a partires da información recollida no SELFIE, con obxecto de definir as liñas fundamentais do Plan Dixital en termos de obxectivos e actuacións. Paralelamente, cos resultados do test CDD comezamos a planificar as liñas de formación prioritarias para dar resposta ás necesidades que van xurdindo dende o informe DAFO.

d) Partindo da información recollida con estas ferramentas de diagnose comezamos coa elaboración do Plan Dixital, de acordo coa estrutura que recollida no anexo da Resolución do 3 de setembro de 2021, da Secretaría xeral de Educación e Formación Profesional, pola que se ditan instrucións para o deseño, elaboración e implementación do Plan Dixital nos centros docentes sostidos con fondos públicos da Comunidade Autónoma de Galicia para o curso 2021-2022.

e) Tras rematar a elaboración do Plan Dixital, este será aprobado polo Consello Escolar, unha vez consultado o claustro.

f) No curso 2022/23 o centro procederá á implementación efectiva do Plan que estará sometido a un proceso de avaliación e revisión continua, mediante indicadores de logro para medir o grao de consecución dos obxectivos e poder facer axustes e melloras. O coordinador do equipo de dinamización do Plan Dixital distribuirá a organización do Plan:

• Cada titor/a encargarase de difundir o Plan Dixital na súa aula por medio de actividades.
• O coordinador/a encargarase da difusión das accións do Plan Dixital á comunidade educativa.
• Os demais docentes participarán na elaboración de actividades e outras tarefas relacionadas en apoio do Plan.

Para avaliar o grao de consecución dos obxectivos propostos no noso Plan Dixital, é necesario valorar as accións asociadas a cada un deles. Nestas accións contaremos cuns indicadores específicos que nos permitirán estimar en términos claros e obxectivos o seu estado. Coa análise destes indicadores poderemos realizar unha avaliación efectiva do Plan dende dúas perspectivas ou contextos:

1. Unha avaliación procesual ou continua, cunha posta en común trimestral. Neste contexto teremos en conta os seguintes instrumentos e ferramentas:

a. Os indicadores específicos das accións deseñadas para cumprimentar cada obxectivo.

b. As experiencias diarias dos docentes implicados no desenvolvemento do Plan, necesarias para realizar axustes e/ou correccións e optimizar a súa aplicación.

2. A avaliación final, de carácter anual realizada ao remate do curso, e que formará parte da Memoria Anual do Centro. Neste momento teremos en conta os seguintes aspectos:

a. O grao de consecución dos obxectivos propostos, globalmente e en detalle a través das ferramentas descritas.

b. A ferramenta SELFIE para obter una referencia actualizada da situación dixital xeral nos ámbitos de alumnado, profesorado e centro.

c. Análise actualizada dos avances do profesorado en materia dixital a través do test de Competencia Dixital Docente (CDD).

d. Posta en común das experiencias dos docentes implicados no desenvolvemento do Plan, co fin de obter unha visión global do mesmo e achegar propostas de mellora específicas máis alá dos marcadores obxectivos.

A valoración xeral do desenvolvemento do noso Plan Dixital 22/23 expón uns resultados desiguais que suxiren a reformulación ou matización dalgunhas das metas propostas no noso centro. No momento da avaliación final, a concreción desta valoración é a seguinte:

GRAO DE CONSECUCIÓN DOS OBXECTIVOS

1. Desenvolver unha estratexia dixital dirixida polo equipo TIC do centro sobre a xestión e seguimento do Plan Dixital do Centro (PDC). ACADADO

A dirección do centro máis o equipo TIC executaron en prazo as accións deseñadas para acadar este obxectivo, destinadas a sentar as bases organizativas para o desenvolvemento do Plan. Salientar a realización de dous cursos PLATEGA vinculados as TICs, con obxecto de facilitar o desenvolvemento docente diario e a xestión dixital do centro.

2. Fenda dixital para identificar e abordar retos. PARCIALMENTE

Consideramos parcial a consecución deste obxectivo, ao considerar máis relevante, en contraste co test CDD, a valoración da competencia dixital docente recollida nas Acreditacións de FPROFE. Estas Acreditacións están directamente relacionadas coa nosa formación no marco da Consellería, reflectindo de maneira realista e pormenorizada a competencia dixital individual no noso sistema educativo. En contraposición, o test CDD é unha ferramenta xenérica menos ligada a nosa realidade concreta. Deste xeito, valoramos máis positivamente reformular e pospoñer a 3ª acción deste obxectivo ao curso 23/24 á vista das opcións formativas ofrecidas dende FPROFE, especificamente deseñadas para acadar uns niveis de competencia dixital axustados á nosa práctica docente diaria. 

3. Promover o uso da Aula Virtual do centro no proceso de ensino-aprendizaxe. PENDENTE

Ao longo do curso fíxose patente que a consecución efectiva deste obxectivo resultaría pouco funcional no noso centro, á vista das características da nosa comunidade educativa expostas na análise do DAFO. A Aula Virtual é unha ferramenta de utilidade en situacións de ensino mixto, mais na nosa realidade concreta ten difícil encaixe no seu emprego convencional. Polo tanto, no vindeiro Plan 23/24 este obxectivo terá que ser reformulado e axustado á nosa realidade educativa.

4. Promover a comunicación entre o profesorado e as familias mediante o uso da ferramenta Abalar Móbil. PARCIALMENTE

Este obxectivo foi acadado parcialmente polo escaso impacto da ferramenta AbalarMóbil na nosa comunidade educativa, que prefire maioritariamente outras vías de comunicación co centro. Deste xeito, continuaremos ou reformularemos esta meta no vindeiro Plan 23/24, tentando deseñar indicadores e accións máis axustadas á nosa realidade educativa.

5. Mellorar as habilidades dixitais do alumnado. ACADADO

Este obxectivo foi acadado, experimentando un notable impulso coa implementación dos paneis interactivos TAFELTECH L75EG nas nosas aulas e a formación recibida, dende a asesoría ABALAR de Allariz, para o seu óptimo aproveitamento. É salientable a facilidade para integrar este novo recurso nas materias, a súa sinxeleza de manexo e o acerto de combinar maqueta ABALAR e Android no dispositivo. Neste eido, ábrese un amplo abano de posibilidades para os vindeiros curso, permitindo o deseño de obxectivos para a implementación e sistematización da práctica docente nesta ferramenta.

Ao remate do curso 22/23 e trala avaliación do desenvolvemento do Plan, consideramos significativas as seguintes propostas de mellora para optimizar a consecución dos nosos obxectivos:

1. Obxectivo O01PD: establecer unha estratexia dixital eficaz e estruturada dende o comezo de curso, unha vez avaliada e adquirida a experiencia na implementación do Plan Dixital 22/23.

2. Obxectivo O02PD: promover o desenvolvemento profesional continuo dende a oferta formativa de FPROFE, tomando como marco as competencias recollidas nas Acreditacións.

3. Obxectivo O03PD: reconsiderar o emprego da Aula Virtual no noso centro, valorando a súa potencial utilidade como repositorio de recursos de apoio á xestión e á docencia.

4. Obxectivo O04PD: continuar coa promoción da ferramenta AbalarMóbil, axustando os obxectivos a criterios máis funcionais e asumibles.

5. Obxectivo O05PD: potenciar o emprego dos novos paneis interactivos como eixe para mellorar a competencia dixital do alumnado, procurando o seu emprego sistemático nas diferentes materias.

O noso Plan Dixital foi aprobado o 30 de xuño de 2022 polo Consello Escolar, que comunicou ás familias os contidos e implicacións do mesmo.

Este Plan atópase publicado na web do noso centro en http://www.edu.xunta.gal/centros/ceipcastrelomino/system/files/CEIPCastrelodeMi%C3%B1o_PlanDixital_V1.0.pdf