Plan do curso:

  • UD 1. Introducción á química cuantitativa (6 sesións)

§  Composición da materia.

§  Unidade de cantidade de substancia: o mol.

§  O estudo dos gases.

§  Determinación de fórmulas químicas.

§  Disolucións. Unidades de concentración.

§  Estequiometría das reaccións químicas.

§  Temoquímica. A lei de Hess.

§  Entalpía, entropía e entalpía. Criterios de espontaneidade.

§  Cultura científica: A alquimia.

§  Actividades experimentais: Preparación de disolucións.

§  Actividades finais.

 

  • UD 2. Cinética química (7 sesións)

§  Velocidade dunha reacción química.

§  Ecuación de velocidade.

§  Teoría de colisións e teoría do estado de transición.

§  Mecanismo de reacción.

§  Factores que afectan a velocidade de reacción.

§  Catálise.

§  Cultura científica: Cinética dunha reacción química. O informe científico.

§  Actividades experimentais: Reacción de descomposición da auga osixenada.

§  Actividades finais.

                                                                                                                

  • UD 3. Equilibrio químico (14 sesións)

§  Reaccións químicas reversibles.

§  Estudo do equilibrio químico.

§  Formas de expresión da constante de equilibrio.

§  Cociente de reacción e sentido da reacción.

§  Equilibrios en varias etapas.

§  Grao de disociación: outra aplicación da lei de masas.

§  Factores que afectan o equilibrio: principio de Le Châtelier.

§  Equilibrios heteroxéneos: formación de precipitados.

§  Factores que afectan á solubilidade dos precipitados.

§  Precipitación fraccionada.

§  Os equilibrios na vida cotiá e na natureza.

§  Cultura científica: Síntese industrial do amoníaco: proceso Haber.

§  Actividades experimentais: Variación do equilibrio coa temperatura: equilibrio de descomposición de N2O4; variación do equilibrio coa concentración: equilibrio formado polos ións e o ión

§  Actividades finais.


  • UD 4. Ácidos e bases (10 sesións)

§  Concepto de ácido e de base.

§  Forza dos ácidos e das bases.

§  Medida da acidez. Concepto de pH.

§  Hidrólise de sales.

§  Disolucións reguladoras.

§  Volumetrías de neutralización ácido-base.

§  Ácidos e bases na industria.

§  Cultura científica: Biografías

§  Actividades experimentais: Fabricación caseira dun indicador ácido-base. Como xerar chuvia ácida? Reaccións de ácidos con metais. Condutividade eléctrica das disolucións.

§  Actividades finais.

 

  • UD 5. Oxidación-redución (14 sesións)

§  Reaccións de oxidación-redución.

§  Número de oxidación. Pares redox.

§  Axuste redox polo método do ión-electrón.

§  Estequiometría das reaccións redox.

§  Celas electroquímicas.

§  Potenciais de electrodo e potencial dunha cela.

§  Espontaneidade das reaccións redox.

§  Valoracións redox.

§  Electrólise.

§  Proxectos industriais de electrólise.

§  Aplicacións e repercusións das reaccións de redox.

§  Cultura científica: Reaccións redox na vida cotiá.

§  Actividades experimentais: Construción e funcionamento dunha pila Daniell. Electrólise da auga.

§  Actividades finais.

 

  • UD 6. Estrutura da materia (10 sesións)

§  Evolución dos modelos atómicos.

§  Natureza electromagnética da luz.

§  Espectros atómicos.

§  Orixes da teoría cuántica.

§  O efecto fotoeléctrico.

§  Modelo atómico de Bohr.

§  Mecánica cuántica.

§  Orbitais atómicos. Números cuánticos.

§  Partículas subatómicas: orixe do universo.

§  Cultura científica: O LHC e o bosón de Higgs.

§  Actividades finais.

 

  • UD 7. Sistema periódico (8 sesións)

§  Cronoloxía dos elementos químicos.

§  Lei de Moseley.

§  Configuracións electrónicas dos átomos.

§  Sistema periódico actual.

§  Propiedades periódicas dos elementos.

§  Táboa periódica e reactividade química.

§  Cultura científica: D. I. Mendeléiev

§  Actividades experimentais: Reactividade dos metais. Chamas coloreadas.

§  Actividades finais.

 

  • UD 8. Enlace químico (12 sesións)

§  Átomos unidos por enlace químico

§  Enlace iónico.

§  Enlace covalente.

§  Teoría do enlace de valencia (TEV).

§  Teoría da hibridación de orbitais atómicos

§  Teoría de repulsión de pares electrónicos da capa de valencia (TRPECV).

§  Enlace metálico.

§  Forzas intermoleculares.

§  Enlaces presentes en substancias con interese biolóxico.

§  Cultura científica: Novos materiais

§  Actividades experimentais: Estudo dalgunhas propiedades en distintos compostos químicos. Desnaturalización de proteínas.

§  Actividades finais.

 

  • UD 9. Química dos compostos do carbono (10 sesións)

§  Características dos enlaces do carbono.

§  Representación das moléculas orgánicas.

§  Hibridación de orbitais.

§  Isomería.

§  Grupos funcionais e series homólogas.

§  Nomenclatura e formulación orgánica segundo as normas da IUPAC.

§  Hidrocarburos.

§  Compostos osixenados.

§  Compostos nitroxenados.

§  Tiois e perácidos.

§  Compostos orgánicos polifuncionais.

§  Cultura científica: Orixe e evolución da química orgánica.

§  Actividades experimentais: Obtención de acetileno.

§  Actividades finais.

 

  • UD 10. Reactividade dos compostos de carbono (12 sesións)

§  As reaccións orgánicas.

§  Mecanismos das reaccións orgánicas.

§  Tipos de reaccións orgánicas.

§  Reaccións de hidrocarburos.

§  Reaccións dos derivados haloxenados: haluros de alquilo.

§  Reaccións de alcohois e fenois.

§  Reaccións de aldehidos e cetonas.

§  Reaccións de ácidos carboxílicos.

§  Reaccións de compostos nitroxenados.

§  Principais compostos orgánicos de interese industrial.

§  Cultura científica: Deseño computerizado de medicamentos.

§  Actividades experimentais: Identificación e purificación de aldehidos e cetonas.

§  Actividades finais.

 

  • UD 11. Polímeros e macromléculas. Novos materiais. (10 sesións)

§  Conceptos de macromolécula e de polímero.

§  Reaccións de polimerización.

§  Polímeros de interese industrial. Impacto ambiental.

§  Aplicacións de polímeros de alto interese biolóxico, biomédico e tecnolóxico.

§  Macromoléculas e polímeros de orixe natural. Propiedades biolóxicas e médicas.

§  Importancia da química do carbono no desenvolvemento da sociedade do benestar.

§  Cultura científica: Biotecnoloxía: modificación enzimática.

§  Actividades finais

Plan xeral do curso:

  • UD 1. Ondas. O Son. (16 sesións)

§  Análise do movemento harmónico simple

§  Ecuacións do movemento harmónico simple 

§  Enerxía do movemento harmónico simple

§  Pulsos e ondas

§  Características das ondas

§  Ondas harmónicas

§  Enerxía e intensidade das ondas harmónicas

§  Atenuación e absorción de ondas

§  Estratexias de resolución de problemas

§  Propagación das ondas

§  Interferencias

§  Reflexión e refracción

§  Difracción

§  Fenómenos sonoros

§  Calidades do son

§  Efecto Doppler

§  Aplicacións do son

§  TIC: Plataforma computacional e demostracións

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 2. Ondas Electromagnéticas (10 sesións)

§  Natureza da luz

§  Campos electromagnéticos no espazo libre

§  Ondas electromagnéticas

§  Polarización das ondas electromagnéticas

§  Enerxía das ondas electromagnéticas

§  Espectro electromagnético

§  Antenas e guías de ondas

§  Estratexias de resolución de problemas

                                                                                                                

  • UD 3. Optica xeométrica (12 sesións)

§  Leis da óptica xeométrica

§  Formación de imaxes mediante sistemas ópticos

§  O mecanismo óptico da visión humana

§  Instrumentos ópticos

§  TIC: Recursos TIC sobre óptica xeométrica

§  Estratexias de resolución de problemas

  • UD 4. Campo Gravitatorio (12 sesións)

§  Campos de forzas

§  Campo gravitacional

§  Enerxía no campo gravitacional

§  Campo gravitacional da Terra

§  Enerxía potencial e velocidade de escape

§  Movemento dos satélites artificiais

§  Posta en órbita dun satélite artificial

§  Clasificación orbital dos satélites artificiais

§  Límites da gravitación newtoniana

§  Caos determinista. Problema dos tres corpos.

§  TIC: Seguimento de satélites

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 5. Campo Eléctrico (12 sesións)

§  Natureza eléctrica da materia

§  Campo electrostático

§  Potencial eléctrico

§  Consideracións enerxéticas

§  Fluxo do campo eléctrico

§  Teorema de Gauss

§  Aplicacións do teorema de Gauss

§  Campo e potencial en condutores eléctricos

§  Comparación entre o campo electrostático e o gravitacional

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 6. Campo Magnético (8 sesións)

§  Forza magnética sobre unha partícula cargada

§  Magnetismo na tecnoloxía

§  Forza magnética sobre distintos elementos de corrente

§  Creación do campo magnético

§  Lei de Ampère

§  Forzas entre elementos de corrente

§  TIC: Geogebra

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 7. Indución Electromagnética (8 sesións)

§  Fluxo do campo magnético

§  Indución dunha forza electromotora

§  Dispositivos de corrente alterna

§  Autoindución e indución mutua

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 8. Relatividade (4 sesións)

§  A relatividade de Galileo e Newton

§  A propagación da luz e o éter luminífero

§  O experimento de Michelson-Morley

§  Teoría da relatividade especial de Einstein

§  Dinámica e enerxía relativistas

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 9. Física Cuántica (8 sesións)

§  Orixes da teoría cuántica

§  Teoría cuántica do efecto fotoeléctrico

§  Natureza corpuscular da luz

§  Espectros atómicos e modelo atómico de Bohr

§  Extensión do modelo atómico de Bohr

§  Dualidade onda-corpúsculo. Hipótese de De Broglie.

§  Experimento de Young con electrons.

§  Principio de indeterminación de Heisenberg.

§  Función de onda e interpretación probabilista.

§  Emisión estimulada e radiación láser

§  Mecánica cuántica

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 10. Física Nuclear (8 sesións)

§  Fenómenos radioactivos

§  O núcleo atómico

§  Emisións radioactivas e transmutación

§  Radioactividade natural e artificial

§  Lei da desintegración radioactiva

§  Efecto das radiacións. Riscos e aplicacións

§  Interacción forte e estabilidade nuclear

§  Reaccións nucleares: fisión e fusión

§  Estratexias de resolución de problemas

 

  • UD 11. Física de Partículas (4 sesións)

§  Xeracións de quarks e leptóns.

§  Interaccións fundamentais.

§  O modelo estándar de partículas

§  Partículas mediadoras.

§  O bosón de Higgs.

§  O modelo estandar e as súas limitacións.

 

  • UD 12. Historia do Universo (4 sesións)

§  A materia oscura.

§  Enerxía oscura.

§  Orixe e evolución do Universo.

§  As fronteiras da física

§  TIC: Recursos TIC sobre física moderna