Taller

O taller é probablemente a actividade máis completa e complexa de Moodle.

Permite como poucas actividades a aprendizaxe e a avaliación cooperativa, introducindo os estudantes nun proceso de avaliación conxunta e de autoavaliación.

O taller presupón que se asigna un traballo ao alumnado de forma similar a como consegue unha Tarefa.

Este traballo pode ser calquera cousa susceptible de ser enviado como un arquivo ao servidor Moodle (por exemplo, un documento de texto, unha presentación, un programa, un vídeo, etc.).

O traballo pode realizarse de forma individual ou en grupo. De feito, a realización do produto non é o elemento principal do taller (iso tamén se pode realizar coa actividade Tarefa).

O elemento diferenciador desta actividade respecto doutras é a colaboración e a interacción entre estudantes que teñen lugar na fase de avaliación dos traballos.

Cada estudante observa como resolveron o mesmo problema outros compañeiros/ás, enriquecendo así os seus puntos de vista e as súas posibilidades de aprendizaxe.

Ademais, debe ser crítico e realizar unha avaliación rigorosa do traballo dos demais, segundo uns criterios previamente establecidos, deixando menos marxe á intuición.

Todo isto xustifica que a actividade Taller requira unha xestión bastante máis complexa que o resto das actividades de Moodle.

Características dos talleres.

• O profesor ou profesora presenta aos seus alumnos e alumnas exemplos reais de como debe ser resolta unha tarefa e de como debe ser avaliada.
• Os estudantes realizan a tarefa proposta e avalían os traballos dos seus compañeiros/ás seguindo os criterios e exemplos dados polo docente.
• O profesorado pode subministrar documentos de exemplo aos estudantes para practicar a avaliación.
• O profesorado avalía e cualifica tanto os traballos entregados polos estudantes (arquivo subido) coma as avaliacións que estes fixeron dos traballos dos seus compañeiros e compañeiras.
• A cualificación pode dividirse en múltiples epígrafes que se avalían separadamente con diferentes escalas de cualificación.
• É moi flexible e ten un gran número de opcións.

Como funciona un taller.

A creación dun taller implica diferentes etapas de actividade:

1. O profesor ou profesora prepara un traballo e ofrece diversos exemplos deste con distinto grao de corrección (opcional).
2. Os estudantes avalían e cualifican os traballos de exemplo enviados polo profesorado, e este cualifica esas avaliacións (opcional).
3. Os estudantes crean e envían os seus propios traballos.
4. O profesorado avalía os traballos enviados polos seus alumnos e alumnas. Estes tamén poden avaliar os traballos doutros compañeiros/ás (opcional).
5. Revisión das avaliacións e negociación entre cada estudante e os seus avaliadores (opcional).
6. O docente cualifica as avaliacións realizadas polos estudantes (opcional).
7. Cálculo das cualificacións finais ponderando cada fase.

Como se dixo, hai varias fases opcionais, o que proporciona unha gran flexibilidade á actividade.

Algunhas suxestións antes de empezar a deseñar un taller

O taller é quizais a actividade máis complexa, polo que é necesario dominar o seu manexo antes de empezar a traballar con el.

Se sabemos de antemán como queremos que funcione, os criterios de avaliación e como van interactuar os estudantes, aforraremos tempo e evitaremos futuras confusións e frustracións.

Todo o que supoña creación (unha redacción, un traballo de investigación...) non adoita saír ben á primeira. Antes de entregar a versión definitiva, é bo recibir información de expertos sobre o enfoque, a estrutura... deste.

Para facilitar un proceso continuo de información, os talleres son unha boa ferramenta. Por exemplo, se os estudantes teñen que escribir unha redacción, podemos crear un taller para que propoñan o tema sobre o que debe tratar. Os mesmos estudantes poden avaliar as propostas dos seus compañeiros e compañeiras de acordo cos parámetros que consideremos importantes.

O doado é utilizar esta actividade para avaliar o traballo escrito, pero o taller non só limítase a estes traballos. Podemos utilizar o módulo de taller para mellorar e avaliar as presentacións en público. Os estudantes poderían empezar enviado unha presentación multimedia do seu traballo. Logo, o resto de alumnos e alumnas poden puntuar eses materiais, así como a presentación oral en clase.

É conveniente asignar a cada estudante a avaliación dunha presentación de xeito aleatorio; é dicir, sen que saiba de antemán que traballo vai ter que avaliar. É un xeito de motivalos, xa que, deste modo, terán que poñer atención a todas as presentacións por igual e tomar boa nota de cada unha delas para poder emitir un informe posteriormente.

Creación dun Taller

O proceso de creación dun taller é similar ao de calquera outra actividade. Activamos o modo de edición e imos á lista despregable "Engadir unha actividade...", para engadir o taller na sección que nos interese.

Isto lévanos a un formulario, onde configuraremos os diferentes parámetros que controlan o funcionamento do taller.

• Título: é o nome identificativo co que quedará enlazada a actividade taller na páxina principal do curso, dentro da sección elixida. Pódense incluír marcas ou etiquetas HTML para resaltar parte ou a totalidade do nome.

• Descrición: é o texto que será presentado aos estudantes cando entren na actividade. Debe aproveitarse para describir o traballo que teñen que realizar os alumnos e alumnas (obxectivos do traballo, apartados a desenvolver, tamaño e formato dos arquivos a enviar, etc.). O sistema engade automaticamente a estas instrucións a cualificación máxima asignada á actividade e as datas importantes para o desenvolvemento da actividade.

• Cualificación por valoracións: especifica o valor máximo da cualificación da avaliación realizada polos estudantes do seu propio traballo e do dos seus compañeiros e compañeiras.

A cualificación real dunha avaliación é calculada polo módulo Taller comparando esa avaliación coa "mellor" avaliación do mesmo envío. A "mellor" avaliación é aquela que está máis preto da media de todas as avaliacións [1].

• Cualificación do envío: os traballos enviados polos estudantes tamén son avaliados polo profesorado. Este parámetro establece a máxima cualificación que pode outorgarse a un envío.

• inmediato o efecto do cambio nas cualificacións. A cualificación dun estudante no taller é a suma da cualificación por valoracións e a cualificación por envíos. Así pois, a máxima cualificación posible nun taller sería a suma dos valores axustados neste parámetro e no anterior. Pódense asignar pesos distintos a ambas as dúas cualificacións actuando sobre estes valores. Por exemplo, se a cualificación máxima para as avaliacións do estudante se axusta a 20 e a cualificación máxima para os envíos se axusta a 80, entón a cualificación máxima do taller é de 100. Este valor pode modificarse en calquera momento e tanto os estudantes coma o profesorado poden ver de inmediato o efecto do cambio nas cualificacións.

• Estratexia de cualificación: establece o método de cualificación que se utilizará para os diferentes aspectos da actividade. Temos as seguintes posibilidades:

• Non se cualificou: neste tipo de taller o profesorado non está interesado na avaliación cuantitativa do traballo encargado aos estudantes. Os estudantes poden facer comentarios sobre as partes dos traballos, pero non os cualifican. O profesorado, non obstante, se así o desexa, pode cualificar os comentarios dos estudantes. Estas cualificacións forman a base das notas finais dos estudantes. Se o profesor ou profesora non cualifica as avaliacións dos estudantes, a actividade terá ningunha cualificación final.

• Acumulativa: é o tipo de cualificación predeterminada. Neste tipo de tarefa a cualificación de cada avaliación componse dun número de criterios ou elementos de avaliación independentes (o seu número depende do tamaño e complexidade do traballo). Cada elemento debería cubrir un aspecto particular do traballo. A cualificación final será a suma das puntuacións obtidas en cada un dos elementos (ponderada para que se corresponda cos parámetros anteriores).

• Erro ao crear a franxa: neste caso, tipo de tarefa os envíos son cualificados utilizando moitos criterios independentes de tipo binario (Si/Non, Ben/Mal...). A cualificación determínase en función do número de erros.

O profesorado define unha táboa de cualificacións (que pode non ser lineal) que se utiliza para determinar a cualificación en función da relación n.º de erros/cualificación máxima. Como os distintos elementos de avaliación poden ter distinta importancia, o docente poderá controlar o peso relativo duns erros fronte a outros. Tamén pode variar a cualificación total así calculada nun ±20% (esta marxe é axustable).

• Criterio: a cualificación referida a criterio é a máis simple. Realmente é unha variante da avaliación acumulativa e consiste en cualificar os traballos en función dun conxunto de criterios independentes que se suman para obter a cualificación final. Pero, para esta avaliación prevese que cada elemento sexa avaliado por máis dun docente.

• Rúbrica: este tipo de cualificación baséase en buscar, dentro da clasificación predefinida, a rúbrica, que apartado, frase ou descriptor é o máis axeitado para cada traballo particular. A cada casa de rúbrica está asociada unha cualificación, que é a que se outorga ao traballo.

• Número de comentarios, elementos da tarefa, franxas de cualificación ou declaracións de criterio: dependendo do tipo de estratexia de cualificación, este número indica a cantidade de comentarios, elementos de avaliación, franxas de erro ou criterios que serán usados nas avaliacións.

Todas as avaliacións teñen un campo de comentarios xerais. Se eliximos como estratexia de avaliación Non se cualificou, a asignación do valor dado aquí determinará o número de áreas para comentarios adicionais. No caso de axustarse a cero, a avaliación terá unha soa área de comentarios xerais.

• Número de anexos que se espera nos envíos: o número introducido aquí determina cantas "casas de suba" se mostrarán cando o estudante envíe un traballo. O número pode ser cero, o que indica que non se permiten anexos.

• Permitir reenvíos: determina se os estudantes poden reenviar as súas tarefas unha vez cualificadas (para subir nota, por exemplo) ou se só se lles permite un envío. Isto pode ser útil se o profesor quere alentar os estudantes a facer un traballo mellor nun proceso iterativo.

Se permitimos o reenvío, cada versión do traballo do estudante poderá ser avaliada de forma independente, é dicir, unha versión recente non substitúe á anterior, senón que ambas as dúas poderán ser avaliadas polos seus compañeiros e compañeiras e o profesor ou profesora. Para calcular a cualificación final utilízase o envío que alcanzase a puntuación máis alta, que non ten por que ser a da última versión.

• Número de valoracións de exemplo dadas polo profesor: este parámetro determina cantos "traballos de exemplo" poñerá o profesorado a disposición dos estudantes para que estes os avalíen antes enviar os seus propios traballos. A continuación, o profesor ou profesora revisará, avaliará, cualificará e comentará estas avaliacións de proba.

O obxectivo desta estratexia é asegurarse de que os estudantes practicasen a avaliación destes traballos de exemplo antes de iniciar o proceso de avaliación do seu propio traballo e do dos seus compañeiros e compañeiras.

Se se establece a 0, non se achegarán traballos, non haberá ensaio de avaliación e os estudantes poderán enviar os seus traballos en calquera momento.

• Comparación de avaliacións: xa se comentou que o traballo dos estudantes pode ser avaliado polo profesor ou profesora e, moi posiblemente, por un número determinado de alumnos e alumnas. A cualificación do traballo depende da avaliación do traballo realizada polo profesorado e da valoración que este faga das avaliacións do estudante aos envíos dos seus compañeiros e compañeiras [2].

Pero, pode acontecer que algún estudante realice estas avaliacións dun xeito un pouco descoidado ou "sospeitoso". Pois ben, este parámetro pretende detectar e penalizar en maior ou menor medida as diferenzas ou discrepancias entre a avaliación feita polos estudantes e a do docente, no caso de que a haxa.

Das cinco opcións posibles, a denominada "Moi laxo" penaliza moi pouco estas diferenzas, mentres que a "Moi estrito" penalízaas en maior medida. Como opcións intermedias temos Laxo, Normal e Estrito.

Durante o curso do taller o profesorado pode considerar que as cualificacións dadas ás avaliacións dos estudantes son ou ben demasiado altas ou demasiado baixas. Neste caso, pode cambiar esta opción e recalcular a cualificación da avaliación do estudante.

• Número de valoracións enviadas polos estudantes: este número determina cantos traballos doutros colegas deberá avaliar e cualificar cada estudante. Despois da avaliación, o autor ou autora do traballo poderá ver os comentarios e posiblemente a cualificación dada polo seu compañeiro/a.

Se se deixa en cero, non se realizará a rolda de avaliacións e a actividade parecerase moito a unha tarefa simple, coa única diferenza de que hai unha cualificación por criterios independentes.

• Peso das avaliacións do profesor: este parámetro úsase para axustar o peso asignado ás avaliacións dos estudantes respecto ao peso das avaliacións do profesorado. De xeito predeterminado establécese en 1, o que significa que as avaliacións do profesorado teñen o mesmo peso que as dos estudantes.

Non obstante, poden darse situacións nas que se sospeita que os estudantes están "a inflar" as súas cualificacións (tamén pode acontecer o contrario, aínda que é menos frecuente). Nestes casos, o profesorado pode incrementar o valor desta opción. Por exemplo, se o fixa en 5, significa que a súa cualificación vale cinco veces máis que a dos estudantes. No outro extremo, se o fixa en 0, a cualificación do estudante quedará determinada exclusivamente polas avaliacións realizadas polos seus compañeiros e compañeiras. Esta opción pode modificarse en calquera momento.

• Nivel de asignación por exceso: este nivel determina se a asignación das avaliacións dos colegas á clase é ou non equilibrada, é dicir, se todos os traballos "sufrirán" o mesmo número de avaliacións ou se uns poden avaliarse máis veces que outros. O ideal é que todos os traballos fosen avaliados o mesmo número de veces, o cal equivale a fixar este nivel a 0. Esta situación non sempre é posible, especialmente se se producen atrasos nos envíos dos traballos.

Cando axustamos este valor a 1, entón estaremos a permitir que algúns traballos poidan asignarse unha vez máis que outros, é dicir, a asignación non é equilibrada. Do mesmo modo, se o nivel se axusta a 2, entón se permitirá un maior desequilibrio.

• Autoavaliación: se activamos esta opción, cada estudante deberá avaliar e cualificar o seu propio traballo. Se esta opción está activada e o parámetro Número de valoracións enviadas polos estudantes se encontra 0, o taller convértese nunha tarefa autoavaliada (sempre coa posibilidade de que o docente poida realizar unha avaliación independente).

As valoracións deben ser aceptadas: xa sabemos que a cualificación do traballo dun estudante toma en conta, tanto as avaliacións realizadas polos os seus colegas como a realizada polo profesor ou profesora (e, opcionalmente a súa propia) coa ponderación fixada no parámetro Peso das avaliacións do profesor/a.

Pero, pode acontecer que un alumno ou alumna non estea de acordo coa avaliación que outro estudante fixo do seu traballo. Se esta opción está activada, cada alumno ou alumna poderá manifestar o seu acordo ou desacordo coas avaliacións que se están a facer do seu traballo, é dicir, poderanse revisar para poñerse de acordo cos interesados. Ao rematar o prazo da actividade, o sistema recalculará a cualificación excluíndo as avaliacións etiquetadas como "en desacordo".

A activación desta opción pode ser moi interesante naqueles casos onde a práctica de habilidades de discusión e negociación sexa un obxectivo prioritario.

• Ocultar cualificacións antes de ser aceptadas: por defecto, cando un estudante revisa as avaliacións realizadas ao seu traballo, ve tanto os comentarios realizados polos seus avaliadores coma as cualificacións asignadas. En determinados contextos (por exemplo, cando haxa que chegar a un acordo entre avaliador/a e autor/a do traballo, despois de habilitar a opción Las valoracións deben ser aceptadas) pode ser interesante que o estudante só vexa os comentarios sobre o seu traballo para facilitar a discusión e as negociacións en caso de discrepancia entre ambos os dous.

As cualificacións só serán visibles unha vez alcanzado o acordo. Evidentemente este acordo terase construído sobre os comentarios. Se as cualificacións non reflicten axeitadamente estes comentarios o estudante cuxo traballo está a ser avaliado pode apelar ao profesor ou profesora.

• Táboa de traballos entregados: cando eliximos un valor diferente a 0, Moodle xerará unha "Táboa de cualificacións" na que mostrarán ese número de traballos coas cualificacións máis altas. Por exemplo, se fixamos este parámetro a 8, mostraranse os 8 mellores envíos.

• Ocultar nomes de estudantes: se activamos esta opción, os estudantes avaliarán anonimamente un traballo (non se mostran nomes nin fotos dos estudantes que efectúan a avaliación), é dicir, o autor ou autora dun traballo non sabe quen o avaliou. O profesorado nunca cualifica anonimamente.

• Usar contrasinal: con este campo pódese esixir que os estudantes deban escribir un contrasinal para acceder ao taller. O contrasinal pode ter unha lonxitude máxima de 10 caracteres, e pode readaptarse en calquera momento ao longo do taller.

• Tamaño máximo: tamaño máximo para os arquivos enviados.

• Datas: os seguintes axustes serven para fixar as datas de comezo e finalización, tanto para os envíos coma para as avaliacións. Tamén se poden manter ocultas as cualificacións do profesorado ata unha determinada data na que se publicarán.

• Modo de grupo: establece a forma de interacción entre os membros dos grupos de traballo.

• Visible: permite mostrar ou ocultar a actividade aos estudantes.

Unha vez axustada a configuración, pulsaremos no botón correspondente para gardar os cambios e abrirase unha páxina na que se deberán establecer os elementos que se han de ter en conta para a avaliación dos traballos dos estudantes.

Elementos de valoración.

Para facer máis sinxela a avaliación e cualificación dun traballo por parte dos alumnos e alumnas, definiremos unha serie de elementos de valoración independentes de forma que cada un cubra un aspecto particular da tarefa.

O número de elementos fixouse no formulario de configuración da actividade por medio do parámetro Número de comentarios, elementos da tarefa, franxas de cualificación ou declaracións de criterio.

O tipo de elementos depende da estratexia de cualificación da tarefa:

• Non se cualificou: os elementos son descricións de aspectos da tarefa. Pídese ao avaliador que comente cada un destes aspectos. Ao igual que sucede con todas as estratexias de cualificación, existe tamén unha área para comentarios xerais.

• Acumulativa: os elementos teñen as seguintes características:

• Descrición do elemento de avaliación. Debe establecer claramente que aspecto da tarefa está a ser avaliado. Se a avaliación é cualitativa, será útil dar detalles de que se considera excelente, media e pobre.
• Tipo de escala do elemento de avaliación. Hai un número predefinido de escalas. As escalas móvense nun rango que vai do simple Si/Non pasando por escalas multipunto ata escalas de porcentaxe total. Cada elemento ten a súa propia escala que debe elixirse para completar o número de posibles variantes para ese elemento. Hai que ter en conta que a escala non determina a importancia do elemento ao calcular a cualificación final: unha escala de 2 puntos ten o mesmo valor que unha de 100 puntos, se os respectivos elementos teñen o mesmo peso.
• Peso do elemento de avaliación. Por defecto, aos elementos dáselles a mesma importancia no cálculo da cualificación final da tarefa. Isto pode cambiarse asignando aos elementos máis importantes un peso maior e aos elementos menos importantes un peso menor. Cambiar os pesos non afecta a cualificación máxima: ese valor fíxase mediante os parámetros de cualificación, no formulario de configuración.
• Erro ao crear a franxa: Os elementos normalmente describirán certas características ou aspectos que deben estar presentes na tarefa. A avaliación baséase na presenza ou ausencia destas características ou aspectos. O profesorado debe indicar isto na Táboa das cualificacións e suxerir que cualificación se dará cando todos estean presentes, cando un estea ausente, cando dous estean ausentes, etc. Se certas partes son máis importantes que outras pódese outorgar a esas partes unha ponderación maior que unha. Tamén se pode outorgar unha ponderación inferior a un ás partes de menor importancia. O "conteo de erros" global equivale á suma ponderada dos items que faltan. O avaliador ou avaliadora sempre pode facer pequenos axustes a estas cualificacións suxeridas.
• Criterio: os elementos proporcionarán un sistema de "niveis" que poden utilizarse para avaliar a tarefa. As declaracións poden ser acumulativas ou autónomas. O responsable debe decidir que declaración se axusta mellor a cada parte do traballo. O profesorado tamén debe relacionar cada declaración de criterio cunha suxestión de cualificación. Normalmente estas deben estar en orde. O avaliador/a pode facer pequenos axustes a estas cualificacións suxeridas.

Xestión dun taller.

Unha vez establecidos os elementos de valoración que se han de ter en conta para a avaliación dos traballos, tan só haberá que esperar a que a actividade estea dispoñible para os estudantes.

O primeiro que terán que facer estes é analizar, se existen, os traballos de exemplo e a valoración que o profesorado puxo a disposición dos seus alumnos e alumnas.

Cando o estudante realice o seu traballo poderá subilo ao servidor (sempre dentro dos prazos previstos para iso).

A continuación, se a data de comezo das avaliacións o permite, poderá empezar a avaliar os traballos dos seus compañeiros e compañeiras ata alcanzar o número delas configurada polo docente [3].

Cando accedamos á actividade taller abrirase a páxina de xestión do taller. Nesta páxina encontramos diversas opcións que nos permiten xestionar o taller.

Nela encontramos información sobre as datas de control de envíos e de avaliacións, xunto coa cualificación máxima alcanzable. Á dereita desta cualificación máxima temos un enlace ao Formulario de mostra de valoración e unha icona que permite a súa edición [4].

Na esquina superior dereita encóntrase o botón Actualizar taller que nos leva ao formulario de configuración da actividade onde poderemos modificar algún dos seus parámetros. No centro encóntrase o enlace Mostrar descrición do Taller que nos permite ver o contido do campo Descrición do formulario de configuración.

Ocupando a parte central da páxina aparece unha táboa con información dos estudantes. O seu contido descríbese a continuación (Interpretación das cualificacións da páxina de xestión do taller)

1. Nome e apelidos do estudante.
2. Cualificacións que este alumno/a outorgou ao seu propio traballo e aos traballos doutros compañeiros/ás. Os elementos desta columna son enlaces ás avaliacións que constan de dous números: entre chaves figura a cualificación do envío por un compañeiro/a e entre paréntese (se é automática) ou corchetes (se é manual) a cualificación da avaliación. Os elementos desta columna funcionan como enlaces a esa avaliación detallada.
3. Cualificación total polas avaliacións que obtivo o estudante.
4. Enlace ao envío realizado polo estudante co nome do envío.
5. Data de entrega do traballo.
6. Cualificación realizada polo profesorado xunto cunha icona de edición e outro de eliminar.
7. Cualificacións dadas por outros estudantes ao traballo referenciado na columna 4. A interpretación dos elementos desta columna é similar á que se describiu na columna 2.
8. Cualificacións dos envíos calculadas como a media ponderada da cualificación que outorga o profesorado e a que outorgan os estudantes.
9. Cualificación total da actividade calculada como a suma da cualificación dos envíos máis a das avaliacións.

Na parte inferior da páxina de xestión dun taller Moodle mostran un resumo estatístico bastante sinxelo dos resultados.

Por último, na esquina superior esquerda encontramos o enlace Administración que nos dá acceso a toda a información analizada e organizada en varias táboas.

A táboa titulada Estudante Avaliacións mostra os envíos que cualificou cada estudante e enlázaos cos informes das súas avaliacións. A táboa Estudante Envíos contén os títulos dos traballos entregados xunto coas cualificacións dadas polo profesorado e os estudantes, as datas de entrega e unha serie de enlaces que permiten cambiar o título dos envíos, volver avaliar, listar as avaliacións para comparar os distintos informes dun envío ou borrar.