Skip to Content

Novas

Unha narrativa feminina de premio!

       A novela As malas mulleres acaba de obter o Premio Nacional de Narrativa 2022.
    Marilar Aleixandre, a súa autora, convértese así na quinta muller en obtelo. Esta obra xa fora galardoada no ano 2020 co premio Blanco Amor.

    Aproveitamos a ocasión para rescatar o artigo que o crítico Ramón Nicolás publicou no suplemento Fugas, de La Voz de Galicia, o 18 de xuño de 2021, na sección “Ex umbra in solem”:

   “Imaxina Marilar Aleixandre, nesta novela galardoada co Premio Blanco Amor, vidas e actitudes -resilientes tantas veces- dun pasado que, ata agora, non constituíu un marco temporal que se abordase en ningunha novela contemporánea. Tal é o dese período que cadra coa data de publicación do fundacional Cantares gallegos e non casualmente pois poemas dese libro, mesmo a presenza rosaliana evocada nalgún faladoiro, percorren algunha pasaxe clave deste libro.

     Velaquí un territorio que acolle ficción, naturalmente, mais tamén deseña unha época na que se visibiliza o labor de figuras máis coñecidas como Juan de Vega, Concepción Arenal ou a propia Pepa a Loba, contempladas en momentos claves da súas biografías, e as vidas desas mulleres encarceradas na prisión da Galera coruñesa entre as que salienta unha delas, Sisca, na que se pon o foco tanto para simbolizar a desgraza persoal que sofre inducida polo infortunio e a atmosfera social como para representar con ela un posicionamento ético e vital que, en tantas ocasións, se sostén grazas á memoria e ao amor.

    Construída con atinadas doses epistolográficas e alicerzada nunha exemplar e plástica reconstrución de atmosferas, non rexeita asomarse ás polémicas ideolóxicas do tempo a carón, ás veces, de incorporar un diálogo coral con textos literarios galegos da época que entendo como un dos seus grandes valores. Todo se tece, talvez, desde unha perspectiva panóptica -non é difícil tampouco ver nestas páxinas o gromo dun guión cinematográfico espléndido- tan acaída a unha proposta na que se fala da vida dunha prisión, desas “malas mulleres” en terminoloxía da época, sometidas á incomprensión, aos xustillos sociais aínda hoxe tan presentes, á infamia e ao trato inhumano, ás dificultades da vida cotiá naquel contexto e fóra del. Reclusas mergulladas nuns muros case infranqueables de silencio e esquecemento onde a sororidade, a aprendizaxe dun oficio e a importancia da lectura -memorables as páxinas nas que Sisca aprende a ler- se converten na forza motriz e na esperanza de tantas vidas. Probablemente unha das novelas máis salientables deste ano”.

https://cadernodacritica.wordpress.com/2021/06/19/as-malas-mulleres-de-marilar-aleixandre/

Se premes aquí tamén podes ler a recensión que da novela fai o crítico Xosé M. Eyré.

Mais... mellor ler a propia obra...  a que agardas? Está ao teu dispor no catálogo da nosa biblioteca!

Manifesto contra a violencia cara ás mulleres

En novembro de 2015 o alumnado de 4º de ESO da disciplina de Ética do IES Doramas (Moya-Gran Canaria) elaborou este manifesto que hoxe, cinco anos despois, non perdeu actualidade:


MANIFESTO DA COMUNIDADE EDUCATIVA DO IES DORAMAS

CONTRA A VIOLENCIA CARA ÁS MULLERES


    A violencia contra as mulleres é unha das máis degradantes violacións dos Dereitos  Humanos. Non respecta fronteiras, culturas, niveis económicos. Está presente no fogar, no traballo e na rúa. É unha inxustiza manifesta que impide que a sociedade avance no camiño da igualdade e o benestar común.


    A violencia de xénero non pode considerarse un problema exclusivo das mulleres; todas as  comunidades educativas, as institucións e a sociedade en xeral, deben participar na erradicación desta secuela social.  


    Ante esta situación,  cada vez máis homes e mulleres, mozos e mozas, manifestan o seu compromiso e a súa vontade de previr a violencia contra as mulleres en todas as súas manifestacións. É por iso polo que neste día todos os que formamos parte da Comunidade Educativa do IES Doramas COMPROMETÉMONOS a:


1. Establecer relacións de igualdade entre mozos e mozas, promovendo a eliminación dos estereotipos femininos e masculinos.  Non pode darse unha relación baseada no control, no dominio, sen respecto á outra persoa e a súa privacidade.


2. Promover unha educación igualitaria, rexeitando todas as accións, comentarios e chistes que discriminen a imaxe das mulleres.


3. Opoñernos  a  toda clase  de violencia, escoitar aos demais e aprender  a resolver pacificamente os conflitos mediante o diálogo, xa que a violencia nunca pode resolver os problemas que xorden nas relacións.


4. Manifestar sempre o noso rexeitamento a que calquera persoa, sexa do sexo que sexa, reciba un trato que atente contra a súa dignidade, rexeitando tamén calquera situación de discriminación polo mesmo feito.


5. Apoiar ás mulleres na súa loita contra este tipo violencia e solidarizarnos coas mulleres que a padecen.


6. Defender e facer respectar os dereitos das mulleres e os demais dereitos humanos, avisando ou denunciando se vemos algunha agresión.


7. Involucrarnos desde todos os ámbitos da nosa Comunidade Educativa, alumnado, profesorado, persoal de administración e servizos e ANPA, para lograr unha fronte común de “tolerancia cero” contra a violencia de xénero, facendo un labor de concienciación nas aulas e nas familias, eliminando radicalmente a violencia da nosa contorna.


8. Condenar aos que consideran que as persoas son obxectos da súa propiedade; aos que utilizan a forza para someter; aos que xeran medo para calar; aos que fan que a muller crea que non vale nada; e aos que non aceptan un “non” por resposta.


9. Facer ver que os celos e o control non son expresións de amor. Unha relación onde o mozo  asume o control do móbil, da roupa, das saídas ou das relacións da muller non é unha expresión de amor senón o primeiro paso cara a unha futura violencia. SE SOFRES, NON É AMOR.

 

BIBLIOTECA: Preparando o verán

Xa cheiramos o arrecendo do mar e o fresquiño baixo unha árbore á beira do Miño.
E que mellor que cun libro na man.
Temos o que queres na Biblio! Pide consello e colle libros para o verán.

PERO NON ESQUEZAS DEVOLVER OS QUE TEÑAS NA CASA! 

Selección e premio ao traballo da Biblio - Xeografías Lectoras

O traballo do equipo da bibloteca, profesorado e alumnado vese recompensado pola Asesoría de Bibliotecas Escolares de Galicia na iniciativa CREAcción para o Día do Libro 2021 seleccionando as nosas actividades e premiándonos cun lote de libros.

ARAÑEIRA LITERARIA

BOOKFACE

 

PARABÉNS A TODXS!!

 Seleccionados na proposta CREAcción 2021

Adeus a Francisco Brines

O pasado 12 de maio Francisco Brines recibía na súa casa o premio Cervantes 2020. Antonte, oito días despois, o poeta valenciano (sit sibi terra levis) dirixiuse cara á última costa, emprendeu -como nos dixo nun dos seus versos- “a viaxe aquela de todos á néboa”. Hoxe, “como se nada tivera sucedido” (outro verso seu) lembrámolo cos seus poemas (Brines é un dos máximos representantes actuais da elexía) porque o home pasa pero a súa obra permanece:

Mi epitafio

“Como si nada hubiera sucedido”
Es este mi resumen y está en él mi epitafio.

Habla mi nada al vivo
y él se asoma a un espejo
que no refleja a nadie.

http://blocpoesia.bcn.cat/2016/05/un-poema-de-francisco-brines.html


Donde muere la muerte

Donde muere la muerte,
porque en la vida tiene tan sólo su existencia
En ese punto oscuro de la nada
que nace en el cerebro,
cuando se acaba el aire que acariciaba el labio,
ahora que la ceniza, como un cielo llagado,
penetra en las costillas con silencio y dolor,
y un pañuelo mojado por las lágrimas se agita
hacia lo negro.
Beso tu carne aún tibia.

Fuera del hospital, como si fuera yo, recogido
en tus brazos,
un niño de pañales mira caer la luz,
sonríe, grita, y ya le hechiza el mundo,
que habrá de abandonarle.
Madre, devuélveme mi beso.

https://trianarts.com/francisco-brines-donde-muere-la-muerte/#sthash.zxJYCtzY.dpbs


La última costa

Había una barcaza, con personajes torvos,
en la orilla dispuesta. La noche de la tierra,
sepultada.
Y más allá aquel barco, de luces mortecinas,
en donde se apiñaba, con fervor, aunque triste,
un gentío enlutado.
Enfrente, aquella bruma
cerrada bajo un cielo sin firmamento ya.
Y una barca esperando, y otras varadas.

Llegábamos exhaustos, con la carne tirante, algo seca.
Un aire inmóvil, con flecos de humedad,
flotaba en el lugar.
Todo estaba dispuesto.
La niebla, aún más cerrada,
exigía partir. Yo tenía los ojos velados por las lágrimas.
Dispusimos los remos desgastados
y como esclavos, mudos,
empujamos aquellas aguas negras.

Mi madre me miraba, muy fija, desde el barco
en el viaje aquel de todos a la niebla.


Epitafio romano

«No fui nada, y ahora nada soy.
Pero tú, que aún existes, bebe, goza
de la vida..., y luego ven.»
                                                     Eres un buen amigo.
Ya sé que hablas en serio, porque la amable piedra
la dictaste con vida: no es tuyo el privilegio,
ni de nadie,
poder decir si es bueno o malo
llegar ahí.
                     Quien lea, debe saber que el tuyo
también es mi epitafio. Valgan tópicas frases
por tópicas cenizas.

http://www.amediavoz.com/brines.htm

Se non podemos ir ao Gaiás, o Gaiás ven a nós

Hoxe, ás dez da mañá, grazas a unha visita didáctica en liña, puidemos acercarnos á exposición "Galicia, de Nós a nós" e así recoñecer a importancia de Nós na construción da identidade galega. Sen saír da nosa biblioteca visualizamos as obras expostas, coñecemos o contexto sociohistórico e sociolingüístico da Xeración e o Grupo Nós e conectámolo coa actualidade. Exploramos tamén a dimensión de universalidade e internacionalización da lingua e a cultura galega grazas ao compromiso e a obra deste grupo de intelectuais comprometidos coa terra nai.

 

As xeografías líricas dunha Nobel

O pasado día 8, primeiro xoves de outubro, a Academia Sueca anunciaba a concesión do Nobel de Literatura deste ano á estadounidense Louise Glück.
Por decimosexta vez este galardón, con máis dun século de traxectoria, recae nunha muller.
A celebración do Día das Escritoras pode ser un bo momento para percorrer as súas xeografías líricas.
Velaquí unha escolma urxente para coñecermos algúns enclaves do seu particular mapa poético.
(Preme na imaxe)
xeografías poéticas

Unha Mafalda galega

Elaboraramos esta presentación partindo da reportaxe que o Faro de Vigo fixera o 5 de outubro de 2014 a propósito do cincuenta aniversario de Mafalda e a entrega do premio Príncipe de Asturias de Comunicación e Humanidades ao seu creador, Quino. Hoxe, cando aínda temos recente o pasamento do humorista arxentino, recuperamos este pequeno traballo:

NOVO CURSO, NOVA ANDAINA, NOVA BIBLIOTECA

Comezamos un novo curso, iniciamos unha nova andaina, estreamos una nova biblioteca. Pero por riba de todo iso existe algo moito más prezado: @s que dan vida ao ensino, en xeral e as bibliotecas, en particular. Por iso no acto de acollida do alumnado de 1º da ESO, celebrado o pasado mércores, unha vella maleta pechada agardaba por todos os asistentes, dentro dela agochábase algo moi valioso, persoal e intransferible: ao abrila un espello reflectía o rostro de cadaquén; quixemos así salientar que para percorrer con éxito as xeografías lectoras de calquera biblioteca, tamén da nosa, hai alguén insustituíbel: @s usuari@s aos que nos debemos e que como dicía Quintiliano, referíndose aos nenos, merecen o noso máximo respecto e consideración.
 
E despois da acollida dos usuarios cómpre ir vestindo os espidos andeis: é tempo de transporte, selección e ordenación de fondos.
 
Coa axuda de todos, confiamos estar operativos en breve.
 
 
Mentres pedimos desculpas polas molestias que, de xeito inevitable, estamos a causar.

A peste de Atenas no "De rerum natura"

A PESTE DE ATENAS SEGUNDO LUCRECIO

Lucrecio é un poeta latino do século I a. C. autor do De rerum natura, poema didáctico composto por máis de sete mil hexámetros repartidos en seis libros.

Esta obra, divulgativa da filosofía epicúrea e da física de Demócrito, comeza (De rerum natura I, 1-49) cunha invocación á deusa Venus como xerme da natureza y remata (De rerum natura VI, 1138-1286), por antítese, rememorando a peste de Atenas.

Como paso previo, Lucrecio fala das orixes das epidemias en xeral, esquivando as causas mítico-relixiosas para centrarse nas de carácter racional: Agora vou explicarche eu a causa das enfermidades contaxiosas, destas pragas terribles, que de súpeto derraman sobre homes e rabaños a mortaldade (ib. VI, 1090-93), voan polo aire moitos xermes de enfermidade e de morte. Cando un azar ou accidente reuniu estes últimos e infectan o ceo, o aire faise pestilente (ib. 1095-97), este novo contaxio e pestilencia ao momento derrámase polas augas, e pégase aos cereais e humanos alimentos e aos pastos do gando; ou queda colgado algunhas veces o seu contaxio no aire, e non podemos respirar este fluído mesturado sen sorber a súa infección ao mesmo tempo. Colle a  pestilencia de ordinario tamén o mesmo ao boi que á  beante ovella.(ib. 1125-32)

Así procedente do interior de Exipto (ib. 1141)  chegou a peste a Atenas provocando unha morea de afectados e traendo a morte (ib. 1144).

Os síntomas comezaban  con ardente febre e ollos avermellados (ib. 1145-6), gorxas ulceradas e sanguiñentas (ib. 1147-8) e lingua áspera e torpe no seu movemento (ib. 1149-50) para acabar invadindo o peito, o corazón e demais vísceras (ib. 1151-1153); todo levaba a unha  terríbel agonía (cheiro fétido, anguria, xemidos, convulsións, chagas por todo o corpo, sensación permanente de sede, delirio, insomnio, alteracións respiratorias... ib. 1154-1195) antesala da morte que chegaba no oitavo ou noveno día (ib. 1197-98). En caso de evitar a morte nesta fase, producíase a recaída con novas úlceras, hemorraxias, afeccións de articulacións e xenitais (chegando algúns doentes, por instinto de supervivencia, á automutilación), amnesia (ib. 1198-1214) que abocaban no fatal desenlace.

Aínda que os cadáveres permanecían insepultos, aves e feras preeiras os evitaban e os cans fieis eran tamén albo da peste (ib. 1215-1224).

Era tal a mortaldade que os enterros facíanse con présa e sen acompañamento (ib. 1225) e o que non era afectado ou vítima mortal, estaba de loito (ib. 1250-51)

Non se coñecía remedio seguro (ib. 1226-29).  A desesperación das vítimas contribuía a súa morte (ib. 1230-34) mentres que o mal non facía diferenza entre os que abandonaban aos doentes por medo ao contaxio e os que, a pesar do contaxio se esforzaban en coidalos (ib. 1235-1246). Un contaxio do que foron correas de transmisión os labregos que, desde as aldeas afectadas, chegaron a unha xa superpoboada Atenas en plena Guerra do Peloponeso, onde non era posíbel manter o distanciamento social e onde se sucedían as imaxes máis horripilantes (moribundos vagando polas rúas, edificios públicos cheos de cadáveres, profanación de piras... ib. 1259-1286)

E así remata o De rerum natura.

Non proceden as comparacións pero algúns elementos dos vistos gardan certo paralelismo có que estamos a vivir hoxe nas nosas supostas sociedades avanzadas. Os virus do século V a. C. e do século XXI p. C. atacan por igual e poñen en evidencia as carencias pasadas e presentes.

FONTES:
http://www.hs-augsburg.de/~harsch/Chronologia/Lsante01/Lucretius/luc_rer0.html
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.02.0130
CASTELLANOS, Antonio Ruiz. "La etiologia como forma de composicion de la Peste de Atenas en Tucidides y en Lucrecio." Cuadernos de Filología Clásica. Estudios Latinos, vol. 32, nº 1, 2012, p. 7+. Consultado 2 maio 2020.

ILUSTRACIÓNS:

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lucretius_Rome.jpg
https://www.zendalibros.com/la-epidemia-de-atenas/

Distribuir contido


by Dr. Radut