O APALPADOR
O Apalpador é un personaxe mítico galego que baixa polo Nadal, concretamente o 31 de decembro, para levarlles agasallos aos nenos. Entra de noite nos seus cuartos cando están durmidos e apálpalles a barriguiña por ver se están ben mantidos e déixalles, ademais de xoguetes, unha presa de castañas.
En Galicia estivo moitos anos esquecido. Agora comeza a recuperarse esa bonita tradición que entronca con outras do Norte de España como o Olentzero basco e o Esteru astur-cántabro.
O rito da “Noite do Apalpadoiro” aparece nomeado na montaña lucense e no Courel, especialmente.
Tamén se chama, noutras zonas de Galicia, “Apalpabarrigas” ou “Pandegueiro”.
Esta noite feiticeira,
loguiño de te durmir,
entre a neve silandeira
o apalpador ha de vir.
Baixará dende a Rogueira,
devesa moi misteriosa,
onde habitan a bidueira
e a faia máis preciosa.
Por Campelo pasará,
por Mostaz e por Moreda,
en Esperante estará,
e tamén irá a Noceda.
Por Pacios, por Mercurín,
Por Folgoso e a Seara...
como non, Ferramulín,
igual verá a súa cara.
Cubrirao a nevarada,
a boina branca terá,
e a toda casa abrigada
a sorpresa levará.
O carboeiro impoñente
moitos traballiños ten,
palpar barrigas da xente
e facer carbón moi ben.
Os rueiros serán seus
na xeada escuridade,
entrará en casa dos teus
coa súa inmensa bondade.
Irá polo corredor
sen facer ningún ruído,
retirará o cobertor
por ver quen está durmido.
Sexas neno ou rapariga,
durante a noite cumprida,
tocarache na barriga
e verá que está mantida.
E con agarimo fondo,
dende o seu corazón puro,
pedirá falar dondo
que non teñas porvir duro.
E ó acordares co abrente
sentirás un arrecendo,
de castañas, seu presente,
que poderás ir comendo.
... Xurxo Valcárcel
Se queredes saber máis e tamén baixar imaxes do apalpador para colorear e a carta para pedirlle cousas, entrade en: